Tổng hợp và phân tích kết quả điều tra về nhận thức và thái độ về GMOs ở Châu Á và Châu Phi

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI
KHOA CÔNG NGHỆ SINH HỌC
&
TIỂU LUẬN
TIỂU LUẬN
AN TOÀN SINH HỌC
Chuyên đề: Tổng hợp và phân tích kết quả điều tra về nhận thức và
thái độ về GMOs ở Châu Á và Châu Phi
Giáo viên hướng dẫn: PGS. TS. Nguyễn Thị Phương Thảo
Sinh viên thực hiện: nhóm 21 Phạm Ngọc Linh 550361
Triệu Thị Linh 550362
Nguyễn Thị Loan 550363
Đỗ Thị Phúc Lợi 550364
Hà Nội, 03/2013
MỤC LỤC
A. MỞ ĐẦU
B. NỘI DUNG
I. Khát quát chung về kỹ thuật chuyển gen và thực phẩm biến đổi gen
II. Bối cảnh chung của thế giới về GMOs
III. Nhận thức của công chúng Châu Á về GMOs
1. tình hình chung
2. Trung Quốc
3. Nhật Bản
4. Ấn Độ
5. Việt Nam
6. Philipin
IV. Nhận thức của công chúng Châu Phi về GMOs
1. Tình hình chung
2. Nhận thức của công chúng về GMOs ở Ghana
a. Mục đích
b. Phương pháp

c. Kết quả
d. Thảo luận
C. KẾT LUẬN
TÀI LIỆU THAM KHẢO

A. MỞ ĐẦU
Trong xã hội hiện hiện đại ngày nay, giá trị an toàn đã trở thành mục tiêu
chính, thế giới đương đại đang thay đổi một cách chóng mặt, xã hội sợ hãi với những
thành tựu mới trong khoa học. Chúng ta có thể kiểm soát, điều tiết các công nghệ mới
này hay không? Có hay không những rủi ro mới được tích lũy bằng khoa học công
nghệ trong một khoảng thời gian chưa xác định? Luôn luôn có những câu hỏi được
đặt ra song song với những thành tựu khoa học.
Một trong các vấn đề nóng hiện nay – thái độ của công chúng về sinh vật biến
đổi gen (GMO) và giá trị của chúng trong xã hội. Một mặt, biến đổi gen có thể dẫn
đến nhiều hơn lợi ích kinh tế: năng suất cây trồng, giá trị dinh dưỡng vượt trội hơn so
với cây trồng truyền thống; GMOs giải quyết được các vấn đề xã hội như thiếu lương
thực, nạn đói, suy dinh dưỡng dịch bệnh. Một mặt khác, xuất hiện các mối lo ngại về
những rủi ro, tác động tiêu cực hoặc lây lan không kiểm soát được của cây trồng biến
đổi gen. Xã hội gần đây dần dần quan tâm nhiều hơn đối với sự phát triển của kỹ thuật
gen và sự chấp nhận cây trồng biến đổi gen trong xã hội. Rất nhiều các cuộc điều tra
được thực hiện về thách thức lớn này phải đối mặt với nhân loại ngày nay trên toàn
thế giới. Các châu lục khác nhau, các nước khác nhau có sự nhìn nhận, thái độ không
giống nhau đối với cây trồng chuyển gen. Các cuộc điều tra khảo sát đã cho thấy công
chúng các nước Châu Á, các nước Châu Phi có những nhận thức, thái độ riêng về kỹ
thuật chuyển gen cũng như cây trồng chuyển gen.
B. NỘI DUNG
I. Khát quát chung về kỹ thuật chuyển gen và thực phẩm biến đổi gen
Công nghệ biến đổi gen là công nghệ chuyển gen theo kỹ thuật DNA tái tổ
hợp với những công cụ và kỹ thuật phân tử, thông qua việc phân lập những gen có ích
từ sinh vật cho rồi chuyển trực tiếp vào sinh vật nhận, để tạo ra những sinh vật biến

