Tải bản đầy đủ (.doc) (38 trang)

Chuyên đề giải phương trình vô tỷ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (386.42 KB, 38 trang )

Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
Mục Lục:






 !"#$%
&#!&'()!(*+,-%.
$/!0.1
2!&'!33!34$
5!&'!3!678-2
%890:;!<=>!?(0==@!<=5.
:ABCDCEF.G$
HIJ$$$
ABKBLMCNOPQ$2
-Các từ viết tắt:
sáng kiến kinh nghiệm ( SKKN)
- Điều kiện xác định: (ĐKXĐ)


1
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ .
CRSTCUKANVCWXCABKYCZS[\]W^B_`aWbKTB\M`BXM
cBBd\eM_fNdSACgMf_C^QWhCRNKcBBPBfaYCi
QZSAC`BMMfWbWF\Bd\eMCjkCKlMCR
STCUNbBNbBSm\nKAW`BCFNAocBWNNdCQp\KMT
CRNCnBp\qBSACCBhCgMf
7rBKQ^BsABCQCRSTCU\to\\BPBBduF


BXMAf\tC\gvwKMfLCgMfCQp\NXNgxQaKBQ^CSA_
C^Q:d\^Wta\\sABCQBPBCRSTCUCc\tNyCCQ
\\OzCBp\_BBqBCQi\\\k!=8
Sáng kiến kinh nghiệm ''Giải phương trình vô tỉ'' được viết theo chương
trình SGK hiện hành nhằm dạy học sinh đại trà trên lớp cũng như ôn thi
học sinh giỏi lớp 9 và học sinh ôn thi vào THPT đối với hoc sinh trường
THCS Yên Lạc.
Trong SKKN này đã giới thiệu một số phương pháp hay dùng để giải
phương trình vô tỉ:
 NÂNG LUỸ THỪA
 ĐƯA VỀ PHƯƠNG TRÌNH TRỊ TUYỆT ĐỐI
Ôn thi học sinh giỏi , lớp chọn:
$ ĐẶT ẨN PHỤ
2 PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ 
5 PHƯƠNG PHÁP HÀM SỐ 
% SỬ DỤNG BIỂU THỨC LIÊN HỢP - TRỤC CĂN THỨC  
Q\MfdWXNrBNVC\tgABXMsABCD\Qp\_B
C{KMfL.
TBfSp8HHAf_|NK^B\Qs^Wp\BXMWBXMsE}\SABZ
\\s^\PNDCdNSxW~\]CQp\•M\\CRSTCU
7y\guWb\`€kCBXMa\MfdWXOTCOqBo_B
_tC=ZCTBNQDWF\oYOB•Wtt•MYsMCj\\Cf
\TSA\\‚Np\_BWh\MfdWXAf\AQACBLƒ
7pBWtt„B…BSXgM\f‚gQ†NBK\QN
Tôi xin cảm ơn!

2
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
PHẦN II- NỘI DUNG
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM GIẢI PHƯƠNG TRÌNH VÔ TỈ

* PHƯƠNG PHÁP 1: NÂNG LUỸ THỪA
HI!<=
‡
ˆ ‰ 4
ˆ ‰ ˆ ‰ ˆ ‰ 4
ˆ ‰ ˆ ‰
 
     
   



= ⇔ ≥


=

‡

ˆ ‰ 4
ˆ ‰ ˆ ‰
ˆ ‰ ˆ ‰
 
   
   


= ⇔

=


$‡
ˆ ‰ 4
ˆ ‰ ˆ ‰ ˆ ‰ ˆ ‰ 4
ˆ ‰ ˆ ‰  ˆ ‰ ˆ ‰ ˆ ‰
 
       
         



+ = ⇔ ≥


+ + =

2‡
Š
 
ˆ ‰ 4
ˆ ‰ ˆ ‰ ˆ ‰ 4 ˆ ‰
ˆ ‰ ˆ ‰
 
 
      
   



= ⇔ ≥ ∈



=

5‡
Š


ˆ ‰ 4
ˆ ‰ ˆ ‰ ˆ ‰
ˆ ‰ ˆ ‰


 
    
   


= ⇔ ∈

=

%‡
Š
   
ˆ ‰ ˆ ‰ ˆ ‰ ˆ ‰ ˆ ‰
 
        
+ +
= ⇔ = ∈

.‡
  Š
 
ˆ ‰ ˆ ‰ ˆ ‰ ˆ ‰ ˆ ‰


        
+
+
= ⇔ = ∈

:6J
Bài 1:BPBCR
„  „ + = −
ˆ‰
!ˆ‰⇔
 
„  4 „ 
„ 
„ $
„  ˆ„ ‰ „ $„ 4
− ≥ ≥

 

⇔ ⇔
  
=
+ = − − =


 
$
⇔ =
Bài 2:BPBCR
 $ 4 − + =
!\t
 $ 4 − + =

 $ ⇔ + =



4
 $
4
 $ 4
4
$

$

 

 









+ =





− − =




⇔ ⇔ =
= −




=


Bài 3:BPBCR
2     + − − = −
!\t
2     + − − = −

2     ⇔ + = − + −

3

Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
  4
 4
2     ˆ  ‰ˆ ‰


    

− ≥

⇔ − ≥


+ = − + − + − −




   $ 

  






+ = − +



 


  4
ˆ ‰  $ 


  




⇔ + ≥


+ = − +



 
 
 
4
 
4
. 4
.





 



≤ ≤



≤ ≤
 
⇔ ⇔ ⇔ =
 
=

 
+ =



= −


Bài 4:BPBCR

 $ 2 4 − − − =
!H

 4


2 4



− ≥

⇔ ≥

− ≥

ˆ‰

( )
( )
 $ ˆ ‰ˆ ‰ 4
  $  4

 4
ˆ‰
.
 $  4
1
  
 




⇔ − − − + =
⇔ − − + =

=


− =


⇔ ⇔


=

− + =


H•CFˆ‰SAˆ‰CWF\„Œ
Bài 5.BPBCR
$ $  − = +
HD:O
4 $≤ ≤
OBWtCWb\QCW
$ 
$ $ 4  + + − =
$
$
 4 4 
$ $ $ $
 

 
⇔ + = ⇔ =

 ÷
 
Bài 6.BPBCR_M

 $ 1 2  + = − −
HD:O
$ ≥ −
CRCW
( )



$  $
 $ 1
5 1.
$  $
•

 
 

