Giáo án lịch sử 9 - Quá trình phát triển của phong trào giải phóng dân tộc và sự tan rã của hệ thống thuộc địa potx

Tiết 4:quá trình phát triển của phong trào giải phóng dân tộc và
sự tan rã của hệ thống thuộc địa.
A) Phần chuẩn bị :
1) Mục tiêu bài dạy:
1) Kiến thức: Quá trình phát triển của phong trào giải phóng dân tộc
và sự tan rã của hệ thống thuộc địa ở châu á, mĩ, la tinh.
- Những diễn biến chủ yếu, những thắng lợi to lớn , những khó khăn
trong công cuộc xây dựng đất nước.
2) Tư tưởng: Thấy rõ cuộc đấu tranh anh dũng gian khổ của nhân dân
các nước á, phi. mĩ la tinh.
- Tăng cường tình đoàn kết hữu nghị với các dân tộc á , phi, mĩ la tinh
. Tinh thần dân tộc đoàn kết giúp đỡ nhau cùng chống kẻ thù chung .
- Nâng cao lòng tự hào dân tộc vì nhân dân ta giành thắng lợi to lớn.
3) Kĩ năng: Rèn luyện phương pháp tư duy khái quát , tổng hợp , phân
tích sự kiện .
- Rèn luyện kĩ năng sử dụng bản đồ .
2) Chuẩn bị :
Thầy : Tham khảo tài liệu, soạn giáo án , chuẩn bị một số tranh ảnh về
các nước á , phi, mĩ la tinh sau chiến tranh đến nay, bản đồ treo tường Châu
á, Châu mỉ ,Mĩ la tinh
Trò : Học bài cũ - đọc trước SGKbài mới
B) Phần thể hện trên lớp
1) Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi : Công cuộc cải tổ ở Liên Xô dẫ diễn ra như thế nào, kết quả cuối
cùng ra sao?
Trả lời : Cuộc cải tổ ở Liên Xô đã diễn ra
- Năm 1973 thế giới diễn ra cuộc khủng hoảng .
- Tháng 3- 1985 Goóc- ba –chốp lên nắm quyền lãnh đạo đề ra cải tổ .
- Cuộc cải tổ không thành
II) dạy bài mới
Vào bài : Sau chiến tranh thế giời thứ hai Liên Xô và các nườc Đông Âu bắt

tay vầo khôi phục và phát triển kinh tế đã đạt được nhiều thành tựu còn các
nước á phi mĩ la tinh từ năm 1945 đến nay như thế nào



GV




Gợi cho học sinh nhớ lại những tác động
của chiến tranh thhế giới thứ 2 tác động
đến phong trào giải phóng đân tộc ở các
nước Châu á, Châu Phi, Mĩ- La tinh.
I) Giai đoạn từ năm 1945 đến
giữa những năm 60 của thế kỉ
XX.


GV

Sử dụng bản đồ giới thiệu cho HS cuộc
đấu tranh GPDT nhằm đập tan hệ thống
thuộc địa của CNĐQ
Tại đông nam á : ngay sau khi phát xít
nhật đầu hàng , nhiều nước đã nổi dậy tiến
hành đấu tranh vũ trang lật đổ ách thống
trị của chủ nghiõa phát xít , thành lập CQ
CM , tiêu biểu là In- Đô Nê –Xi - A , Việt
Nam , Lào
Tại In- Đô Nê –Xi - A , ngay sau khi nhật
đầu hàng , ngày 17-8-1945 đại diẹn các
dảng phái và đoàn thể yêu nước đã soạn
thảo và kký vào bản TNĐL … Bác sĩ Xu
Các Nô đã đọc bản tuyên ngôn trướccuộc
mít tinh của đông đảo quần chúng thủ đô
Gia –Các Ta tuyên bố độc lập .
Tại Việt Nam : Ngày 14-8 Nhật tuyên bố
đầu hàng thì ngày 16 – 18 / 8 Việt minh
hiệu triệu nhân dân toàn quốc nổi dậy khởi
nghĩa giành chính quyền , ngày 19-8 cả Hà

- Đông nam á :









?

