SKKN sử dụng mô hình trực quan trong dạy học bài giới thiệu về máy tính - tin học 10

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO YÊN BÁI
TRƯỜNG THPT HỒNG QUANG
“SỬ DỤNG MÔ HÌNH TRỰC QUAN TRONG DẠY HỌC BÀI GIỚI THIỆU
VỀ MÁY TÍNH – TIN HỌC 10”
Nhóm tác giả: Đỗ Quang Trung
Đỗ Anh Tuấn
Trịnh Phương Nga

Đơn vị: Trường THPT Hồng Quang
Y ên Bái, tháng 2 năm 2012
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 1 -
MỤC LỤC

PHẦN THỨ NHẤT – ĐẶT VẤN ĐỀ 2
1- Lý do chọn đề tài
2- Thời gian thực hiện và triển khai SKKN
2

2

PHẦN THỨ HAI – NỘI DUNG CỦA SKKN 3
1- Cơ sở lý luận
2- Thực trạng của vấn đề
3- Các biện pháp đã thực hiện để giải quyết vấn đề
4- Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
3

3
8
21
PHẦN THỨ BA – KẾT LUẬN 24
TÀI LIỆU THAM KHẢO 26
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 2 -
PHẦN THỨ NHẤT
ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài:
Hiện nay, các thành tựu của Tin học được áp dụng hầu hết các lĩnh vực hoạt
động của xã hội như sản xuất hành hóa, quản lý, giáo dục, đào tạo, đảm bảo đời
sống vật chất, tinh thần… đã đem lại nhiều hiệu quả to lớn. Nếu ai không theo
dõi thường xuyên các thông tin và nắm bắt lĩnh vực này người đó sẽ bị lạc hậu.
Sự phát triển mạnh mẽ như “vũ bão” của Tin học đã làm cho xã hội có
nhiều nhận thức mới về cách tổ chức các hoạt động. Nhiều quốc gia trên thế
giới ý thức được rất rõ tầm quan trọng của tin học và có những đầu tư lớn cho
lĩnh vực này, đặc biệt trong giáo dục nâng cao dân trí về tin học và đào tạo
nguồn nhân lực có chất lượng cao. Nền tin học của một Quốc gia được xem là
phát triển nếu nó đóng góp được phần đáng kể vào nền kinh tế quốc gia và kho
tàng tri thức chung của thế giới. Người Việt Nam có nhiều tố chất thích hợp với
ngành khoa học này, vì thế chúng ta hi vọng có thể sớm hoà nhập với khu vực
và trên thế giới.
Như ta đã biết Tin học là một bộ môn mới được đưa vào giảng dạy chính
thức trong nhà trường phổ thông từ năm học 2006 - 2007. Đối với các em học
sinh, có thể nói đây là một “Hành trang” để giúp các em vững bước đi tới tương
lai - tương lai của một thế hệ công nghệ thông tin bùng nổ !
Tuy nhiên, với các em học sinh vùng miền núi nói, việc tiếp cận với bộ

môn Tin học còn nhiều hạn chế. Một lẽ dễ hiểu đó là vì hầu hết các em chưa có
điều kiện tiếp xúc với máy tính bao giờ, cũng như lĩnh vực công nghệ thông tin
vấn còn khá mới mẻ.
Từ lí do trên, tôi xin trình bày sáng kiến “SỬ DỤNG MÔ HÌNH TRỰC
QUAN TRONG DẠY HỌC BÀI GIỚI THIỆU VỀ MÁY TÍNH – TIN HỌC 10”
Sáng kiến kinh nghiệm không tránh khỏi những hạn chế. Mong quý thầy,
cô đóng góp ý kiến để sáng kiến được hoàn thiện hơn.
2. Thời gian thực hiện và triển khai sáng kiến kinh nghiệm:
Thời gian thực hiện và triển khai Sáng kiến bắt đầu từ ngày 10/08/2012 đến
hết ngày 30/09/2012.
Đối tượng nghiên cứu : là học sinh khối 10.
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 3 -
PHẦN THỨ HAI
NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lí luận:
Trong quá trình giảng dạy môn Tin học 10, khi dạy Bài 3 “GIỚI THIỆU
VỀ MÁY TÍNH”, nội dung của bài này là giới thiệu cho học sinh về cấu trúc
của một máy tính để bàn PC (Personal Computer), nhưng nếu chỉ dạy học theo
phương pháp thuyết trình thì quá trừu tượng và khó hình dung được một máy
tính để bàn nó như thế nào? Chúng tôi muốn tận dụng các thiết bị sẵn có về máy
tính để bàn để mô tả một cách trực quan cho học sinh.
Các thiết bị như màn hình (monitor), bảng mạch chính (Mainboard), bộ xử
lý trung tâm (CPU), bộ nhớ trong (RAM, ROM), Đĩa cứng, Đĩa mềm, Đĩa Flash,
Nguồn điện, Bàn phím(Keyboard), Chuột(Mouse), dây cáp, … được bố trí trên
một mô hình nhỏ, gọn dễ dàng di chuyển đến các lớp học. Điều đặc biệt là mô
hình này hoàn toàn hoạt động được bình thường.
Viết sáng kiến kinh nghiệm thường xuyên liên tục cũng là nhiệm vụ chính

