Tải bản đầy đủ (.doc) (8 trang)

Bằng kiến thức về quan hệ quốc tế, đồng chí hãy làm rõ công cuộc đổi mới XHCN là con đường phát triển tất yếu của cách mạng VN giai đoạn hiện nay

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (126.93 KB, 8 trang )

SEMINAR
MÔN : QUAN HỆ QUỐC TẾ
Đề bài : Bằng kiến thức về quan hệ quốc tế, đồng chí hãy làm rõ công cuộc đổi
mới XHCN là con đường phát triển tất yếu của cách mạng VN giai đoạn hiện nay
BÀI LÀM
Sau những sai lầm trong thời kỳ đầu quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam dẫn
đến khủng hoảng kinh tế - xã hội trầm trọng giai đoạn trước 1986, bắt đầu từ Đại hội
Đảng lần VI, Đảng ta đã xác định rằng để tồn tại sống còn, công cuộc xây dựng CNXH ở
nước ta bắt buộc phải đổi mới. Từ đó đến nay, công cuộc đổi mới XHCN toàn diện và
sâu sắc đã chứng tỏ nó là con đường phát triển tất yếu của cách mạng Việt Nam. Bằng lý
luận quan hệ quốc tế, chúng ta phân tích làm rõ luận điểm trên.
Trước hết, cần phải khẳng định rằng sự ra đời của CNXH hiện thực là phù hợp với
sự phát triển của xã hội loài người, bởi vì lịch sử xã hội loài người luôn phát triển từ thấp
đến cao, từ chưa hoàn thiện đến hoàn thiện, chế độ xã hội ra đời sau bao giờ cũng cao
hơn xã hội ra đời trước.
CNXH còn là sản phẩm trực tiếp của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế bởi
vì chủ nghĩa xã hội là mục đích, là lý tưởng để giai cấp vô sản phải đạt tới và là ước mơ
là nguyện vọng của quần chúng nhân dân lao động. Chính vì lý do trên mà giai cấp công
nhân thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình bằng đường lối chiến lược của Đảng đề ra.
Đường lối đó phù hợp với nguyện vọng của QCND nên nó có ý nghĩa thực tiễn to lớn, sự
ra đời của CNXH hiện thực là tất yếu lịch sử mà không sức mạnh nào có thể ngăn cản
được. Trong tác phẩm tuyên ngôn của Đảng Cộng Sản, Mác chỉ rõ : “ Sự diệt vong của
chủ nghĩa tư bản và sự thắng lợi của chủ nghĩa Cộng Sản đều là tất yếu như nhau”. Các
nhà kinh điển còn dự đoán thiên tài về một xã hội tương lai. Xã hội Cộng sản Chủ Nghĩa
là xã hội mà trong đó có áp bức bóc lột bất công đều bị xoá bỏ, con người được tự do ấm
no, hạnh phúc có cuộc sống công bằng văn minh.
Quan niệm về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của Đảng ta
lựa chọn là con đường duy nhất và đúng đắn, thực tế đã chứng minh Đảng ta đã lãnh đạo
giai cấp công nhân và nhân dân lao động tiến hành cuộc đấu tranh cách mạng lâu dài,
gian khổ và giành được những thắng lợi vĩ đại làm cuộc cách mạng tháng tám thành
công, đánh thắng cuộc chiến tranh xâm lược của thực dân Pháp, giải phóng nửa đất nước,