 
=


+ + =

+ + = ⇔ ⇔

− −


=
+ + = −




Bài 7.BPBCR_M
( ) ( )


$
$
 $ 1   $ $     + + = + +
HD:C
( )
$
$ $
 $ 4   ⇔ + − = ⇔ =
Bài 8.BPBSAsBLKMDCR

„ 2 „ N− = −
!\t

„ 2 „ N− = −
⇔
   
„ N „ N
„ 2 „ 2„N N N„ ˆN 2‰ 4
≥ ≥

 

 
− = − + − + =
 
G•MNŒ4CRSTBLN
G•MNŽ4

N 2

N
+
=
BXMOBLWh\tBLN„•N⇔

N 2
N
+
•N

4
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
••MN‘4N

•2•N

⇔N

’2⇔
4 N < ≤

••MN“4N

•2’N

⇔N

•2⇔N’G
tNK^B
G•MN’GQy\4“N’CR\tNVCBLN

N 2

N
+
=
G•MG“N’4Qy\N‘CRSTBLN
Bài 9.BPBSAsBLKMDCRS”BNKACN_`
! −=− $

"#$%&'()!$*+++,
!\t

   
„ N „ N
„ $ „ N
„ $ „ N N„ N„ ˆN $‰ 4
≥ ≥
 
− = − ⇔ ⇔
 

− = + − − + =
 
G•MNŒ4CRSTBLN
G•MNŽ4

N $

N
+
=
BXMOBLWh\tBLN„•N⇔

N $
N
N
+

••MN‘4N

•$•N

⇔N

’$⇔
4 N $≤ ≤
••MN“4N

•$’N

⇔N


•$⇔N’
$−
tNK^B
G  •M 
4 N $≤ ≤
 Qy\ 
N $≤ −
    CR  \t  NVC  BLN

N $

N
+
=
G•M
$ N 4− < ≤
Qy\
N $>
CRSTBLN
Bài 10.BPBSAsBLKMDC‚QCN_`NCR
„ „ N N− = −
!BXMOBL„•4
G•MN“4CRSTBLN
G•MNŒ4CRCiCA
„ˆ „ ‰ 4− =
⇒\tBBLN„

Œ4a„


Œ
G•MN‘4CRWb\QCWS”B
ˆ „ N‰ˆ „ N ‰ 4− + − =
„ N 4
„  N

− =


= −


••M4“N’CR\tBBLN„

ŒN•„

Œ

ˆ N‰−
••MN‘CR\tNVCBLN„ŒN
III-Bài tập áp dụng:
Bài 1:BPB\\CR_M
‡
 $ + − =
‡
$ $2 $ $  + − − =
2‡

 2   + + = +


5‡
„ $ 5 „ + = − −

.‡
„ „  „ 2 „ 1 4− − − − + + =
•‡
 5 4 − − =
4‡

5   4

 − + =
‡
1
$  $
%
− + =
$‡
% . • $ + = −
2‡
$   $ + + − =

5
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
Bài 2BPBCR
‰

  − = −
s‰
 $ 4 − + =

g‰
$ % $ + + − =
‚‰
$   $ − + − =
‰
1 5  2 + = − +
‰
$ 2   $  + − + = +
Bài 3RNNWhCR_M\tBLN
 
$    !  − + − = + −
Bài 4=QCR

  !− − =
‰ BPBCROBNŒ
s‰ RNNWhCR\tBLN
Bài 5=QCR

 $ !  !+ − = −
‰ BPBCROBNŒ$
s‰ ”BBC[AQ\]NCRCR\tBLN
Bài 6: BPB\\CR_M
‡
. $ 1 4 − − − =
g‡
 1
  $  .
 
  − − − + − = −
s‡

   − =
‚‡
5 $
$ 1 . 2  
$ 
  − − − + − = −
\‡
$ . 2 4 − + =
–‰
 
ˆ $‰ 4    + − = − −
PHƯƠNG PHÁP 2:ĐƯA VỀ PHƯƠNG TRÌNH TRỊ TUYỆT ĐỐI
I-KIẾN THỨC:
8…gv—W˜Ce\_M

ˆ ‰ ˆ ‰ ˆ ˆ ‰ 4‰
ˆ ‰ ˆ ‰ ˆ ‰ ˆ ‰
ˆ ‰ ˆ ‰ ˆ ˆ ‰ 4‰
     
       
     
= ≥

= ⇔ = ⇔

= − <


II-BÀI TẬP:
Bài 1: BPBCR


„ 2„ 2 „ •− + + =
ˆ‰
!ˆ‰⇔

ˆ„ ‰ • „− = −
⇔™„G™Œ•G„
G•M„“ˆ‰⇒G„Œ•G„ˆSTBLN‰
G•M„

ˆ‰⇒„GŒ•G„⇔„Œ5ˆCQPNb‰Df„Œ5
Bài 2: BPBCR
„   „  „ 4 % „   „   „ + + + + + − + = + − +
ˆ‰
! ˆ‰⇔
„  4
„   „   „  $ „  1  „   „  
+ ≥



+ + + + + + − + + = + − + +


⇔
„ 
„   ™ „  $ ™ ™ „  ™
≥ −




+ + + + − = + −


ˆŠ‰
yC  f  Œ 
„ +
 ˆf  •  4‰ ⇒   CRˆŠ‰ Wb  \Q  Ci  CA
f  ™ f $™  ™ f ™+ + − = −
G•M4’f“f••$GfŒGf⇔fŒGˆKQ^B‰
G•M’f’$f••$GfŒfG⇔fŒ$

6
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
G•Mf‘$f••fG$ŒfGˆSTBLN‰
”BfŒ$⇔„•Œ1⇔„Œ•ˆCQPNb‰Df„Œ•
Bài 3:BPBCR
  5  $  5 .    − + − + + + − =
!H
5

 ≥

 5   5   5 %  5 1 2   ⇔ − + − + + − + − + =

 5   5 $ 2 ⇔ − + + − + =

 5 5⇔ − =

5

⇔ =
ˆQPNb‰Df„Œ5
Bài 4:BPBCR
       + − + − − =
!H


C
           ⇔ − + − + + − − − + =

     ⇔ − + + − − =
•M
 >
C
     ⇔ − + + − − =

⇔ =
ˆQ^B‰
•M
 ≤
C
     ⇔ − + + − − =
4 4⇔ =
ˆMTWZS”B
∀

DfCDBLN\]CRKA
{ }
™   / = ∈ ≤ ≤
III-Bài tập áp dụng:

BPB\\CR_M
‡

  5 + + =
‡
2 2 $ − + =
$‡

% 1    − + = −
2‡
2 2 5   + + = +
5‡
 
  2 2 2   − + + + + =
%‡
  2 2 4   − + − − + =
.‡
  
% 1  • •       
− + + + + = − +
•‡
 
2 2 % 1    − + + − + =

1‡
       + − + − − =
 4‡
$  2 2 2    − − − + − − =
‡
%    %     

+ − + + + − + =
‡
  5  $  5 .    
− + − + + + − =
$‡
 
   5 4   + − + + − =
2‡
2525%2
=−−−+−++

5‡

2 2  4  − + + =
%‡

   •  − + + =
.‡
 

 2
  + + + + =
•‡
45%
2


=−−++

1‡

$
   


   
+
+ − + − − =
4‡

2 2   − + = −
‡
ˆ ‰ 2 2   %  1    
− + − − + − − − + =
‡
• %  2 + − − =
PHƯƠNG PHÁP 3:ĐẶT ẨN PHỤ
1. Phương pháp đặt ẩn phụ thông thường
 `BS”BBXMCRSTSTCšaWhBPB\ZC\tChWyC
( )
  =
SA\ZYWBXMOBL\]

•MCRsWMCiCACR

7
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
\eNVCsB•

•MCpC\tChBPBWF\CRWtC‚Q


CR
SBL\WyCv„‚N›QACQAœ
Bài 1. BPBCR
 
     − − + + − =
HD:Điều kiện
 ≥
D„•C
 
     − − + − =
yC

  = − −
CRCR\tg^

  

+ = ⇔ =
fSAQCRNWF\
 =
Bài 2. BPBCR

 %  2 5  − − = +
HD:BXMOBL
2
5
 ≥ −
yC
2 5ˆ 4‰  = + ≥
CR


5
2



=
fSAQC\tCR_M
2 
 2 
4 5 %
 ˆ 5‰   • . 4
% 2
 
    
− +
− − − = ⇔ − − + =
 
ˆ  .‰ˆ  ‰ 4   ⇔ + − − − =
CRNWF\s`BLNKA
a $a2
  •   $ = − ± = ±
Q
4

d\šD\\BC[
 $
  a   $ = − + = +
jWtCRNWF\\\BLN\]CRK
   $ vaø  = − = +

01\tChsRBS•\]CRS”BWBXMOBL

 %  4 − − ≥
WF\
  
ˆ $‰ ˆ ‰ 4  − − − =
aCjWtCCRNWF\BLNCe
BPkCKACWyC
 $ 2 52 − = +
SAWSXLW`B„eˆXem
phần đặt ẩn phụ đưa về hệ)
Bài 3. BPBCR_M
5  % + + − =
!BXMOBL
 %≤ ≤
yC
ˆ 4‰2  2= − ≥
CRCRCiCA
 2 
5 5 4 4 42 2 2 2 2+ + = ⇔ − − + =
ˆS”B
5‰2 ≤
 
ˆ 2‰ˆ 5‰ 42 2 2 2⇔ + − − − =
   .
a
 
(loaïi)2 2
+ − +
⇔ = =

jWtCCRNWF\\\BC[\]
 .



=
Bài 4 BPBCR_M
( )
(
)

442    = + − −
HD:H
4 ≤ ≤
yC
2 = −
CRCRCiCA
( )
( )


  44 4  42 2 2 2 − + − = ⇔ = ⇔ =

8
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
Bài 5.BPBCR_M


 $    


+ − = +
HD:BXMOBL
 4− ≤ <
=B\PBS•\Q„CDWF\
 
 $ 
 
+ − = +
yC

 

= −
aCBPBWF\
Bài 6.BPBCR
 2 $
    + − = +
!
4 =
OTPBKABLNa=B\PBS•\Q„CWF\
$
 
 
 
 
− + − =
 ÷
 
yCCŒ
$





a\t
$
 4 + − = ⇔
 5


 
±
= ⇔ =
Bài 7.BPBCR
 
$  •  . .    + + + + + =
!yCfŒ

. . + +

42 ≥
CR\tg^$f

•f5Œ4
5
$

2
2



=



=


2⇔ =
”BfŒ

. .  ⇔ + + =


%


= −



= −

ABLN\]CRWb\Q
Nhận xét`BS”B\\WyCžvCd\ZC\šBPB•Mf•CWF\
NVCK”sABWBPaWTBOBCRW`BS”B

K^B•MOtBPB
2. Đặt ẩn phụ đưa về phương trình thuần nhất bậc 2 đối với 2 biến :
 =ZCWbsB•C\\BPBCR

 
43 3 
α β
+ + =
ˆ‰s—\\
Ÿ•C
4

CRCiCA

4
3 3
 
α β
   
+ + =
 ÷  ÷
   

4 =
C…C{\CB•
=\CcF_M\ WSXWF\ˆ‰

( ) ( ) ( ) ( )
 4 5  67   5  7 + =

 
3  !3 
α β
+ = +

=ZCbfCf\\sBhMCe\#ˆ„‰a:ˆ„‰siB\\sBhMCe\STCšCR_|
DWF\CRSTCšC‚Qg^Af
a) . Phương trình dạng :
( ) ( ) ( ) ( )
  4 5  6 7   5  7 + =
SDfCR
( ) ( )
8  9 
α
=
\tChBPBs—Cd
•M
( ) ( ) ( )
( ) ( ) ( )
9  5  7 
8  45  67 
 =


= +


ŸMkCCCjW˜Ce\

( )
( )
$ 
     + = + − +

9

Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
( ) ( ) ( )
2  2    
            + + = + + − = + + − +
( ) ( )
2  
        + = − + + +
( ) ( )
2  
2           + = − + + +
!bfC^QoCRSTCšg^CdS}gv
 2
2   2   − + = +
h\tNVCCRW~a\ZCPB\pL_`asa\_Q\Q
CRsD\B

44 6 + − =
BPB›BLNW~œ
Bài 1. BPBCR
( )
 $
  5  + = +
HD:yC

$
 ˆ 4‰ •  ˆ ‰

3  3    = + ≥ = − + ≥

CRCiCA

( )
 

 5


3 
3  3
3 
=


+ = ⇔

=

RNWF\
5 $.


