bai 26 Hoi thoai

GV thùc hiÖn: Lª ThÞ BÝch H»ng.
Chµo mõng c¸c thÇy
c« gi¸o vÒ th¨m líp
dù giê .


B
µ
i

c
ò
:
B
µ
i

c
ò
:
1
.

H
µ
n
h

®

é
n
g

n
ã
i

l
µ

g
×

?

K
Ó

t
ª
n

m
é
t

s
è

k
i
Ó
u

h
µ
n
h

®
é
n
g

n
ã
i

t
h

ê
n
g

g
Æ
p

?


2:
2:
Xác định mục đích của hành
Xác định mục đích của hành
động nói trong các câu sau :
động nói trong các câu sau :


Mc ớch
Mc ớch


1.
1.
Con tr n y l c a vua
Con tr n y l c a vua
nuôi
nuôi


đã
đã
lâu.
lâu.


2.Trâu của lão cày một ngày đợc

2.Trâu của lão cày một ngày đợc
mấy đờng ?
mấy đờng ?
3.Đi tìm lại con cá và đòi một cái
3.Đi tìm lại con cá và đòi một cái
nhà thật rộng.
nhà thật rộng.


4.Tôi sẽ giúp bạn.
4.Tôi sẽ giúp bạn.
->Trỡnh by
->Hỏi
->iu khin
->Ha hn






I. Vai x· héi trong héi tho¹i
1. Kh¸i niÖm




VD: Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi
Một hôm, cô tôi gọi tôi đến bên c$ời hỏi:
-Hồng! Mày có muốn vào Thanh Hoá chơi với mẹ mày không?

Nhận ra những ý nghĩa cay độc trong giọng nói và trên nét mặt khi c$ời rất kịch của cô tôi
kia, tôi cúi đầu không đáp. Vì tôi biết rõ, nhắc đến mẹ tôi, cô tôi chỉ có ý gieo rắc vào đầu óc
tôi những hoài nghi để tôi khinh miệt và ruồng rẫy mẹ tôi, một ng$ời đàn bà đ bị cái tội là ã
goá chồng, nợ nần cùng túng quá, phải bỏ con đi tha h$ơng cầu thực
Tôi cũng c$ời đáp lại cô tôi:
-
Không! Cháu không muốn vào. Cuối năm thế nào mợ cháu cũng về.
Cô tôi hỏi luôn, giọng vẫn ngọt:
-Sao lại không vào? Mợ mày phát tài lắm, có nh$ dạo tr$ớc đâu!
Rồi hai con mắt long lanh của cô tôi chằm chặp đ$a nhìn tôi. Tôi lại im lặng cúi đầu xuống
đất: lòng tôi càng thắt lại, khoé mắt tôi đ cay cay. Cô tôi liền vỗ vai tôi c$ời mà nói rằng:ã
-Mày dại quá, cứ vào đi, tao chạy cho tiền tàu. Vào mà bắt mợ mày may vá sắm sửa cho và
thăm em bé chứ.
Tôi c$ời dài trong tiếng khóc, hỏi cô tôi:
-Sao cô biết mợ con có con?
Cô tôi vẫn cứ t$ơi c$ời kể các chuyện cho tôi nghe
Cô tôi ch$a dứt câu, cổ họng tôi đ nghẹn ứ khóc không ra tiếng.ã
(Nguyên Hồng - Những ngày thơ ấu)




I. Vai x· héi trong héi tho¹i
1. Kh¸i niÖm
Vai x· héi lµ vÞ trÝ cña ngêi tham
gia héi tho¹i ®èi víi ngêi kh¸c
trong cuéc tho¹i . Vai x· héi ®îc
x¸c ®Þnh b»ng c¸c quan hÖ x· héi.
Bµ c«:Lµ c« ruét cña Hång
Hång: Lµ ch¸u ruét cña c«

Vai trªn
Vai díi




I. Vai xã hội trong hội thoại
1. Khái niệm
1. Quan hệ giữa Hồng và bà cô
2. Quan hệ giữa Hồng và em
Quế
3. Quan hệ giữa Hồng và các
thầy cô giáo ở trờng
4. Quan hệ giữa Hồng với các
bạn cùng lớp
Quan hệ trên dới trong gia đình
Quan hệ ngang hàng trong gia đình
Quan hệ trên dới trong xã hội
Quan hệ ngang hàng trong xã hội
Xác định quan hệ và vai xã hội trong các trờng hợp sau:




I. Vai xã hội trong hội thoại
1. Khái niệm
Vai x hộiã
Quan hệ trên- d
ới hay ngang
hàng

(Tuỳ theo thứ bậc,
tuổi tác trong gia
đình và xã hội)




I. Vai xã hội trong hội thoại
1. Khái niệm
Phân tích vai xã hội trong đoạn hội thoại sau:
Nam ( bạn của con trai bà Tuyết) cắp cặp đi vào cổng, nhanh nhảu chào bà
Tuyết:
- Con chào mẹ ạ!
Vừa thấy Nam đi vào bà Tuyết đon đả:
- Linh đâu con? Sao các con về muộn thế?
Nam lễ phép tha:
-
Tha mẹ! Linh có việc bận nên về sau con một chút.
Bà Tuyết xoa đầu Nam bảo:
- Con ra rửa chân tay rồi đợi Linh về cùng ăn cơm.




