BÀI 39 : BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I/ MỤC TIÊU:
1/Kiến thức:
Trình bày được quá trình tạo thành nước tiểu , thực chất quá trình tạo thành
nước tiểu , quá trình bài tiết nước tiểu .
Phân biệt được : Nước tiểu đầu và huyết tương , Nước tiểu đầu và nước tiểu
chính thức
2/ Kỹ năng:
Phát triển kỷ năng quan sát , phân tích hình
Rèn kỹ năng hoạt động nhóm
3 / Thái độ :
Giáo dục ý thức giữ vệ sinh cơ quan bài tiết .
II/ CHUẨN BỊ:
1/ Giáo viên:
Tranh phóng to hình 39 – 1
Phiếu học tập
Bảng so sánh nước tiểu đầu và nước tiểu chính thức
Đặc điểm Nước tiểu đầu Nước tiểu chính thức
–
–
–
Nồng độ các chât hòa
tan
Lõang
Có ít
+
+
+
Đậm đặc
+
+
+
Có nhiều
–
–
–
Chất độc chất cạn bã
–
–
–
Chất dinh dưỡng
Có nhiều
+
+
+
Gần như không
III/ TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:
1/ Ổn định lớp
2 / Kiềm tra bài cũ :
+ Bài tiết có vai trò quan trọng như thế nào đối với đời sống ?
+ Bài tiết ở cơ thể người do các cơ quan nào thực hiện ?
+ Hệ bài tiết nước tiểu có cấu tạo như thế nào ?
3 / Các hoạt động dạy và học:
a) Mở bài: Mỗi quả thận chứa khỏang 1 triệu đơn vị chức năng để lọc máu và hình thành
nước tiểu , quá trình đó diễn ra như thế nào ? Bài học hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu :
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bài
Hoạt động 1 : Tạo thành nước tiểu
Mục tiêu: Hs trình bày được sự tạ
o
thành nước tiểu . Đồng thời chỉ
ra
được sự khác nhau giữa nước tiể
u
đầu với huyết tương và nước tiể
u
đầu với nước tiểu chính thức.
Cách tiến hành:
–
–
–
GV yêu cầu họ
c sinh quan sát
hình 39.1 tìm hiể
u quá trình hình
thành nước tiểu
–
–
–
Học sinh thu nhận và xử
lí
thông tin mụ
c + quan sát hình 39 .
1, trao đổi nhóm thống nhấ
t câu
I/ Tạo thành nướ
c
tiểu:
–
–
–
Sự tạo thành nướ
c
tiểu gồm 3 quá trình :
+
+
+
Quá trình lọ
c máu :
Ở
cầu thận tạ
o ra
nư
ớc tiểu đầu .
+
+
+
Quá trình hấp thụ
l
ại ở ống thận
+
+
+
Quá trình bài tiết :
–
–
–
Yêu cầu các nhóm thảo lụân :
+ Sự tạo thành nước tiểu gồm nhữ
ng
quá trình nào ? Diễn ra ở đâu ?
–
–
–
GV tổng hợp các ý kiến .
–
–
–
GV yêu cầu học sinh đọc lạ
i chú
thích hình 39.1 thảo luận :
+ Thành phần nước tiểu đầ
u khác
với máu ( huyết tương ) ở điể
m nào
?
+ Hòan thành bảng so sánh nướ
c
tiểu đầu và nước tiểu chính thức
–
–
–
GV gọi học sinh lên sửa và bổ
sung
–
–
–
GV chốt lại kiến thức
Hoạt động 2: Bài tiết nước tiểu
Mục tiêu :
Cách tiến hành:
–
–
–
GV yêu cầu học sinh nghiên cứ
u
thông tin trả lời câu hỏi :
+
+
+
Sự bài tiết n .tiểu diễn ra như thế
nào ?
+
+
+
Thực chất của quá trình tạ
o thành
trả lời
–
–
–
Quá trình tạo thành nước tiể
u
gồm 3 quá trình .
–
–
–
Các nhóm bổ sung
–
–
–
Học sinh thảo luận nhóm:
+ Nước tiểu đầu không có tế
bào
và Prôtêin
+ Học sinh hoàn thành bả
ng so
sánh
–
–
–
Đại diện các nhóm trình bày
–
–
–
HS tự thu nhập thông tin để trả
l
ời
+
+
+
Mô tả đường đi của nước tiểu
+
+
+
Thực chất quá trình tạ
o thành
Hấp thụ lại chấ
t
cần thiết
Bài tiết ti61p chấ
t
thừa , chất thải
Tạo thành nước tiể
u
chính thức .
II . Bài tiết nướ
c
tiểu:
–
–
–
Nước tiể
u chính
thức bể thận
Ống dẫn nước tiểu
tích trữ ở bòng đái
Ong đái ngoài
nước tiểu là gì ?
–
–
–
GV yêu cầu học sinh tự rút ra kế
t
luận
+ Vì sao sự tạo thành nước tiểu diễ
n
ra liên tục mà sự bài tiết nước tiể
u
lại gián đọan ?
Kết luận : Học sinh đọc kết luận cuố
i
bài trong SGK
nước tiểu là lọc máu và thải chấ
t
cặn bã , chất độc , chất thừ
a ra
khỏi cơ thể
–
–
–
Học sinh trình bày , lớp bổ
sung đ
ể hòan chỉnh đáp án .
–
–
–
Học sinh nêu được :
+ Máu tùan hòan liên tục qua cầ
u
thận nước tiểu đượ
c hình thành
liên tục
+ Nước tiểu được tính trữ ở
bóng
đái khi lên tới 200ml , đủ áp lự
c
gây cảm giác buồn tiểu Bài tiế
t
ra ngòai
IV/ CỦNG CỐ:
–
–
–
Nước tiểu được tạo thành như thế nào ?
–
–
–
Trình bày sự bài tiết nước tiểu ?
V/ DẶN DÒ:
–
–
–
Học bài và trả lời các câu hỏi cuối bài .
–
–
–
Đọc mục em có biết .
–
–
–
Tìm hiểu các tác nhân gây hại cho hệ bài tiết .
–
–
–
Chuẩn bị bài 39 : ” Vệ sinh hệ Bài tiết nước tiểu “