Bài soạn Ngữ văn 6- tuần 9

Tiết 32: ngôi kể và lời kể trong văn tự sự
I/ Mục tiêu cần đạt:
- Giúp HS đợc đặc điểm và ý nghĩa của ngôi kể trong văn tự sự (ngôi thứ
nhất và ngôi trhứ ba)
- Biết lựa chọn và thây đổi ngôi kể cho thích hợp trong văn bản tự sự
- Sơ bộ phân biệt đợc tính cách khác nhau của ngôi thứ nhất và ngôi thứ 3
II/ Chuẩn bị:
Thầy: Soạn bài.
Trò: Đọc các đoạn văn SGK.
III/ Nội dung:
A. ổn định tổ chức lớp:
B. Kiểm tra bài cũ:
C. Bài mới:
Gọiu HS đọc đoạn 1.
? Đoạn này đợc kể theo ngôi nào? Dựa
vào dấu hiệu nào để nhận ra điều đó.
HS đọc đoạn 2.
? Đoạn này đợc kể theo ngôi nào.
? Ngời xng tôi ở đây là nhân vật hay
tác giả.
? Trong 2 ngôi kể trên ngôi kể nào có
thể kể tự do còn ngôi kể nào chỉ đợc kể
những gì mà mình biết.
? Có tjể đổi ngôi kể thứ 3 ( đoạn 1 )
thành ngôi kể tứ nhất xng tôi đợc
không.
I. Ngôi kể và vai rò của ngôi kể trong
văn tự sự.
- Kể theo ngôi thứ 3 : Dấu hiệu ngời kể
giấy mình không iết ai kể nhng ngời kể
có mặt khăng nối.

- Kể heo gôi 1 : Ngời kể xng tôi.
- Là nhân vật dế mèn.
- Ngôi thứ ba cho phépd ngời kể đợc tự
do hơn.
- ngôi kể thứ nhấ chỉ đợc kể những gì
mà mình biết.
- Khó vì rất khó tìm một ngôi có thể có
mặt ở mọi nơi nh vậy.
GV tóm tắt cho HS đọc ghi nhớ.
GV cho HS làm
+ Ghi nhớ : SGK
II. Luyện tập :
BT1 : Thay tôi bằng Dế Mèn ta có đoạn
văn kể theo ngôi thứ ba có sắc thái
khách quan.
BT2 : Thay tôi vào các từ thanh chàng,
ngôi kể tôi tô đậm thêm sắc thái tình
cảm của đoạn văn.
D. Củng cố :
HS đọc ghi nhớ SGK.
E. Hớng dẫn :
Học kỹbài, làm bài tập còn lại.
Tiết 34 : Ông lão đánh cá và con cá vàng
( Truyện cổ tích của A. Pu - skin)
I/ Mục tiêu cần đạt :
Giúp học sinh :
- Hiểu đợc nội dung, ý nghĩa của truyện cổ tích : Ông lão đánh cá và con
cá vàng Nắm đợc biện pháp nghệ thuật chủ đạo và một số chi tiết nghệ
thuật tiêu biểu đặc sắc trong truyện.
II/ Chuẩn bị :

* GV: - Nghiên cứu soạn bài, tranh ảnh có liên quan đến bài giảng.
* Học sinh : Đọc bài, soạn bài.
III/ Tiến trình lên lớp :
1/ ổn định tổ chức
2/ Kiểm tra bài cũ
? Nêu các chi tiết chính của truyện Cây bút thần
3/ Bài mới
Ông lão đánh cá và con cá vàng là một
truyện cổ tích dân gian Nga, Mặt trời
của thi ca Nga. Viết lại = 205 câu thơ
tiếng Nga đợc Lê Trí Viễn, Vũ Đình
Liên địch qua văn bản tiếng Pháp. Truyện
vừa giữ đợc nét chất phác ding dị với
những biện pháp nghệ thuật rất quen
thuộc của truyện cổ tích dân gian, vừa
điêu luyện tinh tế trong sự miêu tả và tổ
chức truyện.
? GVđọc mẫu, nêu yêu cầu đọc, gọi học
sinh đọc và nhận xét.
? Những chi tiết ấy ứng với đoạn văn nào.
Đoạn 1 : Từ đầu -> chẩng cần già.
Đoạn 2: Tiếp -> làm theo ý muốn
của mụ.
Đoạn 3 : Còn lại
? Dựa vào các chi tiết trên em hãy kể thật
ngắn gọn câu truyện này.
? Truyện có mấy nhân vật, nhân vật nào
là nhân vật chính, vì sao?
?Truyện đợc kể theo ngôi thứ mấy, cách
kể về thời gian ra sao.

