skkn kinh nghiệm ngăn chặn bạo lực học đường

Sở giáo dục và đào tạo hng yên
Trờng THPT Lê Quý Đôn
*****
Sáng kiến
Kinh nghiệm
Ngăn chặn bạo lực học đờng
Tác giả: Nguyễn Văn Luân
Hiệu trởng Trờng THPT Lê Quý Đôn

Ân Thi, ngày 12 tháng 3 năm 2014
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
PHẦN I : Lý lịch .
- Họ và tên tác giả: Nguyễn Văn Luân
- Chức vụ: Chủ tịch Hội đồng quản trị, Hiệu trưởng
- Đơn vị công tác: Trường THPT Lê Quý Đôn
- Tên đề tài sáng kiến kinh nghiệm:
KINH NGHIỆM NGĂN CHẶN BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG
PHẦN II : Nội dung Sáng kiến Kinh nghiệm
A. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Trong nhiều năm gần đây, bạo lực học đường đã trở thành vấn đề xã hội bức
xúc của nhiều nước trên thế giới. Nghiêm trọng là các vụ bạo lực học đường có sử
dụng vũ khí. Bạo lực học đường không phải là hiện tượng mới, nhưng hiện nay
ngày càng bộc lộ tính nguy hiểm và nghiêm trọng. Ở Việt Nam, bạo lực học đường
trở thành mối lo của phụ huynh học sinh, của ngành giáo dục - đào tạo và toàn xã
hội. Bạo lực học đường không chỉ diễn ra ở thành thị, mà còn diễn ra ở nông thôn
và kể cả vùng sâu, vùng xa. Nó không chỉ có nam sinh tham gia, mà còn có cả nữ
sinh tham gia. Bạo lực học đường không chi gây ra những tác động xấu đến mối
quan hệ giữa trò với trò, thầy, cô giáo với trò, mà còn gây hại trực tiếp đến sức
khoẻ, tính mạng, tinh thần, thái độ học tập của học sinh, sự giảng dạy của thầy, cô
giáo và các hoạt động giáo dục của nhà trường. Bạo lực học đường hầu như đã xảy
ra ở các cấp học, bậc học, nhưng nhiều nhất ở cấp THCS và THPT. Là một cán bộ

quản lý tại một trường THPT ngoài công lập, tôi nêu ra một vài kinh nghiệm trong
công tác quản lý, chỉ đạo, giáo dục học sinh để ngăn chặn, không để bạo lực học
đường xảy ra tại đơn vị tôi hiện nay.
B. NỘI DUNG:
1. Lý do chọn đề tài:
Thời gian gần đây chúng ta đã nghe và đọc rất nhiều đến cụm từ “Bạo lực học
đường”; sách báo đã dành rất nhiều trang để nói về điều này. “Bạo lực học đường”:
đó là những hành vi xâm phạm có chủ ý, có ý đồ, thường gây hậu quả nghiêm trọng
và xảy ra trong phạm vi nhà trường. Nếu nhìn từ góc độ lấy học sinh làm trung tâm,
thì bạo lực học đường là sự xâm hại của học sinh đối với học sinh, sự xâm hại của
học sinh đối với người bên ngoài nhà trường và ngược lại, là sự xâm hại của giáo
viên đối với học sinh và ngược lại… Bạo lực ấy xâm phạm đến sức khoẻ hoặc danh
dự của người bị hại, hoặc xâm phạm đến tính mạng và nhân phẩm của người bị hại.
Bạo lực ấy không chỉ xảy ra trong phạm vi nhà trường mà nhiều khi xảy ra bên
ngoài nhà trường. Ở đây tôi chọn đề tài Kinh nghiệm ngăn chặn bạo lực học
đường của học sinh trường trung học phổ thông Lê Quý Đôn, nhằm giải quyết và
ngăn chặn tình trạng bạo lực trong nhà trường mà tôi quản lý nói riêng và góp tiếng
nói trong việc ngăn chặn bạo lực học đường trong các nhà trường nói chung.
2. Mục tiêu của đề tài:
Đứng trước những bức xúc của xã hội về bạo lực học đường ngày càng diễn
ra phức tạp và nguy hiểm. Nếu chúng ta không có biện pháp ngăn chặn thì các mâu
thuẫn sẽ đẩy đến chỗ gay gắt hơn. Ở đây tôi đưa ra một vài biện pháp để giải quyết
và ngăn chặn những mâu thuẫn tiềm ẩn trong các em học sinh nhằm xử lý, hòa giải
những mâu thuẫn đó một cách triệt để. Với những cách làm này, sẽ ngăn chặn, răn
đe các em còn lại và đồng thời xóa hết những mâu thuẫn mà các em đó gây ra,
nhằm Ngăn chặn bạo lực học đường
3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu đề tài:
- Đề tài tập trung nghiên cứu để giải quyết những mâu thuẫn của học sinh
Trường trung học phổ thông Lê Quý Đôn, huyện Ân Thi, nhằm ngăn chặn hành vi
bạo lực trong nhà trường.

- Đối tượng nghiên cứu là học sinh ở bậc trung học phổ thông.
4. Cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của đề tài:
- Khái niệm về bạo lực học đường : Theo Từ điển Tiếng Việt, bạo lực là
dùng sức mạnh để cưỡng bức, trấn áp. Vậy bạo lực học đường là gì? Trong nhiều
bài viết của các tác giả về bạo lực học đường đăng trên các báo, và tạp chí gần đây,
khi bàn về khái niệm bạo lực học đường đều đề cập đến có các yếu tố như xâm hại,
người gây hại, người bị hại, môi trường học đường, môi trường giáo dục, …là các
yếu tố quan trọng hình thành khái niệm. Một cách tổng quát, chúng ta có thể hiểu
bạo lực học đường là những hành vi xâm hại đến sức khoẻ, tính mạng, tài sản tinh
thần, uy tín, danh dự của người bị hại trong môi trường học đường. Có 3 mức độ
tiếp cận khái niệm bạo lực học đường, bao gồm:
+ Theo nghĩa hẹp: là những hành vi xâm hại giữa học sinh với học sinh trong
cùng một trường diễn ra bên trong hay bên ngoài khuôn viên nhà trường.
+ Theo nghĩa rộng: là những hành vi xâm hại giữa học sinh với học sinh hoặc
giữa học sinh với giáo viên, hoặc giữa giáo viên với giáo viên diễn ra bên trong hay
bên ngoài khuôn viên nhà trường.
+ Theo nghĩa lấy học sinh làm trung tâm: là những hành vi xâm hại mà chủ
thể gây ra là học sinh, người bị hại là bất kỳ ai diễn ra bên trong hay bên ngoài
khuôn viên nhà trường. Đây là cách tiếp cận được nhiều người quan tâm vì ý nghĩa
lý luận và thực tiễn của nó trong công tác giáo dục.
Mỗi cách tiếp cận sẽ có cách nhận diện và đưa ra các nguyên nhân, giải pháp
ngăn ngừa tương đối khác nhau về bạo lực học đường. Các cách tiếp cận như trên
cũng giúp chúng ta phân biệt đâu là bạo lực học đường, đâu không phải là bạo lực
học đường . Cần phân biệt bạo lực học đường với bạo lực xã hội, đạo đức xã hội.
- Nhận diện bạo lực học đường: Bạo lực học đường cũng là hành vi lệch
chuẩn nhưng thiên về sử dụng bạo lực.
+ Phân loại hành vi bạo lực học đường:
Hành vi bạo lực học đường thụ động là hành vi sai lệch do nhận thức sai
hoặc nhận thức không đầy đủ, chuẩn mực (nội quy, quy tắc). đây là hành vi không
đáng ngại.

2
Hành vi bạo lực học đường chủ động là hành vi mà cá nhân biết rõ chuẩn
mực nhưng vẫn cố ý làm sai, đây là hành vi đáng ngại, nguy hiểm.
+ Nhận diện hành vi bạo lực học đường:
Hành vi bạo lực học đường sử dụng cơ bắp hoặc hung khí ở các mức độ
khác nhau là hành vi đánh đập, hành hung để cưỡng bức, trấn lột người bị hại. làm
tổn thương tinh thần, sức khoẻ, tính mạng người bị hại.
Hành vi đe doạ, khủng bố là hành vi nhằm gây bất an cho người bị hại; nói
xấu, sỉ nhục, bêu rếu làm mất uy tín, mất danh dự người bị hại.
Các hành vi trên có thể do người gây hại thực hiện, hoặc tổ chức thành băng
nhóm để thực hiện.
- Dấu hiệu bạo lực học đường:
Bạo lực học đường thường trải qua 3 giai đoạn là trước, trong và sau hành
vi bạo lực, đều để lại dấu vết hoặc dấu hiệu báo trước bằng các biểu hiện, chứng cứ
nhận biết được gồm:
+ Dấu hiệu tiền bạo lực gồm có dấu hiệu xa và cận bạo lực: Dấu hiệu xa
như học sinh học kém, lêu lổng, chán học, bất cần đời. Dấu hiệu gần (cận bạo lực)
như gây gổ, hăm doạ, kết băng nhóm, mang theo hung khí trong người.
+ Dấu hiệu thực hiện hành vi bạo lực là các dấu vết bạo lực để lại sau hành
vi bạo lực nói lên mức độ độc ác, nương tay hay chỉ là dằn mặt, cảnh cáo người bị
xâm hại. Ngoài ra các dấu hiệu còn cho biết kẻ gây hại là nhẫn tâm, vô tình hay cố
ý với người bị hại.
+ Dấu hiệu hậu bạo lực: Chủ yếu là hành vi, thái độ của kẻ gây hại sau sau
khi bị xử lý , đó là thái độ đối với hậu quả xảy ra như ăn năn, hối hận hay hả hê,
thoả mãn của người gây hại.
Đối với công tác giáo dục cần xem các dấu hiệu trong một vụ bạo lực học
đường, nhưng các dấu hiệu tiền bạo lực là vấn đề có ý nghĩa nhất vì nó là chỉ báo
để nhà trường tiến hành định hướng cách giải quyết thoả đáng, can thiệp, ngăn chặn
bạo lực học đường xảy ra hiệu quả, kịp thời.Dấu hiệu sau bạo lực cũng cần được
xem xét để giáo dục, cảm hoá người gây hại, ngăn chặn hành vi tiếp diễn. Các em

