Các đặc trưng cơ bản của quần thể sinh vật

1. Trình bày quan hệ hỗ trợ ?
KIỂM TRA BÀI CŨ
KIỂM TRA BÀI CŨ

BÀI 37. CÁC ĐẶC
BÀI 37. CÁC ĐẶC
TRƯNG CƠ BẢN CỦA
TRƯNG CƠ BẢN CỦA
QUẦN THỂ SINH VẬT
QUẦN THỂ SINH VẬT
Mỗi quần thể có những đặc trưng nào ?
Mỗi quần thể có những đặc trưng:
+ tỉ lệ giới tính
+ thành phần nhóm tuổi
+ sự phân bố cá thể
+ mật độ cá thể, kích thướt quần thể, tăng
thưởng QT…

‘
Nêu khái niệm tỉ
lệ giới tính ?
I. Tỉ lệ giới tính
1. Khái niệm: Tỉ lệ giới tính là
tỉ lệ giữa số lượng cá thể
đực/cá thể cái.
-
Tỉ lệ giới tính thường xấp xỉ 1:1
-
Tỉ lệ giới tính là đặc trưng quan
trọng đảm bảo hiệu quả sinh

sản của quần thể trong điều
kiện môi trường thay đổi
Tỉ lệ giới tính 1/1
giống nhau ở
các loài không?
Thảo luận câu hỏi
lệnh trang 162 ?
2. Nhân tố ảnh hưởng
2. Nhân tố ảnh hưởng
đến tỉ lệ giới tính:
đến tỉ lệ giới tính:

‘
I. Tỉ lệ giới tính
Thảo luận câu hỏi
lệnh trang 162 ?
2. Nhân tố ảnh hưởng
2. Nhân tố ảnh hưởng
đến tỉ lệ giới tính:
đến tỉ lệ giới tính:
-
Tỉ lệ tử vong không đều giữa đực
và cái
-
Điều kiện nhiệt độ môi trường
-
Đặc điểm sinh sản của loài
-
Đặc điểm sinh lý và tập tính của
loài

-
Điều kiện dinh dưỡng của cá thể
Người ta biết
Người ta biết
tỉ lệ GT để làm
tỉ lệ GT để làm
gì?
gì?
3. Ứng dụng:
3. Ứng dụng:


Điều khiển tỉ lệ đực cái
Điều khiển tỉ lệ đực cái
nhằm mang lại hiệu quả
nhằm mang lại hiệu quả
kinh tế cao
kinh tế cao

II. NHÓM TUỔI
Thảo luận câu
hỏi lệnh trang
162 cho biết
tên của 3 tháp
tuổi A, B, C?
1. Các khái niệm
Dạng phát
Dạng phát
triển
triển

Dạng ổn định
Dạng ổn định
Dạng suy giảm
Dạng suy giảm
Em hãy trình bày
Em hãy trình bày
khái niệm về tuổi
khái niệm về tuổi
sinh lý, tuổi sinh
sinh lý, tuổi sinh
thái và tuổi của
thái và tuổi của
quần thể?
quần thể?
-
-
Tuổi sinh lý
Tuổi sinh lý
: Là thời gian
: Là thời gian
sống có thể đạt tới của một cá
sống có thể đạt tới của một cá
thể trong quần thể
thể trong quần thể
-
-
Tuổi quần thể
Tuổi quần thể
: Là tuổi bình
: Là tuổi bình

quân của các cá thể trong quần
quân của các cá thể trong quần
thể
thể
-
-
Tuổi sinh thái:
Tuổi sinh thái:
là thời gian
là thời gian
sống thực tế của cá thể
sống thực tế của cá thể
Em hãy trình bày
Em hãy trình bày
các nhân tố ảnh
các nhân tố ảnh
hưởng đến nhóm
hưởng đến nhóm
tuổi?
tuổi?

II. NHÓM TUỔI
Dạng phát
Dạng phát
triển
triển
Dạng ổn định
Dạng ổn định
Dạng suy giảm
Dạng suy giảm

Em hãy trình bày
Em hãy trình bày
các nhân tố ảnh
các nhân tố ảnh
hưởng đến nhóm
hưởng đến nhóm
tuổi?
tuổi?
2. Nhân tố ảnh hưởng đến nhóm
tuổi
+ Khi điều kiện sống thuận lợi: cá
thể non lớn nhanh và giảm tỉ lệ tử
vong
- Điều kiện môi trường sống:
+ Khi điều kiện sống bất lợi: cá thể
non và già chết nhiều hơn cá thể
nhóm tuổi trung bình