- Ngôi thứ 3, thời gian ngày xa.
? Em có nhận xét gì về lời văn dẫn dắt
giới thiệu nhân vật : Giản dị , nhẹ nhàng,
đa ngời đọc chú ý tìm hiểu nội dung câu
truyện.
I/ Đọc kể
- Yêu cầu đọc : Vốn là truyện thơ, đợc
dịch qua bản tiếng Pháp, bản thân bản
dịch có hơng vị thơ vì vậy cần đọc để
thởng thức cái hay của bản dịch.
- ông lão đánh cá bắt đợc cá vàng.
- Mụ vợ đòi trả ơn khi ông lão thả cá
vàng.
- Sự trả giá của lòng tham vô độ của
mụ vợ ông lão.
- ông lão đánh cá, kéo lới lần thứ 3 bắt
đợc con cá vàng và thả xuống biển, ông
không đòi hỏi gì cả.
- Nghe ông lão kể lại, mụ vợ lập tức đòi
trả ơn.
+ Đòi máng mới : biển gợn sóng
êm ả
+ Đòi ngôi nhà : Biển xanh nổi
sóng
+ Đòi làm nhất phẩm phu nhân :
Biển nổi sóng giữ dội.
+ Đòi làm nữ hoàng : Biển nổi
sóng mù mịt.
+ Đòi làm Long Vơng : biển
giông tố .

? Mở đầu câu truyện, cảnh sống của hai
vợ chồng ông lão đợc giới thiệu nh thế
nào?
- Nghèo khó, đơn giản, tạm bợ, họ
sống = nghề Chân chính : Thả lới kéo
sợi.
? Ngày lại ngày trôi qua ông lão vẫn thả
lới kiếm sống, 1 hôm ông bắt gặp điều
gì?
? Khi bắt đợc cá vàng ông lão làm gì?
- Thả về biển.
? Về nhà ông đem truyện kể cho vợ nghe,
mụ vợ có thái độ ra sao?
? Mụ có đòi hỏi gi? cá vàng có đáp ứng
không?
? Biển xanh có biến đổi gì
? Khi đã có máng lợn, mụ vợ lại đòi gì?
mụ đối xử với chồng nh thế nào.
? Biển nh thế nào?
? Vẫn cha thoả mãn , mụ đòi tiếp thứ gì?
thái độ của mụ đối với chồng nh thế nào?
? Biển có thay đổi gì?
? Đợc làm bà nhất phẩm phu nhân mụ
còn đòi hỏi gì nữa? mụ đối xử với chồng
của mụ nh thế nào
? Cá vàng có đáp ứng sự đòi hỏi đó
không? biển lúc này nh thế nào?
? Cuối cùng mụ đòi gì? thái độ nh thế
nào so với lần trớc.
? Việc đòi hỏi của mụ có thực tế không

và cá vàng có đáp ứng nữa hay không?
- Bốn lần yêu cầu cá vàng đều đáp
ứng, đến lần cuối cùng cá vàng không
trả ơn và cớp đi tất cả.
II/ Tìm hiểu truyện
1. Mụ vợ với lòng tham và sự phản bội.
- Nổi giận mắng chồng.
- Đồ ngốc : 1 cái máng lợn : biển gợn
sóng êm ả.
- Quát to hơn : đồ ngu 1 ngôi nhà rộng.
- Biển xanh nổi sóng.
- Mắng nh tát nớc vào mặt : đồ ngu
ngốc, sao ngốc thế, đòi làm nhất phẩm
phu nhân-> biển xanh nổi sóng dữ dội.
- Mắng một thôi, bắt quét dọn chuống
ngựa, giận dữ đòi làm nữ Hoàng ->
biển nổi sóng mù mịt.
- Nổi cơn thịnh nộ : đòi làm Long V-
? Em có nhận xét gì về mức độ yêu cầu
của mụ vợ qua các0 lần đòi hỏi.
- Sự đòi hỏi ngày 1 tăng lên từ vật nhỏ ->
vật lớn : lânf 1 & 2 đòi hỏi về vật chất,
lần 3 : đòi hỏi về của cải và danh vọng,
lần 4 đòi hỏi của cải, danh vọng quyền
lực, lần 5 : đòi hỏi 1 địa vị đầy quyền uy
nhng không có thật và một quyền phép vô
hạn.
? Nhận xét của em về thái độ của mụ vợ
đối với chống qua các lần đòi hỏi.
? Giải thích về sự thay đổi của biển qua

