luyentap rượu etylic,axit axetic, chất béo

Bài 48: Luyện tập : Rượu etylic, axit axetic và chất béo
I- KiẾN THỨC CẦN NHỚ
II- BÀI TẬP
Cho các chất sau:
rượu etylic, axit axetic, chất béo. Hỏi:
a) Phân tử chất nào có nhóm – OH ?
Nhóm – COOH ?
Câu 1(SGK):
b) Chất nào tác dụng được với K ?
Với Zn ? với NaOH ? Với K
2
CO
3
?
Viết các phương trình hoá học.
Rượu
etylic
Axit axetic
(giấm ăn)
Chất béo
Công
thức
cấu
tạo
Tính
chất
vật lí
Tính
chất

hoá
học
C
2
H
5
OH
CH
3
COOH
(RCOO)
3
C
3
H
5
Lỏng, tan
trong
nước
Lỏng, nhẹ hơn
& không tan
trong nước, tan
trong benzen,
xăng
Lỏng,vị
chua, tan
trong
nước
+ O
2

+ Na, K…
+ CH
3
COOH
+ quì đỏ
+ Kim loại
(trước H)
+ Oxit bazơ
+ bazơ
+ Muối =CO
3

-HCO
3
+ Rượu etylic
Phản ứng
thuỷ phân

+ H
2
O (axit, t
o
)
+ dd kiềm
( NaOH,
KOH… /t
o
)

- Chất có nhóm – OH : rượu etylic, axit axetic

- Chất có nhóm – COOH : axit axetic.
Chất tác dụng với k: rượu etylic, axit axetic
Chất tác dụng với Zn:
Chất tác dụng với NaOH:
Chất tác dụng với k
2
CO
3
:
axit axetic
axit axetic
axit axetic
Trả lời:
Viết các phương trình hoá học
Câu 2 (SGK)
:Tương tự chất béo,
etyl axetat cũng có phản ứng thuỷ
phân trong dung dịch axit và dung dịch
kiềm. Hãy viết PTHH xảy ra khi đun
etyl axetat với dd HCl, dd NaOH.
ĐÁP ÁN
- Phản ứng của etyl axetat với dd HCl:
Trả lời:
CH
3
COOC
2
H
5
+ H

2
O CH
3
COOH + C
2
H
5
OH
HCl
- Phản ứng của etyl axetat với dd NaOH:
CH
3
COOC
2
H
5
+ NaOH  CH
3
COONa + C
2
H
5
OH
Câu 4(SGK):
Có 3 lọ không nhãn đựng 3
chất lỏng là: rượu etylic, axit axetic, dầu ăn
tan trong rượu etylic. Chỉ dùng nước và
quỳ tím, hãy phân biệt các chất lỏng trên.
ĐÁP ÁN
Dùng quỳ tím nhận ra axit axetic.

chất lỏng nào khi cho vào nước thấy có
chất lỏng không tan nổi lên trên, đó là
hỗn hợp của rượu etylic với chất béo.
Làm thí nghiệm, quan sát hiện tượng
Trình bày cách phân biệt
Cho hai chất lỏng còn lại vào nước,
chất lỏng nào tan hoàn toàn là
rượu etylic,

Rượu
etylic
Axit axetic
(giấm ăn)
Chất béo
Bài 48: Luyện tập : Rượu etylic, axit axetic và chất béo
I- KiẾN THỨC CẦN NHỚ
Công
thức
cấu
tạo
Tính
chất
vật lí
Tính
chất
hoá
học
C
2
H

5
OH
CH
3
COOH
(RCOO)
3
C
3
H
5
Lỏng, tan
trong
nước
Lỏng, nhẹ hơn
& không tan
trong nước, tan
trong benzen,
xăng
Lỏng,vị
chua, tan
trong
nước
+ O
2
+ Na, K…
+ CH
3
COOH
Phản ứng

thuỷ phân

+ H
2
O (axit, t
o
)
+ dd kiềm
( NaOH,
KOH… /t
o
)
+ quì đỏ
+ Kim loại
(trước H)
+ Oxit bazơ
+ bazơ
+ Muối =CO
3