miền Bắc chuyển sang giai đoạn Cách Mạng Xã Hội Chủ Nghĩa, đồng thời kháng chiến
chống Mỹ giải phóng miền Nam thống nhất tổ quốc cả nước bước vào thế kỷ quyết định
lên CNXH.
Vì sao đi lên CNXH là một tất yếu khách qua. Như mọi người đều biết, việc lực
chọn con đường Cách Mạng Vô Sản, từ cách mạng giải phóng dân tộc tiến tới mục tiêu
chủ nghĩa Xã hội, đã được Bác Hồ nêu trong chánh cương vắn tắt của Đảng: “ làm tư sản
dân quyền CM và thổ địa CM để đi tới xã hội Cộng Sản”. Sự lựa chọn ấy dựa trên hai căn
cứ chủ yếu: một là, chỉ có CNXH mới giải phóng được nhân dân lao động khỏi mọi áp
bức bất công, mới đem lại cuộc sống ấm no, tự do hạnh phúc cho nhân dân, hai là thắng
lợi của Cách Mạng Xã Hội Chủ Nghĩa Tháng 10 Nga 1917 đã mở ra thời đại mới, tạo ra
khả năng hiện thực cho các dân tộc lạc hậu tiến lên con đường XHCN. Thắng lợi của các
cuộc kháng chiến chống đế quốc xâm lược và những thành tựu bước đầu của công cuộc
xây dựng chủ nghĩa xã hội, công cuộc đổi mới ở nước ta, chứng tỏ sự định hướng mục
tiêu chủ nghĩa xã hội do Đảng ta từ đầu là đúng đắn.
Sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp năm 1954, vấn đề bước
vào con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc trở thành lẽ đương nhiên. Xét cả
về lý luận lẫn thực tiễn, cả về tình hình trong nước và hoàn cảnh quốc tế, không những
cho phép mà còn đòi hỏi phải như thế nào? Bởi vì:
Nhân dân lao động nước ta đã từng chiến đấu, hy sinh không chỉ nhằm mục đích giành
lại độc lập dân tộc, mà còn gì cuộc sống ấm no, tự do hạnh phúc. Những yêu cầu đó chỉ có
CNXH mới đáp ứng được.
Trong CM dân tộc dân chủ, giai cấp công nhân thông qua đội tiên phong của mình
là Đảng CS để lãnh đạo cách mạng. Đảng ta lấy chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của mình, Đảng ta phấn đấu
vì lý tưởng XHCN, CSCN. Khi giành được chính quyền, để từng bước thực hiện được
mục đích nói trên, CMVN dưới sự lãnh đạo của Đảng không thể không bước vào thời kỳ quá
độ tiến lên CNXH.
Những năm 1950, Liên Xô đã trở thành một cường quốc, cùng với một loạt nước
XHCN ra đời, tạo thành hệ thống XHCN vững mạnh. Toàn bộ lịch sử cách mạng VN đã
chứng minh rõ qui luật của cách mạng nước ta là độc lập, dân tộc gắn liền với CNXH, chỉ

có đi lên CNXH mới giành và giữ được độc lập, tự do cho dân tộc. Khôngquán triệt sâu
sắc ngọn cờ độc lập dân tộc và CNXH thì không huy động được sức mạnh tổng hợp của
nhân dân trong nước cũng như nhân dân thế giới. Trong quá trình đấu tranh vì độc lập,
dân tộc, không tiến lên CNXH mà đi con đường TBCN có nghĩa là chuyển các thành quả
cách mạng vào tay lực lượng khác có lợi ích đối lập với lợi ích của nhân dân. Không phải
ai khác, chính nhân dân lao động sẽ một lần nữa rơi vào vòng bị áp bức, bóc lột. Đông
đảo nhân dân ta nhất định không chấp nhận điều đó.
* Những thành tựu của CNXH :
Những thành tựu trong lịch sử của CNXH đã đạt được những thành tựu vĩ đại, về
chính trị đã xác lập được xã hội do dân làm chủ, về kinh tế trong quá trình phát triển, mặc
dù gặp nhiều khó khăn thử thách nhưng CNXH cũng đạt được những thành tựu đáng kể.
Liên Xô đi lên CNXH từ nền kinh tế thấp và đã trở thành một cường quốc về văn hoá xã
hội đã nâng dần cuộc sống vật chất cả tinh thần.
Trên thực tế, CNXH đã xác lập được chế độ xã hội của những người lao động, mà
bản chất của nó là vì con người, phục vụ con người. Nhân dân lao động là người trực tiếp
tham gia vào quá trình sản xuất và quản lý xã hội. CNXH không ngừng tạo điều kiện cho
người lao động cống hiến trí tuệ, năng lực của mình vào công cuộc xây dựng và bảo vệ
chế độ XHCN.
* Những sai lầm của CNXH :
Bên cạnh những thành tựu đạt được, CNXH vẫn mắc phải sai lầm thiếu sót làm biến
dạng:
Về chính trị: Vấn đề dân chủ trong thời gian dài, CNXH không thực hiện đúng,
đầy đủ bản chất và nền dân chủ theo chủ nghĩa Mac – Lênin mà thực hiện nền dân chủ
hình thức, cắt xén thậm chí giả dối. Đảng trong thời gian vừa qua cũng mắc phải sai lầm
trên, thực tế ở nhiều nước XHCN thời gian qua chưa làm tròn vai trò của người chiến sĩ
tiên phong thể hiện ở chỗ tư duy giáo điều.
Về lý luận: Đã biểu hiện sự lạc hậu, yếu kém, tổ chức bộ máy cồng kềnh hoạt động
kém hiệu quả, chế độ trách nhiệm không rõ ràng, nghị quyết ra nhiều nhưng làm ít, công
tác kiểm tra thiếu kịp thời, xử lý chưa nghiêm minh, thậm chí cấp trên nói, cấp dưới
không nghe. Nhà nước ở các nước XHCN vừa qua chưa thể hiện đúng là nhà nước của