±
=
Bài 2.BPBCR
 2 
$
$  
$
   − + = − + +
ˆŠ‰
!¡Ckf

( ) ( ) ( )
2  2    
            + + = + + − = + + − +
SB•C
( ) ( ) ( ) ( )
   
  $         
α β
+ + + − + = − + + − +
¢kCS•CBS”BˆŠ‰CWF\
( ) ( ) ( ) ( )
   
$  %  $         − + + + − + = − + + − +
yC
 
$ $
 • 
2 2
3   3    
   
= + + ≥ = − + ≥
 ÷  ÷
   
CRCiCA$M•%SŒ
$ 3
$3 
⇒ =
jWlfC_|CRNWF\„
Bài 3:BPBCR_M
 $

 5  .   + − = −
ˆŠ‰
!O
 ≥
D„•CSB•C
( )
( )
( )
( )
 
  .       
α β
− + + + = − + +
¢kCS•CBS”BˆŠ‰CWF\
( ) ( ) ( )
( )

$    .       − + + + = − + +
yC

 4a  43    = − ≥ = + + >
aCWF\
1
$  .

2
 3
3  3
 3
=



+ = ⇔

=

WF\
2 % = ±
Bài 4.BPBCR
( )
$
$ 
$   % 4   − + + − =
!D„•CyC
2 = +
CsB•CCdSXCRCMkCsD\
$W`BS”B„SAf

10
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
$  $ $  $
$  % 4 $  4

 2
  2   2 2
 2
=

− + − = ⇔ − + = ⇔


= −

C\tBLN
a   $ = = −
Bài 5:BPBCR
( )
$ 
4  $  + = +
!H
 ≥ −
C
 
4   $ˆ ‰   ⇔ + − + = +
yC


ˆ a 4‰

3 
3 
  

= +



= − +


CRCiCA4MSŒ$ˆM


•S

‰

( ) ( )
$ $ 43  3 − − =
$
$
3 
 3
=



=

•MMŒ$S
 
 $  1 4 • 4    ⇔ + = − + ⇔ − + =
ˆSTBLN‰
•MSŒ$M
 
5 $$
 $  4 • 4
5 $$

    



= −
⇔ − + = + ⇔ − − = ⇔

= +


KABLN
b).Phương trình dạng :
 
3  !3 
α β
+ = +
CR\Qig^AfCcOt›CBL›g^Cda
•MCsRBS•CRWSXWF\g^Cd
Bài 1. BPBCR
  2 
$     + − = − +
!WyC
( )


a 4•

3 
3  3 
 

=

≥ ≥


= −


OBWtCRCiCA
 
$3  3 + = −
fˆM•S‰ˆMS‰Œ
( ) ( )
3  3 + −
Bài 2.BPBCR_M
 
   $ 2     + + − = + +
!O


 ≥
:RS•C\t
( )
( )
( )
( )
( )
( )
   
                  + − = + ⇔ + − = + − −
\tChWyC


 

3  
 

= +

= −

OBWtC\tL
 5

 5

3 
3 3 
3 


=


= − ⇔

+
=


Q
a 43  ≥

( )


 5  5
  
 
3    
+ +
= ⇔ + = −
Bài 3.BPBCR
 
5 2 1 4 5     − + − − − = +
!O
5 ≥
=MfhS•sRCWF\
( )
( )
 
 5  5 4     − + = − − +

11
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
Nhận xét : HTC¢C^B_`
a
α β
Wh
( )
( )
 
 5  4     
α β
− + = − − + +

SDfCOTChWyC

4

3  
 

= − −

= +


NfN€C\t
( )
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
( )
 
4  2 5  2 2 5        − − + = + − + = + − −
SB•CK^BCR
( )
( )
 
 2 5 $ 2 5 ˆ 2 5‰ˆ 2‰     − − + + = − − +
•
WlfsABCQWF\BPB•Mf•C
3. Phương pháp đặt ẩn phụ không hoàn toàn
 joCRC}\
( ) ( )
    4  + − + − + =
a

( ) ( )
 $  $  4   + − + − + =
HBCBhSAZCpC_|WF\oCRSTCšOTCNCc
\ZCAQaWVOt\]CRg^AfvCMV\SAQCRC}\
NAC„MkCC
jWt\ZCN”BWBCRN\\BPBCRg^Af
BPBWF\ChBL•M\\S}gv_M
Bài 1.BPBCR
(
)
  
$       + − + = + +
!yC

 = +

 ≥
aC\t
( )

$
 $ $ 4


   
 
=

− + − + = ⇔


= −

Bài 2BPBCR
( )
 
  $    + − + = +
!yC

 $a    = − + ≥
HBWtCRCiC
( )

   + = +
( )

  4  ⇔ + − + =
:lfBcCCdNs”CaWhWF\CRsD\C‚QC\t

\£
( ) ( ) ( ) ( )
 

 $    4    4


        
 
=

− + − + + − = ⇔ − + + − = ⇔


= −

Bài 3:BPBCR
( )
 
$  $    + + = + +
!yC

•   = + ≥
CRCiCAC

ˆ„•$‰C•$„Œ4


ˆC„‰ˆC$‰Œ4

$
 

=



=

•MCŒ„

 ⇔ + =
ˆTKY‰

•MCŒ$

 $   ⇔ + = ⇔ = ±
Df
  = ±
4. Đặt nhiều ẩn phụ đưa về tích
 ŸMkCCCjNVC_`L›W^B_`›W~\ZC\tChC^QWF\o
CRSTCšNAOBBPBt\ZCK^BWyCBXMžvSACRNN`B
•MLBo\\žvWhWSXL

12
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
ŸMkCCCjW˜Ce\
( ) ( ) ( ) ( )
$
$ $ $
$4 6  4 6  4 6 6   4+ + = + + + + + +
a\t
( ) ( ) ( ) ( )
$
$ $ $
44 6  4 6  4 6 4  6 + + = + + ⇔ + + + =
jD„•CAfC\tChC^QoCRSTCš\t\e\¤sD\
s
 $ $
$
.  • •      + − − − + − + =
$ $ $ $
$  5  1 2 $ 4   + + − + − − − =
Bài 1. BPBCR

  $ $  5 5        = − − + − − + − −
!H
 ≤
yC
 • 4
$ • 
5 • $
3  3
  
:  :

= − ≥


= − ≥


= − ≥


aC\t
( ) ( )
( ) ( )
( ) ( )





$ $

5
5
3  3 :
3 3 : :3
 3 : :3 3   :
: 3 : :3
 : 3 :
 + + =

− = + +


− = + + ⇔ + + =
 
 
− = + +
+ + =
 
aBPBLCWF\
$4 $1
%4 4
3 = ⇔ =
Bài 2.BPBCR_M
   
  $    $       − + − − = + + + − +
!WyC





 
$ 
  $

4 
6  
  
;  