các làn đòi hỏi của mụ vợ.
- Lần đầu tiên : Biển gợn sóng êm
ả, đòi hỏi hợp lí. các lần sau biển phản
ứng -> đòi hỏi quá mức vô lí.
? Nói về sự phản ứng của biển cả nhằm
mục đích gì?.
- Biển không những là thiên nhiên
mà biển còn tham gia vào diễn biến của
truyện. Biển dờng nh là thái độ, sự phản
ứng của ngời dân, của cả đất trời trớc sự
thay đòi hỏi, thái độ của mụ vợ.
?Qua truyện em hiểu nhân vật mụ vợ là
nhân vật nh thế nào
ơng ngự trên mặt biển, bắt cá vàng hầu
hạ -> một cơn giông tố kinh khủng kéo
đến, mặt biển nổi sóng ầm ầm.
- Thái độ : Thô lỗ, dữ dằn, bội bạc,
tham lam quá độ. Ông lão không chỉ là
chống mà còn llà ân nhân. Nhờ ông mà
mục vợ có tất cả; nhng khi đã thoả mãn
đợc đòi hỏi bao nhiêu thì mụ vợ c xử
với ông càng tệ bạc bấy nhiêu. Cách c
xử giống nh một mụ chủ cay nghiệt
nhất với một nô lệ, chỉ đợc phép nghe
lệnh và tuân lệnh
-> Ngời tham lam hách dịch, vong ân
lòng tham lớn lên cùng với sự vô ơn
tăng mãi thành sự phản bội.
4/ Củng cố : Hệ thống bài giảng.
5/ Hớng dẫn về nhà :Đọc và học tiếp bài.

Tiết 35 : Ông lão đánh cá và con cá vàng (t2)
(Truyện cổ tích của A. Pu -skin)
I/ Mục tiêu cần đạt :
- Nh tiết 1
II/ Chuẩn bị :
* GV: - Soạn bài
- Tranh ảnh có liên quan đến bài học
* HS : - Học thuộc tác phẩm
III/ Tiến trình lên lớp
1/ ổn định tổ chức :
2/ Kiểm tra bài cũ
? Tóm tắt ngắn gọn truyện ông lão đánh cá và con cá vàng
3/ Bài mới
? Khi đánh đợc cá vàng ông thả nó về
biển. Em có nhận xét gì về việc làm của
ông .
- Tốt bụng, hiền lành.
? Không chỉ thả cá ra mà ông còn dành
cho nó những lời nói nh thế nào? ông có
đòi hỏi gì không?
? Trớc những mệnh lệnh của mụ vợ, ông
đã c xử nh thế nào?
- ông làm theo sự đòi hỏi của mụ
vợ mà không đòi hỏi gì cả. Dờng nh cơng
vị của một ngời chồng đối với ông đã bị
tớc bỏ.
? Trớc những lần đòi hỏi của mụ vợ ông
làm gì?
? Trong 5 lần đòi hỏi của mụ vợ, có lần
nào ông can ngăn vợ không? vì sao ông