trị của mỗi giáo viên, nhưng cần phải lựa chọn phương pháp nghiên cứu đúng
đắn và phù hợp với nhà trường trung học phổ thông. Sáng kiến kinh nghiệm
đang trình bày của tôi dựa theo các luận cứ khoa học hướng đối tượng, cụ thể:
thuyết trình, quan sát, điều tra cơ bản, phân tích kết quả thực nghiệm sư
phạm,v.v… phù hợp với bài học và môn học thuộc lĩnh vực phần cứng máy tính.
Điểm mới trong sáng kiến kinh nghiệm này là dùng các linh kiện vật lí và
kết hợp với diễn giải để cụ thể hoá bài học, học sinh sẽ quan sát trực quan các
thông số kỹ thuật trên các thiết bị của máy tính, phân loại được các bộ phận
quan trọng trong các bộ phận của máy tính. Đồng thời học sinh biết những lỗi
phần cứng thường gặp khi thực hành tại phòng máy.
2. Thực trạng của vấn đề:
Khi học sinh học bài học Bài 3. “GIỚI THIỆU VỀ MÁY TÍNH” tiết
PPCT 5, 6 và quan sát hình vẽ “SƠ ĐỒ CẤU TRÚC CỦA MỘT MÁY TÍNH”
trong sách giáo khoa Tin học 10 (Hình 10) trang 19. Học sinh đã có rất nhiều
nhầm lẫn và trừu tượng về máy tính, nhất là khi giáo viên thực hiện phương
pháp dạy học mới, phương pháp “Lấy học sinh làm trung tâm”. Ví dụ như sơ đồ
cấu trúc máy tính dưới đây:
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 4 -


Kết quả kiểm tra khảo sát chất lượng đầu năm:
Giỏi Khá TB
Yếu
TT Lớp Số HS

SL % SL % SL %
SL %

1 10A1

39 15 38,5 10 25,6 9 23,8 5 12,8
2 10A2

36 5 13,9 19 52,8 4 11,1 8 22,2
3 10A3

41
4 9,75 13 31,7 15 35,6
9 21,9
4 10A4

38 3 7,9 10 26,3 17 44,7
8 21,0
5 10A5

38
0 0 8 21,0 22 58,0
8 21,0
6 10A6

37
1 2,7 6 16,2 21 56,7
9 24,3

HỆ THỐNG CÂU HỎI SỬ DỤNG TRONG BÀI DẠY:
Câu hỏi 1: Theo em biết thì máy tính có những phần nào?
Học sinh sẽ trả lời ngay: máy tính gồm có hai phần là màn hình và thân
máy. Như vậy đa phần học sinh đã liên tưởng hộp máy (case) là thân máy (vì

các em đã được nhìn thấy máy tính).
Câu hỏi 2: Em hãy quan sát hình 10 (sơ đồ cấu trúc máy tính- trang
19)cho biết máy tính gồm bao nhiêu bộ phận?
Học sinh sẽ trả lời là gồm có 4 bộ phận: Bộ xử lý trung tâm, Bộ nhớ trong;
Bộ nhớ ngoài và Thiết bị vào,Thiết bị ra. Mà thực tế thì máy tính được cấu thành
từ năm bộ phận. Như vậy, nhìn vào sơ đồ hình 10 trong sách giáo khoa Tin học
10 học sinh đã nhóm CPU và Bộ nhớ trong thành một bộ phận (vì chúng cùng
được đóng một khung), còn các bộ phận khác thì đa phần học sinh đều trả lời
đúng.
Qua hai câu hỏi trên cho ta thấy rằng nếu không mô tả bằng thiết bị vật lí cụ
thể thì học sinh sẽ nhầm lẫn, hiểu biết lệch lạc.
B
ộ nhớ ngo
ài