chịu ảnh hưởng rất nhiều những thông tin bạo lực từ bên ngoài như phim ảnh,
internet, game,… dần dần nhiễm các tư tưởng bạo lực, thích thể hiện, giải quyết
mâu thuẫn bằng bạo lực. Do đó, có những lý do:
- Vì sao chúng ta phải quan tâm giáo dục học sinh có hành vi không mong
đợi:
Trong tập thể nhà trường luôn tồn tại những học sinh dễ giáo dục và những
học sinh khó giáo dục, hay có những hành vi không mong đợi. Những học sinh khó
giáo dục là những em thường có những thái độ, hành vi không phù hợp với giá trị,
nội quy, truyền thống của tập thể, không thực hiện tròn bổn phận và trách nhiệm
của người học sinh, hoặc thiếu văn hóa, thiếu đạo đức trong quan hệ ứng xử với
mọi người mặc dù đã được nhà trường, gia đình quan tâm chỉ dẫn, giáo dục… Nếu
hành vi không mong đợi của các em lặp lại thường xuyên và trở thành hệ thống thì
3
trong thực tiễn nhà trường hiện nay được gọi là học sinh cá biệt. Những học sinh
này được giáo viên coi là khó dạy, thậm chí hư hỏng.
- Trách nhiệm của giáo dục nói chung và giáo viên nói riêng, về lý thuyết,
không được để còn những học sinh có hành vi chưa phù hợp với giá trị, chuẩn mực
xã hội và những qui định chung của nhà trường, lớp học, cộng đồng. Bởi giáo dục
có sứ mạng là hình thành và phát triển nhân cách vừa có cá tính (mang bản sắc
riêng của mình) nhưng phải biết sống hài hòa với các giá trị chung của loài người,
dân tộc và cộng đồng để có cuộc sống hạnh phúc. Nếu trong lớp tồn tại những học
sinh cá biệt, luôn có những hành vi tiêu cực, không phù hợp thì sẽ ảnh hưởng đến
tập thể, những thành viên khác. Trong thực tế nhiều giáo viên chủ nhiệm cảm thấy
rất bị áp lực, có khi bất lực khi trong lớp có những học sinh được gọi là cá biệt. Bởi
vì giáo viên chủ nhiệm không chỉ gặp khó khăn trong ứng phó với chính học sinh
đó, mà đôi khi còn gây ảnh hưởng đến học sinh khác, đến tập thể lớp. Biểu hiện
phổ biến của học sinh được coi là cá biệt có thể như sau:
+ Có những thay đổi khác lạ trong thái độ, cách cư xử: trở nên lãnh đạm,
không chan hòa, không muốn hòa đồng, cáu kỉnh, xúc phạm người khác, thậm chí
gây gổ dẫn đến đánh nhau.

+ Không quan tâm, hứng thú với trường học và việc học, học sa sút, thậm
chí là bỏ học.
+ Thiếu tự tin vào bản thân. Không tin cậy người khác.
+ Thường xuyên vi phạm nội qui của lớp, trường.
+ Cố thu hút sự chú ý của người khác bằng những hành vi như phá phách,
vô lễ, ăn cắp, nói dối…
+ Hay đánh đập bạn, hay ồn trong giờ học, bỏ học trốn học để đi chơi.
+ Thậm chí có những em rơi vào con đường nghiện ngập ma túy và các tệ
nạn xã hội khác…
Tóm lại học sinh cá biệt là những học sinh có sự bất thường về tính cách,
không có động cơ học tập, tâm lý không ổn định.
Trong số những học sinh được coi là cá biệt, đôi khi có những em có tiềm
năng về cá tính, do giáo viên không hiểu được, không có cách tiếp cận và tác động
phù hợp hoặc không được sự giúp đỡ kịp thời, đúng cách… mà dẫn đến sự biểu
hiện những hành vi không phù hợp của học sinh. Vì vậy, đối với học sinh cá biệt,
giáo viên chủ nhiệm thực sự cần là kỹ sư tâm hồn, có trách nhiệm phối hợp với các
lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường, mà trước hết là với tập thể lớp giúp
những em này điều chỉnh, thay đổi niềm tin, thái độ, hành vi của mình để các em có
tương lai tốt đẹp hơn.
- Tìm hiểu các căn nguyên của hành vi không mong đợi:
Để hiểu được nội dung và biện pháp giáo dục học sinh cá biệt cần tìm hiểu
nguyên nhân của hiện tượng này.
+. Nguyên nhân do yếu tố sinh học:
Một số em sinh ra đã có vấn đề, bản thân tính hay gây gổ, hung hăng… do
tình trạng cha mẹ yếu về thể chất, tinh thần, học sinh kém dinh dưỡng…
4
+ Nguyên nhân do yếu tố tâm lý – xã hội:
Các chuyên gia tâm lí và những người nghiên cứu về hành vi của học sinh ở
trường học kết luận rằng những vấn đề thái độ và cách cư xử bất thường của các
em phần lớn bắt nguồn từ những vấn đề thực tế mà các em phải đối mặt trong cuộc

sống. Đó là những vấn đề có liên quan đến môi trường, hoàn cảnh sống của các em.
Có thể các em gặp các vấn đề trong gia đình, hoặc trong quan hệ với bạn bè, thầy
cô, hoặc những trở ngại khác… nên luôn gây khó chịu trong các mối quan hệ khiến
mọi người không bằng lòng. Do đó mọi người lại đối xử khắt khe, không thông
cảm. Chính sự khắt khe, thiếu quan tâm, bỏ mặc, không lắng nghe, thiếu thông cảm
và tha thứ của mọi người lại càng làm cho các em thấy cô đơn, dẫn đến sa sút trong
học tập, buông thả trong lối sống. Trong số những học sinh có những hành vi không
mong đợi , thậm chí trở thành học sinh cá biệt. Có cả những học sinh tiềm năng
nhưng vì nguyên nhân nào đó cảm thấy chán nản về năng lực của mình, mất dần
hứng thú, động cơ học tập, hoạt động. Học sinh đó tin rằng mình không thể “khá”
lên được, đánh giá thấp về bản thân mình, không vượt qua được khó khăn, dễ bỏ
giữa chừng, kém tự tin. Các nhà nghiên cứu về giáo dục đó kết luận rằng “tất cả
những học sinh “hư” hay có hành vi không phù hợp đều là những học sinh chán
nản”. Khi chán nản, học sinh không còn hứng thú hoạt động và động cơ hoạt động
nữa. Chán nản là nguyên nhân của hầu hết những thất bại học đường, đặc biệt với
những học sinh mới lớn. Một số em cho rằng mình không đáp ứng được mong mỏi
của thầy cô, cha mẹ. Cảm giác, tâm trạng chán nản của học sinh nảy sinh còn do
những nhu cầu cơ bản như: an toàn, yêu thương, tôn trọng… không được đáp ứng,
hoặc gặp những vấn đề trong tình cảm, học sinh sẽ buồn rầu, có cảm xúc
tiêu cực, cảm thấy bất hạnh, có thể không kiềm chế được bản thân.
- Mục đích hành vi tiêu cực của học sinh:
Cần phải tìm hiểu mục đích hành vi tiêu cực của học sinh. Có rất nhiều lí do
được đưa ra nhưng lại không giúp lí giải được mục đích hành vi tiêu cực của học
sinh. Xét cho cùng tất cả các hành vi đều có mục đích và có lí do, nó không xảy ra
một cách ngẫu nhiên. Cần xác định được mục đích hành vi tiêu cực hay cư xử
không phù hợp của học sinh để hiểu được tại sao học sinh lại làm như vậy và có
cách xử trí thích hợp, hiệu quả. Mục đích hành vi tiêu cực của học sinh thường tồn
tại dưới các dạng sau:
+ Thu hút sự chú ý: Đằng sau hành vi thu hút sự chú ý là suy nghĩ sai lệch
của học sinh “Mình chỉ cảm thấy quan trọng khi nhận được sự quan tâm, chú ý của

cha mẹ, thầy cô”. Đến tuổi mới lớn, học sinh thường hướng hành vi này tới bạn
cùng tuổi nhiều hơn. Muốn được chú ý là nhu cầu, động cơ phổ biến ở bất cứ học
sinh nào. Nếu không thu hút được sự chú ý thông qua việc được điểm cao, thành
tích thể thao, hoạt động nhóm lành mạnh thì học sinh sẽ làm bằng cách tiêu cực
khác.
+. Thể hiện quyền lực: Học sinh liên tục cố gắng khám phá xem mình
“mạnh” đến mức nào. Đằng sau hành vi chứng tỏ mình cũng có “quyền lực” có thể
để ra oai với bạn bè, hoặc muốn chứng tỏ mình xứng đáng làm thủ lĩnh… “Mình
5
chỉ cảm thấy quan trọng nếu là người điều khiển và có những gì mình muốn” là suy
nghĩ sai lệch của học sinh. Hoặc là một số học sinh chỉ cảm thấy quan trọng khi
chúng thách thức quyền lực của người lớn, vi phạm nội quy, không làm theo lời cha
mẹ, thầy cô.
+ Trả đũa: Học sinh cho rằng “Mình cảm thấy bị tổn thương và không được
yêu quý, không được đối xử tôn trọng, công bằng, bị trừng phạt, mình phải đáp
trả”. Học sinh làm người khác (anh chị em hay bạn cùng lớp) và cha mẹ, thầy cô bị
tổn thương vì trước đó học sinh cảm thấy bị tổn thương, bị đối xử không công
bằng. Do đó để tránh học sinh có thái độ và hành vi với mục đích là trả đũa nhà
trường, cha mẹ …Cần rất thận trọng trong ứng xử với các em, sao cho không để lại
những ấn tượng tiêu cực này.
+ Thể hiện sự không thích hợp: Hành vi thể hiện sự không thích hợp chính
là hành vi rút lui, né tránh thất bại của học sinh vì cảm thấy nhiệm vụ quá sức so
với mong mỏi của thầy cô. Trong trường hợp này, học sinh sẽ thiếu tự giác, không
muốn thực hiện các nhiệm vụ, bổn phận của người học sinh, có thể có biểu hiện của
sự tự ti trước những yêu cầu chung của lớp.
- Những dạng suy nghĩ không hợp lí cũng dẫn đến học sinh có hành vi
không mong đợi trong quan hệ với người khác hoặc đối với những sự việc, hiện
tượng hay những việc cần làm. Suy nghĩ trắng – đen: nhìn sự vật, hiện tượng một
cách tuyệt đối hoặc trắng hoặc đen. Khái quát hóa quá mức: Nhìn sự vật hiện tượng
như một khuôn mẫu luôn như vậy.