?

?



?
Nội vùng lên cùngcác tỉnh thành khởi
nghĩa giành chính quyền , ngày 2-9-1945
chủ tịch Hồ Chí Minh tuyên bố độc lập .
Tại lào : sau khi nhật đầu hàng ngày 23-8-
1945 nhân dân lào nổi dậy thành lập chính
quyền cách mạng : ngày 12-10-1945 nhân
dân thủ đô Viêng Chăn khởi nghĩa giành
chính quyền
Phong trào đấu tranh GPDT khởi đầu ở
đâu ?
Ngay sau khi PXN đầu hàng nhân dân
nhiều nước Đông Nam á đã làm gì ?
- Nổi dậy đấu tranh tiến hành khởi nghĩa
vũ trang lật đổ ách thống trị của PX thành
lập chính quyền
Tại sao khi nhật đầu hàng lại có tác động
mạnh mẽ đến PTGPDT ở ĐNA ?
- Trước năm 1945 hầu hết các nước ĐNA
là thuộc địa của Nhật
Em hãy kể tên những nước tiêu biểu giành

-Năm 1945 ba nước tuyên bố
độc lập
+ In đô nê xi a 17-8-1945
+ Việt Nam 2-9-1945
+Lào 12-10-1945


- Các nước Nam á Bắc phi đã
giành độc lập
+ ấn Độ 1946-1950
+ Ai Cập 1952
+ An giê ri 1954-1962



GV

?


GV

GV

được độc lập trong thời kì này ?


Phong trào đấu tranh lan nhanh sang các
nước Nam á và Bắc phi
Các nước NAM á và Bắc phi đã giành
được độc lập như thế nào ?Hãy kể tên các
nước đó ?
Đến giữa những năm 60 của thế kĩ XX hệ
thống thuộc địa của CNĐQ căn bản đã bị
sụp đổ lúc này hệ thống thuộc địa của
CNĐQ chỉ còn tồn tại dưới hai hình thức
+Các nước thuộc địa của Bồ Đào Nha
+ Chế độ phân biệt chủng tọc A-pacthai
phần lớn ở miền nam châu phi .Đến năm
1967 hệ thống thuộc địa chỉ còn 5,2 triệu
km2 với 35 triệu dân chủ yếu tập trung ở
miền nam châu phi
- Cho HS lên bảng xác định trên bản đồ
thế giới vị trí các nước giành độc lập đã
- 1960 :17 nước Châu Phi tuyên

bố độc lập
- Mĩ La Tinh : 1-1-1959Cu Ba
giành thắng lợi
Tới giữa nhữmg năm 60 của thế
kỉ XX hệ thống thuộc địa của
CNĐQ thực đân cơ bản bị sụp
đổ















?


HS

GV

?
nêu ở phần trên

( Học sinh đọc SGK phần 2 )
Hãy nêu nét nổi bật của PTĐT giành độc
lập của nhân dân á, phi, mĩ la tinh trong
giai đoạn này ?
- Phong trào diễn ra chủ yếu ở Ăng – Gô –
La , Mô Dăm Bích , Ghi Nê Bít Sao
Gọi HS lên bảng xác định ba nước tên bản
đồ
Cả 3 nước châu Phi này đều là thuộc địa
của Bồ Đào Nha , ngay từ đầu những năm
60 nhân dân các nước này đã tiến hành các
cuộc đấu tranh vũ trang quết liệt giành độc
lập dântộc , đến giữa những năm 70 họ
mới giành được thắng lợi
- Sự tan rã của các thuộc địa của Bồ Đào
Nha là một thắng lợi quan trọng của
PTGPDT ở Châu Phi
Sự thắng lợi của 3 nước đó có vai trò gì

2.Giai đoạn từ giữa năm 60 đến
giữa năm 70 của thế kỉ XX
-Một số nước châu phi giành độc
lập thoát khỏi ách thống trị của
Bồ Đào Nha
+ 9.1974GhiNê Bít Xao
+ 6.1975Mô Dăm Bich
+ 11.1975 Ăng Gô La



- Sự tan rã của thuộc địa Bồ Đào
Nha là thắng lợi quan trọng của
PTGPDT ở Châu Phi











GV

?


