Hồi phục hoàn toàn cho bệnh nhân nhồi máu não sau 24 giờ ppsx

Hồi phục hoàn toàn cho bệnh nhân nhồi máu
não sau 24 giờ
Các bác sĩ Khoa cấp cứu Bệnh viện Bạch Mai vừa cứu
sống một trường hợp đột quỵ hiếm gặp vì nhồi máu não.
Chỉ sau 24 giờ điều trị, bệnh nhân đã hồi phục hoàn toàn
mọi chức năng và trở về cuộc sống bình thường. Theo các
bác sĩ, điều quan trọng nhất là người bệnh cần được điều trị
đặc hiệu trong thời gian dưới 3 giờ kể từ khi có những dấu
hiệu của bệnh.
Sự hồi phục kinh ngạc
Nhập viện trong trạng thái gần như bại liệt hoàn toàn nhưng
chỉ sau nửa ngày điều trị tại Khoa cấp cứu Bệnh viện Bạch
Mai, bệnh nhân Hoàng Ngọc Long, 73 tuổi (Trần Khát
Trân - Hà Nội) đã gần như hồi phục bình thường, bản thân
người bệnh cũng khó tin với sự hồi phục kinh ngạc này.
Ông Long cho biết, cơn đột quỵ xảy ra khi ông đang nằm
nghỉ sau bữa trưa, đột nhiên ông thấy hơi khó chịu ở cổ,
muốn đưa tay lên nới rộng cổ áo nhưng tay trái đã hoàn
toàn mất cảm giác, ngay lập tức nước dãi cũng chảy ra mà
không thể nuốt được. Ông muốn cất tiếng kêu cứu nhưng
đã mất khả năng phát âm. Người nhà phát hiện ra ông có
những biểu hiện bất thường và đưa đến Khoa cấp cứu Bệnh
viện Bạch Mai. Sau hơn một giờ từ khi có các dấu hiệu bất
thường, bệnh nhân đã hầu như liệt hoàn toàn, nhận thức lơ
mơ, bệnh nhân được đặt trong tình trạng cấp cứu đặc biệt.
ThS. Mai Duy Tôn - đơn vị điều trị đột quỵ của khoa cho
biết, đây là một trường hợp nhồi máu vùng thái dương phải
do một cục máu đông chạy từ tim do rung nhĩ làm tắc
mạch. Rất may là bệnh nhân được đưa đến trong thời gian
dưới 3 giờ, vì thế biện pháp tốt nhất lúc này là chỉ định cho
bệnh nhân dùng thuốc tiêu sợi huyết alteplase cùng các

biện pháp điều trị thuốc đặc hiệu khác. Chỉ sau 3 giờ điều
trị, trên phim chụp CT, cục máu đông gây tắc mạch đã
không còn, vùng não bị nhồi máu đã được tái tưới máu kịp
thời tích cực, bệnh nhân đã bắt đầu hồi phục được các chức
năng. Ngay ngày hôm sau, người bệnh đã đi lại, ăn uống
bình thường.

Nhiều bệnh lý từ tim rất dễ gây tắc mạch não
PGS.TS. Nguyễn Quang Tuấn - Trưởng phòng C4 Viện
Tim mạch Việt Nam cho biết, nguyên nhân phổ biến nhất
của đột quỵ thuyên tắc mạch não do tim là rối loạn nhịp tim
(rung nhĩ, hội chứng nút xoang bệnh lý), bệnh động mạch
vành (nhồi máu cơ tim, bệnh tim thiếu máu cục bộ), bệnh
thấp tim (hẹp van hai lá có hoặc không có rung nhĩ kèm
theo), bệnh cơ tim giãn, van tim nhân tạo, u nhày nhĩ trái,
viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn Các bệnh lý này hình
thành những cục huyết khối, theo tuần hoàn, các cục huyết
khối có thể làm tắc hoàn toàn một nhánh động mạch làm
cho việc cung cấp máu cho các tổ chức phía xa bị đình trệ
và gây ra các hậu quả trên lâm sàng.
Bệnh nhân rung nhĩ có nguy cơ bị đột quỵ hàng năm
khoảng 5%. Tuy nhiên, nguy cơ này thay đổi tuỳ theo sự
hiện diện của một số yếu tố nguy cơ khác như lớn tuổi, tăng
huyết áp, chức năng thất trái giảm, tiền sử đã bị thuyên tắc
mạch do tim và đái tháo đường.
Theo PGS. Nguyễn Quang Tuấn, khi có nghi ngờ nhồi máu
não do thuyên tắc mạch, cần kiểm tra hệ thống tim mạch
một cách cẩn thận, kể cả những bệnh nhân trẻ và những
người có bệnh sử tim mạch, các nhồi máu nhiều ổ hoặc
nhồi máu xuất huyết hoặc các cơn động kinh khi khởi phát.

