Ngân Hàng - Nghiệp Vụ Công Việc part 1 pdf

TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐÀ LẠT
F 7 G







GIÁO TRÌNH
NGHIỆP VỤ NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI


LÊ TRUNG THÀNH




2002

Nghiệp vụ ngân hàng thương mại - 1 -

__________________________________________________________________________
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU 4
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 5
I. NGÂN HÀNG TR
ONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 5

1. Vai tr
ò của ngân hàng trong nền kinh tế thò trường 5
2. T
ổ chức hệ thống ngân hàng trong nền kinh tế thò trường 6
II. CHỨC NĂNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 7
1. Chức năng tạ
o tiền 7
2. Chức năng tạ
o cơ chế thanh toán 8
3. Chức năng huy đ
ộng tiết kiệm 9
4. Chức năng mở r
ộng tín dụng 9
5. Chức năng tài trợ ngoại thương 10
6. Chức năng ủy thác 10
7. Chức năng bả
o quản an toàn vật có giá 10
8. Chức năng m
ôi giới 11
III. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ H
OẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG
MẠI 11
1. H
oạt động cơ bản của một ngân hàng 12
2. Sự thay đ
ổi của hoạt động ngân hàng thương mại trong thời gian gần đây.13
CHƯƠNG II: QUẢN LÝ TÀI SẢN - NGUỒN VỐN CỦA NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI 15
I. BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN CỦA NGÂN HÀNG 15
II. QUẢN LÝ TÀI SẢN 16

1. Khái quát 16
2. Các kh
oản mục tài sản của ngân hàng thương mại 18
3. Quản lý tiền dự trữ của ngân hàng 21
4. Quản lý thanh kh
oản tài sản của ngân hàng thương mại 24
III. QUẢN LÝ NGU
ỒN VỐN VÀ VỐN CHỦ SỞ HỮU CỦA NGÂN HÀNG .25
1. Kh
oản mục nguồn vốn ngân hàng 25
2. V
ốn của ngân hàng 29
3. M
ối liên hệ giữa tài sản, nguồn vốn và vốn của ngân hàng 29
CHƯƠNG III: THANH T
OÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT 39
I. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ THANH T
OÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT 39
1. Sự ra đời của Thanh t
oán không dùng tiền mặt 39
2. Đặc điểm của thanh t
oán không dùng tiền mặt 39
II. CÁC PHƯƠNG THỨC THANH T
OÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT 40
1. Thanh t
oán bằng Séc (Check) 40
2. Thanh t
oán bằng uỷ nhiệm chi 42
4. Thanh t
oán bằng thư tín dụng 44

PHỤ LỤC CHƯƠNG III 48
CHƯƠNG 4: KHÁI QUÁT CHUNG VỀ TÍN DỤNG NGÂN HÀNG 52
I. KHÁI NIỆM VÀ PHÂN L
OẠI 52
1. Khái niệm 52
Lê Trung Thành Khoa Quản Trò Kinh Doanh
Nghiệp vụ ngân hàng thương mại - 2 -

__________________________________________________________________________
2. Phân loại 53
II. QUY TRÌNH TÍN DỤNG 59
1 Khái niệm và ý nghóa quy trình tín dụng 59
2. N
ội dung quy trình tín dụng 60
III. BẢ
O ĐẢM TÍN DỤNG 69
1. Thế chấp tài sản 70
2. Cầm c
ố tài sản 70
3. Bả
o lãnh 71
PHỤ LỤC CHƯƠNG IV: 73
CHƯƠNG 5: CH
O VAY CÁC DOANH NGHIỆP 78
I. CH
O VAY NGẮN HẠN 78
1. Những vấn đề chung về ch
o vay ngắn hạn 78
2. Kỹ thuật ch
o vay ngắn hạn 84

II. CH
O VAY TRUNG VÀ DÀI HẠN 94
1. Cho vay kỳ hạn 94
2. Tín dụng tuần h
oàn 96
3. M
ột số hình thức tín dụng trung và dài hạn khác 98
III. ĐÁNH GIÁ RỦI R
O TÍN DỤNG VÀ XỬ LÝ CÁC KHOẢN CHO VAY CÓ
VẤN ĐỀ 99
1. Đánh giá rủi r
o 99
2. Các biện pháp ngăn ngừa và xử lý rủi r
o 100
CHƯƠNG VI: CH
O VAY CÁ NHÂN VÀ HỘ GIA ĐÌNH 106
I. CH
O VAY TIÊU DÙNG 106
1. Phân l
oại cho vay tiêu dùng 106
2. Đặc điểm của ch
o vay tiêu dùng 109
3. Thẩm đònh ch
o vay tiêu dùng 110
4. Giải ngân và thu nợ ch
o vay tiêu dùng 113
II. CH
O VAY HỘ NÔNG DÂN 116
1. Đặc điểm ch
o vay hộ nông dân 116