= −


= − −


= + +


= − +


aOBWtC\t
   

4 6  ;

4 6  ;
+ = +

⇔ = −


− = −

Bài 3. BPB\\CR_M
 
2 5    1 $    + + − − + = −
!yC
( )


2 5 
• 4

4  
4 6
6  

= + +



= − +


WF\LCR
 
2 1 $
 1 $
4 6 
4 6 


− = −

− = −

jWtC\t

2s

Œs

ˆs‰ˆ•s‰Œ4

 
4 6
4 6
=



= −

•MŒs
 

2 5   
$
    ⇔ + + = − + ⇔ =
ˆCQPNb‰
•MŒs

 
2 5       ⇔ + + = − − +
ˆŠ‰
\tˆŠ‰
4≥
ˆ‰
ˆŠ‰Œ


 $
      $ 4
 2
  
 
− − + = − − + ≤ − <
 ÷
 
ˆ‰
jˆ‰SAˆ‰_MfCRˆŠ‰STBLN

13
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
DfCRWb\Q\tBLNgMfkC

$
 =
Bài tập áp dụng:
BPB\\CR_M
( ) ( ) ( )
$

$ 
2
2
2
2
          + − + − = − + + −
5. Đặt ẩn phụ đưa về hệ:
5.1 Đặt ẩn phụ đưa về hệ thông thường
 yC
( ) ( )
a3   
α β
= =
SACRNN`B•MLBo
( )

α
SA
( )

β
CjWtCRN
WF\LC‚QMaS
Bài 1. BPBCR
(
)
$ $
$ $
$5 $5 $4   − + − =
!yC

$
$ $ $
$5 $52   2= − ⇒ + =
HBWtCR\MfhSXLCR_M
$ $
ˆ ‰ $4
$5
2  2
 2
+ =



+ =


aBPBL
AfCCRNWF\ 
ˆ • ‰ ˆ•$‰ ˆ$•‰ 2 = =
e\KABLN\]CRKA
¥•$¦ ∈
Bài 2. BPBCR
2
2

 

 − − + =
!BXMOBL
4  ≤ ≤ −

yC
2
2
 
4  a4  
 3
3 
 

− − =

⇒ ≤ ≤ − ≤ ≤ −

=


WSXLCR_M
2
2

 2
2
2





 
 


3 
3 
3 
 

= −


+ =
 

 
 
 
+ = −
− + = −

 ÷

 

BPBCRCe

 
2

ˆ ‰ 4

 

 
+ − + =
 ÷
 
aCjWtCRN

¢BCf
SAQCRNBLN\]CR
Bài 3. BPBCR_M
5  % + + − =
!BXMOBL
 ≥
yC
a 5 ˆ 4a 5‰4  6  4 6= − = + − ≥ ≥
CRCWSXLCR
_M


5
ˆ ‰ˆ ‰ 4  4 
5
4 6
4 6 4 6 4 6 4 6
6 4

+ =

⇒ + − + = ⇒ − + = ⇒ = −

− =



Df
 .
  5   5

    

− + = + − ⇔ − = − ⇒ =
Bài 4. BPBCR
%  %  •
$
5 5
 
 
− +
+ =
− +

14
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
!BXMOBL
5 5− < <
yC
( )
5 a 5 4 a 43   2 3 = − = − < <

HBWtCWF\LCR

 

ˆ ‰ 4 
4
 2
2 2 •
ˆ ‰ 
ˆ ‰
$
$
3  3
3 
3 
3 
3
3 


+ = +
+ =
 

 
 
+ − =
− − + + =
 ÷
 

 

Bài 5. BPBCR

• %1
22
=++− 
!H
%1
− ≤ ≤
yC
2
2
%1
ˆ • 4‰

3 
3 
 

= −



= +


.4%a•
22
=+=+⇒ 33
yCCŒMS




=
=

=+−⇒
$
5
4%15•




”BCŒ5

„Œ2
”BCŒ$

„Œ52•
Bài 6. BPBCR
$  $ 
  $   + − + + + =
ˆ‰
!”BWBXMOBL
$  $ 
 4  4   + − ≥ ⇒ + + >
yC
$ 
$ 


3  

  

= + −


= + +


”BS‘M•4
CRˆ‰CiCAM•SŒ$
\tLCR
 
$ 
$ 
$ 
$ 
$
$
$ $ 
ˆ ‰ˆ ‰ $  
 
 
 
 2
3 
 3
3  3  3
 3  3  3 
 
 

 
 
+ =


− =


+ =  + = =


⇔ ⇔ ⇔
  
+ − = − = =





+ − =



+ + =



+ − =



+ + =

$ 


 4
ˆ ‰ˆ  ‰ 4
 ˆ   4 ‰
 
  
 ;   
⇔ + − =
⇔ − + + =
⇔ = + + > ∀
DfCRWb\Q\tCDBLNKA8Œ¥¦
Bài 7. BPBCR


$








−=− 

15

Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
!BXMOBL

 
 4
4 
4
4





 − ≤ ≤
− ≥

⇔ ⇔ ≤ ≤
 




ˆŠ‰
”BWBXMOBLˆŠ‰aWyC
3 =

 −=
$

aS”BM•4a

$

≤

\t





=







−=−


2
$



3
QgtC\tL
( )
( )

2 2
2 



     

 
 


$
$




$
$
      


$
$
% %5
2
   4
    
1 •
1


$
• 12

•
3 
3 
3 
3 
3 
3 
3  3  3  3  3 
3 
3 
3  3 
3  3 
3 
3 
3 


+ =
+ =
 

 
 
+ =
− =





+ =
+ =



⇔ ⇔
 
 
 
+ − = + − − =
 





+ =
+ =


 
⇔ ⇔
 
 
 
− − =
− − =

 ÷



 


+ =





=



+ =

5
• 12

•
3 















+

=





MSASKABLN\]CR






=
+
+−
=

+−
‰ˆ4

•
12•
$

‰ˆ4
•
12•
$



622
422
• ˆs‰STBLN
• ˆ‰\tBLN
$
$

1.



$

1.


−+
=
−−

= 22
QWt






=
=

=
=




2
23
2
23

16
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
RM•4dC\p
$
$

1.



−+
== 23
$
$

1.
 −+
=⇒ 

$
$

1.