đổi gen. Quá trình này hoàn toàn mang tính nhân tạo và không thấy trong tự nhiên.
Sinh vật biến đổi gen (GMO) là sinh vật mà vật liệu di truyền của nó đã bị
biến đổi theo ý muốn chủ quan của con người. Ngoài ra cũng có thể có những sinh vật
được tạo ra do quá trình lan truyền, biến đổi của gen trong tự nhiên. Ví dụ quá trình
lai xa giữa cỏ dại với cây trồng biến đổi gen có cùng họ hàng có thể tạo ra loài cỏ dại
mang gen biến đổi, quá trình đột biến gen hay quá trình tái tổ hợp vật chất di truyền
đều gây ra biến đổi gen so với genome ban đầu.
Sinh vật biến đổi gene có nhiều loại khác nhau. Nó có thể là các sinh vật có
gen bị biến đổi do tác nhân đột biến nhân tạo như các tia bức xạ hay hoá chất. Nó
cũng có thể là các sinh vật chuyển gen bao gồm động vật, thực vật hay vi sinh vật,
thậm chí là con người. Tuy nhiên, khi nói đến GMO người ta thường đề cập đến các
cơ thể sinh vật mang các gen của một loài khác để tạo ra một dạng chưa hề tồn tại
trong tự nhiên.
Trên 98% số lượng sinh vật biến đổi gen đã được đưa vào môi trường là thực
vật biến đổi gen. Vi sinh vật biến đổi gen và động vật biến đổi gen chỉ chiếm một
phần rất nhỏ trong số ấy.
Theo Cục Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Mỹ (FDA) và Bộ Nông nghiệp
Mỹ, hiện có hơn 40 loại GMF được công nhận thoả mãn tiêu chuẩn thực phẩm và y tế.
Đó là các giống cà chua được thay đổi gien điều khiển độ chín; giống đậu tương
chống cỏ dại; giống bông và ngô chống sâu bệnh
II. Bối cảnh chung của thế giới về GMOs
Mặc dù mang lại những thành tựu cực kỳ to lớn mang tính toàn cầu, nhưng
sinh vật chuyển gen nói chung và cây trồng chuyển gen nói riêng ngay từ khi mới
xuất hiện cho đến hôm nay đã gây ra những ý kiến trái chiều, những cuộc tranh cãi
gay gắt, những lo sợ về khả năng rủi ro… trong giới khoa học, chính khách, quản lý
và dư luận xã hội ở tầm quốc gia, tổ chức, cá nhân.
Về mặt quốc gia có 3 nhóm với những quan điểm khác nhau:
- nhóm thứ nhất hoàn toàn ủng hộ GMO gồm Mỹ, Canada, Mexico, Bazil,
Achentina, Trung Quốc, Ấn độ, Australia.
- Nhóm thứ hai là nhóm không ủng hộ chủ yếu ở lục địa châu âu;

- nhóm còn lại có thái độ trung gian chờ đợi.
Sở dĩ có tình trạng đối xử khác biệt như vậy với cây trồng biến đổi gen là do tác động
khác nhau của các yếu tố chính trị, tôn giáo và kinh tế.
Các nước thuộc nhóm trung gian về cơ bản ủng hộ việc nghiên cứu phát triển
nhưng còn khá thận trọng trong triển khai sản xuất vì lí do phụ thuộc vào thị trường
tiêu thụ nông sản nằm chủ yếu ở các nước thuộc nhóm thứ hai!
Trên phạm vi các tổ chức quốc tế có những tổ chức ủng hộ tích cực như
ISAAA (Tổ chức quốc tế về tiếp thu các ứng dụng CNSH trong nông nghiệp), nhưng
cũng có những tổ chức phản đối GMO như Liên đoàn quốc tế nông nghiệp hữu cơ
(quy định các nông sản hữu cơ không được có nguồn gốc GMO) và một số tổ chức
bảo vệ môi trường ở châu âu.
Ngay trong một khu vực cũng có những ý kiến trái chiều: ví dụ cộng đồng
châu âu thì Uỷ ban EC chấp nhận việc sản xuất khoai tây chuyển gen, đức tán thành
nhưng Italia lại không nhất trí.
Từ thực trạng trên dẫn đến một quan điểm rộng rãi, ngày càng chiếm ưu thế
trên phạm vi toàn cầu, đó là mở rộng ứng dụng CNSH và GMO đồng thời phải đảm
bảo các biện pháp chống, ngừa mọi rủi ro. đó là an toàn sinh học.
III. Nhận thức của công chúng Châu Á về GMOs
1. Tình hình chung
Trung tâm thông tin thực phẩm Châu Á (AFIC) đã tiến hành các cuộc phỏng
vấn với những người đàn ông ở trên đường phố với 600 người tiêu dùng ở Trung
Quốc, Indonesia và Philippines (AFIC, 2003). Kết quả: đa số người tiêu dùng biết
thực phẩm GM có mặt trong thức ăn của họ, và họ không lo lắng về nó.
Theo AFIC( 2003) nghiên cứu: Người Châu Á có thái độ TÍCH CỰC với những lợi
ích của thực phẩm GM mang lại, 60% số người mong chờ lợi ích từ GMOs
ISAAA phối hợp với UIUC khảo sát nhận thức của 5 nước Đông Nam Á:
Indonesia, Malaysia, Philippines, Thái Lan và Việt Nam, Kết quả cho thấy người
Đông Nam Á quan tâm cao đến GMOs và đánh giá cao vai trò của GMOs đối với
nông nghiệp
2. Trung Quốc