- Định kiến: Chỉ tập trung vào điểm tiêu cực, bỏ qua điểm tích cực.
- Hạ thấp các điểm tích cực: Cho rằng những gì đó đạt được là không đáng
kể.
- Kết luận vội vã: Nhanh chóng cho rằng người khác phản ứng với mình
một cách tiêu cực khi chưa có bằng chứng rõ ràng.
- Phóng đại hoặc đánh giá thấp: Phóng đại sự việc, hiện tượng hoặc hạ thấp
tầm quan trọng của sự việc, hiện tượng.
- Suy đoán cảm tính: Suy đoán từ trạng thái cảm xúc.
- Suy nghĩ là “phải” thế này hay thế kia: phê phán bản thân hay người khác,
cho rằng mình hay người khác “phải” hay “không được” thế này hay thế kia.
- Chụp mũ: Đồng nhất mình với những khiếm khuyết của bản thân. Đáng lẽ
nghĩ “mình có sai lầm” thì lại nghĩ “mình đúng là thằng ngu”.
- Cá nhân hóa và đổ lỗi: Đổ lỗi cho bản thân và người khác về những gì mà
bản thân hay họ không phải chịu trách nhiệm hoàn toàn.
- Nội dung và biện pháp giáo dục học sinh có hành vi không mong đợi:
Nội dung cần giáo dục học sinh có hành vi không mong đợi: Các bước xử
lý, ngăn chặn hành vi bạo lực học đường
Từ nguyên nhân và mục đích của những hành vi không mong đợi, để cho
các em có thể tự thấy cần phải thay đổi… cho phép Tôi đề xuất nội dung cốt lõi cần
giáo dục các em bao gồm:
* Nhận thức đúng điểm mạnh và điểm yếu của bản thân:
6
Để học sinh có những ứng xử phù hợp trong mối quan hệ, trong các tình
huống, trước hết cần giúp học sinh nhận thức đúng được bản thân, trong đó xác
định được đúng mình là ai? Mình có điểm mạnh, điểm yếu gì. Đây vừa là một kĩ
năng sống quan trọng của mỗi cá nhân, nó càng trở nên quan trọng đối với những
người hay có những thái độ, hành vi ứng xử không phù hợp, gây khó chịu, phản
cảm cho mọi người.
* Nhận thức được những giá trị đối với bản thân:
Việc nhận thức được điều gì có nghĩa và quan trọng đối với mình và những

điều đó có phải thực sự là chân giá trị của con người và đời người không? Rất quan
trọng nữa là cần nhận thấy bên cạnh những hạn chế nhất định, mình là người có giá
trị thì học sinh mới có nhu cầu, động lực để hoàn thiện bản thân.
* Tự tin về giá trị và những điểm mạnh của mình để làm điểm tựa cho
những hành vi và ứng xử một cách tích cực: Trên cơ sở làm cho học sinh nhận thức
được những điểm mạnh, giá trị của bản thân khích lệ để các em tự tin phát huy
những điểm mạnh và giá trị đó, đồng thời cố gắng khắc phục những hạn chế, những
niềm tin vào cái phi giá trị hoặc phản giá trị để thay đổi hành vi, thói quen xấu, tiêu
cực theo hướng lành mạnh và tích cực lên.
* Nhận thức được hậu quả của những hành vi tiêu cực và tất yếu phải thay
đổi thói quen hành vi cũ: Giáo viên phối hợp với tập thể lớp giúp học sinh dần nhận
thức được nếu cứ hành động, ứng xử theo cách làm mọi người khó chịu, làm mọi
người tổn thương, cản trở sự phát triển chung… thì không chỉ làm khổ, làm hại
người khác, mà nguyên tắc sống trong tập thể, xã hội không cho phép bất cứ ai làm
như vậy. Nếu không thay đổi hành vi, thói quen tiêu cực thì sẽ ảnh hưởng đến
tương lai, đến sự thành công và chất lượng cuộc sống của bản thân. Thay đổi hay là
chấp nhận mọi sự rủi ro, thất bại? Sau khi nhận thức được điều này và học sinh có
nhu cầu thay đổi hành vi, thói quen tiêu cực thì giáo viên cần giúp các em xây dựng
kế hoạch thay đổi hành vi, thói quen cũ. Thay đổi thói quen, hành vi tiêu cực không
phải là chuyện dễ, không chỉ cần có kế hoạch thực hiện mà còn phải có ý chí, quyết
tâm, kiên định thực hiện kế hoạch để biến kế hoạch thành hiện thực, do đó giáo
viên và tập thể lớp cần luôn theo dõi sự tiến bộ để khích lệ và phòng ngừa hoặc hỗ
trợ, giúp đỡ khi có dấu hiệu lập lại thói quen cũ.
* Suy nghĩ tích cực và suy nghĩ trước khi hành động:
Cùng với việc khắc phục những suy nghĩ, niềm tin, thói quen, hành vi tiêu
cực của học sinh, giáo viên cần tạo cho học sinh thói quen suy nghĩ cẩn trọng trước
khi hành động để tránh những hành vi không mong đợi và các hậu quả đáng tiếc
khác.
* Giáo dục kỉ luật tích cực:
Thông thường đối với những học sinh có hành vi không mong đợi, giáo viên

thường khó kiểm soát cảm xúc nên rất dễ có những lời nói hoặc hành vi gây tổn
thương cho học sinh về tinh thần hoặc thể chất. Cách ứng xử này đang bị ngành
giáo dục nghiêm khắc xử lý. Để tránh xảy ra những trường hợp đáng tiếc như giáo
viên sử dụng hình thức trừng phạt đối với học sinh có hành vi tiêu cực, một mặt
7
giáo viên cần học cách kiểm soát cảm xúc, mặt khác cần giáo dục kỉ luật tích cực
cho các em. Giáo dục kỉ luật tích cực thay thế cho trừng phạt là giải pháp không chỉ
có ý nghĩa nhân văn, mà còn đem lại hiệu quả giáo dục cao. Triết lý của giáo dục kỉ
luật tích cực dựa trên sự điều chỉnh bên trong hơn là kiểm soát bên ngoài. Giáo dục
kỉ luật tích cực là giáo dục dựa trên nguyên tắc vì lợi ích tốt nhất của học sinh,
mang tính phòng ngừa, tôn trọng trẻ, không làm tổn thương đến thể xác và tinh
thần của các em, có sự thỏa thuận của giáo viên và học sinh và phù hợp với đặc
điểm tâm, sinh lí của học sinh.
- Cần phải làm như thế nào để thay đổi thái độ, hành vi tiêu cực của học
sinh:
+ Cần phải quan tâm đến những khó khăn của học sinh.
Việc tìm hiểu những trở ngại trong học tập và những khó khăn về mặt tâm
lí của học sinh để kịp thời hỗ trợ, khích lệ các em hành động đúng sẽ giúp các em
tránh được những hành vi không mong đợi.
+ Cần phải tìm hiểu mục đích hành vi tiêu cực của học sinh để có cách ứng
xử phù hợp. Nhiều người cho rằng học sinh hư vì bản thân học sinh có tính hay gây
gổ hoặc được nuông chiều quá mức, hư vì cha mẹ hay anh chị đều hư, vì gia đình
quá nghèo hoặc quá giàu… có rất nhiều lý do được đưa ra nhưng lại không giúp lí
giải được mục đích hành vi tiêu cực của học sinh. Xét cho cùng tất cả các hành vi
đều có mục đích và lí do, nó không xảy ra một cách ngẫu nhiên. Hành vi tiêu cực
hay cư xử không phù hợp của học sinh cũng vậy. Giáo viên cần xác định được mục
đích hành vi tiêu cực của học sinh để hiểu được tại sao học sinh lại làm như vậy và
có cách xử trí thích hợp, hiệu quả. Điều đáng lưu ý là nhiều khi học sinh không ý
thức được những suy nghĩ, niềm tin sai lệch của mình. Nếu sau này giáo viên có
hỏi học sinh tại sao lại cư xử như vậy, các em thường trả lời là “không biết” hoặc