−+

=⇒ 
DfCRWb\Q\tBLNgMfkC

$

1.

1









−+=
Bài 8. BPBCR
25%25•
22
=−++ 
!”BWBXMOBL













≤≤−⇔

−≥

≥−
≥+
5
%2
5
•
5
%2
5
•
45%2
45•





ˆŠ‰
yC
22
5%2a5• 3 −=+=

aS”BM•4aS•4
8Mf



−=
+=

3
5%2
5•
2
2
CRWb\QCWS”BL
( )










≥≥
=−+
=+

≥≥

=+
=+
4a4
•‰ˆ
2
4a4
•
2


22

33
3

3
3
yC#ŒM•SSAŒMSaC\t
( )












=∨=
=


=+−
=






≥≥
=−−
=
4
1$
2
4
4•.$
2
4a4
•
2




9
99


9
9(

9
99

ˆ‰ ”B8Œ2aŒ$
MSASKABLN\]CR


2 $ 4
$
2
2 2
2
=

− + = ⇔

=

QWtC\t






=

=

=
=

$
$


3

3
8Mf
2 2
2 2
• 5  • 5 $
%2 5 $ %2 5 
 
 
 
+ = + =
 

 
− = − =
 
 
• 5  • 5 •
%2 5 • %2 5 
 

 
+ = + =
 
⇔ ∨
 
− = − =
 

17
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
5
%$
5
.
=∨−=⇔ 
CQPNbˆŠ‰
ˆ‰ ”B8Œ2aŒ1

OTC¢C^BMSAS
DfCRWb\Q\tBLNKA


.
5
%$
5



= −




=


5.2 Giải phương trình vô tỉ bằng cách đưa về hệ đối xứng loại II
 bfWBCRNM¢`\\]osABCQBPBCRs—\\
WSXLW`B„eKQ^B
 „•CNVCLCRW`B„eKQ^B_M
( )
( )


  ˆ‰
  ˆ‰
 2
2 

+ = +


+ = +



SBL\BPBLAfCRWBP
:lfBcC_|sB•LCACRs—\\WyC
( )
2  =

_Q\Q
ˆ‰KMTWZa
 2 = + −
aOBWtC\tCR
( )


 ˆ  ‰       + = + − + ⇔ + = +
DfWhBPBCR

   + = +
CWyCK^BCdSAWSXL
:—\\CC{„•CLCE•MCg^sD\
( )
( )


 42 6
2 4 6
α β
α β

+ = +


+ = +


aC_|
„lfg{WF\CRg^_MWyC

2 4 6
α β
+ = +
aOBWtC\t
CR
( )

4
 4 6 6
β
α β
α α
+ = + + −
C{\QsD\\Q
( )


4
 4 6 6
β
α β
α α
+ = + + −
tNK^BCRCc\Qg”Bg^OBCBhCPBSB•CSXg^
( )
§ §


 ( 4  6
α β γ

+ = + +
WyC

2 4 6
α β
+ = +
WhWSXLa\ZYSXgkM
\]
α
¨¨¨
BL\\p

α β
CTCc\ZC\š\SB•Cg”Bg^
( )
§ §


 ( 4  6
α β γ
+ = + +
KA\pWF\
Bài 1: BPBCR

     − = −
!BXMOBL


 ≥
\tCRWF\SB•CK^BKA


ˆ ‰     − − = −
yC
  2 − = −
CRCWSXL_M


 ˆ ‰
 ˆ ‰
  2
2 2 

− = −


− = −


jBS•\]CRCWF\
ˆ ‰ˆ ‰ 4 2  2− + =
BPBCCRNWF\BLN\]CRKA
  = +
Cách 2:yC
   4− = +
 
    4 4
⇒ − = + +

18
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ

=pŒCWF\C

CŒ„
O•CFS”BWMsABC\tLCR


  
  
  
  

− = −


− = −


BPBLAfC_|CRNWF\„
Bài 2. BPBCR

 %  2 5  − − = +
!BXMOBL
5
2
 ≥ −
sB•WEBCR_M
 
2    2 5 ˆ $‰  2 5     − − = + ⇔ − = + +
yC
 $ 2 52 − = +

CWF\LCR_M


ˆ $‰ 2 5
ˆ ‰ˆ ‰ 4
ˆ $‰ 2 5
 2
 2  2
2 

− = +

⇒ − + − =

− = +


”B
 $ 2 5  $ 2   = ⇒ − = + ⇒ = +
”B
 4    2 5 2 2   + − = ⇔ = − ⇔ − − = +
ˆSTBLN‰
H•CKMDBLN\]CRKA
 $ = +
Bài 3:BPBCR

5 5 − + =
!H
5 ≥ −
C


5 5 • 5  ⇔ − = + ≥
ˆŠ‰
yC
 
5 5   4   4 4+ = + ⇔ + = + +
=pŒ4CWF\C

5Œ„SAO•CFS”BˆŠ‰CWF\LCR


5
5
 
 

− =


− =


CjWlfC_|CRNWF\BLN
Bài 4:BPBCR.„

•.„Œ
2 1
ˆ 4‰
•



+
>

!yC
2 1
•

 4
+
= +

 
2 1

•

 4 4
+
⇒ = + +
=p


4 =
CWF\
 
2 1  
. .
• 2 


    
+
= + + ⇒ + = +
H•CFS”BWMsABCWF\LCR



. .


. .

  
  

+ = +




+ = +



BPBLCRCdCCRNWF\BLN
Bài tập áp dụng:
BPBCR

   2   + + = +
PHƯƠNG PHÁP 4:PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ

I-KIẾN THỨC:

19
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
1.Bất đẳng thức Bunhiakôpxki:
=QBsV_`ˆas‰aˆ„af‰CRC\tˆ„•sf‰


   
ˆ ‰ˆ ‰4 6  2≤ + +
kM©©Œªª„Pf
4 6
 2
⇔ =

2.Bất đẳng thức côsi:
‰”BB_`as

4CRC\t

4 6
46
+

kM©©Œªª„Pf
4 6⇔ =

s‰”Bs_`asa\

4CRC\t

$
$
4 6 
46
+ +

kM©©Œªª„Pf
4 6⇔ =
Œ\
\‰”Bs`_`asa\ag

4CRC\t
2
2
4 6  ;
46;
+ + +

kM©©Œªª„Pf
4 6⇔ =
Œ\Œg
‚‰”B_`

a

a‹a



4CRC\t

 
 

 



4 4 4
4 4 4

+ + +

kM©©Œªª„Pf
 


4 4 4⇔ = = =
3.GTLN,GTNN của biểu thức:
‡#ŒN•–

ˆ„‰

N
5 !
<5 !
⇒ ≥
⇒ =
kM§§Œ§§„Pf

–ˆ„‰Œ4

s‡#Œ7

ˆ„‰

7
„
5 <
< 5 <
⇒ ≤
⇒ =
kM§§Œ§§„Pf

ˆ„‰Œ4
4. Dùng hằng đẳng thức :
joWBsR
 
45 7+ ≥
aC„lfg{CR
g^
 
45 7+ =
jCR
( ) ( )
 
5   1 5   4   − − + − − + − =
COBCBh\tCR
( )

2   2 5  1 5    + + − = − + −
5. Dùng bất đẳng thức

7VC_`CRWF\C^QCjgkMs—\]skCW˜Ce\
ˆ‰
ˆ‰
5 !
7 !