B
ộ nhớ ngo
ài

Thi
ết bị v
ào

Thi
ết bị
ra

B
ộ

đ
i
ều
khi
ển

B
ộ
s
ố
h
ọc
/logic

B
ộ
x
ử
l
í
trung t
â
m

Hình 10. Sơ đồ cấu trúc máy tính
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 5 -
Câu hỏi 3: Bộ xử lý trung tâm (CPU)là gì? Tầm quan trọng của CPU

như thế nào? Em biết các hãng sản xuất CPU hiện nay không?
Tất nhiên là học sinh sẽ trả lời như khái niệm trong sách giáo khoa: CPU là
đơn vị xử lí trung tâm và là bộ phận quan trọng nhất của máy tính,…các hãng
sản xuất CPU như Intel,
IBM. CPU bao gồm các
bộ phận CU, ALU, Thanh
ghi.
Theo kiểu trả lời này
thì học sinh chưa thực sự
hiểu biết về CPU, còn
mang tính học vẹt, hiểu
biết mông lung, thậm chí không biết được CPU có kích thước thực(kích thước
vật lí) là bao nhiêu (trong khi trên thị trường thì đang lưu hành nhiều loại CPU
công nghệ nano). Nhiệm vụ của giáo viên là phải diễn giải thêm cho học sinh để
học sinh nắm vững hơn khái niệm CPU, nhưng chỉ diễn giải và mô tả bằng hình
ảnh trong sách giáo khoa thì học sinh cũng khó nắm bắt được kiến thức về CPU.
Vậy ta có thể lấy một chiếc CPU nào đó để cho học sinh quan sát trực quan
không? Thực tế chúng tôi đã lấy một chiếc CPU cho học sinh quan sát, kết quả
là học sinh rất chăm chú và đặt ra rất nhiều câu hỏi xoay quanh vấn đề này. Ta
có thể giải thích thêm CPU giống như bộ não của còn người, nếu xử lý nhiều
công việc CPU sẽ rất nóng vì vậy phải lắp thêm thanh tản nhiệt và quạt gió để
làm mát.
Câu hỏi 4: Em hãy cho biết sự khác biệt lớn nhất giữa Bộ nhớ trong
(Main Memory) và Bộ nhớ ngoài(Secondary Memory), kể tên các loại của hai
bộ nhớ trên?
Phần đồng các em học sinh trả lời một cách máy móc rằng bộ nhớ trong là
bộ nhớ nằm bên trong, Bộ nhớ ngoài là bộ nhớ nằm bên ngoài. Câu trả lời lấp
lửng là do học sinh chưa được thấy một chiếc máy tính như thế nào? Nếu nói
nằm bên trong vỏ máy thì cả hai
Bộ nhớ trong và Bộ nhớ ngoài đều

nằm bên trong vỏ máy.
Trả lời câu hỏi trên phải là
“Bộ nhớ trong khi tắt máy hay cúp
nguồn điện của máy tính thì dữ

Hình 2. CPU

ROM
RAM
Bộ nhớ trong
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 6 -
liệu trên bộ nhớ này sẽ mất, còn Bộ nhớ ngoài thì lưu dữ liệu ngay cả khi tắt
máy hoặc không có nguồn điện”.
Ngoài ra, còn một số phân biệt khác như: dung lượng, cấu trúc vật lí, tốc độ
truy xuất dữ liệu, …
Các loại bộ nhớ: học sinh trả lời có thể nói giống hệt nội dung sách giáo
khoa vì thực tế học sinh chưa bao giờ thấy các thiết bị nói trên.
Giáo viên chỉ có thể mô tả bằng hình ảnh trên sách giáo khoa hoặc
Projector. Còn nếu lấy một chiếc máy tính để mô tả thì rất là khó vì phải tháo
lắp rất phiền hà.
Câu hỏi 5: Hãy kể tên các thiết bị vào (Input devices) và thiết bị
ra(Output devices?
Học sinh dựa vào sách giáo khoa sẽ liệt kê được các thiết bị vào(Input
devices) như:
1. Bàn phím(Keyboard);