đưa ra một vài lí do, nguyên cớ để bao biện. Nguyên tắc chủ yếu là trong các tình
huống đó, giáo viên cần cố gắng bình tĩnh, hiểu học sinh, tôn trọng học sinh và
dùng các phương pháp kỷ luật tích cực.
- Các bước xử lý, ngăn chặn hành vi bạo lực học đường
Tích cực, khích lệ, kiềm chế bản thân để giải quyết.
Cách ứng xử đối với những hành vi không mong đợi của học sinh
* Với loại hành vi nhằm thu hút sự chú ý giáo viên nên:
Giảm thiểu hoặc không để ý đến hành vi của học sinh khi có thể, chủ động
chú ý học sinh vào lúc khác.
Nhìn nghiêm nghị nhưng không nói gì. Hướng học sinh vào hành vi có ích
hơn.
Nhắc nhở cụ thể (tên, công việc phải làm), cho học sinh lựa chọn có giới
hạn.
Dùng hệ quả lôgic.
Lập nội quy hay lịch trình mà giáo viên sẽ thường xuyên dành thời gian
cho học sinh.
* Với hành vi nhằm thể hiện quyền lực, giáo viên nên:
8
Bình tĩnh, rút khỏi cuộc đôi co, xung đột, không “tham chiến” để học sinh
nguôi dần.
Sử dụng các bước khuyến khích học sinh hợp tác (hiểu cảm xúc của học
sinh, thể hiện mình hiểu cảm xúc đó, chia sẻ cảm xúc của mình về tình huống đó,
cùng nhau trao đổi để phòng tránh vấn đề tương tự trong tương lai).
Giúp học sinh thấy có thể sức mạnh, quyền lực theo cách thức tích cực.
Giáo viên cần biết rằng tham gia đôi co quyền lực hoặc nhượng bộ chỉ làm học sinh
mong muốn có “quyền lực” hơn.
Quyết định xem mình sẽ làm gì, chứ không phải sẽ bắt học sinh làm gì.
Lập nội quy hay kế hoạch mà giáo viên sẽ thường xuyên dành thời gian
cho học sinh.
* Với hành vi nhằm trả đũa thì giáo viên nên:

Kiên nhẫn, rút khỏi vòng luẩn quẩn “trả miếng” lẫn nhau. Tránh những
hình thức trừng phạt học sinh.
Duy trì tâm lý bình thường trong khi đợi học sinh nguôi dần.
Khích lệ sự hợp tác, xây dựng lòng tin từ học sinh.
Tâm sự riêng với học sinh để giải quyết khó khăn.
Sử dụng kỹ năng khích lệ, cho học sinh thấy học sinh được thương yêu tôn
trọng.
Lập nội quy hay kế hoạch mà giáo viên thường xuyên dành thời gian cho
học sinh.
* Với loại hành vi thể hiện sự không thích hợp giáo viên nên:
Không phê phán, chê bai học sinh.
Dành thời gian rèn luyện, phụ đạo cho học sinh, đặc biệt về học tập.
Chia nhỏ nhiệm vụ, bắt đầu từ việc dễ để học sinh có thể đạt thành công
ban đầu.
Sử dụng kỹ năng khích lệ, tập trung vào điểm mạnh, vốn quý của học sinh.
Không thể hiện thương hại, không đầu hàng.
Dành thời gian thường xuyên cho học sinh, giúp học sinh.
- Tiếp cận cá nhân đối với những học sinh có hành vi không mong đợi
theo quan điểm tích cực:
Một mặt cần phát huy tối đa được những điểm mạnh, phát triển tiềm năng,
mặt khác phải hạn chế, phòng ngừa những hành vi không mong đợi của từng học
sinh. Muốn đạt được điều đó, giáo viên cần quán triệt cách tiếp cận cá nhân.
Trong tình huống học sinh thực hiện các hành vi không mong đợi, giáo
viên cần đặt mình vào vị thế của các em để lắng nghe tích cực các vấn đề của các
em, khích lệ những suy nghĩ và thái độ hành vi tích cực đối với những vấn đề các
em đang phải đương đầu. Tôn trọng quyền tự ra quyết định và giải quyết vấn đề
của các em. Giáo viên chỉ giữ vai trò khơi gợi những hướng giải quyết tích cực,
hoặc phản biện những suy nghĩ, thái độ có thể dẫn đến hành vi có nguy cơ rủi ro.
Nguyên tắc chủ yếu là trong các tình huống đó, giáo viên cần cố gắng bình tĩnh,
hiểu học sinh, tôn trọng học sinh và dùng các phương pháp kỷ luật tích cực, khích

9
lệ, kiềm chế bản thân để giải quyết. Giáo viên cần kiềm chế, không nên thể hiện
thái độ quá nóng nảy, căng thẳng trước mặt học sinh. Nếu giáo viên không kiểm
soát được cảm xúc thì có thể khiến học sinh trở nên tức giận hơn, làm học sinh suy
nghĩ tiêu cực dẫn đến hậu quả không lường. Đồng thời cũng cần tránh hồ đồ và
quan liêu đưa ra những lời chỉ trích chưa tìm hiểu nguyên nhân, mục tiêu của hành
vi không mong đợi.
Muốn thay đổi hành vi của học sinh một cách hiệu quả, cần có sự hợp tác
của học sinh, được học sinh tin cậy. Do đó, giáo viên cần chủ động tiếp xúc với học
sinh để nắm bắt về điều kiện, hoàn cảnh, tâm sự, sức khỏe… của học sinh. Học
sinh cần được giáo viên hiểu những khó khăn, nhu cầu tình cảm của mình. Do đó
giáo viên cần quan sát và tìm ra nguyên nhân không được đáp ứng những nhu cầu
tình cảm của các em và phải quan tâm đến những khó khăn của học sinh. Việc tìm
hiểu những trở ngại trong học tập và những khó khăn về mặt tâm lí của học sinh sẽ
giúp giáo viên không phải dùng biện pháp xử phạt mà vẫn giáo dục học sinh có kết
quả.
Sử dụng biện pháp khích lệ và củng cố tích cực: Khi giáo viên giao cho
các em nhiệm vụ gì cần thức tỉnh lòng tự trọng, kết hợp với tin tưởng và tôn trọng
học sinh, kể cả trong quá trình các em thực hiện bằng những câu hỏi mang tính
khích lệ như: “thầy/cô tin tưởng ở em đấy; thầy/cô nghĩ em có thể làm được hơn
thế.”
Phương pháp sử dụng hệ quả tự nhiên và hệ quả lôgic: Mục đích chủ yếu
của việc sử dụng hệ quả tự nhiên và hệ quả lôgic dạy cho học sinh có ý thức trách
nhiệm về các hành vi của chính mình, khích lệ học sinh đưa ra những quyết định có
trách nhiệm, do đó cách làm này có thể thay thế cho trừng phạt: học sinh vẫn học
được cách ứng xử tốt giúp cho mối quan hệ ấm áp hơn, ít xung đột hơn.
Những hình thức xử phạt phù hợp nhất quán: Khi những yêu cầu, mong đợi
đó được đặt ra rõ ràng thì cũng cần có những biện pháp xử phạt cụ thể, rõ ràng đối
với những hành vi vi phạm và các biện pháp phải được áp dụng một cách nhất
quán. Giáo viên cần lưu ý những điều sau đây khi sử dụng các biện pháp xử phạt:

Các biện pháp xử phạt phải nhằm mục đích dạy học sinh biết rằng thái độ, hành vi
của các em như vậy là sai. Không bao giờ sử dụng những hình phạt khiến học sinh
cảm thấy mình là đồ bỏ đi, vô dụng. Tuyệt đối không sử dụng hình thức phạt mang
tính bạo lực. Sử dụng những hình phạt bạo lực không những không có tác dụng đối
với học sinh mà chỉ thể hiện sự bất lực và còn vi phạm những điều giáo viên không
được làm và vi phạm pháp luật. Các hình thức phạt cần phù hợp với mức độ vi
phạm. Những hình phạt nên mang tính tích cực để thông qua những hình phạt học
sinh có thể học thêm được một kỹ năng nào đó.
Biện pháp xử phạt có thể vận dụng là:
Tước bỏ hoạt động yêu thích cho đến khi khắc phục được lỗi.
Tạm dừng việc học tập để học sinh tự kiểm điểm bản thân với mục đích để
giúp học sinh thoát ra khỏi trạng thái căng thẳng để kiềm chế bản thân và tạo điều
kiện cho học sinh bình tĩnh trở lại.
10
Yêu cầu viết báo cáo hằng ngày với mục đích là để học sinh nhận biết được
những lỗi thường xuyên mắc phải và tạo cho các em cơ hội điều chỉnh. Lưu ý:
không nên phạt học sinh bằng cách giao thêm bài tập, hoặc nhiệm vụ lao động cho
học sinh sẽ khiến cho các em nghĩ rằng học tập hay lao động là sự trừng phạt.
Phát huy tối đa vai trò của tập thể thân thiện, các mối quan hệ gắn bó, chia
sẻ, thiện chí, tạo điều kiện để các em tham gia vào các hoạt động đa dạng của lớp
để các em được trải nghiệm những cảm xúc tích cực.
Giáo viên cần phải nói chuyện với cha mẹ các em về vấn đề của các em để
cùng phối hợp hỗ trợ. Trong những trường hợp đó, tình yêu thương, sự động viên
của cha mẹ, thầy cô sẽ có sức thuyết phục giúp các em phát triển những suy nghĩ
tích cực khắc phục được những tâm trạng căng thẳng.
Những điều cần tránh trong giáo dục học sinh có hành vi không mong đợi,
học sinh cá biệt:
Không dùng các biện pháp trừng phạt thể chất hoặc tinh thần đối với học
sinh. Nếu giáo viên trừng phạt học sinh thì không những không mang lại hiệu quả
mà còn gây hại cho học sinh, làm học sinh lo âu và hạn chế kết quả học tập và phát