2. Đặc điểm h
ộ nông dân 117
3. Phương thức ch
o vay 118
CHƯƠNG VII: CÁC HÌNH THỨC TÍN DỤNG ĐẶC BIỆT 122
I. CH
O THUÊ TÀI CHÍNH 122
1. Những vấn đề chung về ch
o thuê tài chính 122
2 . Các hình thức tài trợ thuê mua 124
3. Kỹ thuật nghiệp vụ 128
II. BẢ
O LÃNH NGÂN HÀNG 138
1 Khái quát chung về bả
o lãnh ngân hàng 138
2. C
ông dụng chủ yếu của bảo lãnh 139
3. M
ột số loại bảo lãnh thông dụng 140
4. Quy trình thực hiện m
ột nghiệp vụ bảo lãnh ngân hàng 145
CHƯƠNG VIII: NGHIỆP VỤ NGÂN HÀNG QU
ỐC TẾ VÀ MỘT SỐ DỊCH VỤ
NGÂN HÀNG MỚI 147
I. NGHIỆP VỤ NGÂN HÀNG QU
ỐC TẾ 147
Lê Trung Thành Khoa Quản Trò Kinh Doanh
Nghiệp vụ ngân hàng thương mại - 3 -

__________________________________________________________________________

1. Xu hướng phát triển của nghiệp vụ ngân hàng quốc tế 147
2. T
ổ chức của một ngân hàng ở nước ngoài 148
3. Những nghiệp vụ kinh d
oanh ngân hàng chủ yếu trên thò trường quốc tế .149
II. SỰ HÌNH THÀNH M
ỘT SỐ LOẠI NGHIỆP VỤ MỚI TRONG KINH
D
OANH NGÂN HÀNG 152
1. Dòch vụ uỷ thác 153
2. Nghiệp vụ đầu tư và nghiệp vụ ngân hàng t
oàn bộ 154
3. Nghiệp vụ quản lý ngân quỹ 156
4. Nghiệp vụ m
ôi giới chứng khoán 157
5. Dòch vụ bả
o hiểm 158
6. Dòch vụ bất đ
ộng sản 158
PHẦN BÀI TẬP 160
TÀI LIỆU THAM KHẢ
O 174
Lê Trung Thành Khoa Quản Trò Kinh Doanh
Nghiệp vụ ngân hàng thương mại - 4 -

__________________________________________________________________________
LỜI MỞ ĐẦU

Nền kinh tế thò trường đang hình thành và phát triển rõ nét ở Việt Nam.
Việc nhận thức những vấn đề trọng tâm về kinh tế thò trường là một trong những

nội dung quan trọng trong quá trình học tập và nghiên cứu của sinh viên khối ngành
kinh tế và quản trò kinh doanh. Nội dung hoạt động kinh doanh của các đònh chế tài
chính ngân hàng là một trong những phần cơ bản của việc nghiên cứu này. Cuốn
bài giảng "Nghiệp vụ Ngân hàng thương mại" được xây dựng để đáp ứng nhu cầu
học tập và nghiên cứu của sinh viên khối ngành kinh tế và quản trò kinh doanh về
những vấn đề liên quan tới lónh vực kinh doanh của các đònh chế ngân hàng tài
chính.

Với mục tiêu Cơ bản, Việt Nam và Hiện đại nhưng phải ngắn gọn, dễ hiểu,
cuốn sách này được trình bày trong 8 chương và tập trung chủ yếu vào những nội
dung cơ bản của hoạt động kinh doanh ngân hàng giúp cho sinh viên có thể bước
đầu tiếp cận được những kiến thức, nghiệp vụ kinh doanh của ngân hàng, đồng thời
tạo nền tảng cơ bản cho việc học tập và nghiên cứu sâu hơn về sau này. Tuy nhiên,
do còn nhiều khó khăn và hạn chế nên việc cuốn sách này mắc phải những thiếu
sót, hạn chế là hoàn toàn không thể tránh khỏi. Vì vậy, tác giả rất mong nhận được
sự góp ý của bạn đọc để cuốn sách này ngày càng được hoàn thiện hơn.
Xin cảm ơn!
Đà Lạt, tháng 09 năm 2002
Tác giả
Lê Trung Thành Khoa Quản Trò Kinh Doanh