Hoạt động nhóm

1
1
D¹y häc hîp t¸c
D¹y häc hîp t¸c
theo nhãm nhá
theo nhãm nhá
ë tr êng phæ th«ng
ë tr êng phæ th«ng
2
A. Một số chú ý
A. Một số chú ý
Bên cạnh việc nghiên cứu lí luận, để DHHTTNN có
hiệu quả cần l u ý một số nội dung cơ bản (sẽ nói tới d
ới đây) đồng thời tập d ợt để vận dụng linh hoạt,
nhuần nhuyễn
3
I. Phục vụ tính đa mục đích
I. Phục vụ tính đa mục đích
1.Các kết quả nghiên cứu cho thấy tính u việt của
DHHTTNN trong việc hình thành những phẩm chất
quan trọng cho con ng ời trong thời đại ngày nay, nh :
tính độc lập, tích cực, tự tin, tinh thần hợp tác. Do đó
DHHTTNN góp phần hoàn thành nhiệm vụ học tập và
mục tiêu giáo dục
2.Đồng thời các kết quả nghiên cứu cho thấy để HS làm
việc nhóm có hiệu qủa cần có các kĩ năng:
-
KN hình thành nhóm
-

KN giao tiếp trong nhóm
-
KN xây dựng và duy trì sự tin t ởng lẫn nhau
-
KN giải quyết bất đồng
4

Để giúp HS hình thành và rèn luyện các KN trên GV
nên bắt đầu bằng việc phân tích NV của nhóm để xác
định KN cụ thể

Giải thích cho HS hiểu là phải học những KN cần thiết
cho HĐ nhóm
-
Tạo cơ hội cho HS thực hành những KN đó. Rèn KN là
việc làm không đơn giản, đòi hỏi quá trình, tránh chủ
quan nóng vội
- GV nên ghi nhận sự tiến bộ của HS trong các HĐ nhóm
để khích lệ động viên và có kế hoạch nâng cao khả năng
làm việc theo nhóm của mỗi em.
5
II. Phù hợp nội dung bài học
II. Phù hợp nội dung bài học
1. Không phải bất kì nội dung nào cũng đòi hỏi phải tổ
chức DHHTTNN mà chỉ những nội dung phức tạp, có
nhiều cách hiểu khác nhau đòi hỏi HS phải tự tìm hiểu,
tự nghiên cứu
2. Thiết kế HĐ nhóm sao cho mỗi nhóm cũng nh từng
thành viên trong nhóm phải có nhiệm vụ cụ thể, h ớng
vào giải đáp câu hỏi hay nội dung chính của bài học

6

Để giúp HS hình thành và rèn luyện các KN trên GV
nên bắt đầu bằng việc phân tích NV của nhóm để xác
định KN cụ thể

Giải thích cho HS hiểu là phải học những KN cần thiết
cho HĐ nhóm
-
Tạo cơ hội cho HS thực hành những KN đó. Rèn KN là
việc làm không đơn giản, đòi hỏi quá trình, tránh chủ
quan nóng vội
- GV nên ghi nhận sự tiến bộ của HS trong các HĐ nhóm
để khích lệ động viên và có kế hoạch nâng cao khả năng
làm việc theo nhóm của mỗi em.
7
3. DHHTTNN có thể đ ợc sử dụng trong toàn bộ giờ học,
cũng có thể chỉ trong một vài thời điểm của tiết học.
Điều này phụ thuộc nội dung, nhiệm vụ học tập, KN
làm việc nhóm của HS, vào điều kiện tr ờng lớp, ph ơng
tiện, thói quen địa ph ơng
8

Để giúp HS hình thành và rèn luyện các KN trên GV
nên bắt đầu bằng việc phân tích NV của nhóm để xác
định KN cụ thể

Giải thích cho HS hiểu là phải học những KN cần thiết
cho HĐ nhóm
-

Tạo cơ hội cho HS thực hành những KN đó. Rèn KN là
việc làm không đơn giản, đòi hỏi quá trình, tránh chủ
quan nóng vội
- GV nên ghi nhận sự tiến bộ của HS trong các HĐ nhóm
để khích lệ động viên và có kế hoạch nâng cao khả năng
làm việc theo nhóm của mỗi em.
9
4. Một số nội dung có thể sử dụng DHHTTNN :
-
So sánh, phân tích (một hiện t ợng, một sự kiện)
-
Phân loại, sắp xếp thứ tự (trình tự tiến hành)
-
Ghi nhớ, khắc sâu (tự rèn kĩ năng)
-
Ôn tập
-
Bài tập TNKQ
-
Mô phỏng (t ơng tự mẫu GV đã h ớng dẫn)
-
Tiếp cận khái niệm mới (HS chuẩn bị tr ớc một số đồ
dùng học tập )
-
Phát hiện sai lầm và sửa chữa
10
III. Phát huy tối đa HĐ của thành viên
III. Phát huy tối đa HĐ của thành viên
1. L u ý :
-Một nhóm làm việc nhanh và đúng ch a chắc mọi thành