dân, do dân và vì dân. Nhà nước không điều hành và quản lý bằng pháp luật mà nhà nước
mất dân chủ đối với nhân dân lao động, hoạt động còn chồng chéo trong các cơ quan giữa
hành pháp và lập pháp, lẫn lộn chức năng quản lý nhà nước với quản lý sản xuất kinh
doanh, chưa phát huy hết quyền tự chủ trong sản xuất kinh doanh, tệ tham nhũng, nạn
mất dân chủ còn diễn ra ở nhiều nơi, nhiều vấn đề gây phiền hà cho nhân dân.
Về kinh tế: Sai lầm trong chế độ sở hữu, thời gian không thực hiện đúng và đầy đủ
những bản chất, những nguyên lý của chủ nghĩa Mác – Lênin về chế độ sở hữu mà dùng
biện pháp nhà nước ép buộc cưỡng bức chạy theo chỉ tiêu pháp lệnh. Không để cho nhân
dân họ tự quyết định. Chính nguyên nhân này làm ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống
nhân dân, từ đó dẫn đến mất niềm tin với Đảng và nhà nước.
Về sản xuất hàng hoá: Thời gian qua chưa nhận thức đầy đủ về nền sản xuất hàng
hoá mà cho rằng CNXH không có nền sản xuất hàng hoá, đã triệt tiêu động lực sản xuất
dẫn đến nền kinh tế chậm phát triển.
Về chế độ phân phối cũng mắc phải sai lầm, khuyết điểm không thực hiện phân
phối theo lao động mà thực hiện theo phân phối cấp bậc và kèm theo chủ nghĩa bình
quân.
Về quan hệ kinh tế đối ngoại: thì chỉ quan hệ một chiều dựa vào sự giúp đỡ một
bên chứ không phải quan hệ đôi bên cùng có lợi, từ đó làm nảy sinh sự trông chờ, ỷ lại và
thực hiện nền kinh tế khép kín, cách biệt với nền kinh tế thế giới, chỉ biết quan hệ trong
các nước XHCN mà thôi, chứ không cần quan hệ với các nước TBCN tức là CNXH đã
ngủ quên trên những biến động của xã hội, say sưa với chiến thắng, thoả mãn với chế độ
XHCN. CNXH đã mắc sai lầm biệt lập, đóng cửa với nền kinh tế thế giới. Do vậy, không
tiếp thu được những thành tựu mới nhất của cuộc cách mạng khoa học công nghiệp hiện
đại. Mặt khác, các nước XHCN đóng khung các quan hệ kinh tế giữa các nước XHCN
với nhau đi ngược lại xu thế quốc tế hoá, toàn cầu hoá của nền kinh tế thế giới, làm cho
nền kinh tế của các nước XHCN không thể phát triển được.
CNXH, trong thời gian dài đã không chú trọng đúng mức tới các ngành khoa học
ứng dụng, chưa sử dụng đúng mức đội ngũ trí thức. Từ đó dẫn đến hậu quả chưa sử dụng
hết tài năng, dẫn đến tình trạng chảy máu chất xám từ các quốc gia XHCN sang thế giới
TBCN.

