BÀI 6 : PHẢN XẠ
oOo
I . MỤC TIÊU :
1 . Kiến thức :
– Mô tả cấu tạo 1 nơron điểm hình
– Trình bày chức năng cơ bản của nơron
– Trình bày được 5 thành phần của 1 cung phản xạ và đường dẫn truyền xung
thần kinh trong 1 cung phản xạ .
2 . Kỹ năng :
– Quan sát tranh để mô tả cấu tạo nơron và các thành phần tham gia một cung
phản xạ .
– Qua sơ đồ HS nhận biết và phân biệt cung phản xạ – Vòng phản xạ .
3 . Thái độ :
II . ĐỒ DÙNG DẠY HỌC :
1 . Giáo viên :
Tranh vẽ 6.1 :Nơron và hướng lan truyền xung thần kinh.
Tranh 6. 2 ( Câm ) : Cung phản xạ .
Sơ đồ 6.3 : Sơ đồ phản xạ .
2 . Học sinh :
Xem lại bài Mô Mô thần kinh
Xem SGK bài phản xạ Tìm và nêu 1 số phản xạ ở người mà em biết .
III . HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC :
1 . Ổn định lớp :
2 . Kiểm tra bài cũ :
Khái niệm mô ? Trong cơ thể người có mấy loại mô chính ?
Nêu cấu tạo và chức năng của mô thần kinh?
3 . Mở Bài :
– Khi chạm tay vào vật nóng , chúng ta có phản ứng gì ? ( Giật tay lại ) . Phản
ứng trên của cơ thể được gọi là phản xạ . Vậy phản xạ là gì ? Cơ chế phản xạ diễn ra
như thế nào ? Chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài học hôm nay :
BÀI 6 : PHẢN XẠ
Hoạt động 1 :
Tìm hiểu cấu tạo và chức năng của nơron .
Mục tiêu : Nhận biết và hiểu được cấu tạo , chức năng của 1 Nơron .
Hoạt động Giáo Viên Hoạt động Học sinh Nội dung ghi
– Nêu thành ph
ần cấu tạo của mô
thần kinh?
– Gv treo tranh 6 . 1
GV yêu
cầu 1 HS mô tả lại cấu tạo 1 nơron?
– Gv ch
ốt lại cấu tạo chính của
nơron gồm :
Thân : có nhân
Sợi : gồm sợi nhánh và s
ợi
– Gồm : N
ơron và Tb
thần kinh đệm
Nơron có 2
chức năng cơ bản là
cảm ứng và dẫn
truyền
Có 3 loại nơron
: Hướng tâm, liên l
ạc
, Ly tâm
trục có bao mielin
– Chuyển ý : VỚi cấu tạo như v
ậy
thì nơron thực hiện chức năng gì ?
– Yêu c
ầu 1 HS đọc thông tin
trong SGK.
Thế nào là cảm ứng ?
Thế nào là dẫn truyền ?
– Gv dựa vào hình vẽ để l
àm rõ
chức năng cảm ứng và dẫn truyền :….
– Chuyển ý : Các xung th
ần kinh
đư
ợc dẫn truyền theo 1 chiều nhất
định và căn cứ vào hư
ớng dẫn truyền
người ta phân biệt 3 loại nơron.
– Gv cho HS hoạt động nhóm
– Gv phát phi
ều học tập cho từng
nhóm
Nơron
hướng
tâm
Nơron
trung
gian
Nơron
li tâm
Vị trí
Chức
năng
– Hs đọc thông tin
– HS dựa vào SGK tr
ả
lời câu hỏi của GV :
Cảm ứng : …………
D
ẫn truyền :
…………
– Hs ho
ạt động nhóm
làm phiếu học tập
– Gv yêu cầu đại diện nhóm l
ên
trình bày
– Gv đặt câu hỏi :
Có nhận xét gì vè hư
ớng dẫn
truyền xung thần kinh ở n
ơron
hướng tâm và Nơron li tâm ?
– Gv chốt lại ý chính .
– Đại diện nhóm tr
ình
bày
– Các nhóm khác nh
ận
xét , bổ sung
– Đ
ại diện học sinh trả
lời .
Hoạt động 2 :
Tìm hiểu các thành phần của cung phản xạ và vòng phản xạ .
Mục tiêu :
– HS Định nghĩa được phản xạ và các thành phần tham gia cung phản xạ .
– HS phân biệt được cung phản xạ và vòng phản xạ.
Hoạt động Giáo Viên Hoạt động Học Sinh
1 . Phản xạ :
– Gv yêu cầu HS đọc thông tin 1
trang 21 SGK
– Gv đặt câu hỏi :
Phản xạ là gì ? Cho ví dụ ?
– Gv đặt vấn đề : Khi tay chạm
– HS đọc thông tin trang
21 SGK
– HS trả lời câu hỏi của
GV đặt ra và cho ví dụ .
– HS trả lời câu hỏi của
Phản xạ là
phản ứng của cơ
thể trả lời các kích
thích môi trường
thông qua hệ thần
kinh .
vào cây trinh nữ thì hiện tượng gì
xảy ra ? Đó có phải là phản xạ
hay không ?
Gv rút ra kết luận : Ở cây trinh
nữ chỉ là phản ứng vì không có sự
điều khiển của hệ thần kinh.
GV
2 . Cung phản xạ :
– Gv cho HS tự đọc thông tin và
quan sát hình 6.2 trang 21.
– Treo tranh câm 6.2 lên bảng
– Gv cho HS thảo luận trả lời câu
hỏi :
Có mấy loại nơron tạo nên
1 cung phản xạ
Nêu các thành phần của 1
cung phản xạ
– GV hoàn chỉnh kết luận :
– HS tự đọc thông tin và
Quan sát tranh
– HS lên bảng điền vào
tranh câm
– Hs thảo luận nhóm
– Cử đại diện trình bày
– Các nhóm khác góp ý
bổ sung – rút kết luận
Một cung
phản xạ gồm 5 yếu
tố : cơ quan thụ
cảm , Nơron hướng
tâm , Nơron trung
gian , Nơron li tâm
và cơ quan phản
ứng .
Cung phản xạ
là đường dẫn truyền
xung thần kinh từ
cơ quan thụ cảm
qua trung ương
thần kinh tới cơ
quan phản ứng .
3 . Vòng phản xạ :
– Gv cho HS đọc thông tin và
Trong phản xạ
luôn có luồng thông
quan sát sơ đồ 6 . 3 SGK.
– Gv cho HS trả lời câu hỏi mục
3 SGK trang 22.
– Gv đặt vấn đề : Bằng cách nào
trung ương thần kinh có thể biết
được phản ứng của cơ thể đã đáp
ứng được kích thích hay chưa ?
Gv giải thích sơ đồ ( SGK + SGV
)
– HS đọc và quan sát
– Hs trả lới câu hỏi
tin ngược báo về
trung ương thần
kinh điều chỉnh
phản ứng cho thích
hợp .
Luồng thần
kinh bao gồm :
Cung phản xạ và
đường phản hồi tạo
nên vòng phản xạ
IV . CỦNG CỐ :
Căn cứ vào chức năng người ta phân biệt mấy loại Nơron ?
Các loại nơron đó khác nhau ở điểm nào ?
Phân biệt cung phản xạ và vòng phản xạ ?
– HS đọc khung hồng trong SGK
V . DẶN DÒ :
– Đọc em có biết
– Học bài và Soạn bài mới : “Bộ Xương”