triển của bản thân. Nếu dùng các hình phạt mang tính xúc phạm sẽ đẩy học sinh đi
xa hơn, làm cho học sinh muốn chống đối hơn là hợp tác. Nếu học sinh có thay đổi
thì có thể vì ép buộc nhiều hơn là muốn hay tự nguyện thay đổi.
Đánh giá học sinh thiếu khách quan, thiếu thận trọng. Trong trường hợp bị
đánh giá không đúng, học sinh sẽ quyết định không đáp lại các mong mỏi, các yêu
cầu do người lớn đặt ra cho học sinh nữa. Học sinh mất dần hứng thú và cố gắng.
Hầu hết người lớn thường nhìn nhận học sinh đang có vấn đề về cảm xúc hoặc
hành vi một cách tiêu cực hơn thực tế (“bôi đen”). Khi đó, các em có thể biểu hiện
sự chán nản, cảm thấy giận dữ, bất lực, có khi trầm cảm. Học sinh cảm thấy chán
đến trường, dần dần học sinh sợ đi học và không cố gắng nữa. Học sinh mất dần
động cơ hoạt động. Khi các hành vi của người lớn ở nhà và ở trường tạo cho học
sinh cảm xúc bất lực, đau đớn, sợ hãi, ngượng ngùng và bất an thì học sinh khó
phát triển bình thường, khỏe mạnh. Giáo viên cũng cảm thấy căng thẳng và bất lực
khi có những học sinh hư, gây rối trong lớp.
Tập thể lớp không nên có thái độ thiếu thiện chí đối với bạn. Nếu một học
sinh cảm thấy bất lực và gặp thêm những thất bại, học sinh sẽ càng cảm thấy không
có hy vọng. Nếu bị bạn học trêu chọc thêm, học sinh càng cảm thấy chán nản hơn.
Nếu giáo viên trừng phạt, đánh giá không đúng, bạn bè thiếu thiện chí sẽ làm động
cơ của các em học sinh giảm dần, học sinh càng ngày càng ít cố gắng, chán nản, bất
lực và buồn bả, thậm chí bị tổn thương. Càng ít cố gắng học sinh lại càng dễ thất
bại. Trong trường hợp này, vòng xoắn trôn ốc sẽ tiến triển theo chiều đi xuống.
Điều đó tạo ra sự củng cố tiêu cực. Những tiêu cực sau đây khiến cho một vòng
xoắn tiêu cực ở học sinh tiếp tục đi xuống:
+ Môi trường sống trong gia đình tiêu cực.
+ Bị coi thường, chê trách, sỉ nhục, la mắng, đánh phạt.
+ Khi cần không được ai giúp đỡ.
11
+ Những lời nhận xét không hay của bạn bè.
+ Bị bạn bè gán tội hay tẩy chay.
Thực trạng vấn đề: bây giờ chúng ta dễ dàng bắt gặp một bộ phận học sinh

bậc phổ thông có tính tình hung hăng, ngang ngược; các em sẵn sàng đánh các bạn
trong trường dù có khi vì một lý do rất đơn giản. Một học sinh dù học giỏi đến đâu
mà thiếu đạo đức cũng trở thành người vô dụng. Tệ hại hơn có tài mà không có đức
thì các em có thể dùng trí tuệ của mình làm hại người khác với mức độ nguy hiểm
hơn một người ít học. Để chú tâm vào việc rèn luyện đạo đức cho học sinh trong
nhà trường không chỉ là những khẩu hiệu suông mà cần có biện pháp cụ thể và cần
làm lâu dài. Trong những năm gần đây vì áp lực chất lượng bộ môn đó đè nặng lên
giáo viên; nên giáo viên bộ môn chỉ tập trung sâu vào chuyên môn. Vì vậy việc dạy
đạo đức cho học sinh không được thường xuyên, chỉ khi nào phát hiện học sinh vi
phạm thì mới nhắc nhở nên dần dần các học sinh cá biệt đó lôi kéo theo các em
khác trong lớp gây mất trật tự trong giờ học cũng như gây mâu thuẫn đánh nhau.
Như vậy, để giáo dục đạo đức cho học sinh và góp phần nâng cao chất lượng giáo
dục thì cần giải quyết phần gốc của vấn đề chứ không phải là phần ngọn. Phong
trào xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” đến nay đó và đang tiếp
tục nhận được sự đồng thuận cao của toàn xã hội vì sự hướng đến giáo dục một
nhân cách toàn diện cho những chủ nhân tương lai. Tuy nhiên, để tới đích, vẫn có
không ít khó khăn, trở ngại. Nhất là trong thời gian gần đây, một số tệ nạn xã hội
vẫn tiếp tục xâm nhập vào trường học, trong đó, đáng báo động là tình trạng bạo
lực học đường có chiều hướng gia tăng ở tất cả các bậc học, cấp học. Nhận thức từ
điều này, chúng ta cần phải tìm ra các giải pháp phối kết hợp “Ngăn chặn và phòng
chống bạo lực học đường”. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ công tác đảm bảo
an ninh trật tự tại trường Trung học phổ thông Lê Quý đôn, tôi có những thuận lợi,
khó khăn sau:
Thuận lợi:
Các thầy, cô giáo trong trường đều rất tốt, có lập trường tư tưởng vững vàng,
kiên định, chấp hành tốt mọi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật
của Nhà nước, mọi qui định của địa phương và thực hiện đúng Quy chế chuyên
môn đề ra; luôn thể hiện sự đoàn kết, nhiệt tình và tính tiên phong gương mẫu trong
công việc nhà trường và mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.
Có Quyết định 1118/QĐ, ngày 2 tháng 12 năm 1987 của Bộ Giáo dục và Đào

tạo, về việc quy định về quyền hạn, nhiệm vụ khen thưởng và kỷ luật học sinh các
trường phổ thông; có luật Giáo dục 2011 của Bộ Giáo dục và Đào tạo; tạo điều kiện
thuận lợi cho việc ngăn chặn hành vi bạo lực học đường.
Có Thông tư liên tịch số 34/2009/TTLT-BGDĐT-BCA ngày 20/11/2009 của
Liên Bộ Giáo dục & Đào tạo và Bộ Công an về Hướng dẫn phối hợp thực hiện
công tác bảo đảm an ninh, trật tự tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục
quốc dân và có Quy chế phối hợp của Sở Giáo dục - Đào tạo và Công an tỉnh về
thực hiện công tác bảo đảm an ninh, trật tự tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống
giáo dục quốc dân trên địa bàn tỉnh.
12
Có văn bản ký kết Quy chế phối hợp giữa công an Thị trấn Ân Thi, huyện
Ân Thi với Ban giám hiệu trường Trung học phổ thông Lê Quý Đôn, về việc bảo
đảm an ninh trật trự trong và ngoài trường học.
Được sự chỉ đạo và lãnh đạo đoàn kết thống nhất của Chi bộ Đảng, Ban
giám hiệu nhà trường, các tổ chức Đoàn thể như Đoàn thanh niên, Công đoàn, các
giáo viên chủ nhiệm,…
Có sự phối hợp chặt chẽ giữa Ban Giám hiệu với Đoàn thanh niên trong
trường; giữa Đoàn thanh niên với giáo viên chủ nhiệm trong việc giáo dục hoàn
thiện nhân cách cho học sinh.
Trong năm học đoàn viên thanh niên học sinh trong toàn trường luôn nỗ lực
học tập, có chí hướng vươn lên để lập thân, lập nghiệp, nhạy bén tiếp cận với cái
mới, tiếp thu tốt những thành tựu khoa học công nghệ. Đa số các em có nhận thức
tốt, chấp hành tuyệt đối mọi quy định của nhà trường, tham gia tốt các phong trào
hành động cách mạng của tuổi trẻ do Đoàn tổ chức, cũng như các phong trào trong
nhà trường và địa phương phát động tổ chức.
Khó khăn:
Tuy nhiên vẫn còn một số ít đoàn viên thanh niên, học sinh còn hạn chế
trong nhận thức, có lối sống thực dụng, thờ ơ với những vấn đề chính trị, xã hội,
chỉ biết sống hưởng thụ nên đôi khi vi phạm pháp luật, vi phạm nội qui nhà trường.
Nhiều học sinh rất hiếu động, đây cũng là nhược điểm lớn của các em khi

thực hiện. Vì nếu có một mâu thuẫn nhỏ các em cũng có thể dẫn đến các hành vi
bạo lực học đường. Các hành vi bạo lực học đường diễn ra rất phức tạp, nó diễn ra
ở mọi lúc mọi nơi; nếu chưa được xử lý kịp thời.
Các hành vi bạo lực học đường không chỉ đơn thuần là giữa các thành viên
trong lớp chủ nhiệm, giữa lớp này với lớp kia trong trường, mà còn diễn ra phức
tạp hơn khi có sự tham gia của các thanh niên ngoài trường học và cả thân nhân của
học sinh với nhau…
Phần lớn giáo viên chủ nhiệm còn trẻ chưa có kinh nghiệm xử lí triệt để khi
có các hành vi bạo lực học đường diễn ra, giáo viên chỉ xử lí qua loa cho các em
viết tự kiểm là xong; nên đôi khi các vấn đề càng diễn ra nghiêm trọng hơn. Mặt
khác giáo viên chủ nhiệm còn dành nhiều thời gian cho chuyên môn nên thời gian
dành cho công tác rèn luyện đạo đức, kỹ năng sống cho các em còn hạn chế…
- Một trong những cơ sở lý luận không thể không nói tới là sự quan tâm của
Bác Hồ đối với thế hệ trẻ: Sinh thời Bác Hồ luôn quan tâm và dành nhiều tình cảm
thương yêu sâu sắc đối với thế hệ trẻ. Trong “Thư gửi các bạn thanh niên” ngày
12/8/1947, Bác viết: “… Nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do
các thanh niên. Thanh niên muốn làm chủ tương lai cho xứng đáng thì ngay hiện tại
phải rèn luyện tinh thần và lực lượng của mình, phải làm việc để chuẩn bị cái tương
lai đó. Trong “Di chúc”, Bác cũng dành những lời lẽ tâm huyết nói về thanh niên:
“Đoàn viên và thanh niên ta nói chung là tốt, mọi việc đều hăng hái xung phong,
không ngại khó khăn, có chí tiến thủ. Đảng cần phải chăm lo giáo dục đào tạo cách
mạng cho họ, đào tạo họ thành những người thừa kế xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa
13
“hồng” vừa “chuyên”. Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất
quan trọng và cần thiết”. Bác xem đạo đức là yếu tố quan trọng hình thành nhân
cách con người. Đối với học sinh thì việc giáo dục đạo đức lại là việc cần quan tâm
trước tiên, như ông bà ta thường nói “dạy con từ thuở còn thơ”. Ý thức được tầm
quan trọng trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh, từ năm học 2009-2010, Bộ
Giáo dục và Đào tạo đã đưa ra chủ đề là “Học làm người trước khi học lấy chữ”.
Chủ đề này được sự đồng tình của nhiều người, bởi những năm gần đây hạnh kiểm