Những sai lầm đó tích tụ lâu ngày, chậm được phát hiện, chậm được sửa chữa đã
đưa đến hậu quả nghiêm trọng chưa từng có trong lịch sử phát triển của CNXH. Mặt
khác, CNĐQ lợi dụng sai lầm đó để phản lại công cuộc CNXH, chủ nghĩa Mác – Lênin,
phủ nhận sự phát triển tất yếu của lịch sử xã hội loài người.
Chính những tư tưởng trên, cũng làm ảnh hưởng đến nền kinh tế. Do vậy, Đảng ta
chủ trương đổi mới, mở cửa quan hệ với các nước, nhưng phải linh linh động, sáng tạo
phù hợp với tình hình hiện nay.
Tính tất yếu của đổi mới là một tất yếu lịch sử khách quan do quá trình phát triển
của lịch sử xã hội loài người, đòi hỏi CNXH phải tiến hành đổi mới vì đó là sự tồn tại và
phát triển của một xã hội tương lai. Việc đổi mới này, đòi hỏi phải có những hình thức và
bước đi phù hợp với hoàn cảnh và điều kiện cụ thể trong từng giai đoạn lịch sử, hướng tới
mục tiêu phát triển của CNXH. Phải thực hiện một cách đầy đủ những bản chất nhân đạo,
dân chủ và văn minh.
Đổi mới là quá trình tìm tòi sáng tạo để vươn lên, đổi mới phải tiến hành trên tất cả
các lĩnh vực của đời sống xã hội.
Yêu cầu nhiệm vụ đặt ra cho các Đảng cộng sản cầm quyền và nhà nước XHCN là
phải mở rộng và phát huy dân chủ tạo điều kiện cho nhân dân phát huy tích cực sáng tạo
trong công cuộc xây dựng CNXH. Muốn vậy, phải cương quyết khắc phục những quan
hệ giá trị đã kiềm hãm sự phát triển kinh tế xã hội, xây dựng mối quan hệ mới trong hệ
thống chính trị. Tăng cường giáo dục lối sống theo phương châm: Sống và làm việc theo
hiến pháp và pháp luật, giữ gìn kỷ cương và trật tự xã hội.
Về kinh tế: Vấn đề hàng đầu của công cuộc đổi mới là sự thay đổi cơ chế quản lý
bằng mệnh lệnh, tập trung, hành chánh bao cấp sang cơ chế thị trường, có sự quản lý của
nhà nước theo định hướng XHCN dưới sự lãnh đạo của Đảng. Nhiệm vụ này phải tiến
hành ở tất cả các khâu của nền kinh tế, đa dạng hoá hình thức sở hữu. Trong đó sở hữu
nhà nước và tập thể giữ vai trò nền tảng, đổi mới quan hệ kinh tế đối ngoại trên nguyên
tắc bình đẳng cùng có lợi, giữ vững độc lập, tự chủ.
Về xã hội: Phải thật sự quan tâm đến vấn đề con người, con người vừa là mục đích,
vừa là động lực thực hiện công cuộc đổi mới đảm bảo công bằng và tiến bộ xã hội.
Tuy nhiên, sau nhiều năm tiến hành cải tổ, đổi mới ở các nước XHCN đưa đến kết

quả không giống nhau. Một số nước càng lún sâu vào khủng hoảng và đi đến tan rã
CNXH như: Liên Xô và các nước Đông Âu, do nhiều nguyên nhân trong đó nguyên nhân
xa rời các nguyên tắc Mác xít Lênin nít về định hướng, mục tiêu và bước đi. Một số nước
khác đã tiến hành công cuộc cải tổ, đổi mới dành được những thành tựu bước đầu quan
trọng như: Trung Quốc, Việt Nam …
* Những bài học kinh nghiệm :
Qua những thành công và thất bại trong cải tổ, đổi mới CNXH đã giúp cho các
Đảng CS rút ra được những bài học kinh nghiệm để tiếp tục quá trình cải tố, đổi mới
CNXH giành thắng lợi.
Thứ nhất là bài học về giữ vững mục tiêu dân tộc và CNXH trong quá trình đổi
mới, nắm vững hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ tổ quốc, kiên trì chủ nghĩa
Mác Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.
Thứ hai, kết hợp chặt chẽ ngay từ đầu đổi mới kinh tế với đổi mới chính trị, lấy đổi
mới kinh tế làm trọng tâm đồng thời từng bước đổi mới.
Thứ ba, xây dựng nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần, vận hành theo cơ chế thị
trường, đi đôi với tăng cường vai trò quản lý của nhà nước theo hướng XHCN. Tăng
trưởng kinh tế gắn liền với tiến bộ và công bằng xã hội, giữ gìn và phát huy bản sắc văn
hoá dân tộc, bảo vệ môi trường sinh thái.
Thứ tư, mở rộng và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy sức mạnh của
cả dân tộc.
Thứ năm, mở rộng hợp tác quốc tế tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ và giúp đỡ của
nhân dân thế giới, kết hợp với sức mạnh của cả dân tộc với sức mạnh của thời đại.
Thứ sáu, Tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, coi xây dựng Đảng là nhiệm vụ
then chốt.
* Những đổi mới của Đảng ta hiện nay :
Từ những thành tựu đã đạt được và những thiếu sót trong quá trình đổi mới, đồng
thời bám sát thực tiễn, Đảng ta đã tổng kết chặng đường qua 15 năm đổi mới đã rút ra bài
học kinh nghiệm sau:
Một là, trong quá trình đổi mới phải kiên trì mục tiêu độc lập dân tộc và CNXH trên
nền tảng chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Đứng trước những khó khăn

