BÀI 6 : PHẢN XẠ
I . MỤC TIÊU :
1 . Kiến thức :
– Mô tả cấu tạo 1 nơron điểm hình
– Trình bày chức năng cơ bản của nơron
– Trình bày được 5 thành phần của 1 cung phản xạ và đường dẫn
truyền xung thần kinh trong 1 cung phản xạ .
2 . Kỹ năng :
– Quan sát tranh để mô tả cấu tạo nơron và các thành phần tham gia
một cung phản xạ .
– Qua sơ đồ HS nhận biết và phân biệt cung phản xạ – Vòng phản
xạ .
3 . Thái độ :
II . ĐỒ DÙNG DẠY HỌC :
1 . Giáo viên :
Tranh vẽ 6.1 :Nơron và hướng lan truyền xung thần kinh.
Tranh 6. 2 ( Câm ) : Cung phản xạ .
Sơ đồ 6.3 : Sơ đồ phản xạ .
2 . Học sinh :
Xem lại bài Mô Mô thần kinh
Xem SGK bài phản xạ Tìm và nêu 1 số phản xạ ở người mà
em biết .
III . HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC :
1 . Ổn định lớp :
2 . Kiểm tra bài cũ :
Khái niệm mô ? Trong cơ thể người có mấy loại mô chính ?
Nêu cấu tạo và chức năng của mô thần kinh?
3 . Mở Bài :
– Khi chạm tay vào vật nóng , chúng ta có phản ứng gì ? ( Giật tay
lại ) . Phản ứng trên của cơ thể được gọi là phản xạ . Vậy phản xạ là gì ?
Cơ chế phản xạ diễn ra như thế nào ? Chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài học
hôm nay :
BÀI 6 : PHẢN XẠ
Hoạt động 1 :
Tìm hiểu cấu tạo và chức năng của nơron .
Mục tiêu : Nhận biết và hiểu được cấu tạo , chức năng của 1 Nơron .
Hoạt động Giáo Viên Hoạt động Học sinh
Nội dung ghi
– Nêu thành ph
ần cấu tạo của
mô thần kinh?
– Gv treo tranh 6 . 1
GV yêu
cầu 1 HS mô tả lại cấu tạo 1 nơron?
– Gv ch
ốt lại cấu tạo chính của
nơron gồm :
Thân : có nhân
Sợi : gồm sợi nhánh và s
ợi
trục có bao mielin
– Chuyển ý : VỚi cấu tạo nh
ư
vậy thì nơron thực hi
ện chức năng
gì ?
– Yêu c
ầu 1 HS đọc thông tin
trong SGK.
Thế nào là cảm ứng ?
Thế nào là dẫn truyền ?
– Gv dựa vào hình vẽ để l
àm rõ
chức năng cảm ứng và d
ẫn truyền
– Gồm : N
ơron và
Tb thần kinh đệm
– Hs đ
ọc thông
tin
– HS dựa v
ào
SGK tr
ả lời câu hỏi
của GV :
C
ảm ứng :
…………
Nơron có 2
chức năng cơ
bản là cảm ứng
và dẫn truyền
Có 3 loại
nơron : Hướng
tâm, liên lạc , Ly
tâm
:….
– Chuyển ý : Các xung th
ần
kinh đư
ợc dẫn truyền theo 1 chiều
nhất định và căn cứ vào hướng d
ẫn
truyền ngư
ời ta phân biệt 3 loại
nơron.
– Gv cho HS hoạt động nhóm
– Gv phát phi
ều học tập cho
từng nhóm
Nơron
hướng
tâm
Nơron
trung
gian
Nơron
li tâm
Vị trí
Chức
năng
– Gv yêu cầu đại diện nhóm l
ên
trình bày
– Gv đặt câu hỏi :
Có nhận xét gì vè hư
ớng
D
ẫn truyền :
…………
– Hs ho
ạt động
nhóm làm phi
ếu học
tập
d
ẫn truyền xung thần kinh ở
nơron hướng tâm v
à Nơron li
tâm ?
– Gv chốt lại ý chính .
– Đ
ại diện nhóm
trình bày
–
Các nhóm khác
nhận xét , bổ sung
– Đ
ại diện học
sinh trả lời .
Hoạt động 2 :
Tìm hiểu các thành phần của cung phản xạ và vòng phản xạ .
Mục tiêu :
– HS Định nghĩa được phản xạ và các thành phần tham gia cung
phản xạ .
– HS phân biệt được cung phản xạ và vòng phản xạ.
Hoạt động Giáo Viên Hoạt động Học Sinh
1 . Phản xạ :
– Gv yêu cầu HS đọc
thông tin 1 trang 21 SGK
– HS đọc thông tin
trang 21 SGK
– HS trả lời câu hỏi
Phản xạ là
phản ứng của cơ
thể trả lời các
kích thích môi
– Gv đặt câu hỏi :
Phản xạ là gì ? Cho ví
dụ ?
– Gv đặt vấn đề : Khi tay
chạm vào cây trinh nữ thì hiện
tượng gì xảy ra ? Đó có
phải là phản xạ hay không ?
Gv rút ra kết luận : Ở cây
trinh nữ chỉ là phản ứng vì
không có sự điều khiển của hệ
thần kinh.
của GV đặt ra và cho
ví dụ .
– HS trả lời câu hỏi
của GV
trường thông qua
hệ thần kinh .
2 . Cung phản xạ :
– Gv cho HS tự đọc thông
tin và quan sát hình 6.2 trang
21.
– Treo tranh câm 6.2 lên
bảng
– Gv cho HS thảo luận trả
lời câu hỏi :
– HS tự đọc thông
tin và Quan sát tranh
– HS lên bảng điền
vào tranh câm
– Hs thảo luận
nhóm
– Cử đại diện trình
Một cung
phản xạ gồm 5
yếu tố : cơ quan
thụ cảm , Nơron
hướng tâm ,
Nơron trung gian
, Nơron li tâm và
cơ quan phản
Có mấy loại nơron
tạo nên 1 cung phản xạ
Nêu các thành phần
của 1 cung phản xạ
– GV hoàn chỉnh kết luận
:
bày
– Các nhóm khác
góp ý bổ sung – rút kết
luận
ứng .
Cung phản
xạ là đường dẫn
truyền xung thần
kinh từ cơ quan
thụ cảm qua
trung ương thần
kinh tới cơ quan
phản ứng .
3 . Vòng phản xạ :
– Gv cho HS đọc thông tin
và quan sát sơ đồ 6 . 3 SGK.
– Gv cho HS trả lời câu
hỏi mục 3 SGK trang 22.
– Gv đặt vấn đề : Bằng
cách nào trung ương thần kinh
có thể biết được phản ứng của
cơ thể đã đáp ứng được kích
thích hay chưa ?
– HS đọc và quan
sát
– Hs trả lới câu hỏi
Trong phản
xạ luôn có luồng
thông tin ngược
báo về trung
ương thần kinh
điều chỉnh phản
ứng cho thích
hợp .
Luồng thần
kinh bao gồm :
Cung phản xạ và
Gv giải thích sơ đồ ( SGK
+ SGV )
đường phản hồi
tạo nên vòng
phản xạ
IV . CỦNG CỐ :
Căn cứ vào chức năng người ta phân biệt mấy loại Nơron ?
Các loại nơron đó khác nhau ở điểm nào ?
Phân biệt cung phản xạ và vòng phản xạ ?
– HS đọc khung hồng trong SGK
V . DẶN DÒ :
– Đọc em có biết
– Học bài và Soạn bài mới : “Bộ Xương”