GV


trong quá trình GPDT ở Châu Phi ?
Có ý nghĩa quan trọng , làm tan rã hệ
thống thuộc địa của chủ nghĩa thực dân
Động viên tinh thần của nhân dân các
nước còn lại


Chỉ trên bản đồ các nước Rô – Đê –Ri A ,
Tây Nam Phi Và cộng hoà Nam Phi
Từ cuối những năm 70 , CNTD cũ chỉ còn
tồn tại dưới hình thức cuối cùng của nólà
chế độ phân biệt chủng tộc ( A- Pác- Thai)
tập chung ở 3 nước miền nam châu phi
này
Tình hình CNTD từ những năm 70 đến
giữa những năm 90 của thế kỉ XX diễn ra
như thế nào ?
Chế độ a pac thai nghĩa là sự tách biệt dân
tộc, là một chính sách phân biệt chủng tộc
cực đoan và tàn bạo của Đảng quốc dân

3. Giai đoạn từ những năm 70
đến giữa những năm 90 của thế
kỉ XX
- Cuối những năm 70 chính
quyền thực dân của giai cấp
thống trị người da trắng phải
tuyên bố xoá bỏ chế độ phân biệt
chủng tộc A -pac -thai

?





của chính đảng của thiểu số người da
trắng cầm quyền ở nam phi thực hiện từ
1948 chủ trương tước đoạt mọi quyền lợi
cơ bản về chính trị, kinh tế, xã hội của
người da đen ở đây và các dân tộc châu á
dến định cư đặc biệt là người Ân Độ nhà
cầm quyền Nam Phi ban bố trên 70 đạo
luật phân biệt đối xử và tước đoạt quyền
làm người của người da đen và da màu,
quyền bóc lột của người da trắng đối với
người da đen đã được ghi vào trong hiến
pháp .Các nước tiến bộ trên thế giới đã lên
án gay gắt chế độ a pac thai là một tội ác
chống nhân loại
Cuộc đấu tranh của nhân dân châu phi
chống chế độ a pac thai diễn ra như thế
nào ?
Sau khi chế độ a pac thai bị xoá bỏ ở Nam
Phi hệ thống thuộc địa của CNĐQ đã bị
sụp đổ hoàn toàn nhiệm vụ của các nước

- Sau nhiều năm đấu tranh ngoan
cường và bền bỉ của người da
đen, chính quyền người da trắng
đã phải tuyên bố xoá bỏ chế độ
phân biệt chủng tộc công nhận
các quyền bầu cử, quyền tự
do.Chính quyền người da đen
thành lập.
+ 1980 Rô đê ri a ( Cộng hoà
Dim ba bu ê)
+ 1990 Tây nam phi ( Cộng hoà


GV


?

GV:



Châu á, Phi, Mĩ- La tinh là gì ?
+ Nhiệm vụ:
- Củng cố nền độc lập dân tộc.
- Xây dựng và phát triển.

Thắng lợi đó có ý nghĩa như thế nào ?
- Tháng 11- 1993 với sự nhất trí của hai
chính đảng bản hiến pháp cộng hoà nam
phi đựoc thông qua chấm dứt 431 năm J
của chế độ A- Phác Thai.
- Tháng 4- 1991 Nen- Sơn- man- Đe- La
trở thành tổng thống da đen đầu tiên của
cộng hoà nam phi.
Cho học sinh làm bài tập trong vở bài tập
Em hãy nêu những đặc điểm chính của
phong trào giải phóng dân tộc ở các nước
á, Phi, Mĩ- La tinh?

Nam mi Bi a)
+ 1993 cộng hoà nam phi.

- Ýnghĩa : Xoá bỏ chế độ phân
biệt chủng tộc ở nam phi .






III) Hướng dẫn học bài và làm bài ở nhà :5’
- Về học trong SGK kết hợp với vở ghi .
- Chuẩn bị bài 4.