thử thách, những biến động phức tạp của tình hình thế giới và khu vực, Đảng ta luôn kiên
định xây dựng và thực hiện các chủ trương, chính sách đổi mới đúng đắn, phát huy những
truyền thống quí báu của dân tộc và những thành tựu cách mạng đã đạt được giữ vững
độc lập dân tộc, vững bước đi lên CNXH.
Hai là, đổi mới phải dựa vào dân vì lợi ích của dân, phù hợp với thực tiễn luôn luôn
sáng tạo. Tiến hành đổi mới xuất phát từ thực tiễn và cuộc sống của xã hội VN, tham
khảo kinh nghiệm tốt của thế giới, không sao chép bất cứ một mô hình có sẵn nào, đổi
mới toàn diện đồng bộ và triệt để với những bước đi hình thức và cách làm phù hợp. Có
những điều chỉnh bổ sung và phát triển cần thiết về chủ trương, phương pháp, biện pháp
linh hoạt sáng tạo, nhạy bén nắm bắt cái mới, tận dụng thời cơ, khắc phục sự trì trệ làm
chuyển biến tình hình.
Nhân dân tích cực thực hiện đổi mới trên mỗi lĩnh vực tạo ra nhiều điển hình tiên
tiến, kinh nghiệm hay và nhân tố mới, từ đó Đảng có cơ sở để tổng kết thực tiễn và phát
triển lý luận, đẩy mạnh công cuộc đổi mới. Đổi mới là sự nghiệp của nhân dân, do dân và
vì dân. Để công cuộc đổi mới thành công phải động viên được mọi tầng lớp nhân dân và
các thành phần kinh tế khác tham gia.
Ba là, đổi mới phải kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh của thời đại. Công cuộc
đổi mới diễn ra vào lúc cách mạng khoa học công nghệ trên thế giới phát triển như vũ
bão, toàn cầu hoá kinh tế ảnh hưởng đến cuộc sống các dân tộc, cuộc đấu tranh của nhân
dân thế giới vì hoà bình độc lập dân tộc và tiến bộ xã hội diễn ra sôi nổi. Tiến hành đổi
mới nhân dân ta ra sức tranh thủ tối đa cơ hội tốt do những xu thế nói trên tạo ra.
Bốn là, đường lối đúng đắn của Đảng là nhân tố quyết định thành công của sự
nghiệp đổi mới. Đảng khởi xướng và lãnh đạo công cuộc đổi mới, tổng kết thực tiễn và
nghiên cứu lý luận, hoàn thiện đường lối đổi mới, thường xuyên xây dựng, chỉnh đốn
Đảng tạo ra sự thống nhất về quan điểm ý chí và hành động trong toàn Đảng, lãnh đạo tổ
chức thực hiện xây dựng và kiện toàn bộ máy nhà nước trong sạch vững mạnh.
Tóm lại, mặc dù CNXH hiện nay đang đứng trước nhiều khó khăn thử thách to lớn. Song
CNXH vẫn tiếp tục duy trì củng cố xây dựng ở một số nước. Qua những năm cải tổ, đổi mới,
một số nước XHCN đã có những chuyển biến tích cực đạt những thành tựu quan trọng trên các
lĩnh vực của đời sống xã hội, có ảnh hưởng mạnh mẽ đến các Đảng CS và công nhân ở các nước

