7/2009 ARBORVITAE ĐẶC BIỆT TĂNG CƯỜNG TIẾNG NÓI ĐỂ ĐẠT ĐƯỢC NHỮNG CHỌN LỰA TỐT HƠN
16
S
o vi nhiu quc gia Tây Phi khác, đc
đim dân s ca Ghana tương đi hin
lành, yên bình, môi trưng an toàn và dân
ch lành mnh. Tuy nhiên, bn thân mi quc gia
đang phát trin đu có vn đ khó khăn, và vn
đ khó khăn ln nht ca Ghana là vic qun lý
cơ s tài nguyên thiên nhiên đ duy trì phát trin
kinh t. Din tích rng ca Ghana đang b thu
hp vi tc đ đáng báo đng do áp lc cht phá
rng bt hp pháp, du canh du cư và các nguyên
nhân khác. Do đó, hp phn chương trình SVBC
ca Ghana nhm tăng cưng thu xp qun tr lâm
nghip mà góp phn to điu kin bo tn rng
bn vng và công bng c cp quc gia và cp
cng đng.
Cơ hội đúng đắn
Đim xut phát ca SVBC ti quc gia này
chính là Hip ưc Đi tác Tình nguyn ca
Ghana (VPA). Chính ph Ghana và Liên minh
Châu Âu đã bt đu tho lun v kh năng đàm
phán VPA năm . Là mt phn ca quá
trình này, Liên minh Châu Âu yêu cu các quc
gia tham vn nhiu ngành ngh khác nhau
trong xã hi nhm thng nht v th đàm phán.
Đ đáp ng yêu cu này, Ghana phi trình bày
thuyt phc rng mi vn đ nêu ra trong VPA
đu đã đưc tho lun và đàm phán vi tt c
các bên có liên quan trưc khi đt đưc mt v
th quc gia.
Vic ghi nhn nhng thành tu ban đu
ca SVBC đã giúp IUCN tham gia vào các
ban điu hành ca VPA vi s tham gia ca
nhiu bên có liên quan do B Đa chính, Lâm
nghip và Khai thác M ca Ghana thành lp.
Vi vai trò là nhà tư vn, IUCN bt đu bng
cách yêu cu mt thành viên ca y ban Giáo
dc và Truyn thông thc hin đ tài nghiên
cu v thit k quá trình tham vn các bên có
liên quan. Đ tài nghiên cu đó làm cơ s cho
IUCN thit k và to điu kin đi thoi m
rng các bên có liên quan vi s h tr ca các
cuc đàm phán VPA.
Đối thoại mang tính chuyển biến
Đi thoi nhiu bên ca Ghana đã thu hút s tham
gia ca nhiu đi din nhà nưc và tư nhân vào
ban điu hành VPA, và t công tác tin hành quá
trình tham vn m rng. Các thành viên ca ban
điu hành và t công tác có th cung cp thông
tin trc tip mt thy tai nghe cho các c tri ca
h. S trao đi này đưc điu phi mnh m bi
s tn ti ca các t chc cp trên đi din cho
ngành, các t chc phi chính ph và các nhóm
cùng quan tâm khác nhng t chc mà có quyn
triu tp hp đ giúp các đi din tham vn hiu
qu vi các c tri ca h.
Quá trình có s tham gia ca nhiu bên
có liên quan đã mang li cho các hóm hưng
li cơ hi gp g, liên lc và tho lun các
Emelia Arthur và Adewale Adeleke đánh giá tác động của tiến trình tham
vấn thành công của Ghana cho Thỏa thuận Đối tác Tình nguyện
Chiến thắng trái tim và khối
óc thông qua đối thoại
Emelia Arthur, Giám đốc tổ chức
Hành động Phối hợp Sáng kiến
Phát triển (IADI), một tổ chức dựa
trên cộng đồng tại Ghana. Bà đoạt
giải thưởng Thế giới Yale 2002 về
Nghiên cứu Lãnh đạo Toàn cầu.
Bà có 15 năm kinh nghiệm tham
gia phát triển xã hội tại cấp cộng
đồng, quốc gia và quốc tế.
Adewale Adeleke, điều phối viên
quốc gia Dự án SVBC tại Ghana
từ năm 2006 đến 2009. Hiện nay
đang làm Điều phối viên chuyên
ngành Quản trị Rừng của REDD
tại Văn phòng Dự án Ghân của
IUCN tại bang Accra.
CÁC TÁC GIẢ
Ảnh EA được sự cho phép sử dụng của tác giả. Ảnh AA © M. Markopoulos. Thư viện ảnh của IUCN © Johannes Förster
ARBORVITAE ĐẶC BIỆT TĂNG CƯỜNG TIẾNG NÓI ĐỂ ĐẠT ĐƯỢC NHỮNG CHỌN LỰA TỐT HƠN 7/2009
17
vn đ, thm chí nhng vn đ nm ngoài
phm vi VPA. Điu này giúp xây dng ngun
vn xã hi trong ngành lâm nghip. Ngoài
ra, góp phn tăng cưng mi quan tâm ca
tt c các nhóm hưng li v các vn đ liên
quan đn qun tr lâm nghip và khai thác
g trái phép.