viên trong nhóm đã làm việc có chất l ợng, đôi khi kết
quả đó chỉ là kết quả của một hai thành viên trong
nhóm
- Một nhóm HĐ có hiệu quả phải phát huy tối đa sức mạnh
của tất cả thành viên trong nhóm với sự chia sẻ nguồn
lực, hỗ trợ nhau hoàn thành nhiệm vụ. Kết quả của
nhóm là kết quả của sự nỗ lực tập thể chứ không của
riêng cá nhân nào
- Mức độ tham gia thảo luận của HS trong nhóm càng lớn
thì hiệu quả DHHTTNN càng cao
11
2. Để đạt đ ợc hiệu quả cần :
-
Thiết kế nhiệm vụ phân chia vai trò, điều khiển, h ớng
dẫn, kiểm tra Sao cho KN HĐ nhóm của HS đ ợc tốt
nhất
-
Đánh giá kết quả HĐ nhóm chẳng những dựa vào việc
hoàn thành nhiệm vụ và đúng thời gian mà còn phải
đánh giá cả sự tham gia của mỗi thành viên trong nhóm,
tinh thần hợp tác,
12
B. Khái niệm về DH hợp tác theo nhóm nhỏ
B. Khái niệm về DH hợp tác theo nhóm nhỏ
Lớp học đ ợc chia thành những nhóm từ 4 đến 6 ng
ời. Tuỳ mục đích s phạm và yêu cầu của vấn đề
học tập, các nhóm đ ợc phân chia ngẫu nhiên hay
có chủ định, đ ợc duy trì ổn định trong cả tiết học
hoặc thay đổi theo từng hoạt động, từng phần của
tiết học, các nhóm đ ợc giao cùng một nhiệm vụ

hoặc đ ợc giao những nhiệm vụ khác nhau.
Nhóm tự bầu ra nhóm tr ởng nếu thấy cần. Các
thành viên trong nhóm có thể luân phiên nhau làm
nhóm tr ởng. Nhóm tr ởng phân công cho mỗi nhóm
viên thực hiện một phần công việc. Trong nhóm
nhỏ mỗi thành viên thực hiện một phần công việc
đ ợc hoạt động tích cực,
13
B. Khái niệm về DH hợp tác theo nhóm nhỏ
B. Khái niệm về DH hợp tác theo nhóm nhỏ
Không thể ỷ lại vào một vài ng ời năng động và nổi
trội hơn, nh ng có sự hợp tác, giúp nhau tạo thành
kết quả chung của nhóm. Kết quả làm việc của
mỗi nhóm sẽ đ ợc đóng góp vào kết quả chung của
cả lớp, nhóm có thể cử ra một đại diện hoặc có thể
phân công mỗi nhóm viên trình bày một phần nếu
nhiệm vụ đ ợc giao là khá phức tạp.
Cấu tạo của một hoạt động theo nhóm (trong một
phần của tiết học, một tiết hoc, một buổi học) có
thể là nh sau:
14
C. Cấu tạo của một HĐ theo nhóm nhỏ
C. Cấu tạo của một HĐ theo nhóm nhỏ
1) Làm việc chung cả lớp
-
Nêu vấn đề, xác định nhiệm vụ nhận thức;
-
Tổ chức các nhóm, giao nhiệm vụ cho các nhóm;
-
H ớng dẫn cách làm việc theo nhóm.

15
C. Cấu tạo của một HĐ theo nhóm nhỏ
C. Cấu tạo của một HĐ theo nhóm nhỏ
2) Làm việc theo nhóm
-
Phân công trong nhóm. Từng cá nhân làm việc độc
lập;
-
Trao đổi ý kiến, thảo luận trong nhóm;
-
Cử đại diện (hoặc phân công tr ớc) chịu trách
nhiệm trình bày kết quả làm việc của nhóm.
3) Thảo luận tổng kết tr ớc toàn lớp
-
Các nhóm lần l ợt báo cáo kết quả;
-
Thảo luận chung;
-
GV tổng kết, đặt vấn đề tiếp theo.
16
C. Cấu tạo của một HĐ theo nhóm nhỏ
C. Cấu tạo của một HĐ theo nhóm nhỏ
PPDH hợp tác theo nhóm nhỏ cho phép các thành
viên trong nhóm chia sẻ các suy nghĩ, băn khoăn,
kinh nghiệm, hiểu biết bản thân, cùng nhau xây
dựng nhận thức, thái độ mới. Bằng cách nói ra
những điều đang nghĩ, mỗi ng ời có thể nhận rõ
trình độ hiểu biết của mình về chủ đề nêu ra, thấy
mình cần học hỏi thêm những gì. Bài học trở thành
quá trình học hỏi lẫn nhau chứ không phải chỉ là

sự tiếp nhận thụ động từ GV.
Theo PP này, mọi ng ời dễ hiểu, dễ nhớ hơn vì họ đ
ợc tham gia trao đổi, trình bày vấn đề nêu ra, cảm
thấy hào hứng khi trong sự thành công chung của
cả lớp có phần đóng góp của mình.
17
C. Cấu tạo của một HĐ theo nhóm nhỏ
C. Cấu tạo của một HĐ theo nhóm nhỏ

L u ý:
Ph ơng pháp này th ờng đ ợc vận dụng trong các lớp
học ở tr ờng THPT nh một PP trung gian giữa làm
việc chung cả lớp với làm việc độc lập của từng học
sinh. Tuy nhiên, áp dụng PP này th ờng bị hạn chế
bởi không gian chật hẹp của lớp học, bởi thời gian
hạn định của tiết học, cho nên GV phải biết tổ
chức hợp lý mới có kết quả. Không nên lạm dụng
các HĐ nhóm và cần đề phòng xu h ớng hình thức.