XHCN đã đổ vỡ. Ở các nước này hiện nay đang có sự chuyển biến tích cực trên con đường phục
hồi về tổ chức và hoạt động của các Đảng CS, điều này càng chứng tỏ rằng CNXH có sức thu
hút mạnh các lực lượng tiến bộ của thời đại với tư cách là một chế độ xã hội văn minh nhất trong
lịch sử, đại diện cho lực lượng sản xuất phát triển trong tương lai của xã hội loài người
II. Những sai lầm, thất bại làm biến dạng CNXH.:
Cuộc khủng hoảng của CNXH trong những năm qua không phải thuộc về bản chất của
CNXH khoa học-mà là sự khủng hoảng của một mô hình cụ thể, mô hình đó đã chứa đựng ở
trong đó không những biểu hiện CNXH không tưởng, chủ quan, duy ý trí, nóng vọi bất chấp qui
luật khách quan mà chậm được phát triển, khắc phục trong quá trình xây dựng CNXH.
Sau một thời gian dài mô hình CNXH đó đã được vận dụng và xây dựng ở nhiều nước đến
đầu những năm 80 nó đã bộc lộ rõ nét những thiếu sót, nhược điểm là cho nhip độ tăng trưởng
kinh tế chậm lại, sản xuất ngưng trệ, nền dân chủ bị vi phạm nghiêm trọng, các vấn đề XH trở
nên căng thẳng xuống cấp, các giá trị XH bị xáo trộn, kỷ luật không nghiêm đó là những biểu
hiện hoàn toàn xa lại với bản chất CNXH khoa học.
Hậu quả của các sai lầm trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội đã dẫn đến lòng tin
của nhân dân đối với Đảng cộng sản, đối với Nhà nước và chế độ XHCN bị giảm sút; nạn
chuyên quyền độc đoán, tham nhũng đã làm tổn thương nghiêm trọng đối với hình ảnh của
CNXH.
Về lý luận:Tư duy giáo điều, sự lạc hậu yếu kém về lý luận, bộ máy cầm quyền Đảng và
Nhà nước đã trở thành bộ máy cồng kềnh, quan liêu và hoạt động kém hiệu lực. Một bộ máy mất
dân chủ với nhân dân, bộ máy Đảng thành cơ quan siêu quyền lực, nằm ngoài sự kiểm soát của
nhân dân và pháp luật. Đào tạo một đội ngũ cán bộ phiến diện, chấp vá; từ đó đưa đến một
phương thức lãnh đạo thấp kém về hiệu quả, rối loại về chức năng giữa các cơ quan quyền lực.
Về kinh tế: Một thời gian dài CNXH đã thực hiện cơ chế quản lý tập trung quan liêu bao
cấp, mệnh lệnh, giờ đây cơ chế đó đã bộc lộ tính lỗi thời, nó không còn phù hợp khi mà cuộc
cách mạng khoa học - kỹ thuật và công nghệ hiện đại đang mở ra cho sự phát triển mạnh mẽ lực
lược sản xuất.
Trong quá trình phát triển, các nước XHCN chủ yếu thực hiện chiến lược phát triển kinh tế
theo chiều rộng, chậm ứng dụng những thành tựu của cuộc cách mạnh khoa học kỹ thuật. Trong
khi đó các nước tư bản đã lợi dụng tiếp cận nhanh chống sự phát triển của khoa học và kỹ thuật

và công nghệ hiện đại tạo ra năng suất lao động cao
Một thời gian dài CNXH đã thực hiện cơ chế quản lý tập trung quan liêu bao cấp, mệnh
lệnh giờ đây cơ chế đó đã bộc lộ tính lỗi thời, nó không còn phù hợp khi mà cuộc cách mạng
khoa học-kỷ thuật và công hiện đại đang mỡ ra cho sự phát triển mạnh mẽ lực lược sản xuất.
Trong quá trình phát triển, các nước XHCN chủ yếu thực hiện chiến lược phát triển kinh tế
theo chiều rộng, chậm ứng dụng những thành tựu của cuộc cách mạnh khoa học kỹ thuật. Trong
khi đó các nước tư bản đã lợi dụng tiếp cận nhanh chống sự phát triển của khoa học và kỹ thuật
và công nghệ hiện đại tạo ra năng suất lao động cao.
Trong thời gian dài CNXH đã không chú trọng đúng mức tới các ngành khoa học ứng
dụng, sử dụng chưa đúng mức đội ngũ KHKT . Từ đó dẫn đến hậu quả là không phát huy hết tài
năng, năng suất lao động thấp dẫn đến tình trạng chảy máu chất xám từ các nước XHCN sang
các nước TBCN
Những sai lầm đó đã tích tụ lâu ngày, chậm được phát hiện và khắc phục kịp thời đã đưa
đến hậu quả nghiêm trọng chưa từng có trong lịch sử của CNXH. Mặt khác, chủ nghĩa đế quốc
đã lợi dung những sai lầm đó để phản kích lại CNXH, chủ nghĩa Mác Lênin, phủ nhận sự phát
triển tất yếu của xã hội loài người là nhất định sẽ dẫn đến CNXH. Văn kiện Đại hội Đảng lần VII
đã chỉ rõ CNXH đã có lịch sử hơn 70 năm, có thành công và thất bại, đó là nguồn kinh nghiệm
vô giá
III. Cải tổ đối mới CNXH và những bài học kinh nghiệm :
Quá trình phát triển của lịch sử XH loài người mang bản chất luôn luôn vận động và biến
đổi không ngừng theo khuynh hướng tiến lên cải tổ, đổi mới hoàn thiện CNXH dưới sự lãnh đạo
của chính đảng CS là đòi hỏi tất yếu của quá trình phát triển lịch sử. Và hơn thế nữa còn là sự đòi
hỏi tất yếu của bản thân CNXH, đây là biểu hiện lành mạnh của nhận thức đánh giá chính mình
để khắc phục những sai lầm và tìm ra những con đường phát triển đúng đắn của CNXH,. Cải tổ,
đối mới không có nghĩa là bắt đầu một cuộc CM khác mà là sự tiếp tục của cuộc CM XHCN.
Quá trình đó phù hợp với sự đòi hỏi của thời đại trong giai đoạn hiện nay, khi mà loài người tiến
đến một giai đoạn mà sự tồn tại của các quốc gia tùy thuộc nhiều hơn vào những nhân tố KT-
XH, và mối quan hệ quốx tế.
Chính vì vậy, cải tổ, đổi mới là một tất yếu lịch sử, đây là chủ trương đúng đắn trong tình
hình hiện nay, để CNXH tự khẳng định mình trong quá trình phát triển lịch sử nhân loại