của một số em học sinh có chiều hướng giảm sút gây nỗi lo âu cho xã hội cũng như
những người công tác trong ngành giáo dục. Trong những năm gần đây vấn đề bạo
lực học đường đang được dư luận rất quan tâm và được coi là một hiện tượng xã
hội đã đến mức nguy hiểm và nghiêm trọng. Có rất nhiều cuộc hội thảo về chuyên
đề phòng chống bạo lực trong nhà trường để đưa ra những biện pháp nhằm giải
quyết hiện tượng bạo lực trong học sinh. Có ý kiến cho rằng “Một trong những
nguyên nhân cơ bản dẫn tới hiện tượng trên đó chính là tình trạng nặng về dạy chữ,
nhẹ về dạy người làm giảm hiệu quả của việc giáo dục đạo đức, lối sống cho học
sinh, chưa quan tâm đầy đủ và huy động các nguồn lực cần thiết cho công tác giáo
dục đạo đức học sinh”. Việc giáo dục đạo đức, nhân cách, kỹ năng sống cho học
sinh là việc làm thường xuyên và cần phải thực hiện bằng nhiều kênh khác nhau.
Tuy nhiên, trong nhà trường vấn đề tu dưỡng đạo đức cho học sinh là trách nhiệm
của các thầy cô giáo, không thể phủ nhận vai trò của tổ chức Đoàn thanh niên trong
việc hình thành nhân cách của học sinh. Với thực trạng bạo lực trong học đường
hiện nay, nhà trường cần phải làm gì để ngăn chặn và giúp học sinh phát triển nhân
cách trở thành những con người lao động sáng tạo, làm chủ bản thân, làm chủ đất
nước, có đức có tài.
Thời gian gần đây, thực trạng hiện tượng bạo lực học đường trở thành vấn
đề nóng của xã hội. Tuy nhiên, đánh giá nó và tìm cách giải quyết triệt để là một
việc làm không dễ.
Theo TS Nguyễn Tùng Tâm, Chủ tịch Hội tâm lý giáo dục Hà Nội, cần phải
nhìn vấn đề bạo lực học đường một cách thận trọng và khách quan. Bên cạnh đó để
làm triệt để thì Bộ Giáo dục và Đào tạo cần phải không né tránh, quyết tâm giải
quyết.
Việc học sinh đánh nhau không phải thời nay mới có mà thời nào cũng có.
Không phải xảy ra ở riêng nước ta mà ở nước nào cũng xảy ra. Ở Anh, đã có cả
Hiệp hội chống bắt nạt trong trường học.Châu Âu có cả “Hiến chương Châu Âu vì
trường học dân chủ, không có bạo lực “.
Ở đây có vấn đề tâm lý lứa tuổi của tuổi mới lớn và đang lớn, tính cách
đang dần hoàn thiện. Nhiều suy nghĩ, hành vi chưa chín chắn, ổn định. Do đó chỉ

cần bạn “nhìn đểu” là có bao nhiêu chuyện xảy ra. Nếu hành vi ứng xử với nhau chỉ
là những chuyện lặt vặt, có thể cho qua, coi đó là chuyện nhỏ, nhưng mọi hành vi
của học sinh trong nhà trường vừa qua lại không dừng lại để cho đó là “chuyện
nhỏ”
14
Qua nhiều clíp học sinh đánh nhau gần đây cho thấy, những mâu thuẫn dù
là nhỏ hay lớn đều được đẩy lên cao trào, đó là những cuộc “bạo lực”. Nhiều người
khi xem xong những clíp đều ở trạng thái “Sốc”, bởi lẽ không thể tin được học sinh
thời nay lại manh động đến thế. Tuy nhiên, có một điều dễ nhận thấy, khi các hành
vi bạo lực học đường được các phương tiện truyền thông đưa tin dồn dập, vô tình
đã là hình thức tiếp tay để bạo lực học đường lan toả rộng hơn. Sở dĩ nói vậy là do
hiện nay đa số các cuộc mổ xẻ đều đổ trách nhiệm lên phía nhà trường chứ chưa có
sự lên án gay gắt đối với những học sinh gây ra bạo lực học đường hoặc đưa ra
những cách giải quyết hay của mỗi nơi xảy ra sự việc. Điều này được thể hiện ở
chỗ, nếu như trước kia hình ảnh học sinh đánh nhau được ghi lại bằng sự thiếu hiểu
biết thì giờ đây nó đã có chủ định. Hình ảnh chất lượng hơn, có sự sắp xếp “phân
vai” để cho clíp “độc” hơn. Hiện nay, trong khi tìm nguyên nhân để giải quyết triệt
để, chúng ta lại chỉ đưa ra những thiếu sót của nhà trường, của gia đình, của xã hội,
nhưng lại quên mất đối tượng của giáo dục là những học sinh gây nên bạo lực học
đường. Ngoài việc nghĩ cách giáo dục đến nơi, đến chốn thì những học sinh này
cần phải chịu trách nhiệm về hành vi của mình, nhưng chúng ta đã quá coi nhẹ việc
này. Một hiện tượng ở một trường THPT của Hà Nội học sinh tụ tập bạn bè đi hành
hung gây thương tích cho người khác, chỉ gửi về trường, về nhà để giáo dục thì
chưa đủ mạnh để buộc học sinh này phải tự chịu trách nhiệm về hành vi của mình.
Không thể để cha mẹ, thầy cô chịu thay cho em. Chính vì thế, những học sinh ở
tuổi vị thành niên vi phạm pháp luật , tuy chưa thể bắt ra toà, nhưng luật pháp phải
có hình thức giam giữ có thời hạn để giáo dục hoặc phạt cải tạo, lao động công ích,
…
TS Nguyễn Tùng Tâm, Chủ tịch Hội tâm lý giáo dục Hà Nội nhấn mạnh:
“Chúng ta không từ chối kiên trì giáo dục học sinh, nhưng trước khi để nhà trường

làm chức năng giáo dục, có lẽ học sinh cần được xã hội, pháp luật bắt chúng phải
chịu trách nhiệm cá nhân đã, chắc khi đó các hình thức giáo dục của nhà trường
mới có tác dụng”.
Nếu chúng ta vào mạng intenet hoăc tìm hiểu thông tin trên các phương tiện
thông tin đại chúng thì sẽ thấy hiện tượng bạo lực học đường có rất nhiều chỉ riêng
báo Dân trí, đã liên tục cập nhật hiện tượng này, chỉ trong tháng 3 năm 2010 đã có
tới 5 vụ. Cụ thể như: Ngày 03/3, diễn ra vụ Tường Vi đánh Nguyễn Quỳnh Anh,
cùng học lớp 10 A13, trường THPT Trần Nhân Tông, Hà Nội. Ngày 13/3, trong giờ
giải lao học sinh Uông Gia San mâu thuấn với Lê Viết Lợi học sinh lớp 8A3,
Trường THCS Nguyễn Văn Linh (gia Lai) đã lôi kéo 2 bạn đánh Lê Viết lợi.
5. Nguyên nhân của hành vi bạo lực học đường:
Qua nhiều năm làm công tác quản lý, đảm bảo an ninh trật tự trong nhà
trường, tôi nhận thấy nguyên nhân dẫn đến hành vi bạo lực học đường là từ nhiều
phía có những mâu thuẫn ở địa phương, những mâu thuẫn do cá tính hay cách ăn
nói của các em, do quan hệ nam, nữ,… Nhưng nguyên nhân chủ yếu của những
hành vi bạo lực học đường là do lứa tuổi học sinh phổ thông dễ bốc đồng và khó tự
chủ, thường bị tưởng chừng như rất đơn giản vẫn có thể dẫn đến bạo lực học
15
đường, như bị bạn nói xấu, tẩy chay, bị bạn ức hiếp, bị bạn phụ tình…Phần lớn, học
sinh tham gia vào các vụ bạo lực học đường là con em những gia đình có nhiều khó
khăn, bất hạnh (lam lũ, đói nghèo, ly hôn, rượu chè, cờ bạc, hung bạo…) thiếu sự
quan tâm đến con em hoặc giáo dục không đúng cách. Gần đây chúng ta thấy được
hành vi sử dụng bạo lực của các em không chỉ giới hạn trong trường học, các địa
điểm được chọn để thực hiện hành vi bạo lực là bất cứ nơi nào, từ trong lớp học,
sân trường, nhà vệ sinh trường học mà có thể xảy ra mọi lúc, mọi nơi và có thể nói
rằng, dấu hiệu này báo động cho toàn thể xã hội một nguy cơ lớn hơn đang dần
hình thành trong giới trẻ ngày nay đó là sự coi thường trật tự kỷ cương của xã hội,
các em không biết “sợ” là gì. Mức độ bạo lực từ những hành động ban đầu như
chửi mắng, tát tai, dần dần tiến đến túm tóc, đạp, đá vào người nạn nhân một cách
ngẫu nhiên, rồi cấp độ tàn bạo nâng cao hơn nữa khi nhằm vào những chỗ dễ tổn