I/ Đọc, kể
II/ Tìm hiểu truyện
1. Mụ vợ với lòng tham và sự phản bội.
2. Ông lão đánh cá - ngời hiền lành nhu
nhợc.
- Đánh đợc cá vàng - thả về biển
- Ban cho nó những lời cầu chúc tốt
đẹp và sự vô t ở mức thánh thiện.
- Phục tùng vô điều kiện.
- Ông lão chỉ biết vâng lời, đòi gì ông
thực hiện ngay.
lại can ngăn.
- Khi mụ vợ đòi làm nữ hoàng ->
ông nhận thấy không hợp lý vì mụ vợ
của ông chỉ là một mụ nông dân quèn.
? ông đã dùng lời lẽ ra sao để can ngăn.
? Lời can ngăn của ông có tavs dụng gì
không? kết quả ra sao.
- ăn 1 cái tát vì đã dám cãi 1 bà
nhất phẩm phu nhân -> lời khuyên can vô
hiệu quả
? Là chồng nhng ông còn phải chịu
những việc làm khổ nhục nào nữa?
? Em có nhận xét gì về nhân vật ông lão
trong truyện .
? Sự nhu nhợc đã dẫn đến hậu quả nh
thế nào.
- Tiếp Tay cho cái ac, cho quyền
lực của mụ vợ & cứ thé mụ gây ra những
Tai hoạ cho ông lã . Ông quên mất cá

vàng là của ông, nó đền ơn ông chức
không đền ơn mụ vợ. Ông không ớc lấy 1
điều để thay đổi tình thế -> nhân vật cần
phải phê phán chứ không đơn thuần là
nhân vật đệm làm nổi bật sự tham lam
của mụ vợ.
? Truyện đợc kết thúc nh thế nào? có ý
nghĩa gì?
- Ông lão : chẳng mất gì cả mà chỉ
nh vừa chải qua cơn ác mộng. Ông đã trở
lại cuộc sống bình yên ấy.
- Mụ vợ : cá vàng đã lấy đi tất cả
thậm chí nhiều hơn thế nữa. Mở đầu
truyện mụ vợ sống trong cảnh nghèo khó,
cha hề nếm trải sung sớng , giàu sang,
- Mụ nói gì vậy sẽ cời cho
-
Bị đánh, bị phạt quét chuòngngựa, doạ
chém.
-> hiền lành, tốt bụng nhng nhu nhợc
hết sức.
Học sinh thảo luận
sau khi mục đã đợc sống qua sự tột đỉnh
giàu sang danh vọng lại phải trở về cảnh
nghèo khó ban đầu, rõ ràng là khổ hơn
lúc đầu rất nhiều. Đó là sự trừng phạt
đích đáng.
? tác giả : Dân gian khéo léo đa ra hình t-
ợng cá vàng để trừng trị kẻ tham lam bội
bạc, theo em cá vàng trừng trị mụ vợ tội

tham lam hay bội bạc.
? Cá vàng còn tợng trng cho cái gì .
- Sự biết ơn, tấm lòng vàng của ND
đối với nhngx ngời nhân hậu đã cứu giúp
ngời khi gặp hoạn nạn, khó khăn, đại
diện cho lòng tốt, cái thiện.
? Thông qua nội dung câu truyện giúp em
hiểu gì về ý nghĩa( Truyện ca ngợi điều
gì , phê phán điều gì?)
? N êu những nét đặc sắc về nghệ thuật
- Cá vàng trừng trị mụ vợ vì cả 2 tội +
Lòng tham quá lớn làm cho mụ mờ
Mắt, hết lơng tri, không còn khả năng
nhận biết phải trái.
+ ở con ngời lòng tham ít hay nhiều
không phải là xa lạ , đây là một căn
nguyên dẫn con ngời đến nhiểu Tai
hoạ.
3. ý nghĩa :
- ca ngợi những con ngời tốt bụng, hiền
lành nhân hậu.
- Phê phán những kẻ có lòng tham, sự
bội bạc. Đây là bài học đích đáng cho
những kẻ có t tởng bội bạc, lòng tham
lam vô độ.
III/ Tổng kết:
1- Nghệ thuật:
- Tăng - tiến
- Đối lập
- Yếu tố tởng tợng, hoang đờng.