Công cuộc cải tổ đổi mới CNXH là một quá trình tìm tòi, sáng tạo trong quá trình phát triển
của mình. Để vươn tới thật sự là một XH tốt đẹp, là ước mơ, nguyện vọng của đông đảo quần
chúng nhân dân lao động thì cuộc cải tổ đổi mới phải được tiến hành trên tất cả lĩnh vực của đời
sống XH.
Trên lĩnh vực chính trị, vấn đề đặt ra cho các đảng CS và nhà nước XHCN phải mở rộng
và phát huy nền dân chủ cho nhân dân lao động, phát huy trí sáng tạo, chủ động trong công việc
xây dựng XHCN, muốn vậy phải khắc phục bệnh quan liêu, thói cửa quyền, mất dân chủ đối với
nhân dân, xây dựng mối quan hệ mới giữa các tổ chức trong hệ thống chính trị làm cho lòng tin
của quần chúng đối với Đảng, nhà nước và chế độ XHCN không ngừng được tăng cường. Đồng
thời phải tiến hành công tác giáo dục rộng rãi cho nhân dân sống và làm việc theo pháp luật
XHCN, giữ gìn kỷ cương và trật tự XH.
Trên lĩnh vực kinh tế : nội dung hàng đầu của công cuộc cải tổ, đổi mới là phải thay đổi cơ
chế quản lý tập trung quan liêu, bao cấp sang cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước theo
định hướng XHCN, dưới sự lãnh đạo của Đảng. Nhiệm vụ này phải được tiến hành ở tất cả các
khâu (giá cả, tài chính, tín dụng ) đa dạng hóa các hình thức sở hữu trong đó có sở hữu nhà
nước và sở hữu tập thể phải là nền tảng. Phải đổi mới quan hệ kinh tế đối ngoại trên nguyên tắc
bình đẳng, cùng có lợi, giữ vững độc lập tự chủ. Mục đích của cải cách về kinh tế là tạo ra một
tốc độ mới trong sự phát triển kinh tế, đưa nền kinh tế phát triển theo chiều sâu, tạo điều kiện giải
quyết tốt các chính sách XH.
Về vấn đề XH : phải quan tâm thật sự đến vấn đề con người, coi con người vừa là mục
đích vừa là động lực thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới. Đồng thời phải xây dựng mối quan
hệ quốc tế mới trên cơ sở tôn trọng độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của mỗi nước.
Tuy nhiên, một số nước XHCN đã thất bại sau nhiều năm tiến hành cải tổ đổi mới do nhiều
nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân xa rời các nguyên tắc MácXít Lêninnít về định hướng,
mục tiêu, về bước đi Do vậy càng lún sâu vào khủng hoảng và đi đến tan rã CNXH như ở Liên
Xô và các nước đông âu.
Song một số Đảng cầm quyền ở một số nước XHCN đã tiến hành công cuộc cải tổ mới
giành được những thành tựu quan trọng trong bước đầu trên con đường cải tổ đổi mới XHCN
như Trung Quốc, Việt Nam
Qua những thành công và thất bại trong quá trình cải tổ, đổi mới CNXH đã giúp cho các