thương trên người nạn nhân (mặt, bụng, vùng bụng dưới ) để hành hung. Như vậy
có thể thấy cấp độ có sự thay đổi, từ việc sử dụng bạo lực để giải tỏa bức xúc cá
nhân, chuyển dần lên đến hành vi làm nhục người khác và chưa biết chừng sẽ có
lúc dẫn đến án mạng. Bạo lực học đường còn do nhiều nguyên nhân khác
nữa như;
Theo TS. Nguyễn Thị Bích Hồng, Phó trưởng Khoa Tâm lý Trường ĐH Sư
phạm TPHCM: “Điểm xuất phát của tình trạng bạo lực học đường ngày càng lan
tràn như hiện nay là sự cô đơn bế tắc của trẻ. Cha mẹ chạy theo kinh tế, thầy cô
chạy theo giờ hành chính, người lớn thiếu lòng yêu trẻ khiến các em không gần gũi,
chia sẻ”. PGS.TS Trần Tuấn Lộ, Trưởng khoa Tâm lý ĐH Văn Hiến, khẳng định:
“Cùng với sự phát triển của kinh tế và xã hội, thế hệ trẻ đang bị đầu độc bởi ma lực
của những trò chơi chém giết trong game, đồng thời cũng bị "nhiễm khuẩn” từ
chính những cảnh bạo hành trong gia đình và ngoài xã hội. Chính người lớn đó gúp
phần không nhỏ làm tăng thêm tính hung hãn, côn đồ ở trẻ”. Nhiều ý kiến khác
cho rằng giáo dục trong nhà trường hiện thiên về dạy chữ hơn dạy
làm người. Một số giáo viên vẫn chưa gương mẫu, có những hành
vi xúc phạm, xâm hại học sinh. Hiện tượng đối xử không công
bằng làm các em bức xúc rồi trở nên quậy phá như một cách lấy lại
cân bằng. Về phía gia đình, nhiều bậc cha mẹ có tư tưởng khoán
trắng việc giáo dục con cái cho nhà trường. Chính sự thiếu chăm
sóc về mặt tình cảm của cha mẹ khiến trẻ có hành vi bạo lực để
được cha mẹ quan tâm. TS. Đinh Phương Duy, Phó Hiệu trưởng
trường Cán Bộ thành phố, chỉ ra rằng: “Các giá trị xã hội đang thay
đổi. Thế hệ trẻ chưa được giáo dục một cách bài bản đồng bộ nên
một bộ phận không nhỏ bị khủng hoảng, tiếp thu những giá trị ảo
không đúng với chuẩn mực của xã hội”.
Biết vận dụng được những thuận lợi và khắc phục những khó khăn, nắm
được thực tại và nguyên nhân chủ yếu gây ra hành vi bạo lực học đường; trong thời
16
gian qua bản thân tôi đã áp dụng các bước để giải quyết những hành vi bạo lực học

đường tại trường Trung học phổ thông Lê Quý Đôn như sau:
6. Các biện pháp đã tiến hành để ngăn chặn bạo lực học
đường.
Ở đầu năm học các em mới vào trường có nhiều cảnh vật mới, con người
mới, bạn bè mới nên em nào cũng muốn thể hiện mình. Ở đây chúng tôi không đổ
lỗi cho cấp trung học cơ sở vì quản lý cấp học nào cũng như nhau mà đây tôi chỉ
nói đến việc quản lí lỏng lẻo của gia đình vì không ít phụ huynh học sinh đó cho
rằng con mình đã đủ lớn nên ít quan tâm đến con mình chơi với ai? và ba tháng
chuyển cấp học các em làm gì? đây là một thời điểm rất nhạy cảm, thanh niên bên
ngoài trường học rất dễ lôi kéo các em, mượn cớ bênh vực để đánh các bạn trong
trường lấy uy. Nắm được điều này nên đầu năm học thông qua giáo viên chủ nhiệm
mỗi lớp chọn hai em cờ đỏ để theo dõi việc thực hiện nội qui của học sinh và chọn
một em cán sự lớp làm công tác theo dõi an ninh trật tự của lớp trong và ngoài
trường học. Nếu có mâu thuẫn hoặc đe dọa đón đường đánh nhau là lên báo cho
giáo viên chủ nhiệm hoặc các đồng chí trong Ban thường vụ Đoàn trường, tổ quản
sinh để kịp thời giải quyết. Đây là một biện pháp ngăn chặn có hiệu quả nhất vì nó
đã ngăn chặn được trước khi có hành vi bạo lực diễn ra. Có những mâu thuẫn được
phát hiện trước khi đánh nhau và cũng có những vụ việc đã đánh nhau rồi. Ở đây
không phải là việc đánh nhau chưa mà việc giải quyết như thế nào để các em không
còn tái phạm nữa. Với chức vụ Chủ tịch Hội đồng quản tri, Hiệu trưởng nhà
trường, chịu trách nhiệm mọi công việc của nhà trường, nhiều năm liền đã cho tôi
những kinh nghiệm và việc làm để ngăn chặn bạo lực học đường trong nhà trường
mà tôi quản lý đã có hiệu quả thông qua những biện pháp sau:
- Xây dựng nội dung giáo dục đạo đức cho học sinh trong năm học như giáo
dục thực hiện pháp luật, trách nhiệm công dân của học sinh, thực hiện nội quy nhà
trường, thực hiện nếp sống văn minh, tổ chức cho học sinh học tập quy chế đánh
giá xếp loại 2 mặt giáo dục đối với học sinh của Bộ Giáo dục và Đào tạo, các quy
định học sinh không được làm (Quy định trong điều lệ trường PT).
- Rà soát các em học sinh ở diện cá biệt như vô kỷ luật , thường xuyên bỏ
giờ, bỏ buổi, lười học, vô lễ với thầy, cô, có những biểu hiện hay tổ chức đánh

nhau. Nhà trường cần phải nắm được danh sách các học sinh cá biệt
có nguy cơ gây bạo lực để thường xuyên chia sẻ, giáo dục các em.
Gia đình cần làm bản cam kết giáo dục nghiêm chỉnh con em mình
tại nhà. Nhà trường giao cho các thầy, cô có tinh thần trách nhiệm , có kinh
nghiệm, tâm huyết với học sinh, để giúp đỡ các em trong tu dưỡng và học tập, giao
cho tập thể lớp, chi đoàn lớp thường xuyên giúp đỡ các em trong học tập , hỗ trợ
vật chất nếu các em có khó khăn về kinh tế. Những học sinh trong diện này đều
được nhà trường và giáo viên chủ nhiệm thường xuyên thông báo về gia đình để
kết hợp quản lý và giáo dục các em. đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh có kế
hoạch giúp đỡ các em để phấn đấu trở thành đoàn viên.
17
- Hàng ngày nhà trường bố trí tổ quản sinh, Công an thị trấn (có hợp đồng
với nhà trường) để giữ gìn an ninh trong trường, ngăn chặn kịp thời học sinh mang
hung khí tới trường để tổ chức đánh nhau, hoặc thanh niên bên ngoài đón đánh học
sinh. Các thầy, cô chủ nhiệm phát hiện kịp thời, giải quyết kịp thời các mâu thuẫn
của học sinh trong lớp.
- Kết hợp với các cơ quan chức năng trong huyện, tổ chức cho học sinh toàn
trường học tập Luật an toàn giao thông đường bộ, phòng chống các tệ nạn xã hội,
…Phối hợp với Công an huyện, Công an thị trấn, chính quyền địa phương để ngăn
chặn và xử lý triệt để những vụ việc đã xảy ra. Xử lý nghiêm minh những học sinh
vi phạm để làm gương cho những học sinh khác
- Mở hội nghị chuyên đề để hội thảo về công tác ngăn chặn bao lực học
đường, tuyên truyền, khen thưởng kịp thời các đơn vị tập thể, các cá nhân có thành
tích trong công tác này.
Khi có hành vi bạo lực học đường xảy ra, nhà trường tổ chức giải quyết theo
các bước sau:
+ Bước thứ nhất: Khi phát hiện hoặc có nguồn tin từ các em báo lên thì phải
xác minh và mời tất cả các em có liên quan lên để điều tra làm rõ nguyên nhân vì
đây là một bước ngoặc khá quan trọng, muốn được như thế thì người phụ trách phải
tách riêng từng em một cho các em viết tường trình. Trong quá trình viết đó ta phải