•MgkMs—iˆ‰SAˆ‰\uW^CWF\C^B
4

CR
4

KABLN\]
CR
5 7=
\t
   + + − ≤
kMs—OBSA\šOB
4 =
SA

 




+ + ≥
+
agkMs—OBSA\šOB„Œ4DfC\tCR

 44•  44• 

  

− + + = + +
+

20
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
TBOBNVC_`CRWF\C^QCjYCi
( )
ˆ ‰
5  
7  
 ≥





OBWt
( )
( )
5  
5 7
7  

 =

= ⇔

=


 •MCWQC”\WF\BLNCRSBL\guskCW˜Ce\g¡gA
a\tBXMsABBLNKASTCšSBL\WQBLNOTWF\aC
SmguskCW˜Ce\WhWBWF\
II-BÀI TẬP:
Bài 1.BPBCR
 
1

 

+ = +
+
!O
4 ≥
\t
( )
 

  
   1

 


  

 
 
   
 
 
+ ≤ + + + = +
 ÷  ÷
 
  +
+ +
 
   
 
kMs—
   
.
 

 
⇔ = ⇔ =
+ +
Bài 2.BPBCR
 2  2
$ 1 %   − + + =
!O
 
− ≤ ≤
:B•WEBCC\t

(
)

  
$  1  5%  − + + =
3gvskCW˜Ce\:MB\Q„OB
(
)
( )
( ) ( )

    
$ $  $ $ $  $ . $ $ $ $ 24 % 4    
− + + ≤ + − + + = −
3gvskCW˜Ce\=T_B
( )

 
%
4 % 4 %2

 
 
− ≤ =
 ÷
 
kMs—


 



5
$

4 % 4
5




 


=
+

− =


⇔ ⇔



= −
= −



Bài 3.BPBCR

$« 
2
$ • 24 • 2 2 4   − − + − + =
!\eNB
2
• 2 2 $ + ≤ +
SA
( ) ( )

$ 
$ • 24 4 $ $ $     − − + ≥ ⇔ − + ≥ +
Bài 4:BPBCR

. 5  $•   − + − = − +
!\t

Œˆ
. 5 − + −



ˆ•‰ˆ.„•„5‰Œ2
d4“


7yCO\Œ„

„•$•Œ•ˆ„%‰





‚QBPCB•CgkM§§Œ§§„PfOBSA\šOB„Œ%
Df„Œ%KABLNgMfkC\]CRWb\Q
Bài 5:BPBCR

$     − + − + + =
!H
[ ]
• ˆ‰ ∈

21
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ


$    ˆ‰  ⇔ − + − = − +

jˆ‰C\t

  4
 
 
 ˆ$‰




− + ≥
⇔ + ≤
⇔ + ≤

⇔ ≤
jˆ‰SAˆ$‰\t„ŒC•SAQˆ‰CQPNbDf„Œ
Bài 6:BPBCR
„ 2„ 


2„ 

+ =

!BXMOBL


2
>
3gvskCW˜Ce\\T_BC\t
„ 2„  „ 2„ 
 
„ „
2„  2„ 
− −
+ ≥ × =
− −

‚QBPCB•CgkMs—„PfOBSA\šOB
„ 2„ 

2„ 

=





„ 2„  4
ˆ„ ‰ $
„  $
⇔ − + =
⇔ − =
⇔ = ±
kM›Œœ„Pf⇔

„ 2„  „ 2„  4= − ⇔ − + =
⇔
 
„ 2„ 2 $ 4 ˆ„ ‰ $ „  $ „  $− + − = ⇔ − = ⇔ − = ± ⇔ = ±
ˆQPNb‰
Df
 $ = ±
Bài 7:BPBCR
„  5„  $„ − − − = −
!=\WBXMOBL„•
”B„•CR•CB
„  5„ − < −
⇒S•CBKMTlN
•PB
$„ −
•⇒S•PBKMTg
DfCRWb\QSTBLN
=\”B„•aC\t


„  5„  $„ − = − + −
⇔
„  •„ $  ˆ5„ ‰ˆ$„ ‰− = − + − −
⇔
 .„  ˆ5„ ‰ˆ$„ ‰− = − −
•CBKMTKANVC_`lNS”B„•aS•PBgS”B„•⇒CR
STBLN
Bài 8:BPBCR
  
$„ %„ . 5„ 4„ 2 2 „ „+ + + + + = − −
ˆ‰
!\tˆ‰⇔
  
2 1
$ „ „  5 „ „  ˆ„ „ ‰ 5
$ 5
   
+ + + + + + + = − + + +
 ÷  ÷
   
⇔
  
$ˆ„ ‰ 2 5ˆ„ ‰ 1 5 ˆ„ ‰+ + + + + = − +
\t•CB•
2 1  $ 5+ = + =
kM›Œœ„Pf⇔„ŒG
•PB’5kM›Œœ„Pf⇔„ŒG
DfCRWb\Q\tNVCBLN„ŒG


22
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
Bài 9:BPBCR

„ .
• „ „ 
„ 
+
+ = + −
+
!WBXMOBL„•



¡Ckf„ŒKANVCBLN\]CR
G•M

„ 

≤ <
Œ
%
 • • $
„ 
+ + < +
+
7A‘
• $+
G•M„‘Œ„


•
„ −
‘

•
$
Œ
• $+
“
• $+
„  „   
% %
  $
„   
> ⇒ + > +
+ < + =
+ +
DfCRWb\Q\tNVCBLNgMfkCKA„Œ
Bài 10:BPBCR
% •
%
$ „  „
+ =
− −
!H„“:—\\C…aCCkf„Œ
$