Cục máu đông gây tắc mạch não d
ẫn đến
nhồi máu não.
Bệnh nhân cần được nhanh chóng xử trí trong “thời
gian vàng”
ThS. Mai Duy Tôn cho biết, các trường hợp đột quỵ do
nhồi máu não đạt kết quả điều trị cao nếu được xử trí đúng
trong thời gian dưới 3 giờ kể từ khi có những biểu hiện đầu
tiên. Đây được gọi là “thời gian vàng” trong điều trị đột
quỵ. Tất cả bệnh nhân nhồi máu não được cứu sống bằng
điều trị thuốc tiêu sợi huyết, sau khi ra viện sẽ được hướng
dẫn chế độ tập luyện, tái khám định kỳ và điều trị dự phòng
để phòng tránh tái phát, đặc biệt là cần kiểm soát những
nguyên nhân gây nhồi máu não như bệnh tim, xơ vữa động
mạch.
Đáng tiếc là hiện nay nhận thức về đột quỵ trong cộng đồng
còn nhiều hạn chế, người dân vẫn quan niệm là “trúng gió”
và tự xử trí ở nhà bằng những biện pháp truyền miệng như
cạo gió bằng dầu cao, giác hơi, thậm chí là hiện nay tại
nhiều địa phương còn truyền miệng biện pháp lấy cây kim
chích máu 10 đầu ngón tay bệnh nhân làm mất thời gian
quý giá của người bệnh. Mặc khác, các biện pháp điều trị
các cục máu đông chưa được áp dụng ở các bệnh viện
tuyến tỉnh, hiện tại cả miền Bắc cũng chỉ có ở Khoa cấp
cứu Bệnh viện Bạch Mai. Do đó, những bệnh nhân ở xa
cũng khó có điều kiện tiếp cận với biện pháp điều trị này.
Theo ThS. Tôn, cần có phải có các cơ sở chuyên sâu về hồi
sức và đột quỵ để tiến hành điều trị cho bệnh nhân, phải có
sự hợp tác chặt chẽ giữa các chuyên khoa cấp cứu, thần

kinh, chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm cũng như phải có
một nhóm các bác sĩ, điều dưỡng được đào tạo chuyên sâu
về đột quỵ để thực hiện dây chuyền chẩn đoán và dùng
thuốc tiêu sợi huyết tốt.
Dấu hiệu nhận biết đột quỵ do nhồi máu não
- Bệnh nhân đột ngột nói khó ho
ặc không nói
được;
- B
ệnh nhân đột ngột méo miệng, lệch miệng
sang một bên;
- Bệnh nhân đột ngột yếu, liệt, tê bì một nửa b
ên
của người (tay, chân, mặt);
- Bệnh nhân đột ngột đau đầu dữ dội;
- Bệnh nhân đột ngột hôn mê, rối loạn ý thức.
Cần làm gì trư
ớc một bệnh nhân nghi ngờ đột
quỵ?
- Đặt bệnh nhân nằm đầu cao khoảng 30 -
45
độ, nghiêng đầu sang một bên n
ếu bệnh nhân có
rối loạn ý thức hoặc hôn mê;
- Lau sạch đờm dãi ở miệng. Không đư
ợc cho
bệnh nhân uống bất kì thuốc hay các loại nư
ớc
gì vì nếu bệnh nhân hôn mê, r
ối loạn nuốt, khi

dùng các thức này có thể gây sặc vào phổi.
- Nhanh chóng g
ọi cấp cứu để chuyển bệnh
nhân đến một trung tâm y tế chuyên v
ề đột quỵ
càng sớm càng tốt. Bởi vì hi
ện nay, hầu hết
b
ệnh nhân đột quỵ đến bệnh viện sớm trong
vòng 3 giờ đầu, thậm chí trong vòng 4,5 gi
ờ đầu
có thể sẽ đư
ợc điều trị rất tốt bằng các thuốc
làm tan cục máu đông.
Sắp có thuốc điều trị tiêu s
ợi huyết trong thời
gian đột quỵ 8 giờ, đây sẽ là cơ h
ội cho bệnh
nhân đột quỵ được cứu sống nhiều hơn k
ể cả
người ở xa, xử trí muộn.
Lê Hảo