xâu chuỗi lại sự việc, nếu phát hiện có sự dối trá, bao che thì chúng ta sẽ làm việc
với từng em một để cho các em tường trình lại cho đúng, vì khi viết tường trình em
nào cũng muốn khai những cái sai của đối phương, nói cái đúng của mình và bao
che cái sai của mình đã gây ra. Từ đó nắm được mấu chốt quan trọng để các em
khai đúng có được điểm chung thống nhất giữa các em (nếu các em khai không
đúng thì phải cho các em viết lại đến khi nào đúng mới thôi).
+ Bước thứ hai: Sau khi đã có được điểm chung tiếp tục mời các em liên
quan trực tiếp để phân tích cho các em tìm ra cái sai, cái đúng, cái lợi, cái hại trong
việc làm của các em. Sau đó cho các em nhận xét rút kinh nghiệm và ký cam kết
bảo lãnh cho nhau từ đó về sau.
+ Bước thứ ba: Chúng tôi sẽ gọi các em lại để các em tường trình lại vụ việc
để kể từng giai đoạn, diễn biến, nguyên nhân của sự mâu thuẫn. Trong lúc này có
thể sẽ xuất hiện nhiều tình tiết mới, chúng ta phải tôn trọng các em, không nên
thiên vị hay đàn áp các em vì rất dễ dẫn đến xung đột thậm chí đánh nhau trong lúc
ta đang xử lí đối với những em có cá tính mạnh, bất đồng… Tường trình song các
em đó thống nhất tình tiết của sự mâu thuẫn, chúng ta cho từng em một nhận xét về
hành vi và khuyết điểm của mình trước các bạn. Việc làm này nhằm để từng em
một thấy được cái sai của mình, cái đúng của bạn để rút kinh nghiệm. Sau khi từng
em một nhận xét xong chúng ta chốt lại cái sai, cái đúng của các em như thế nào,
mức độ nào, tự nhận hình thức kỷ luật nào. Sau đó cho các em ký cam kết bảo lãnh
cho nhau và bắt tay giải hòa. Để tránh trường hợp ra khỏi trường các em lại bị bạn
bè của mình tấn công đối phương, chúng tôi cho các em về một lượt để khi có
trường hợp đó các em can ngăn và báo nhà trường đã giải quyết rồi.
18
+ Bước thứ tư: Sau khi bắt tay giải hòa xong, tôi yêu cầu viết một bản tự
kiểm điểm gửi giáo viên chủ nhiệm (Nếu giáo viên chủ nhiệm không có mặt tại
trường) và thông qua giáo viên chủ nhiệm mời phụ huynh học sinh của các em lên
cùng một ngày để hòa giải trước bước một. Khi mời phụ huynh học sinh lên chúng
ta phải là trung gian hòa giải, vì nếu phụ huynh mà không biết nhau thì có thể rất dễ
thông cảm. Còn những mâu thuẫn xuất phát từ gia đình của các em thì chúng tôi cố

gắng là trung tâm hòa giải, làm sao cho gia đình hòa thuận để cùng dạy dỗ các em,
vì chuyện học của các em là quan trọng, nếu gia đình không thông cảm thì mâu
thuẫn không được giải quyết, các em không thể an tâm học hành. Còn những mâu
thuẫn không thể giải quyết thì chúng tôi phải nhờ đến Công an thị trấn, Công an
huyện vào cuộc, để cùng làm việc và giao cho địa phương quản lí. Nói chung đây là
một bước khá phức tạp. Nhưng nếu chúng ta làm được thì rất dễ để hòa giải các
mâu thuẫn vì mục đích của phụ huynh các em là cho các em đến trường để học tập.
+ Bước thứ năm: Ra hội đồng kỷ luật sau khi nghe tường trình lại vụ việc
song, các thành viên còn lại tiếp tục phân tích cái đúng, cái sai của các em và hội
đồng ra mức kỷ luật đối với từng em một. Lưu ý: Tùy vào mức độ của các hành vi
và sự thống nhất của gia đình và sự thành khẩn nhận lỗi mà chúng ta đề nghị hay
không đề nghị đưa ra hội đồng kỷ luật và hình thức kỷ luật, Trong khi xử lý thì
chúng ta phải đặt công tác giáo dục và hoàn thiện nhân cách cho các em là chính,
rèn luyện kỹ năng sống cho các em, hướng các em đến chỗ phải biết kiềm chế bản
thân và biết từ chối trước những lời nói khích tướng của bạn bè…
7. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
Với cách làm trên, sau một thời gian, chúng tôi đã nhận ra rằng nếu chúng
ta càng quan tâm đến các em và giải quyết triệt để các mâu thuẫn thì số học sinh vi
phạm nội qui giảm đi rất nhiều. hành vi bạo lực học đường mấy năm học gần đây
không có nữa. sự gắn bó giữa các em ngày càng mật thiết hơn, bạn bè thêm thương
nhau hơn, những vướng mắc mâu thuẫn của học sinh không còn nữa và thay vào đó
là những tình bạn, … Ngoài ra các em còn biết quan tâm đến mọi người, hăng hái
tham gia làm từ thiện, đóng góp xây dựng nhà trường, tỷ lệ học sinh được xếp loại
hạnh kiểm khá, tốt ngày một tăng, số học sinh bị xếp loại hạnh kiểm trung bình ít
đi, không có học sinh bị xếp loại hạnh kiểm yếu, kém. Trật tự an ninh trong trường
được giữ vững, học sinh tới trường được an toàn; nhà trường đã là địa chỉ tin cậy
của nhân dân khi gửi con em tới trường, cho nên công tác tuyển sinh hàng năm của
trường đều đảm bảo đủ và vượt kế hoạch sở Giáo dục - Đào tạo giao.
khảo sát kết quả
Tôi đã tiến hành khảo sát hiện tượng bạo lực học đường trong 5 năm học gần

đây tại Trường THPT Lê Quý Đôn mà tôi trực tiếp quản lý. Kết quả như sau:
STT Năm học Tổng số
học sinh
Số vụ bao
lực
Tỷ lệ % Số HS
cá biệt
Tỷ lệ % Ghi
chú
1 2008 - 2009 1521 5 0,32 % 7 0,46 %
2 2009 - 2010 1476 4 0,27 % 5 0, 33 %
19
3 2010 - 2011 1339 0 0 2 0,14 %
4 2011 - 2012 1066 0 0 0 0
5 2012 - 2013 934 0 0 0 0
8. Một số kiến nghị:
- Đối với Chính quyền địa phương, cơ quan Thông tin Truyền thông cần
mạnh tay với những tiệm Internet, nhất là những tiệm gần khu vực trường học.
- Cần ban hành chỉ thị nhằm huy động các lực lượng xã hội cùng quan tâm
và phối hợp với ngành GD-ĐT để bảo đảm an ninh trật tự trường học, ngăn chặn
bạo lực học đường.
- Các nhà trường nên thành lập đội chuyên trách ứng phó với bạo lực học
đường. bao gồm đại diện ban giám hiệu, giám thị, bảo vệ, chuyên viên tư vấn tâm
lý học đường (nếu có), giáo viên giàu kinh nghiệm, bí thư Đoàn trường. Không nên
chờ có bạo lực diễn ra mới thành lập mà tất cả nhà trường nên có. Đội ngũ này sẽ
tiếp cận các em có nguy cơ sử dụng bạo lực (học sinh chưa ngoan, thường gây
gổ ), tìm hiểu nguyên nhân, tư vấn hỗ trợ, nếu đội ngũ này chủ động tiếp cận học
sinh, có thể giúp ích rất nhiều.
- Điều cuối cùng là nhà trường đừng quên phối hợp với phụ huynh trong
việc giáo dục học sinh. Nhà trường phải thông báo với phụ huynh về những dấu

hiệu bất ổn về cảm xúc lẫn hành vi có thể dẫn đến nguy cơ dùng bạo lực hoặc bị tấn
công bằng bạo lực (bị trả thù, bắt nạt) của học sinh để gia đình cùng hỗ trợ can
thiệp.
C. KẾT LUẬN
Dư luận xã hội đã bất bình và lên án tình trạng bạo lực học đường xảy ra
trong những năm qua, nhưng hiện tượng này vẫn không giảm mà thậm chí còn gia
tăng với những hành vi và mức độ vi phạm đạo đức còn nghiêm trọng hơn. Đó
không chỉ là những biểu hiện lệch lạc trong hành vi, nhân cách đạo đức học sinh
như thiếu lễ độ với thầy giáo, cô giáo, với cha mẹ và những người lớn tuổi mà còn
tụ tập, gây gổ đánh nhau, lười học, không chịu tu dưỡng đạo đức, sống đua đòi, vi
phạm nội quy nhà trường, vi phạm pháp luật. Hành vi xấu này không chỉ biểu hiện
ở học sinh nam, mà cả học sinh nữ cũng có. Đáng ngại hơn, những hành vi biểu
hiện đạo đức xuống cấp lại tăng theo lứa tuổi, cấp học, ngành học. Hiện tượng này
làm cho các nhà trường, các bậc phụ huynh và xã hội không khỏi lo ngại. Đặc biệt
là đối tượng học sinh của trường THPT ngoài công lập thì càng lo ngại hơn vì đối
tượng này không chỉ học lực yếu hơn học sinh THPT của các trường công lập, mà
đạo đức cũng có những vấn đề rất hạn chế. Đây cũng là một thực tế và là một dấu
hiệu dễ dẫn đến bạo lực học đường. Quản lý một trường THPT ngoài công lập, tôi
nhận thức rõ trách nhiệm của nhà trường trong việc ngăn chặn bạo lực học đường.
Tôi đã xem việc ngăn chặn bạo lực học đường là một trong những nhiệm vụ quan
trọng trong việc giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh nhà trường. Trong quá
trình nghiên cứu, tìm hiểu và áp dụng việc ngăn chặn bạo lực học đường tại trường,
tôi xin trao đổi kinh nghiệm ngăn chặn bạo lực học đường với các trường THPT
20
ngoài công lập nói riêng, các nhà trường nói chung. Mong được đóng góp ý kiến để
công việc ngăn chặn nạn bạo lực học đường có hiệu quả, góp phần thực hiện tốt
phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, đặc biệt là
góp phần bảo vệ an toàn cho học sinh, để học sinh yên tâm học tập, nâng cao chất
lượng giáo dục, góp phần vào sự phát triển của nhà trường.
Ân Thi, ngày 12 tháng 03 năm 2014

Tác giả
Nguyễn Văn Luân

21
XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
TRƯỜNG THPT LÊ QUÝ ĐÔN
Tổng điểm: ………… Xếp loại: ………………………
TM. HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
CHỦ TỊCH
(Ký, ghi rõ họ và tên, đóng dấu)
22