-HCO
3
+ Rượu etylic
II- BÀI TẬP
Câu 4 (SGK):
Câu 1 (SGK):
Câu 2 (SGK):
Câu 3 (SGK): Hãy chọn các chất thích
hợp điền vào các dấu hỏi rồi viết các
PTHH của các sơ đồ phản ứng sau:

a) C
2
H
5
OH + ? ? + H
2

b) C
2
H
5
OH + ? CO
2
+ ?
t
o
d) CH
3
COOH + ? CH
3
COOC
2
H
5
+ ?
H
2
SO
4
đặc,t

o
e) CH
3
COOH + ? ? + CO
2
+ ?
f) CH
3
COOH + ? ? + H
2
h) Chất béo + ? ? + Muối của các axit béo
c) CH
3
COOH + ? CH
3
COOK + ?
Nhóm A: a), b), c), d).
Nhóm B: e), f), h).

Rượu
etylic
Axit axetic
(giấm ăn)
Chất béo
Bài 48: Luyện tập : Rượu etylic, axit axetic và chất béo
I- KiẾN THỨC CẦN NHỚ
Công
thức
cấu
tạo

Tính
chất
hoá
học
C
2
H
5
OH
CH
3
COOH
(RCOO)
3
C
3
H
5
+ O
2
+ Na, K…
+ CH
3
COOH
Phản ứng
thuỷ phân

+ H
2
O (axit, t

o
)
+ dd kiềm
( NaOH,
KOH… /t
o
)
+ quì đỏ
+ Kim loại
(trước H)
+ Oxit bazơ
+ bazơ
+ Muối =CO
3

-HCO
3
+ Rượu etylic
II- BÀI TẬP
Câu 4 (SGK):
Câu 1 (SGK):
Câu 2 (SGK):
Câu 3 (SGK): Hãy chọn các chất thích
hợp điền vào các dấu hỏi rồi viết các
PTHH của các sơ đồ phản ứng sau:
a) C
2
H
5
OH + ? ? + H

2

b) C
2
H
5
OH + ? CO
2
+ ?
t
o
d) CH
3
COOH + ? CH
3
COOC
2
H
5
+ ?
H
2
SO
4
đặc,t
o
e) CH
3
COOH + ? ? + CO
2

+ ?
f) CH
3
COOH + ? ? + H
2
h) Chất béo + ? ? + Muối của các axit béo
c) CH
3
COOH + ? CH
3
COOK + ?
ĐÁP ÁN
a) 2C
2
H
5
OH + 2Na 2C
2
H
5
ONa + H
2

b) C
2
H
5
OH +3O
2
 2CO

2
+ 3H
2
O
t
o
d) CH
3
COOH + C
2
H
5
OH CH
3
COOC
2
H
5
+ H
2
O
H
2
SO
4
đặc,t
o
e) 2CH
3
COOH + Na

2
CO
3
 2CH
3
COONa +CO
2
+H
2
O
f) 2CH
3
COOH + Mg  (CH
3
COO)
2
Mg + H
2
c) 2CH
3
COOH + 2K 2CH
3
COOK + H
2
h) Chất béo + kali hiđroxit  glixerol + muối kali của các axit béo

Rượu
etylic
Axit axetic
(giấm ăn)

Chất béo
Bài 48: Luyện tập : Rượu etylic, axit axetic và chất béo
I- KiẾN THỨC CẦN NHỚ
CTCT
Tính
chất
hoá
học
C
2
H
5
OH CH
3
COOH
(RCOO)
3
C
3
H
5
+ O
2
+ Na, K…
+ CH
3
COOH
Phản ứng
thuỷ phân

+ H
2
O (axit, t
o
)
+ dd kiềm
( NaOH,
KOH… /t
o
)
+ quì đỏ
+ Kim loại
(trước H)
+ Oxit bazơ
+ bazơ
+ Muối =CO
3