2- Nội dung :
- Ca ngợi những con ngời tốt vụng,
nhân hậu, hiền lành.
- Phê phán những kẻ tham lam, bội bạc.
4/ Củng cố : Hệ thống bài giảng
5/ HDVN : Học bài cũ, đọc bài mới.
Tiết 36 : Thứ tự kể trong văn tự sự
I/ Mục tiêu cần đạt
- Giúp học sinh thấy đợc trong văn tự sự có thể kể xuôi, kể ngợ tuỳ theo
nhu cầu thể hiện.
- Tự nhận thấy sự khác biệt của cách kể xuôi và kể ngợc, biết đợc muốn
kể ngợc phải có điểu kiện.
- Luyện tập kể theo hình thức nhớ lại
II/ Chuẩn bị
- GV: Nghiên cứu soạn bài
- HS : Đọc bài, soạn bài
III/ Tiến trình lên lớp
1/ ổn định tổ chức
2/ Kiểm tra bài cũ.
? Ngôi kể là gì? có mấy ngôi kể ? khi nào ta biết đợc ngôi kể thứ I và thứ
III.
3/ Bài mới
* Ngôi kể trong văn tự sự là một kiểu văn
bản mà ngời viết có thể lựa chọn những
cách thức biểu đạt thích hợp để đạt hiệu
quả giao tiếp tốt nhất. Cách kể ngợc gắn
liền với hồi tởng thờng dùng để kể những
kỷ niệm khó quên, tạo cảm giác Chân
thành, giàu sức truyền cảm.
? Trong truyện ông lão đánh cá và con cá

vàng có mấy sự việc? là những sự việc
nào? hãy liệt kê các sự việc theo thứ tự của
truyện.
I/ Tìm hiểu thứ tự kể trong văn tự sự
1) Truyện ông lão đánh cá và con cá
vàng
- Giới thiệu ông lão đánh cá
- Ông lã bắt đợc cá vàng và thả cá
? Nhìn vào thứ tự các sự việc, em cho biết
thứ tự ấy có ý nghĩa gì?
? Theo em nếu đảo lộn thức tự trong các sự
việc trên thì ý nghĩa của truyện có nổi bật
không? không.
? Đọc bài văn và cho biết ở bài văn này,
thứ tự các sự việc nh thế nào?
? Thứ tự kể bắt đầu từ sự việc xấu rồi ngợc
lên kể nguyên nhân. Cách kể này làm nổi
bật ý nghĩa trong một bài học.
- Thứ tự thực tế của sự việc trong bài
văn kể sự việc hiện tại xảy ra kể trớc, sau
đó mới bổ sung các sự việc đã xảy ra trớc
đó-> cách kể ngợc.
? Học sinh đọc phần ghi nhớ
- Kể theo thứ tự tự nhiên có tầm
quan trong không thể xem thờng. Ngay
trong hồi tởng ngời ta vẫn kể theo thứ tự tự
nhiên, kể theo cách này có tác dụng tạo
nên sự hấp dẫn. Tăng cờng kịch tính nh
truyện ông lão đánh cá và con cá vàng.
vàng, nhận lời hứa của cá vàng.

- 5 lần ra biển và kết quả mỗi lần.
-> đó là thứ tự gia tăng của lòng tham
ngày càng táo tợn của mụ vợ ông lão,
cuối cùng bị trả giá. Thứ tự ở đây có ý
nghĩa tố cáo và phê phán : Lúc đầu cá
vàng trả nghĩa ông lão là có lý nhng mụ
vợ đòi hỏi quá nhiều -> sự lợi dụng,
lạm dụng cuối cùng bị trả giá.
2) Bài văn phụ
-Ngố mồ côi cha mẹ, không có ngời
rèn, cặp, trở nên lêu lổng, h hỏng , nị
mọi ngời xa lánh .
- Ngố tìm cách trêu chọc, đánh lừa mọi
ngời, làm họ mất lòng tin.
Khi Ngố bị chó dại cắn thật, kêu cứu
thì không ai đến cứu.
- Ngố bị chó cắn -> phải băng bó, tiêm
thuốc trừ bệnh dại.
Ghi nhớ
III/ Luyện tập
Bài tập 1.
? Câu truyện đợc kể theo thứ tự nào
- Kể ngợc theo dòng hồi tởng
? Truyện đợc kể tho ngôi nào?
- Kể theo ngôi thứ I
? Yếu tố hồi tởng đóng vai trò gì
- Cơ sở cho việc kể ngợc
4/ Củng cố : Hệ thống bài giảng
- Thứ tự kể trong văn tự sự
5/ Hớng dẫn về nhà :

- Học bài
- Làm bài tập 2 SGK. chuẩn bị viết bài tập làm văn số 2.