Quan sát hình 37.2 và cho biết mức độ đánh bắt cá
Quan sát hình 37.2 và cho biết mức độ đánh bắt cá
ở các quần thể A,B,C
ở các quần thể A,B,C

Quan sát hình sau và cho biết mức độ đánh bắt cá
Quan sát hình sau và cho biết mức độ đánh bắt cá
ở các quần thể A,B,C
ở các quần thể A,B,C
A: quần thể bị đánh bắt ít
B: quần thể bị đánh bắt vừa phải
C: quần thể bị đánh bắt quá mức

Hiểu biết
Hiểu biết
về nhóm
về nhóm
tuổi của
tuổi của
quần thể
quần thể
có ý
có ý
nghĩa gì?
nghĩa gì?

II. NHÓM TUỔI
3. Ứng dụng:
3. Ứng dụng:
Giúp chúng ta khai thác và
Giúp chúng ta khai thác và
bảo vệ nguồn tài nguyên hợp
bảo vệ nguồn tài nguyên hợp
lý hơn.
lý hơn.
Hiểu biết về
Hiểu biết về
nhóm tuổi của
nhóm tuổi của
quần thể có ý
quần thể có ý
nghĩa gì?
nghĩa gì?

III. SỰ PHÂN BỐ CÁ THỂ CỦA QUẦN THỂ:
III. SỰ PHÂN BỐ CÁ THỂ CỦA QUẦN THỂ:
Em hãy cho biết các kiểu phân bố cá thể
a
b c
Phân bố theo nhóm Phân bố đồng đều
Phân bố ngẩu nhiên
Dựa vào bảng 37.2 Em nêu đặc điểm, ý nghĩa các kiểu
phân bố cá thể?

IV. MẬT ĐỘ CÁ THỂ CỦA QUẦN THỂ
IV. MẬT ĐỘ CÁ THỂ CỦA QUẦN THỂ
- Mật
- Mật
độ
độ
quần
quần
thể là
thể là
gì?
gì?
2. Khái niệm: Là số lượng cá thể trên
một đơn vị diện tích hay thể tích của
quần thể.
Mật độ cây bạch đàn: 625 cây/ha đồi.
Mật độ sâu rau: 2 con/m
2
ruộng rau.

Mật độ chim sẻ: 10 con/ha đồng lúa.
Mật độ tảo xoắn: 0,5 gam/m
3
nước ao
1. Ví dụ:
1. Ví dụ:
Mật độ này
có thay đổi
không?
Hãy chứng
minh?
* Mật độ cá thể của quần thể không cố
định mà thay đổi theo mùa, theo năm
và phụ thuộc vào chu kì sống của sinh
vật.
Trong các đặc
trưng của
quần thể, đặc
trưng nào là
đặc trưng cơ
bản nhất? Vì
sao?
•
Mật độ cá thể của quần thể là đặc
trưng cơ bản của quần thể vì:
+ ảnh hưởng đến nguồn sống, khả
năng sinh sản và tử vong

CỦNG CỐ
CỦNG CỐ

1. Điều gì sẽ xảy ra với quần thể cá lóc nếu
1. Điều gì sẽ xảy ra với quần thể cá lóc nếu
mật độ cá thể tăng cao?
mật độ cá thể tăng cao?
2. Điều gì sẽ xảy ra với quần thể sâu ăn lá cây
2. Điều gì sẽ xảy ra với quần thể sâu ăn lá cây
nếu mật độ sâu tăng cao? Từ đó em hãy cho
nếu mật độ sâu tăng cao? Từ đó em hãy cho
biết trạng thái cân bằng của quần thể là gì?
biết trạng thái cân bằng của quần thể là gì?

1.tỉ lệ đực cái xấp xĩ
a. 1:1 b. 2:1 c. 3:1 d. 1:2
2. tỉ lệ đực cái ở hươu, nai là 1:3 vì
a. tỉ lệ tử vong 2 giới không đều
b. Do nhiệt độ môi trường
c. Do tập tính đa thê.
3.Dựa vào nhóm tuổi người ta chia cấu trúc tuổi thành mấy
nhóm?
a. 2 b. 3. c. 4 d. 5
4. Tuổi bình quân của các cá thể trong quần thể là tuổi:
a. Tuổi sinh lí b. tuổi sinh thái c. tuổi quần thể
Chọn câu đúng

Dặn dò:
Dặn dò:


Về nhà học bài, làm bài tập
Về nhà học bài, làm bài tập

SGK, nghiên cứu bài 38
SGK, nghiên cứu bài 38