Năm 1996, Trung Quốc bắt đầu nhập khẩu thực phẩm GM, chủ yếu là cây
trồng GM , thời điểm mà người tiêu dùng Trung Quốc hầu như biết rất ít về thực
phẩm GM.
Từ năm 1999, nhập khẩu thực phẩm GM ở Trung Quốc tăng lên nhanh chóng,
rất nhiều thực phẩm GM nổi lên tại các thị trường, người tiêu dùng Trung Quốc dần
quen thuộc với thực phẩm GM. Thái độ của họ đối với thực phẩm GM đuộc điều tra
qua các cuộc khảo sát, tích cực hơn so với người tiêu dùng EU nhưng kém hơn Mỹ.
Trung Quốc là nước thứ năm có thứ hạng trên thế giới trong sản xuất cây
trồng GM trong năm 2004 (James, 2004).
Trung Quốc là nhà nhập khẩu chính các sản phẩm biến đổi gen, công nghệ
sinh học và thống trị hàng hóa là bông Bt, với 5,2 triệu hecta trồng trong năm 2002
(USDA FAS, 2003a).
Tháng 2 năm 2004, một cuộc khảo sát ngẫu nhiên của 600 khách hàng
tiến hành tại ba thành phố lớn của Trung Quốc (Bắc Kinh, Thượng Hải và Quảng
Châu) nhóm môi trường, Green Peace .Các kết quả (Bảng 3) cho thấy tỷ lệ % số
người được hỏi từ chối thực phẩm biến đổi gien là 40%, 34% và 30% ở Bắc Kinh,
Thượng Hải, Quảng Châu.
Người tiêu dùng Trung Quốc đã nhận ra điều quan trọng để tăng cường các
quy định thực phẩm GM. Trong cuộc thăm dò dư luận thực hiện tại Bắc Kinh năm
2004 (87%) số người được hỏi yêu cầu bất kỳ thực phẩm chuyển gen bán trên thị
trường phải được dán nhãn rõ ràng và an toàn.
Người tiêu dùng Trung Quốc là những người ủng hộ mạnh nghiên cứu công
nghệ sinh học nông nghiệp,
Trong một cuộc phỏng vấn với một mẫu đại diện quốc gia của 1.000 người
trưởng thành, chỉ 37% chấp nhận thực phẩm GM, khi mục đích của di truyền sửa đổi
như nâng cao cây trồng có khả năng kháng sâu bệnh ít tốn kém hơn tỷ lệ chấp nhận
tăng lên từ 60% đến 70%, (Điều tra Princeton Associates nghiên cứu, 2002) Hơn nữa,
61% tin rằng công nghệ sinh học sẽ đem lại lợi ích cho bản thân và gia đình của họ
trong vòng 5 năm tiếp theo (nghiên cứu vững chắc, 2002).
3. Nhật Bản

Người tiêu dùng Nhật Bản nhìn có xu hướng đối với thực phẩm biến đổi gen
là tiêu cực
tinh
Hàng loạt các cuộc biểu tình chống GMOs diễn ra tại nhật bản
Các kết quả của một cuộc khảo sát được thực hiện vào năm 1993 bởi Darryl
Macer và Yuko Kato và các đồng nghiệp thuộc Đại học Tsukuba (Nhật Bản) cho thấy
người Nhật không cởi mở đối với sản phẩm GM
Thái độ đối với nghiên cứu
về
Sử dụng các chất các mặt hàng được sản xuất bởi các
sinh vật biến đổi gen
Công nghệ
sinh học
Kỹ thuật di
truyền
Sản phẩm
sữa
Rau Thịt Thuốc
Không có
mối quan
tâm
37 22 16 24 14 22
Vài mối
quan tâm
44 39 40 39 39
Một số mối
quan tâm
14 24 26 19 28 20
Rất nhiều
mối quan

tâm
5 15 18 15 19 19
Nhật Bản có các chiến dịch khảo sát thái độ của người tiêu dùng qua các năm
1993, 2000, sản phẩm thực vât và động vật
thái độ của người dân qua cuộc điều tra năm 1993 tỉ lệ cho phép chiếm tỉ lệ
lớn nhất (39,2%), không biết chiếm 35,3%, không đồng ý chiếm tỉ lệ ít nhất, đến năm
2000 tỉ lệ đồng ý giảm 6.9%, tỉ lệ không đồng ý tăng cao, còn quan điểm của các nhà
khoa học đa số chiếm một nửa là đồng ý, đối với cây trồng có chứa gen của loài thực
vật khác.
đối với cây trồng có chứa gen của động vật thì quan điểm chủ yếu của người
dân là không đồng ý, giới nhà khoa học thì tỉ lệ đồng ý cao hơn, chiếm 37%
đối với cà chua có hương vị ngon hơn, cuộc điều tra năm 1991 và năm 2000 có tỉ lệ
chấp nhận rất cao, chiểm 69%, và 56%(2000), các nhà khoa học cũng đồng ý với tỉ lệ
cao. các loại khác như vi khuẩn làm sạch dầu, tỉ lệ đồng ý cũng rất cao đối với các
loại thực phẩm thì thái độ của người tiêu dùng giảm hơn, ví dụ như sản phẩm sữa, tỉ lệ
không đồng ý và đồng ý gần tương đương nhau.
4. Ấn Độ
GMOs đã được phê duyệt ở Ấn Độ vào năm 2002
Nhận thức về thực phẩm GMO ở Ấn Độ là thấp so với các nước trong khu vực
Khoảng 33% người dân có nghe nói về hoặc cà tím Bt hoặc thực phẩm GMO. Và gần
một nửa (49%) là nhận thức của một trong hai – (Bt brinjal hoặc chuyển đổi di truyền)
Hơn một nửa số người ở Ấn Độ (53%) nói rằng họ sẽ từ chối thực phẩm GMO.
5. Việt Nam
Người dân Việt Nam chưa tiếp cận thông tin về cây trồng biến đổi gen. Chủ
trương của Việt Nam là cho phép trồng cây biến đổi gen và đẩy mạnh phát triển loại
thực vật, động vật này.
Mới đây nhất, Thủ tướng Chính Phủ đã ký quyết định đồng ý về Chương
trình trọng điểm phát triển và ứng dụng Công nghệ sinh học trong lĩnh vực Nông
Nghiệp - Phát Triển Nông Thôn đến năm 2020
Phần lớn người dân Việt Nam không có hiểu biết về cây trồng chuyển gen

