BÀI 31 : TẬP TÍNH Ở ĐV

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LẠNG SƠN

SINH H C 11 – C B NỌ Ơ Ả
SINH H C 11 – C B NỌ Ơ Ả
T : HÓA - SINH ổ
T : HÓA - SINH ổ
Thực hiện: Nguyễn Thị Nhàn
Lạng sơn, tháng 1 năm 2010
H1. Hãy cho biết
những hiện tượng
trong hình vẽ?
Đó là hiện tượng
gì?
Khỉ dùng que bắt mối
Mèo vờn chuột
Ong xây tổ Nhện chăng tơ
Chim làm tổ
I. KHÁI NIỆM
1. Ví dụ:
H2. Cho 1 số
ví dụ khác về
tập tính ?
- Mèo vờn chuột – Chim làm tổ
-
Ong hút mật - Nhện chăng tơ
-
Công khoe mẽ - Khỉ làm xiếc
H3. Thế nào
là tập tính ?
2. Khái niệm:

- Tập tính động vật là chuỗi phản ứng trả lời các
kích thích của môi trường nhờ đó mà động vật tồn
tại và phát triển.
H4. Thực
chất của tập
tính là gì?
Tập tính có ý
nghĩa gì đối
với động vật?
- Thực chất tập tính là một chuỗi phản xạ.
- Giúp động vật tồn tại và phát triển.
H5. Có mấy
loại tập tính
là những loại
nào ? Hãy
phân biệt các
loại tập tính
tờ các VD
trên?
Tập tính bẩm sinh
Tập tính học được
(Tập tính thứ sinh)
Tập tính
- Là hoạt động cơ bản sinh ra đã có. Bẩm sinh, di
truyền, đặc trưng cho loài do gen quy định.
Ví dụ: Nhện giăng tơ, Ong làm tổ, Hổ mẹ bảo vệ con

I. KHÁI NIỆM
1. Ví dụ:
2. Khái niệm:

I. PHÂN LOẠI
TẬP TÍNH
H5. Có mấy
loại tập tính
là những loại
nào ? Hãy
phân biệt các
loại tập tính ?
1, Tập tính
bẩm sinh
Tập tính bẩm sinh
Tập tính học được
(Tập tính thứ sinh)
Tập tính
Là tập tính được hình thành trong quá trình sống
thông qua học tập và rút kinh nghiệm. Không bền
vững, dễ thay đổi (Tinh tinh dùng que bắt mối, Khỉ
làm xiếc…)
I. KHÁI NIỆM
1. Ví dụ:
2. Khái niệm:
I. PHÂN LOẠI
TẬP TÍNH
H5. Có mấy
loại tập tính
là những loại
nào ? Hãy
phân biệt các
loại tập tính ?
1, Tập tính

bẩm sinh
2, Tập tính
học được:
Tập tính bẩm sinh
Tập tính học được
Tập
tính
I. KHÁI NIỆM
1. Ví dụ:
2. Khái niệm:
I. PHÂN LOẠI
TẬP TÍNH
H6. Mèo vờn
chuột, chim làm
tổ có gì khác với
tập tính ở các
VD trên ? thuộc
loại tập tính
nào ?
1, Tập tính bẩm
sinh
2, Tập tính học
được:
3, Tập tính hỗn
hợp:
Tập tính hỗn hợp
H7. Thế nào
là tập tính
hỗn hợp ?
- Tập tính hỗn vừa có cả

nguồn gốc hợp: Là tập tính
ở 1 số Đv bẩm sinh, vừa có
cả nguồn gốc học được
- VD: Mèo vờn chuột, chim làm tổ
H8. Phân
biệtcác loại
tập tính phần
lệnh (SG)/125?

-
1, 2 là tập tính
bẩm sinh.
-
3 Tập tính học
đượ
Thực chất của tập tính là một chuỗi các phản xạ.
Các phản xạ được thực hiện qua cung phản xạ.
Cơ quan
thụ cảm
Cơ quan
phân tích
Cơ quan
thực hiện
Kích thích
ngoài
Hoặc
trong
Hành
động
- Có 2 loại phản xạ: PXCĐK và PXKĐK

- Các tập tính bẩm sinh là một chuỗi phản xạ
không điều kiện kế tiếp nhau, do gen quy định →
thường bền vững, không thay đổi.
I. KHÁI
NIỆM
II. PHÂN
LOẠI TẬP
TÍNH
H9. Cơ sở
thần kinh
của các loại
tập tính ở
động vật là gì
?
III. CƠ SỞ
THẦN KINH
CỦA TẬP
TÍNH
H10. Có
mấy loại
phản xạ?
H11. Vậy
tập tính
bẩm sinh
thuộc loại
phản xạ
nào? Có đặc
điểm gì?
H12. Tập
tính học