2. Chuột(Mouse);

3. Webcam(Máy quay phim qua Internet);


USB CD-ROM FDD HDD
Bộ nhớ ngoài
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 7 -
4. Máy quét ảnh(Scanner);


5.Modem

Học sinh quan sát được các thiết bị trên thông qua các hình ảnh được mô tả
trong sách giáo khoa Tin học 10. Thực ra các thiết bị đó rất thường gặp.
Ngoài các thiết bị trên đa phần học sinh không thể biết thêm các thiết bị
khác nữa, ví dụ để đưa âm thanh vào máy tính như Micro, chuyển đổi tín hiệu
Internet như Modem, Router, các thiết bị chống trộm như camera,…
Học sinh sẽ liệt kê được các thiết bị ra(Output Devices):
1. Màn hình(Monitor);

2. Máy in(Printer);

3. Máy chiếu(Projector);


4. Loa và tai nghe(Speaker and Headphone);
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

- 8 -

5. Router


Đa phần học sinh trả lời đúng và đủ tên các thiết bị ra nói trên. Nhưng tất cả
đều là quan sát trong sách giáo khoa.
Qua các câu hỏi nêu trên, các em chỉ nhớ các bộ phận của máy tính một
cách thụ động, dễ quên, dễ nhầm lẫn dẫn đến chất lượng và hiệu quả của bài
giảng đạt thấp.
3. Các biện pháp tiến hành để giải quyết vấn đề.
Hiện nay, các thiết bị vật lí của máy bị hư hỏng và bỏ đi rất nhiều (tất nhiều
một số vẫn có thể sử dụng được). Nếu chúng ta tận dụng các thiết bị trên để mô
tả trực quan cho học sinh thì rất tốt. Học sinh sẽ dễ dàng nhận biết và phân loại
các thiết bị máy tính, học sinh biết nhiều hơn về các thông số kĩ thuật của các
thiết bị trên. Qua nhiều năm giảng dạy Tin học 10, chúng tôi đã thực hiện mô tả
trực quan cho học sinh về các thiết bị máy tính, tháo nắp ổ đĩa cứng, tháo CPU,
đĩa mềm, mainboard, ổ đĩa CD, phím, chuột, … để cho học sinh quan sát và
đồng thời chúng tôi diễn giải cho học sinh hiểu rõ hơn về các thiết bị nói trên,
học sinh được sờ, nhìn, và lắp đặt các thiết bị vào với nhau thành một máy tính
cơ bản hoàn chỉnh. Chúng tôi đã sắp xếp các thiết bị vật lí trên vào cùng một
bảng dưới đây.
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 9 -

MÔ HÌNH TRỰC QUAN MÔ TẢ CẤU TRÚC CỦA MỘT MÁY TÍNH

Mô hình trên có thể dễ dàng di chuyển đến các phòng học, kinh phí để thực
hiện không cao do tận dụng được các thiết bị hư hỏng đã bỏ đi.
Cần nói thêm rằng mô hình trên hoàn toàn có thể hoạt động bình thường
nhưng cũng rất dễ tháo, lắp một cách đơn giản và nhanh chóng.
Qua mô hình trên học sinh có thể dễ dàng trả lời được các câu hỏi một cách
hết sức đơn giản như: CPU nằm ở vị trí nào? RAM và ROM nằm ở vị trí
nào…?, công dụng, tác dụng chính của các bộ phận? Tại sao gọi là bảng mạch
chính (Mainboard) hay bảng mạch mẹ (motherboard)? Đâu là nguồn điện?
(mà các trước đây các em hoàn toàn không hề biết vì trong sách giáo khoa cũng
không nói đến các bộ phận này).
Để tăng tính hiệu quả của mô hình giáo viên có thể đưa ra những trò chơi
để gây hứng thú và tính ham hiểu biết của các em như: Trò chơi đoán vật, gọi
hai học sinh lên bảng quay lưng vào nhau, sau đó một em mô tả hình dạng của
một bộ phận để cho em kia đoán là bộ phận nào của máy. Ví dụ: bộ phận này
mà CPU, RAM và ROM đều nằm ở trên đó, học sinh kia sẽ dễ dàng đoán được
đó là bảng mạch chính (Mainboard) hoặc đây là bộ phận biến đổi dòng điện
xoay chiều thành dòng một chiều để cung cấp điện cho máy (em còn lại dễ dàng
trả lời được đó là nguồn điện)…
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 10 -
Song song với đó là giáo án cũng phải được chuẩn bị một cách chu đáo với
nhiều câu hỏi đưa ra để các em vừa quan sát và trả lời.
Giáo án words:
Ngày soạn:
Tiết 05
§ 3: GIỚI THIỆU VỀ MÁY TÍNH (T1)
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:

Biết cấu trúc chung của các loại máy tính thông qua máy vi tính và sơ
lược về hoạt động của máy tính.
2. Kĩ năng:
Nhận biết được các bộ phận chính của máy tính.
3. Thái độ:
Học sinh ý thức được việc muốn sử dụng tốt máy tính cần có hiểu biết về
nó và phải rèn luyện tác phong làm việc khoa học, chuẩn xác.
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ PHƯƠNG TIỆN:
- Phương pháp:
Kết hợp phương pháp giảng dạy như: truyền thống, vấn đáp, có hình ảnh
minh hoạ.
- Phương tiện:
Học sinh : Vở ghi lý thuyết.Sách giáo khoa Sách tham khảo (nếu có).
Giáo viên: Máy tính, máy chiếu, bài giảng điện tử, giáo án.
III . TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
1. Ổn định lớp:
Ngày dạy Lớp Sĩ số Tên học sinh nghỉ tiết
10a
10a
2. Kiểm tra bài cũ:
- Câu hỏi:
 Thông tin là gì? Kể tên các đơn vị đo thông tin?
 Nêu khái niệm mã hoá thông tin? Hãy biến đổi:
23
10
 Cơ số 2
1101001
2
 Cơ số 10
- Gv gọi lần lượt 2 hs lên bảng trả lời.

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 11 -
- Gv gọi hs khác nhận xét và bổ sung (nếu có).
- Gv nhận xét và đánh giá.
3.Nội dung bài mới:

HĐ của giáo viên & HĐ của học sinh Nội dung
*
Ho
ạt động 1: Khái niệm
hệ thống tin học
- Tiết trước các em đã được
học về tt và cách mã hoá tt
trong máy tính. Hôm nay ta
tiếp tục tìm hiểu về các
thành phần trong máy tính.
- Tham khảo sgk. Hãy cho
biết hệ thống tin học gồm
các phần nào?
- Giải thích cho hs biết về
các thành phần trên.
- Theo các em 3 thành phần
trên thành phần nào là quan
trọng nhất?
- Phân tích và nhận xét.
- Vậy em nào có thể đưa ra
khái niệm hệ thống tin học?
- Tóm lại và đưa ra khái

niệm.
* Hoạt động 2: Sơ đồ cấu
trúc của một máy vi tính.
- Giáo viên đưa ra sơ đồ cấu
trúc của 1 máy tính.
- Dựa vào sơ đồ, các em hãy
cho biết chiếc máy tính này
gồn các bộ phận nào?
- Gọi hs khác bổ sung và ghi
tất cả các câu trả lời lên
bảng.
- Thống kê, phân loại các bộ


- Nghe giảng.


- 3 phần: Phần
cứng, mềm và sự
quản lí và điều
khiển của con
người.
- Suy nghĩ và trả
lời.


- Nghe giảng.
- Trả lời

Nghe giảng.

- Quan sát sơ đồ.

- Trả lời.


- Trả lời (bổ sung
các thiết bị còn
thiếu).
- Nghe giảng.
- Nghe giảng.
1. Khái niệm về hệ thống
tin học:
- Hệ thống tin học gồm 3
thành phần :
+ Phần cứng (Hardware).
+ Phần mềm (Software).
+ Sự quản lí và điều khiển
của con người.



- Khái niệm hệ thống tin
học: dung để nhập, xử lí,
xuất, truyền và lưu trữ thông
tin.

2. Sơ đồ cấu trúc của một
máy tính.
Gồm các bộ phận:
- Bộ xử lí trung tâm.
- Bộ nhớ trong.
- Bộ nhớ ngoài.
- Thiết bị vào.
- Thiết bị ra.





SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 12 -
phận.
- Tiếp theo chúng ta sẽ tìm
hiểu về các thành phần cấu
tạo của máy tính và chức
năng cụ thể của chúng.
* Hoạt động 3: Bộ xử lí
trung tâm
- Hãy cho biết trong máy
tính bộ phận nào quan trọng
nhất?
- CPU là phần quan trọng
nhất trong máy tính, đó là

thiết bị thực hiện chương
trình. Vùng nhớ đặc biệt
được CPU sử dụng để lưu
trữ tạm thời các lệnh và dữ
liệu đang được xử lí.
- Tóm lại và đưa ra kết luận
chung
- CPU gồm có các bộ phận
nào, chức năng?
- Phân tích và nhận xét.
- Ngoài 2 bộ phận trên, CPU
còn có thêm 1 số thành phần
khác như thanh ghi
(Register) và bộ nhớ truy
cập nhanh (Cache).





- Tham khảo sgk
và trả lời.
- Nghe giảng.





- Nghe giảng.
- Nghiên cứu sgk

và trả lời.
- Nghe giảng.







3. Bộ xử lí trung tâm
(CPU- Central Processing
Unit)
- CPU là thành phần quan
trọng nhất của máy tính, đó
là thiết bị chính thực hiện và
điều khiển việc thực hiện
chương trình.
- CPU gồm 2 bộ phận chính:
+ Bộ điều khiển (CU-
Control Unit): Điều khiển
các bộ phận khác làm việc.
+ Bộ số học/ logic ALU
(Arithmetic/ Logic Unit):
Thực hiện các phép toán số
học và logic.

4. Củng cố, luyện tập :
- Các thành phần của hệ thống tin học: Phần cứng; Phần mềm; Sự quản lí
và điều khiển của con người.
- Các thành phần chính của máy tính: CPU; Bộ nhớ trong; bộ nhớ ngoài;
thiết bị vào; thiết bị ra…
5. Nhân xét – DÆn dò:
- Học bài, trả lời các câu hỏi cuèi bài.
- §ọc trước bài mới ở nhà.
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 13 -

Tiết 06
§ 3: GIỚI THIỆU VỀ MÁY TÍNH(T2)
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
Biết cấu trúc chung của các loại máy tính thông qua máy vi tính và sơ
lược về hoạt động của máy tính.
2. Kĩ năng:
Nhận biết được các bộ phận chính của máy tính.
3. Thái độ:
Học sinh ý thức được việc muốn sử dụng tốt máy tính cần có hiểu biết về
nó và phải rèn luyện tác phong làm việc khoa học, chuẩn xác.
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ PHƯƠNG TIỆN:
- Phương pháp:
Kết hợp phương pháp giảng dạy như: truyền thống, vấn đáp, có hình ảnh
minh hoạ.
- Phương tiện:
Học sinh : Vở ghi lý thuyết.Sách giáo khoa Sách tham khảo (nếu có).

Giáo viên: Máy tính, máy chiếu, bài giảng điện tử, giáo án.
III . TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
1. Ổn định lớp:
Ngày dạy Lớp Sĩ số Tên học sinh nghỉ tiết
10a
10a
2. Kiểm tra bài cũ:
- Bộ xử lý trung tâm gồm có mấy thành phần?
3. Bài mới:
HĐ của giáo viên & HĐ của học sinh Nội dung
Hoạt động 1: Bộ nhớ trong.
- Em nào có thể cho cô biết
bộ nhớ trong là bộ nhớ như
thế nào?
- Tóm lại và đưa ra chức
năng của bộ nhớ trong.
- Nghe giảng.
- Nghiên cứu
sgk và trả lời.
- Nghe giảng.


4. Bộ nhớ trong (Main
Memory)
- Bộ nhớ trong: Là nơi chương
trình được đưa vào để thực hiện
và là nơi lưu trữ dữ liệu đang
được xử lí.
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

- 14 -

- Bộ nhớ trong gồm mấy
phần, chức năng của từng
phần?
- Phân tích và nhận xét.






* Hoạt động 2: Bộ nhớ
ngoài
- Em nào có thể cho cô biết
bộ nhớ ngoài có chức năng
gì?
- Phân tích, nhận xét và đưa
ra chức năng chính của bộ
nhớ ngoài
- Ngày nay ta thường dùng
bộ nhớ ngoài nào để lưu trữ
thông tin?
- Phân tích và nhận xét.