Giới khoa học Việt Nam cũng có rất nhiều ý kiến khác nhau về cây trồng biến
đổi gen.
Các ý kiến đồng thuận cũng có nhưng mọi người vẫn không hết những lo ngại
về ảnh hưởng xấu của cây trồng biến đổi gen đối với sức khỏe còn người và ảnh
hưởng đến môi trường cũng như về kinh tế xã hội
6. Philippin
một cuộc khảo sát bằng cách sử dụng bảng câu hỏi, hoặc lịch phỏng vấn, được
thực hiện 423 mẫu trả lời đại diện cho tám bên liên quan trong Philippines. Tất cả các
bên liên quan, đa số có thái độ tích cực đối với cây công nghệ sinh học, còn các nhà
lãnh đạo tôn giáo thì hoài nghi
IV. Nhận thức của công chúng Châu Phi về GMOs
1. Tình hình chung
Châu Phi được xem như là lục địa có nạn đói triền miên, kéo theo đó là những
vấn đề về suy dinh dưỡng. dịch bệnh… Để giải quyết vấn đề đói nghèo thì cây trồng
GM là giải pháp tối ưu nhất. Tuy nhiên đối với châu Phi, các cuộc tranh luận đang
diễn ra tại một thời điểm quan trọng khi nguồn lương thực không đảm bảo, nạn đói và
suy dinh dưỡng là đặc biệt nghiêm trọng ( FAO, 2003 ).Các nhà hoạch định chính
sách địa phương, những người cuối cùng sẽ quyết định tương lai của công nghệ sinh
học, bao gồm các loại thực phẩm biến đổi gen, đang bị đẩy và kéo theo cả hai hướng:
Những người ủng hộ công nghệ sinh học nhấn mạnh những lợi ích tiềm năng
cho xã hội thông qua giảm đói và suy dinh dưỡng, phòng chống, và chữa trị bệnh tật
và tăng cường sức khỏe và nhiều giống cây trồng GM đã cho thấy sự vượt trội so phát
triển cây trồng thông thường về sâu bệnh, năng suất và khả năng kháng bệnh, cải thiện
dinh dưỡng và tuổi thọ dài hơn. Họ cho rằng nếu người dân có thông tin khoa học
chính xác hơn và ý thức hơn về những lợi ích của thực phẩm GM, sự ủng hộ từ công
chúng sẽ tăng
Những người phản đối công nghệ sinh học / thực phẩm GM nhấn mạnh rằng
những công nghệ mới có mối đe dọa tiềm tàng đối với đời sống con người, thực vật
và các loài động vật hiện có (đa dạng sinh học) và đối với môi trường. họ nhấn mạnh
rằng nguy cơ rủi ro cao đến y tế công cộng, an toàn và môi trường vốn có trong GM

