Lịch sử 10 - NHỮNG THÀNH TỰU VĂN HÓA THỜI CẬN ĐẠI ppsx

NHỮNG THÀNH TỰU VĂN HÓA THỜI CẬN ĐẠI


I. Mục tiêu bài học.
1. Về kiến thức:
- Học sinh kết hợp với các kiến thức đã học các môn Địa lý, Ngữ văn …
để hiểu được sự phát triển của văn học, nghệ thuật, tư tưởng …. Thời Cận
đại và ảnh hưởng của nó.
-Nắm được cuộc đấu tranh trong lĩnh vực tư tưởng dẫn đến sự ra đời
CN XHKH
2. Về thái độ, tình cảm, tư tưởng:
- Hình thành ý thức say mê học tập, tìm hiểu, sáng tác.
- Trân trọng và phát huy những giá trị thành tựu văn học nghệ
thua65tma2 con người đã đạt được trong thời cận đại
3. Về kĩ năng:
Biết liên hệ, phân tích đánh giá nhứng thành tựu văn hóa và tác dụng
của nó đối với xã hội.
- Biết sử dụng phương pháp đối chiếu, so sánh các sự kiện.
- Biết trình bày một vấn đề có tính logic
- Biết tổng kết kinh nghiệm rút ra bài học.
II. Thiết bị, tài liệu dạy – học.
Sách giáo khoa + Sách giáo viên + Hình ảnh + tư liệu
III. Tiến trình tổ chức dạy học.
1.Kiểm tra bài cũ.
Nguyên nhân bùng nổ chiến tranh TG thứ nhất 1914 – 1918 ?
2.Dẫn dắt vào bài mới.
Thời cận đại chủ nghĩa tư bản đã thắng thế trên phạm vi thế giới. Chủ nghĩa
tư bản chuyển lên chủ nghĩa đế quốc bên cạnh những mâu thuẩn, những bất
công trong xã hội cần lên án thì đây cũng là thời kỳ đạt được nhiều thành tựu
trong các lĩnh vực văn học - nghệ thuật, khoa học kỹ thuật. Bài học này sẽ
giúp các em nhận thức đúng những vấn đề này.

3.Tổ chức các hoạt động dạy và học trên lớp.
Hoạt động của Thầy – trò Kiến thức cơ bản HS cần nắm
* Hoạt động 1 : Cá nhân
GV:Tại sao đầu thời cận đại nền
văn hóa thế giới, nhất là ở châu
Âu có điều kiện phát triển?
Gợi ý: Kinh tế phát triển, mối quan
hệ xã hội thay đổi, đó chính là hiện
thực để có nhiều thành tựu về văn
1. Sự phát triển của văn hóa
trong buổi đầu thời cận đại.
- Văn học
+ Xuất hiện nhiều nhà văn nhà thơ
lớn Coóc-nây, La Phông-ten, Mô-
li-e (Pháp).
+ Nhiều thể loại như bi kịch, hài
học nghệ thuật giai đoạn này.
GV:Nêu tên một vài tác giả văn học
nổi tiếng thời kỳ cận đại ?Các thể
loại văn học trong thời kỳ này ?

GV:Vai trò của triết học Ánh sáng
?
Những tư tưởng mới trong trào lưu
Triết học Aïnh sáng được ví “Như
những khẩu đại bác, mở đường cho
bộ binh xuất kích”.


- Thành tựu về văn hóa:

+ La Phông-ten với các truyện ngụ
ngôn có tính giáo dục mọi lứa
tuổi, VD: Gà trống và Cáo
+ An-đéc-xen: Con vịt xấu xí, Cô
bé bán diêm
+ Ban-dắc: Nhà văn hiện thực Pháp
kịch, truyện ngụ ngôn v.v….
- Âm nhạc.
+ Sự xuất hiện của các nhạc sĩ thiên
tài như Bét-to-ven (Đức), Mô-da
(Áo).
+ Các tác phẩm âm nhạc mang đậm
tinh thần dân chủ, cách mạng.
- Về tư tưởng.
+ Sự ra đời của trào lưu triết học
Ánh sáng có vai trò quan trọng
trong cách mạng TS Pháp và sự
phát triển của Châu Âu.
+ Các địa biểu như: Mông-te-xki-ơ,
Vôn-te, Ruýt-xô v.v….
2. Thành tựu của văn học nghệ
thuật từ đâu thế kỉ XIX đến đầu
thế kỉ XX.
- Văn học.
+ Các tác phẩm văn học đã phản
ánh toàn diện hiện thực xã hội
đã phản ánh đầy đủ hiện thực
nước Pháp đầu thế kỉ XIX qua
các tác phẩm của mình.
+ Pu-skin (Nga) với bài thơ: Tôi

yêu em,
+ Tào Tuyết Cần (1716 - 1763) của
Trung Quốc với tác phẩm Hồng
lâu mộng phản ánh các mối quan
hệ trong gia đình, xã hội Trung
Quốc thời phong kiến.
+ Lê Quý Đôn - nhà bác học của
Việt Nam thế kỉ XVIII với những
tác phẩm tiêu biểu như Kiến văn
tiểu lục; Phủ biên tạp lục,
GV hỏi: Những thành tựu văn hóa
đầu thời cận đại có tác dụng gì?
+ Phản ánh hiện thực xã hội ở các
nước trên thế giới thời kỳ cận
đại.
+ Hình thành quan điểm, tư tưởng
phương Tây dưới sự thống trị của
giai cấp Tư sản.
+ Các tác phẩm văn học đã lên án,
phê phán sâu sắc xã hội phong kiến
lỗi thời, xã hội tư bản bóc lột
+ Các tác phẩm văn học còn thể
hiện lòng yêu thương con người,
nhất là nhân dân lao động, thể hiện
lòng yêu nước, yêu hòa bình và tinh
thần nhân đạo sâu sắc.