Các cuc hp tham vn cũng giúp nhiu bên
xây dng năng lc. Đc bit, các nhóm dân cư có
th nâng cao các k năng t chc và hưng dn
các cuc hp, trao đi v nhu cu và mi quan
tâm cũng nư t chc đào to cho cng đng dân
cư. Năng lc đưc ci thin mang li li ích vưt
xa s mong đi ca chính VPA; thc t có th
coi kinh nghim này mang tính chuyn bin cho
toàn xã hi Ghana.
Vic tham gia vào nhiu nhóm tho lun đã
tăng cưng h tr chp VPA. Đng thi cũng nâng
cao s tín nhim bi vì nhiu bên có liên quan
cm thy rng ting nói ca h đưc lng nghe.
Đc bit, đó là s thc v ngành lâm nghip khi
có mt s quan ngi ban đu v VPA. Tuy nhiên,
khi đưc hiu bit thêm, mi ngưi nhn thc
rõ vic kim soát nn cht phá rng thuc mi
quan tâm ca mi ngưi và bt đu h tr cho
quá trình này.
Không có luống hoa hồng
Vì vi bt kỳ mt công vic mi và tham vng
nào, đi thoi đu có mt s đim yu có th
khc phc trong các quá trình sau này. Mt
trong s nhng đim yu chính là thiu s hiu
bit chung gia các bên tham gia v phm vi
và mc đích ca vic tham vn, nhng thay
đi thưng xuyên v lch trình và hn chót
mà đôi khi yêu cu mi ngưi phi đóng góp
trong thi gian rt ngn, và nhng thay đi v
kin thc và năng lc trong các thành viên ca
nhiu nhóm đi tưng khác nhau. SVBC đã c
gng ht sc đ gim thiu các vn đ khó khăn
nh trao đi thông tin, đào to và các hình
thc h tr khác vi nhng thành tu ni bt
trong thi gian va qua.
ASHANTI
Kumasi
Sekondi-
Takoradi
Cape Coast
Accra
V
o
l
t
a
Lake
Volta
W
h
i
t
e
V
o
l
t
a
BURKINA FASO
TOGO
BENIN
CÔTE D’IVOIRE
Offinso
Assin
North
GHANA
B
l
a
c
k
V
o
l
t
a
CENTRAL
WESTERN
Sefwi-Wiawso
G
u
l
f
o
f
G
u
i
n
e
a
N
2° 0°
5°
8°
6°
1°
10°
2° 0°
8°
6°
10°
500 100 Km
GHANA
Ngoài vai trò tham gia các quá trình tham vấn VPA, SVBC cũng tăng cường cải thiện
năng lực quản trị rừng của các cộng đồng địa phương tại 3 vùng thí điểm: Assin Akropong
(huyện Bắc Assin, vùng Cao nguyên), Ofnso (huyện Ofnso, vùng Ashanti) và Sefwi-
Wiawso (huyện Sefwi-Wiawso, khu vực phía Tây). Ở đây, SVBC hợp tác với các ban lâm
nghiệp cộng đồng nhằm nâng cao nhận thức, cung cấp thống tin và thí điểm các hoạt
động sinh kế mới.
Vậy thì sao?
Các cuc hp tham vn vi s h tr ca VPA đã
khuyn khích y ban Lâm nghip Ghana và các t
chc khác s dng phương pháp tip cn tương t
nhm đt nhng kt qu đu vào và nhn đưc s
h tr ca nhiu bên có liên quan. Chng hn, y
ban đang s dng phương pháp tip cn nhiu bên
có liên quan đ xây dng K hoch Sn sàng Hn
ch Khí phát thi nh n lc hn ch phá rng và
suy thoái rng (REDD) cho Ghana. T chc quc
t Tropenbos ti Ghân đã áp dng phương pháp
cho mt d án nhm tìm gii pháp thay th cho
nn cưa g bng cưa xích bt hp pháp.
Trong nhng năm ti, quá trình tham vn ca
VPA s đưc coi là mt gii pháp tích cc trong
vic th ch hóa khái nim và cách thc thc hin
đi thoi nhiu bên và quá trình đưa ra quyt sách
trong xã hi Ghana.
NGUỒN THAM KHẢO
Forest Law Enforcement &
Governance (FLEG) in Ghana:
The journey so far. Green Earth
Organisation, 2007.
Report on multi-stakeholder
consultations for the Ghana EU
VPA negotiation process. Sarah
Stokes Alexander, IUCN, 2007.
Strengthening Voices for Better
Choices in Ghana. IUCN, 2008.
Bản đồ © IUCN
Ảnh © E. Barrow