nghiên cứu, sản xuất và thương mại hóa. Nổi bật nhất trong số đó là thực phẩm GM
để tạo ra dị ứng hoặc các chất độc hại mới có thể gây ra bệnh tật và tử vong( Pusztai
năm 2001 ; Paarlberg, 2006 ). Một lập luận khác, thực phẩm GM là thử nghiệm hầu
hết được thực hiện bởi các công ty công nghệ sinh học để đi đến kết quả nói rằng thực
phẩm GM là an toàn. Một số chống lại việc sử dụng công nghệ di truyền trong sản
xuất nông nghiệp cáo buộc (nhận thức) rủi ro cho con người và môi trường, trong khi
những người khác phản đối với lý do đạo đức, mối quan tâm về đạo đức và xã hội
( Winterfeldt và Edwards, 1984 ). Công nghệ sinh học thường bị chỉ trích rằng việc sử
dụng nó ở thực vật và động vật, đặc biệt là chuyển gen giữa các loài là chống lại Luật
của tự nhiên, là đùa cợt với Thiên Chúa.
Tại châu Phi, việc sử dụng công nghệ biến đổi gen và sản phẩm của mình vẫn
còn trong giai đoạn trứng nước (Odame et al, 2003). Apps (2005) báo cáo rằng Nam
Phi là quốc gia duy nhất ở châu Phi cho phép thương mại sản xuất cây trồng GM, theo
đạo luật về các sinh vật biến đổi gen, năm 1997, ba cây trồng biến đổi gen: bông
kháng côn trùng hoặc kháng thuốc trừ cỏ, ngô và đậu tương đã được phê duyệt để
thương mại hóa. Tuy nhiên, Ai Cập đang từng bước tiến đến thương mại của bốn cây
trồng GM: Khoai tây, bí, bông, ngô vàng và trắng (Mansour, 2005).
NGoài ra, chỉ có một số ít quốc gia, cụ thể là Burkina Faso, Ai Cập, Kenya,
Uganda và Zimbabwe được tham gia vào một số hình thức nghiên cứu công nghệ sinh
học, đặc biệt là trong lĩnh vực cây trồng nông nghiệp (nền tảng công nghệ nông
nghiệp châu Phi).
Quốc hội nước Burkina Faso thông qua luật an toàn sinh học vào đầu năm
2006, thành lập một Cơ quan an toàn sinh học quốc gia mà có thể điều chỉnh sản
phẩm GM với lời khuyên của ủy ban cố vấn chính phủ và phi chính phủ khác nhau.
Tại Burkina Faso, Mạng lưới Chuyên môn an toàn sinh học châu Phi, được thành lập
bởi Liên minh châu Phi và được tài trợ bởi Quỹ Bill và Melinda Gates Foundation ,
mở cửa vào tháng 4 năm 2010. Mục đích của nó là để đào tạo và phát triển các nhà
quản lý châu Phi phê duyệt, giám sát và theo dõi các cây trồng biến đổi gen.
Kenya đã thông qua luật an toàn sinh học vào năm 2011, và Ghana và

Nigeria đã thông qua luật vào năm 2012 cho phép sản xuất và nhập khẩu các loại cây
trồng biến đổi gen
Theo Ngandwe (2005), hầu hết các nước phía Nam và Đông Phi, đặc biệt là
Zambia thường xuyên được đặt lệnh cấm nhập khẩu thực phẩm biến đổi gen vào đất
nước. Họ khẳng định rằng có một rủi ro ảnh hưởng đến sức khỏecon người có liên
quan với nguy cơ tiêu thụ thực phẩm biến đổi gen (Anno, 2008b).
Năm 2002, Zambia cắt đứt nguồn tài trợ thực phẩm biến đổi gen (chủ yếu
là ngô) của Chương trình Lương thực Thế giới của Liên Hợp Quốc trên cơ sở của
Nghị định thư Cartagena. Điều này khiến người dân không nhận được viện trợ lương
thực trong một nạn đói. Trong tháng 12 năm 2005, Chính phủ Zambia đã thay đổi
tâm trí của mình khi đối mặt với nạn đói ngày càng nghiêm trọng và cho phép nhập
khẩu ngô biến đổi gen. Tuy nhiên,Bộ trưởng Bộ Nông Nghiệp Zambia là Mundia
Sikatana đã khẳng định rằng lệnh cấm trên cây ngô biến đổi gen vẫn còn, nói rằng
không muốn thực phẩm GM và hy vọng là có thể tiếp tục sản xuất thực phẩm không
biến đổi gen Mozambique lo ngại về viện trợ chấp nhận ngô GM về an toàn sinh học
và các cơ sở sức khỏe con người và chọn tham gia cấm nhập khẩu GMOs.
Zimbabwe, Malawi và Mozambique từ chối chấp nhận viện trợ lương thực
GM trừ khi nó được xay, điều này được xem như là một biện pháp phòng ngừa để
tránh bất kỳ nảy mầm của ngũ cốc nguyên hạt và hạn chế tác động về đa dạng sinh
học;
năm 2004, Angola và Sudan cũng đưa ra hạn chế về viện trợ thực phẩm GM.
Các chiến dịch chống thực phẩm GM toàn cầu đã ảnh hưởng lớn đến thái độ
của công chúng thực phẩm GM ở châu Phi. Người dân các nước Châu Phi chưa có sự
hiểu biết chắc chắn, rõ ràng về cây trồng chuyển gen dẫn đến có những thái độ trái
chiều đối với GMOs. Phần lớn công chúng không chấp nhận thực phẩm GM, từ chối
của họ dựa trên sự sợ hãi các tác dụng phụ chưa biết mà chủ yếu là trong lĩnh vực sức
khỏe và môi trường, đồng thời Quaye et al. (2009) đã báo cáo rằng công chúng đã lo
ngại rằng GM sẽ chỉ mang lại lợi ích cho các công ty đa quốc gia lớn, cùng với sự
thiếu lòng tin của công chúng đối với chính phủ của họ ( Durant và Legge, 2005 ).
Người tiêu dùng quốc tế (CI), một liên bang trên toàn thế giới của các tổ chức