- Nghệ thuật.
+ Cuối TK XIX các lĩnh vực nghệ
thuật như kiến trúc, âm nhạc, điêu

khắc rất phát triển.
+ Nhiều thiên tài xuất hiện như:

- Về Mĩ thuật: như Van Gốc (Hà
Lan), Pi-cat-xô (TBN) v.v…
- Về âm nhạc :có Trai-cốp-xki
(Nga) điển hình của âm nhạc hiện
của con người tư sản, tấn công vào
thành trì của chế độ phong kiến,
góp phần vào thắng lợi của chủ
nghĩa tư bản
Hoạt động 1: Cá nhân
Cho HS đọc SGK, xem ảnh của các
nhà tư tưởng tiến bộ: Xanh Xi-
mông, Phu-ri-ê, Ô-oen và trả lời
câu hỏi: Tư tưởng chính của các
ông là gì? Nó có thể trở thành hiện
thực trong bối cảnh xã hội bấy giờ
không?








thực.
-Tác dụng: Phản ánh hiện thực xã
hội ở các nước trên thế giới thời kỳ

cận đại.Mong ước xây dựng một xã
hội tốt đẹp hơn.





3. Trào lưu tu tưởng tiến bộ và sự
ra đời, phát triển của CNXHKH
giữa XIX đầu XX.
- Trào lưu tư tưởng tiến bộ.
+ Dưới sự áp bức của chủ nghĩa tư
bản một số nhà tư tưởng tiến bộ
mong muốn xây dựng một xã hội
tiến bộ không có áp bức, bóc lột.
+ Các đại biểu: Xanh-xi-mông,
Phu-ri-ê (Pháp), Ô-oen (Anh).

GV:Ý nghĩa của văn học thời kỳ
đầu thế kỷ XX ?

* Hoạt động 3: Nhóm
Nhóm 1:-Hoàn cảnh dẫn đến sự ra
đời của Chủ nghĩa xã hội khoa học?

-Nhóm 2:Nội dung cơ bản
-Nhóm 3:-Điểm khác với các học
thuyết trước đây?
+ Tư tưởng của các ông không thực
hiện được trong điều kiện phát triển
của CNTB => CNXH không tưởng.
* Triết học Đức và kinh tế chính trị
học Anh:
- Hê-ghen (1770 - 1831) và Phoi-ơ-
bác
(1804 - 1872) là những nhà triết
học nổi
tiếng người Đức. Hê-ghen là nhà
duy tâm
khách quan còn Phoi-ơ-bách là nhà
duy
vật siêu hình
- Khoa Kinh tế - chính trị cổ điển
phát sinh ở Anh với các đại biểu
như AđamXmít (1723 - 1790) và
Ri-các-đô (1772 - 1823)  mở đầu
“lí luận về giá trị lao động” nhưng
chỉ mới nhìn thấy mối quan hệ giữa
- Điểm khác: Xây dựng học thuyết
của mình trên quan điểm, lập

trường giai cấp công nhân, thực
tiễn đấu tranh của phong trào cách
mạng vô sản thế giới  hình thành
hệ thống lý luận vừa mới khoa học
vừa cách mạng.
-Nhóm4:Vai trò của Chủ nghĩa xã
hội khoa học?
Chủ nghĩa Mác - Lê-nin là đỉnh cao
của trí tuệ loài người, là cương lĩnh
cách mạng cho cuộc đấu tranh
chống chủ nghĩa tư bản, xây dựng
xã hội cộng sản và mở ra kỷ
nguyên mới cho sự phát triển của
khoa học (tự nhiên và xã hội, nhân
văn).
Sự ra đời của trào lưu tư tưởng tiến
bộ ?
vật và vật chứ chưa thấy mối quan
hệ giữa người với người.

- Chủ nghĩa xã hội khoa học.
+ Sự phát triển của g/c VS, phong
trào công nhân => CNXHKH ra đời
(Mác –Ănghen).
+ CNXHKH kế thừa và phát triển
những thành tựu KHTN và XH mà
loài người đạt được.
+ Học thuyết của CNXHKH xây
dựng trên quan điểm lập trường của
giai cấp công nhân.

+ Học thuyết của CNXHKH
gồm:Triết học, kinh tế chính trị trị
học và CN
XH KH .





4. Sơ kết bài học.
- Cũng cố: Học thuyết của chủ nghĩa xã hội khoa học ra đời trong điều
kiện lịch sử nào ?
- Dặn dò: Học bài cũ, trả lời câu hỏi sách giáo khoa.
- Ra bài tập: Sưu tầm tài liệu, tranh ảnh về các nhà văn, nhà thơ, nhà
soạn nhạc, họa sĩ thời Cận đại ?
- Bài tập: Trả lời các câu hỏi
+ Lập bảng hệ thống kiến thức về thành tựu của văn hóa thời cận đại
(với các nhà văn hóa và trào lưu tư tưởng tiêu biểu)
+ Dẫn một vài tác phẩm văn học, nghệ thuật (tự chọn) nêu sự phản
ánh đời sống xã hội và tác dụng, ảnh hưởng của nó đối với xã hội.