KABLN\]CR
\\eNBWtKABLNgMfkCDCSDf”B„“
$



%

$ „
<

SA

2
 „
<

⇒
% •
%
$ „  „
+ <
− −

C{S”B
$

“„“
% •
%
$ „  „
+ >
− −
Bài 11:RNBLNMfdg\]CR

( )
    2 2
 $ $2  
2 5

 

− +
+ + + ×××+ =
+
− +
!H
2 ≤
ˆ‰
\t
 
 

2 5


− = −
+
− +

2 2 ⇔ − = −
ˆŠ‰
\tˆŠ‰Œ
2 4 2 − ≥ ⇒ ≥
ˆ‰

jˆ‰SAˆ‰C\t„Œ2KABLNgMfkC
III-BÀI TẬP ÁP DỤNG:
Bài 1:BPB\\CR_M
   
   
   
 
 
 
− +
− + + = +
+ −


 
  2 
 
 
− + − = − +
 ÷
 
2 2 2
 • 2 2 2 2  + = + + −
2 $$
% 5 % 2  + = +
$« 
2
$ • 24 • 2 2 4   − − + − + =
$ $ 2 
• %2 • •   + + − = − +

2 2 2
   •   + − + − − = +

$ 5 • •   − + − = − +
Bài 2:BPB\\CR_M
‡

„• %„Œ „ •„•2

‡

2 % 4 .   − + − = − +
$‡

%  % $   − + + = − +
2‡
 2 $ − + + =

23
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
PHƯƠNG PHÁP 5: PHƯƠNG PHÁP HÀM SỐ
8…gv\\C}\kC\]AN_`WhBPBCRKAg^CQO•M‚
CMV\
\t$”gv_MWlf
Hướng 1{\BLC‚Q\\s”\
7=>*=MfhCRSXg^
ˆ ‰  0=
7=>,Ÿ•CAN_`
ˆ ‰2  =
7=>?D„•C

• ”B
4 4
ˆ ‰ ˆ ‰      0= ⇔ = =
gQWt
4

KABLN
• ”B
4 4
ˆ ‰ ˆ ‰      0> ⇔ > =
gQWtCRSTBLN
• ”B
4 4
ˆ ‰ ˆ ‰      0< ⇔ < =
gQWtCRSTBLN
• Df
4

KABLNgMfkC\]CR
Hướng 2{\BLC‚Q\\s”\
7=>*=MfhCRSXg^
ˆ ‰ ˆ ‰   =
7=>,uKDKMDO˜W[—
ˆ ‰ 
SAˆ„‰\toC}\kCCB
F\MSA„\W[
4

_Q\Q
4 4

ˆ ‰ ˆ ‰   =
7=>?Df
4

KABLNgMfkC\]CR
Hướng 3{\BLC‚Q\\s”\
7=>*=MfhCRSXg^
ˆ ‰ ˆ ‰ 3  =
7=>,Ÿ•CAN_`
ˆ ‰2  =
aguKDKMDO˜W[AN_`WWBLM
7=>?HBWt
ˆ ‰ ˆ ‰ 3   3 = ⇔ =
Ví dụ: BPBCR
( )
(
)
(
)
 
   2 2 2 $  1 $ 4    + + + + + + + =
!C
( ) ( )
( )
( ) ( )
( )
( ) ( )
 
     $ $  $ $   $       ⇔ + + + + = − + − + ⇔ + = −
Ÿ•CAN_`

( )
(
)

 $   = + +
aKAANW¢sB•Cd(aC\t

5
 = −
Ví Dụ 2:BPBCR
$ $ $
%  $ 4  + + + + + =
!DCkf„ŒKANVCBLN\]CR
yC
( )
$ $ $
%  $    = + + + + +
”B
( ) ( )
   
     < ⇒ <
SDfAN_`–ˆ„‰W¢sB•Cd(
Df„ŒKABLNgMfkC\]CR
Bài tập áp dụng:
BPBCR
‰

2  2   
− + − =
\‰


 $  
− = + −
‚‰
  $ 
− + + =
s‰
$
 2 5  
− = − − +
g‰
 $
     
= − + −
–‰

  $ 2  
− + + = −
PHƯƠNG PHÁP 6:

24
Sáng kiến kinh nghiệm về giải phương trình vô tỉ
SỬ DỤNG BIỂU THỨC LIÊN HỢP - TRỤC CĂN THỨC
7VC_`CRSTCšC\tChžNWF\BLN
4

SDf
CRKMTWSXWF\g^C}\
( )
( )

4
4  5 − =
C\tChBPB
CR
( )
45  =
Qy\\eNB
( )
45  =
STBLNa@AB#3
0C4!C4(=DEFBG4HGBI4
( )
45  =
J!
:ABBPBCR
( ) ( )

      + + − =
ˆ‰
!=H
•  ≤ − ≥
( )
( ) ( )
( ) ( )
( )
 

 
 
$

 
 
   

   


   
− − −
⇔ =
− − +

⇔ =
− − +
•M„

C\t
( ) ( )
( ) ( )
( ) ( )
$
 
$

   $

  
   
  
    



− − + =


⇒ − = +


− + + =

BPBˆ$‰CCRNWF\„
•M„

C\t
( ) ( )
( ) ( )
( ) ( )
$
 
$

   2

  
   
  
    

− − + =


⇒ − = − +


− + + = −

BPBˆ2‰CCRNWF\„
=H
•  ≤ − ≥
•M„

C\B\PBS•\Q

CWF\
( ) ( )
    + + − =
:RBS•_MWtBPBCRCCRNWF\„
•M„

yCCŒ„
⇒ ≥
fSAQCRCWF\
( ) ( ) ( )
( ) ( ) ( )


  
  
    
    
− − + + − − − = −

⇔ − + + =
=B\PBS•\Q

CWF\
( ) ( )
    − + + =
:RBS•CRNWF\C
8MWtCRN„
Q=CWb_…gvOB•Ce\KBdF=nCQ=CSDgvOB•
Ce\NBX„\W[SXž\]CRR\MCRSBL\SDgv
C‚Q=WBP
Bài 2 .BPBCR_M
( )
   
$ 5   $  $ 2      − + − − = − − − − +
HD:
DCkf
( ) ( )
( )
 
$ 5  $ $ $      − + − − − = − −
S
( ) ( )
( )
 
 $ 2 $    − − − + = −

25

×