người tiêu dùng với 38 tổ chức thành viên có khoảng 22 nước châu Phi, đã đóng một
vai trò quan trọng trong việc định hình các cuộc tranh luận xung quanh thực phẩm
biến đổi gien. Ủng hộ một chế độ pháp lý, trong đó tất cả các loại thực phẩm GM là
phải nghiêm ngặt, dán nhãn an toàn độc lập, kiểm tra và yêu cầu truy xuất nguồn gốc,
và trong đó tổ chức được sản xuất phải chịu trách nhiệm về những thiệt hại môi
trường hoặc sức khỏe mà sản phẩm của họ có thể gây ra. Ngày càng có nhiều chấp
nhận phương pháp này trên tòan cầu.
2. Nhận thức của công chúng về GMOs ở Ghana
Cuộc điều tra đưa ra Bộ câu hỏi trong đó bao gồm nhiều vấn đề và cấu trúc như là
một bức tranh hoàn chỉnh để tìm hiểu sự hiểu biết và nhận thức của người trả lời, được triển
khai giữa tháng 3 năm 2009 đến tháng 9 năm 2009.
a. Mục đích
• Để điều tra về mức độ sẵn sàng của công chúng trong công nghệ sinh học
sử dụng / thực phẩm biến đổi gien và các tác động xã hội
• Kiểm tra mức độ hữu dụng của công nghệ sinh học trong việc giải quyết
vấn đề lương thực ở châu Phi như cảm nhận của công chúng.
• Để xác định mức độ nhận thức của công chúng Ghana về Công nghệ sinh
học và thực phẩm GM
b. Phương pháp
Bộ 70 câu hỏi được đưa ra trong cuộc điều tra để tìm hiểu nhận thức của công
chúng Ghana về thực phẩm biến đổi gen (GM Foods). Người được hỏi thuộc nhiều tầng lớp
của đất nước, 4 nhóm: Học viên (từ các trường đại học), nhà nghiên cứu (từ các viện nghiên
cứu), nhân viên bộ Chính phủ và người dân Ghana bình thường. Để đảm bảo một đại diện
phù hợp của công chúng. 300 người đã được lựa chọn từ mỗi nhóm. Tổng cộng có 1200
người được phỏng vấn từ dân số trưởng thành của Ghana.
Phương pháp tiếp cận được sử dụng cho phép tiến hành một cuộc khảo sát nhận
thức của công chúng ở đất nước có nhận thức thấp về công nghệ sinh học. cấu trúc câu hỏi
được thiết kế để thu thập dữ liệu trên các mục tiêu đã đề ra trong đó bao gồm mức độ sẵn
sàng sử dụng các sản phẩm GM, nhận thức về tính hữu ích của công nghệ sinh học, mức độ
quan tâm trong nghiên cứu công nghệ sinh học và làm thế nào để cải thiện mức độ chấp

nhận của công chúng Ghana.
Mẫu các câu hỏi cho các chuyên mục khác nhau được cung cấp trong Bảng 1
Bảng 1: Câu hỏi mẫu của các bảng câu hỏi quản lý
c. Kết quả
Bảng 2: Tỷ lệ tham gia của các nhóm người tham gia trong buổi phỏng vấn
M: Nam trả lời, F: Nữ trả lời
Hình1: Tỷ lệ phần trăm số người được hỏi những người đã
nghe nói về Công nghệ sinh học và thực phẩm GM
Trả lời câu hỏi liệu họ có nghe về Công nghệ sinh học và biến đổi gen thực phẩm
(thực phẩm GM). Tất cả những người được hỏi từ các đại học và viện nghiên cứu đã nghe về
Công nghệ sinh học và thực phẩm biến đổi gen (100%). 89% người trả lời từ các Bộ, Chính
phủ và 68% người dân Ghana bình thường cũng chỉ ra rằng họ có nghe về Công nghệ sinh
học và thực phẩm GM ( Hình 1 ).
Hình2: Các nguồn thông tin về công nghệ sinh học và Thực
phẩm GM
Đa số người trả lời từ bộ Chính phủ (46%) và dân chúng bình thường (90%), đã
nghe nói về thực phẩm biến đổi gien từ bạn bè như được chỉ ra trong hình. 2 .Hội thảo và
bạn bè là những nguồn chính của thông tin về công nghệ sinh học và thực phẩm GM trả lời
từ các viện nghiên cứu và học thuật. Gần 60% người trả lời từ các viện nghiên cứu đã nghe
nói về thực phẩm biến đổi gen từ các hội thảo họ tham dự và các phương tiện truyền thông
(in) chỉ chiếm 15%. Đối với những người trong giới học viện, 55 và 5% nghe nói về thực
phẩm biến đổi gien từ các hội thảo và thông qua các phương tiện truyền thông, trong khi 40%
nghe nói về thực phẩm GM từ bạn bè. Các phương tiện truyền thông điện tử (phát thanh,
truyền hình) đã không được một nguồn thông tin cho bất kỳ người trả lời.
Hình3: Người trả lời đánh giá mức độ kiến thức của họ trong
công nghệ sinh học và thực phẩm GM
Có một sự cách biệt rõ ràng giữa mức độ kiến thức của một bên là người trả lời từ
các đại học và viện nghiên cứu và một bên là những người từ các bộ và người dân Ghana
bình thường khác. Trong khi hầu hết những người được hỏi từ các học viện và các viện
nghiên cứu đánh giá mức độ kiến thức tốt và trung bình, những người trong chính phủ và các