I. Vai x· héi trong héi tho¹i
1. Kh¸i niÖm
Bµ TuyÕt: Vai mÑ
Nam: Vai con
Quan hÖ th©n -s¬

I. Vai xã hội trong hội thoại
1. Khái niệm
Vai x hộiã
Quan hệ trên- d
ới hay ngang
hàng
(Tuỳ theo thứ bậc,
tuổi tác trong gia
đình và xã hội)
Quan hệ thân-
sơ
(Tuỳ thuộc vào
mức độ quen
biết hay thân
tình)




I. Vai xã hội trong hội thoại
1. Khái niệm
Vai xã hội là vị trí của ngời tham
gia hội thoại đối với ngời khác
trong cuộc thoại
2. Vai xã hội đợc xác định bằng
các quan hệ xã hội:
- Quan hệ trên-dới hay ngang

hàng (theo tuổi tác, thứ bậc trong
gia đình và xã hội).
- Quan hệ thân sơ (theo mức độ
quen biết, thân tình).




I. Vai xã hội trong hội thoại
1. Khái niệm
Một học sinh lớp 8
ở nhà (trong gia đình)
ở trờng (ngoài xã hội)
Ông
bà
Cha
mẹ
Anh
chị
Em
Thầy
cô
Anh chị
khối 9
Bạn cùng
khối
Các em
khối 6,7
Cháu
Con

Em
Anh-chị
Học trò
Em
Bạn bè Anh-chị
2. Các mối quan hệ của vai xã hội.
Vai dới Vai trên
Vai dới
Vai ngang hàng
Vai trên
Đa dạng




I. Vai xã hội trong hội thoại
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi.
Tôi nắm lấy cái vai g y c a lóo, ụn t n b o:
- Ch ng ki p gỡ sung s ng th t, nh ng cú cỏi ny l sung s ng:
bõy gi c ng i xu ng cỏi ph n ny ch i, tụi i lu c m y c khoai lang,
n u m t ấm n c chố t i th t c; ụng con mỡnh n khoai, u ng
n c chố, r i hỳt thu c lo Th l sung s ng.
- Võng! ễng giỏo d y ph i! i v i chỳng mỡnh th l sung
s ng.
Lóo núi xong l i c i a . Ti ng c i g ng nh ng nghe ó
hi n h u l i. Tụi vui v b o:
- Th l c, ch gỡ? V y c ngồi xu ng õy, tụi i lu c khoai
n u n c.
- Núi ựa th , ch ụng giỏo cho khi khỏc.
(Nam Cao Lóo H c)

I. Vai xã hội trong hội thoại
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi.
Tôi nắm lấy cái vai g y c a lão, ôn t n b o:
- Ch ng ki p gì sung s ng th t, nh ng có cái n y l sung s ng: bây gi
c ng i xu ng ph n n y ch i, tôi i lu c m y c khoai lang, n u m t ấm n c chè
t i th t c; ông con mình n khoai, u ng n c chè, r i hút thu c l o Th l
sung s ng.
- Vâng! ông giáo d y ph i i v i chúng mình th l sung s ng.
Lão nói xong l i c i a . Ti ng c i g ng nh ng nghe ã hi n h u
l i. Tôi vui v b o:
- Th l c, ch gì? V y c ngồi xu ng ây, tôi i lu c khoai n u n c.
- Nói ùa th , ch ông giáo cho khi khác.
(Nam Cao Lão
H c)
Xét về địa vị hội:
Xét về tuổi tác
Ông giáo
L o Hạc ã
Vai trên
Vai trên
Vai dới
Vai dới
Nhiều chiều

I. Vai xã hội trong hội thoại
1. Khái niệm vai xã hội
Vai xã hội là vị trí của ngời tham gia hội
thoại đối với ngời khác trong cuộc thoại
* Vai xã hội đợc xác định bằng các quan
hệ xã hội:
-Quan hệ trên-dới hay ngang hàng
-Quan hệ thân sơ.
2. Lu ý:
-
Vì quan hệ xã hội vốn rất đa dạng nên
vai xã hội của mỗi ngời cũng đa dạng,
nhiều chiều.
-
Khi tham gia hội thoại, mỗi ngời cần xác
định đúng vai của mình để chọn cách nói
cho phù hợp.