được thuộc
loại phản xạ
nào? Có đặc
điểm gì?
- Các tập tính học được chính là chuỗi phản xạ
có điều kiện do học tập, rèn luyện mà có → dễ thay
đổi.
* Lưu ý:
-
Khi số lượng xi náp trong cung phản xạ tăng lên thì
mức độ phức tạp của tập tính cũng tăng lên
-
Sự hình thành tập tính học được ở ĐV phụ thuộc vào
mức độ tiến hóa của HTK và tuổi thọ của chúng
-
Một số tập tính ở ĐV như: sinh sản, ngủ đồng là kết
quả phối hợp hoạt động của HTK và hệ nội tiết
Câu 1: Tập tính bẩm sinh ở động vật không có đặc điểm:
A. Sinh ra đã có, không cần học hỏi
B. Mang tính bản năng
C. Có thể thay đổi theo hoàn cảnh sống
D. Được quyết định bởi yếu tố di truyền
Câu 2: Tập tính thứ sinh ở động vật có chung đặc điểm:
A. Sinh ra đã có
B. Được truyền từ đời trước sang đời sau
C. Phải học trong đời sống mới có được
D. Suốt đời không đổi
BÀI TẬP VỀ NHÀ
Bài1. Lập bảng so sánh 2 loại tập
tính bẩm sinh và tập tính học được

với các chỉ tiêu so sánh như sau:
- Khái niệm - Cơ sở thần kinh
- Tính chất - Ví dụ

Loại tập
tính
Khái niệm Cơ sở thần
kinh
Tính chất Ví dụ
Tập tính
bẩm sinh
Tập tính
học được
BÀI TẬP VỀ NHÀ
THUỶ TỨC
HTK dạng chuỗi hạch
HTKdạng lưới
Bài 2:Ở ĐV có HTK dạng lưới và
HTK dạng chuỗi hạch, các tập tính
của chúng hầu hết là tập tính bẩm
sinh. Vì sao?
Bài 3: Tại sao ở người và động vật
có HTK phát triển có nhiều tập
tính học được?
BÀI TẬP VỀ NHÀ
BÀI TẬP VỀ NHÀ
- Trả lời câu hỏi trong sách giáo khoa.
-
Đọc trước bài 32 “Tập tính của động vật (tiếp theo)”.
-

Ôn kiểm tra 15 phút bài 1 – HKII
-
Câu hỏi trắc nghiệm: Bài 23, 24, 26, 27, 28, 29, 30 ( 8 mã đề mỗi mã đề
6 câu )
-
Câu hỏi tự luận : Bài 26, 27, 28, 29, 30 ( 2 câu / 1 mã đề .
-
Ví dụ:
•
1, Hãy cho biết con thủy tức sẽ phản ứng như thế nào khi ta dùng kim
nhọn châm vào thân nó? Phản xạ của thủy tức có phải là phản xạ không?
Vì sao?
•
2, Khi kích thích tại 1 điểm trên cơ thể, động vật có hệ thần kinh dạng lưới
phản ứng toàn thân và tiêu tốn năng lượng vì sao?
•
3, Xung thần kinh xuất hiện ở nơi bị kích thích sẽ lan truyền dọc theo sợi
thần kinh.Như thế nào ?
•
4, Trong cơ chế hình thành điện thế nghỉ K+ khuếch tán theo chiều nào?
Nguyên nhân? Kết quả? Na+ có đồng thời khuếch tán không? Vì sao?
•

BÀI TẬP VỀ NHÀ
4, Trong cơ chế hình thành điện thế nghỉ K+ khuếch tán theo chiều nào?
Nguyên nhân? Kết quả? Na+ có đồng thời khuếch tán không? Vì sao?
5, Cho biết những nguyên nhân gây ra điện thế nghỉ ?
6, Phân biệt cấu tạo hệ thần kinh dạng ống với hệ thần kinh dạng lưới và hệ
thần kinh dạng chuỗi hạch ?
7, Cho biết cung phản xạ tự vệ ở người gồm những bộ phận nào?

8, Khi bị kích thích, phản ứng của động vật có hệ thần kinh dạng ống có gì
khác với hệ thần kinh dạng lưới và hệ thần kinh dạng chuỗi hạch ? Chi ví dụ
minh họa ?
9,
Vì sao quá trình truyền tin qua xináp chỉ theo 1 chiều, từ màng trước qua màng
Vì sao quá trình truyền tin qua xináp chỉ theo 1 chiều, từ màng trước qua màng
sau mà k thể theo chiều ngược lại ?
sau mà k thể theo chiều ngược lại ?
10, Trình bày 3 chiều hướng tiến hóa của hệ thần kinh ở động vật có tổ chức
thần kinh?