Bộ, dân chúng bình thương thường đánh giá của họ giữa trung bình và thấp. Trong bốn
nhóm người được hỏi, 55% từ các Bộ của chính phủ đánh giá mức độ kiến thức của họ là
thấp, so với 25% từ người dân thường, người trả lời từ các viện nghiên cứu(10%) và học
thuật(35%)( Hình 3 )
Hình 4: Người trả lời sẵn sàng chấp nhận GM
Foods
93% các học giả và 81% các nhà nghiên cứu trả lời rằng họ rất quan tâm hoặc bằng
cách nào đó có liên quan. Bảy mươi mốt phần trăm và 69% số người trả lời từ các cơ quan
chính phủ và Ghana bình thường cũng cho thấy họ rất quan ngại về thực phẩm GM.
95% người trả lời từ các Bộ, ngành và 90% số người được hỏi từ người dân bình
thường không muốn chấp nhận công nghệ sinh học và thực phẩm GM.
Mặt khác, 60 và 45% người trả lời từ các viện nghiên cứu và học thuật cho thấy họ
chấp nhận cho GM Foods. 55% từ học viện và gần 40%những người từ các viện nghiên cứu
chỉ ra rằng họ sẽ không chấp nhận thực phẩm biến đổi gen hoặc không chắc chắn về việc
chấp nhận hoặc không chấp nhận.
Hình 5: Lý do từ chối của GM Foods
Đa số người được hỏi từ tất cả bốn nhóm người từ chối GM Foods dựa trên sự sợ
hãi của các tác dụng phụ. 86% các học giả đã đưa ra sự sợ hãi của các tác dụng phụ như là
lý do để không chấp nhận thực phẩm biến đổi gen. Do tôn giáo là rất tối thiểu trong số các
học giả (2%) so với 20% từ các viện nghiên cứu và người dân bình thường.
Hình6: Trả lời "hỗ trợ kinh phí của GM nghiên cứu ở Ghana
Ít hơn 10% từ các bộ của chính phủ và người trả lời người dân Ghana bình thường
đồng ý rằng GM nghiên cứu cần được hỗ trợ tài chính. Trên 90% người trả lời từ hai nhóm
trên đồng ý phải cấm hỗ trợ kinh phí cho nghiên cứu GM ở Ghana.
Mặt khác, 70 và 68% số người được hỏi từ các học viện, viện nghiên cứu hỗ trợ kinh
phí nghiên cứu của GM. Hơn 20% số người được hỏi từ các viện nghiên cứu không chắc
chắn về vấn đề hỗ trợ kinh phí cho nghiên cứu GM ở Ghana
Hình 7:
Giới Tính nhận thức đối với thực phẩm GM
Phụ nữ đã có một nhận thức tổng thể tiêu cực đối với thực phẩm biến đổi gien

hơn nam giới. 60% nữ giới đều nghĩ tiêu cực về các vấn đề của GM so với 30% đối
với những nam giới. Mặt khác, số người được hỏi là nam giới cho thấy thái độ tích
cực đối với thực phẩm GM.
d. Thảo luận
Hầu hết những người trả lời phỏng vấn từ tất cả các loại đã nghe nói về công nghệ
sinh học và thực phẩm GM. Thực tế là họ có nghe về Công nghệ sinh học và thực phẩm GM
dường như không phản ánh trong mức độ kiến thức của họ bởi vì một số lượng lớn những
người được phỏng vấn từ bốn nhóm đánh giá mức độ kiến thức của họ ở mức trung bình và
thấp. Những lý do cơ bản cho việc này cũng có thể là nguồn tin của mình. Bạn bè là một
trong những nguồn chính của thông tin về GM thực phẩm và công nghệ sinh học cho tất cả 4
nhóm người.do đó ít hoặc không có kiến thức chính xác về công nghệ GM
>>> giải pháp Việc sử dụng truyền hình và đài phát thanh sẽ là những công cụ hiệu
quả ở Ghana. Do đó, nếu các vấn đề công nghệ sinh học và thực phẩm GM được giải thích
bằng tiếng Anh và tiếng địa phương trên đài phát thanh và truyền hình, nó sẽ cung cấp các
nguồn thông tin tốt hơn cho công chúng và cũng có thể nâng cao mức độ hiểu biết về các
vấn đề của thực phẩm GM.
Đa số người được hỏi từ tất cả bốn nhóm bày tỏ sự quan tâm của họ trong các vấn
đề của thực phẩm GM và sẵn sàng tham gia hoặc tham dự các bài giảng của công chúng về
thực phẩm biến đổi gen. Điều này đi đến xác nhận rằng Công nghệ sinh học và thực phẩm
GM là chủ đề quan tâm toàn cầu và giáo dục công cộng là một điều cần thiết cho một sự hiểu
biết tốt hơn về các vấn đề có liên quan.
Nỗi lo sợ các tác dụng phụ chưa biết và khuynh hướng tôn giáo là những lý do chính
để từ chối thực phẩm GM người trả lời. Hơn 70% từ tất cả bốn nhóm tham gia trong cuộc
điều tra, từ chối của họ dựa trên sự sợ hãi các tác dụng phụ chưa biết mà chủ yếu là trong
lĩnh vực sức khỏe và môi trường. Có nhiều lý do khác ngoài các rủi ro về sức khỏe khiến cho
ở nơi khác cũng như ở Ghana từ chối công nghệ GM. Quaye et al. (2009) đã báo cáo rằng
công chúng đã lo ngại rằng GM sẽ chỉ mang lại lợi ích cho các công ty đa quốc gia lớn cùng
với sự thiếu lòng tin của công chúng đối với chính phủ của họ ( Durant và Legge, 2005 ). Các
yếu tố khác cho nông dân sẽ mất tập trung vào những cách truyền thống canh tác cây trồng,
các viện nghiên cứu không được trang bị tốt để đối phó với các vấn đề của GM ở châu Phi và