- Vai xã hội là vò trí của người tham gia hội
thoại đối với người khác trong cuộc thoại. Vai
xã hội được xác đònh bằng các quan hệ xã
hội:
+ Quan hệ trên - dưới hay ngang hàng (theo
tuổi tác, thứ bậc trong gia đình và xã hội.
+ Quan hệ thân - sơ (theo mức độ quen biết,
thân tình)
- Vì quan hệ xã hội vốn rất đa dạng nên vai
xã hội của mỗi người cũng đa dạng, nhiều

chiều. Khi tham gia hội thoại, mỗi người cần
xác đònh đúng vai của mình để chọn cách nói
cho phù hợp.
Ghi Nhí




I. Vai xã hội trong hội thoại
II. Luyện tập
Bài 1
Tìm những chi tiết trong bài "Hịch tớng sĩ " thể hiện thái
Tìm những chi tiết trong bài "Hịch tớng sĩ " thể hiện thái
độ vừa nghiêm khắc vừa khoan dung của Trần Quốc Tuấn
độ vừa nghiêm khắc vừa khoan dung của Trần Quốc Tuấn
đối với binh sĩ dới quyền.
đối với binh sĩ dới quyền.




I. Vai x· héi trong héi tho¹i
II. LuyÖn tËp
Bµi 2:
Nhóm 1: D a vào đo n trích và nh ng đi u em đã bi t v truy n ự ạ ữ ề ế ề ệ
“Lão H c” hãy xác đ nh vai xã h i c a hai nhân v t tham gia cuôc h i ạ ị ộ ủ ậ ộ
tho i trên.ạ
Nhóm 2: Tìm nh ng chi ti t trong l i tho i c a nhân v t và l i miêu ữ ế ờ ạ ủ ậ ờ
t c a nhà văn cho th y thái đ v a kính tr ng, v a thân tình c a nhân ả ủ ấ ộ ừ ọ ừ ủ
v t ông giáo đ i v i Lão H c.ậ ố ớ ạ

Nhóm 3: Nh ng chi ti t trong l i tho i c a nhân v t và l i miêu t ữ ế ờ ạ ủ ậ ờ ả
c a nhà văn nói lên thái đ v a quý tr ng v a thân tình c a lão đ i v i ủ ộ ừ ọ ừ ủ ố ớ
ông giáo?
Nhóm 4: Nh ng chi ti t nào th hi n tâm tr ng không vui và s gi ý ữ ế ể ệ ạ ự ữ
c a lão H c?ủ ạ


I. Vai xã hội trong hội thoại
II. Luyện tập
Bài 3: Hãy xắp xếp những nhóm từ sau vào hai hình ảnh dới đây
cho phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.Sau đó viết thành hai đoạn
hội thoại có sử dụng những từ trên
1. à., nhỉ, nhé
2. Vâng, ạ, dạ, tha
A
B




Vô-lô-đi-a đang chuẩn bò bài thì một bạn đến rủ đi
Vô-lô-đi-a đang chuẩn bò bài thì một bạn đến rủ đi
bắn chim vì cậu ta vừa được bố mua cho khẩu súng
bắn chim vì cậu ta vừa được bố mua cho khẩu súng
mới. Khẩu súng mới, điều đó thật hấp dẫn! Nghe
mới. Khẩu súng mới, điều đó thật hấp dẫn! Nghe
bạn nói, Vô-lô-đi-a đứng dậy mở toang cửa sổ, ló
bạn nói, Vô-lô-đi-a đứng dậy mở toang cửa sổ, ló
đầu ra ngoài và hỏi bạn một cách tỉ mỉ về khẩu
đầu ra ngoài và hỏi bạn một cách tỉ mỉ về khẩu

súng.
súng.


Nhưng rồi Vô-lô-đi-a trả lời bạn với vẻ luyến tiếc:
Nhưng rồi Vô-lô-đi-a trả lời bạn với vẻ luyến tiếc:


- Mình bận học, không đi được!
- Mình bận học, không đi được!


Cậu bạn châm chọc:
Cậu bạn châm chọc:


- Học gạo để lấy điểm năm à?
- Học gạo để lấy điểm năm à?


- Mình không học gạo mà là học, học không phải vì
- Mình không học gạo mà là học, học không phải vì
điểm, hiểu không?
điểm, hiểu không?


-


“

“
Tìm hiểu yếu tố biểu cảm trong văn
Tìm hiểu yếu tố biểu cảm trong văn
nghò luận”
nghò luận”
-Häc thc ghi nhí SGK.
-Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i.
-§äc tr2íc bµi “Héi tho¹i” phÇn
tiÕp theo
-Chn bÞ tiÕt:





Tiết học đã kết thúc.
Kính chúc các thầy cô giáo và các
em mạnh khoẻ.