-HCO
3
+ Rượu etylic
II- BÀI TẬP
Câu 4 (SGK):
Câu 1 (SGK):
Câu 2 (SGK):
Câu 3 (SGK):
Câu 5 (SGK):
Khi xác định công thức của
các chất hữu cơ A và B, người ta thấy
công thức phân tử của A là C

2
H
6
O, còn
công thức phân tử của B là C
2
H
4
O
2
. Để
chứng minh A là rượu etylic, B là axit
axetic cần phải làm thêm những thí
nghiệm nào? Viết PTHH minh hoạ (nếu
có).
HƯỚNG DẪN
- Viết CTCT của C
2
H
6
O:
CH
3
– O – CH
3

(I)
CH
3
– CH

2
– OH

(II)
Cho tác dụng với Na, nếu có khí bay ra
thì A là rượu etylic.
- Viết CTCT của C
2
H
4
O
2
:
HC-CH
2
-OH
O (I)
HC-O-CH
3
O (I)
CH
3
-C-OH
O (III)
- Cho B tác dụng với Na
2
CO
3
, nếu thấy có
khí thoát ra chứng tỏ B là axit axetic.

Bài 48: Luyện tập : Rượu etylic, axit axetic và chất béo
I- KiẾN THỨC CẦN NHỚ
II- BÀI TẬP
Câu 4 (SGK):
Câu 1 (SGK):
Câu 2 (SGK):
Câu 3 (SGK):
Câu 5 (SGK):
- Viết CTCT của C
2
H
6
O:
CH
3
– O – CH
3

(I)
CH
3
– CH
2
– OH

(II)
Cho tác dụng với Na, nếu có khí bay ra
thì A là rượu etylic.
- Viết CTCT của C

2
H
4
O
2
:
HC-CH
2
-OH
O (I)
HC-O-CH
3
O (I)
CH
3
-C-OH
O (III)
- Cho B tác dụng với Na
2
CO
3
, nếu thấy
có khí thoát ra chứng tỏ B là axit axetic.
Câu 7(SGK):
Cho 100 g dd CH
3
COOH 12%
tác dụng vừa đủ với dd NaHCO
3
8,4%.

a) Hãy tính khối lượng dd NaHCO
3
đã dùng
b) Tính nồng độ phần trăm của dd muối thu
được sau phản ứng
HƯỚNG DẪN
CH
3
COOH + NaHCO
3

mdd NaHCO
3
=
CH
3
COONa + CO
2
+ H
2
O
m
ct
. 100
C%
m
ct
(NaHCO
3
)=

m
ct
m
dd
. 100
C% =
m
ct
=
m
dd
. C%
100
100

. 12
100
=12 g
=
60 g 84 g

12 g x g
x =
12. 84
60
= 16,8 g
=
16,8

. 100

8,4
= 200 g
CH
3
COOH:
82 g
y
g
Câu 7 (SGK):
a)
mdd NaHCO
3
=
m
ct
. 100
C%
m
ct
(NaHCO
3
)=
m
ct
=
m
dd
. C%
100
100

. 12
100
=12 g
=
x =
12. 84
60
= 16,8 g
=
16,8

. 100
8,4
= 200 g
CH
3
COOH:
44
Z g
- Tìm m
ct
(CH
3
COONa) = Y=
- Tìm m
dd
(sau)= m
ct
+ m

dm
– m
12

. 82
60
= 16,4 (g)
mCO
2
z == = 8,8 (g)
= 100 + 200 – 8,8
= 291,2 (g)
Vậy C% ( CH
3
COONa)=
12

. 44
60
16,4

. 100
291,2
= 5,63 %

HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
-
Ôn lại kiến thức đã học có liên quan giữa các chất etilen; rượu
etylic; axit axetic; chất béo.
-

Nắm vững tính chất hoá học mỗi chất và viết được PTHH minh
hoạ.
-
Viết được PTHH thực hiện chuỗi phản ứng có liên quan với các
chất trên.
-
Nhận biết được các chất lỏng như: rượu etylic, este, chất béo,
benzen.
-
Làm được bài tập hỗn hợp liên quan đến axít, rượu hoặc este
-
Chuẩn bị giờ sau kiểm tra 1 tiết.