Ghana cũng có các công nghệ này không phù hợp đối với các nhu cầu về môi trường châu
Phi.
Trong khi phần lớn các trả lời từ học thuật và các viện nghiên cứu hỗ trợ kinh phí
nghiên cứu của GM, đã có một số lượng lớn áp đảo phản đối các nguồn tài trợ của Chính
phủ nghiên cứu GM trả lời từ các Bộ, chính phủ và dân chúng.
Phụ nữ đã đưa ra một nhận thức tổng thể tiêu cực của thực phẩm biến đổi gen hơn
nam giới. Những sự khác biệt này không được giải thích do thiếu kiến thức về di truyền học,
nhưng họ có thể phần nào được giải thích bởi niềm tin và giá trị các biến thể. Hơn nữa, phụ
nữ chủ yếu là những người quan tâm đến các cửa hàng thực phẩm, đến nhu cầu thực phẩm
của hầu hết các hộ gia đình và đã được chứng minh là rất quan tâm và lựa chọn khi nói đến
thực phẩm
Rõ ràng là từ các kết quả của nghiên cứu này, cần thiết có một nền giáo dục công
cộng rộng lớn và toàn diện hơn và cuộc tranh luận về các vấn đề công nghệ của GM. Giáo
dục công cộng này sẽ có thể để mang lại một sự hiểu biết tốt hơn cho công chúng, thay đổi
nhận thức hiện tại của họ - nhận thức tiêu cực đối với thực phẩm GM. Cần triển khai chương
trình giáo dục rộng và toàn diện để thúc đẩy một cuộc đối thoại cởi mở giữa các nhà khoa
học, nhà lãnh đạo, các phương tiện thông tin đại chúng mà có hành động như là cơ sở để hỗ
trợ sự chuyển đổi công nghệ.
C. KẾT LUẬN
Xã hội gần đây dần dần quan tâm nhiều hơn đối với sự phát triển của kỹ thuật
gen và sự chấp nhận cây trồng biến đổi gen trong xã hội. Tuy nhiên các châu lục khác
nhau, các nước khác nhau vẫn có sự nhìn nhận, thái độ không giống nhau đối với cây
trồng chuyển gen. Nhìn chung công chúng Châu Á có khuynh hướng thiên về Công
nghệ Sinh học hơn công chúng Châu Phi. Từ các kết quả nghiên cứu trên, cần thiết có
một nền giáo dục cộng đồng rộng lớn và toàn diện hơn về kỹ thuật chuyển gen trong
Công nghệ Sinh học.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Nguyễn Thị Phương Thảo, Nguyễn Thị Thùy Linh. Cây trồng công nghệ
sinh học
2. net-

diversity.org/fileadmin/files/planet_diversity/Programme/Workshops/GMO_in_Asi
a/GMOs_in_Asia.pdf
3. a/issue01/feature-03.asp
4.
5.
%20Understanding%20and%20Perception%20of%20and%20Attitude
%20Towards%20Agricultural%20Biotechnology%20in%20the%20Philippines.pdf
6.
7.
a=v&q=cache:sbwH4lCjP9IJ:www.undp.org/africa/knowledge/WP-2012-018-
sakiko-GM%2520Crops%2520Food%2520Sec
%2520Africa.pdf+&hl=vi&gl=vn&pid=bl&srcid=ADGEESi54R6QOE13LcOQwZS6t6
GdJd9gWtpTsmZUY6ry6lLzykgfi7DwzgJ4lAaHr-VCeht-
2FHdHrNPGcd8URDWzwiLqLHr3HF8T8mAqn7UFyap96TeFLNszvuLVgmHhGn-
HpWAn0ov&sig=AHIEtbTjFRaeutzdAC_hN-PAAG0KUmDfcQ
8.