Đảng cộng sản và công nhân quốc tế rút ra những bài học kinh nghiệm bước đầu để tiếp tục quá
trình cải tổ đổi mới CNXH giành được thắng lợi
Trước hết, kiên trì đường lối đổi mới và đổi mới có nguyên tắc. Kiên trì đường lối đổi mới
CNXH vì đây là con đường duy nhất đúng để CNXH tồn tại và phát triển hiện nay, nhưng phải
giữ vững nguyên tắc trong quá trình tiến hành cải tổ, đổi mới (giữ vững định hướng, mục tiêu
XHCN, giữ vững CN Mác Lênin, giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng CS, phát huy dân chủ
XHCN). Muốn vậy, phải chống bệnh giáo điều bảo thủ cản trở quá trình đổi mới
Thứ hai là phải tiến hành đổi mới toàn diện, đồng bộ các lĩnh vực đời sống XH, nhưng phải
có bước đi thích hợp trong mỗi thời kỳ bởi vì các lĩnh vực trong đời sống XH có quan hệ hữu cơ
ràng buộc lẫn nhau đều nằm trong thể thống nhất. Nếu không tiến hành đổi mới ở khâu nào đó sẽ
ảnh hưởng đến các lĩnh vực khác thì cải tổ đổi mới sẽ không giành được thắng lợi
Phải giải quyết mối quan hệ giữa đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị, đổi mới kinh tế
nhằm giải phóng lực lượng SX, phát huy mọi tiềm năng trong XH để tạo ra năng suất cao, hàng
hóa nhiều, đáp ứng nhu cầu thiết yếu của nhân dân, tạo ra cơ sở vững chắc để đổi mới chính trị và
ngược lai đổi mới về chính trì sẽ củng cố và phát huy những thành tựu của đồi mới về kinh tế.
Tuy nhiên, bước đi của từng lĩnh vực có khác nhau nhưng trong bất kỳ trường hợp nào cũng phải
bảo đảm sự ổn định về chính trị, tránh tình trạng hỗn loạn như đã xảy ra một số nước trong thời
gian vừa qua
Đổi mới kinh tế và chính trị - đây là 2 mặt cơ bản nhất của XH, là sự nghiệp đầy khó khăn
và phức tạp, là quá trì nh vừa làm vừa tìm tòi sáng tạo. Do vậy, phải thấy rõ mối quan hệ giữa 2
lĩnh vực đó để có những bước đi thích hợp, tác động, hỗ trợ lẫn nhau
Thứ ba, mở rộng và phát huy dân chủ XHCN cùng với cải cách kinh tế. Kinh nghiệm máy
năm tiến hành công cuộc cải tổ đổi mới CNXH ở các nước XHCN vừa qua cho thấy rằng cùng
với cải cách kinh tế thì sự cần thiết phải mở rộng và phát huy dân chủ XHCN. Đây là một khâu
trọng yếu của cô ng cuộc cải tổ đổi mới. Vậy đối tượng để mở rộng và phát huy dân chủ XHCN
phải là công nhân, nông dân và trí thức, các tầng lớn nhân dân lao động khác. Mở rộng và phát
huy dân chủ phải được thực hiện trên các lĩnh vực của đời sống XH. Trong đó, dân chủ trên lĩnh
vực kinh tế phải được coi là mắt khâu trọng yếu trong quá trình dân chủ hóa vì kinh tế là nền tảng
của đời sống XH. Mở rộng dân chủ hóa không thể không chuyên chính với mọi kẻ thù của nhân
dân. Không thể không đi đôi với kỷ luật và trách nhiệm, dân chủ không tách rời tập trung nếu

không để rơi vào tình trạng hỗn loạn, vô chính phủ, bị các thế lực phản động lợi dụng để chống
phá công cuôc cải tổ đổi mới.
Thứ tư, đổi mới bắt đầu từ Đảng xét đến cùng điều kiện quyết định để giành thắng lợi là
Đảng phải tự đổi mới – vì Đảng là người khởi xướng và lãnh đạo công cuộc đổi mới và là lãnh tụ
chính trị của toản XH.
Muốn làm được việc đó Đảng phải khắc phục tỉnh trạng thiếu dân chủ trong Đảng, phải sắp
xếp lại bô máy tổ chức của Đảng và kiên quyết loại khỏi hàng ngũ Đảng những phần tử thoái
hoá, biến chất những phần tử cơ hội làm cho Đảng trong sạch, giữ vững được ngọng cờ lãnh đạo
đối với toàn XH.
Thứ năm: là phải hết sức khách quan và thận trọng trong khi phân tích, đánh giá lịch sử,
trong quá trình đổi mới, thực tế lịch sử cho thấy nhiều Đảng đã không coi trọng vấn đề này nên
các phần tử cơ hội lợi dụng, xuyên tạc Đảng cộng sản.
Có thể nói CNXH hiện đang đứng trước những thử thách khó khăn to lớn. Song CNXH
vẫn tiếp tục được duy trì, củng cố và xây dựng ở một số nước. Qua cải tổ, đổi mới đã đạt được
những thành tựu quan trọng có ảnh hưởng mạnh mẽ đến các Đảng CS và công nhân ở các nước
mà CNXH đổ vỡ. Ở các nước này đang có những chuyển biến tích cực trên con đường phục hồi
về tổ chức và hoạt động của các Đảng CS. Điều đó chứng tỏ CNXH vẫ n có sức thu hút mạnh
mẽ các lực lượng tiến bộ của thời đại với tư cách là một chế độ XH văn minh nhất, chưa từng có
trong lịch sử, đại diện cho sung hướng phát triển tương lai của làoi người./.

×