* Hoạt động 3: Thiết bị vào
- Hãy cho biết chức năng
của thiết bị vào?
- Tóm lại và đưa ra kết luận.

- Để đưa thông tin vào máy
ta có thể sử dụng những
thiết bị nào?
- Phân tích và nhận xét.

- Tham khảo
sgk và trả lời.
- Nghe giảng.








- Tham khảo
sgk và trả lời.
- Nghe giảng.

- CD, đĩa cứng,
đĩa mềm,….
- Nghe giảng.


- Tham khảo
sgk và trả lời.
- Nghe giảng.
- Bàn phím,
chuột, máy

quét, webcam,
- Nghe giảng.
- Bộ nhớ trong có 2 phần:
+ ROM (Read Only Memory):
Chưa chương trình hệ thống,
thực hiện việc kiểm tra máy và
tạo sự giao diện ban đầu của
máy với các chương trình. Dữ
liệu trong ROM không bị mất
khi tắt máy.
+ RAM (Random Acess
Memory) Dùng ghi nhớ thông
tin trong khi máy làm việc, khi
tắt máy các dữ liệu trong RAM
bị xoá.

5. Bộ nhớ ngoài (Secondary
Memory)
- Bộ nhớ ngoài dùng để lưu trữ
lâu dài dữ liệu và hỗ trợ cho bộ
nhớ trong.
- Bộ nhớ ngoài của máy tính
thường là đĩa cứng, đĩa mềm,
đĩa CD, thiết bị nhớ flash.

6. Thiết bị vào (Input device)
- Thiết bị vào dùng để đưa
thông tin vào máy tính.
- Có nhiều loại thiết bị vào như:

+ Bàn phím (Keyboard): Là
thiết bị nhập chuẩn dung để đưa
thông tin trực tiếp vào máy
tính.
+ Chuột (Mouse).
+ Máy quét (Scanner): Là thiết
bị nhập, dung để quét hình ảnh,
văn bản vào máy tính.
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 15 -
+ Webcam.
* Hoạt động 4: Thiết bị ra
- Tiết trước chúng ta đã biết
sử dụng các thiết bị gì để
đưa thông tin từ ngoài vào
máy tính. Ta tìm hiểu tiếp dể
đưa thông tin ra ngoài thì ta
dung các thiết bị nào.
- Thế để đưa thông tin từ
máy tính ra ngoài ta sử dụng
những thiết bị nào?
- Phân tích và nhận xét.
- Hãy giới thiệu sơ lược về
màn hình máy tính?
- Muốn được một lá đơn,
một cuốn sách, ngoài việc
ta nhập vào nhập tính ta còn
phải in vb đó ra.

- Kể một số máy in mà em
biết?
- Ngoài ra ta còn có thiết bị
nhập khác là máy chiếu,
moden.
- Muốn nghe được nhạc thì
chúng ta cần phải sử dụng
những thiết nào?
* Hoạt động 5: Tìm hiểu
hoạt động của máy tính.
- Chúng ta đã tìm các thành
phần của máy tính, với các
thành phần này máy tính đã
hoạt động được chưa?
- Trong đời sống hằng ngày
để làm việc gì đó thì cần có
chương trình. Cho 1 số vd.

- Nghe giảng.





- Tham khảo
sgk và trả lời.

- Nghe giảng.
- Trả lời.

- Nghe giảng.



- Trả lời.

- Nghe giảng.


- Trả lời.




- Trả lời.



- Nghe giảng.


7. Thiết bị ra:



- Màn hình (Monitor): Được
cấu tạo tương tự như màn hình
ti vi.

- Máy in (Printer)

- Máy chiếu (Projector).
- Môđem (Modem)

- Loa và tai nghe (Speaker and
Headphone)








8. Hoạt động của máy tính:
- Máy tính hoạt động theo CT.
- Chương trình là 1 dãy các
lệnh. Thông tin của mỗi lệnh
gồm:
+ Địa chỉ của lệnh trong bộ
nhớ.
+Mã của thao tác cần thực hiện.

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 16 -

- Trong TH cũng vậy, MT
muốn hoạt động được cần
phải có thêm phần mềm hay
còn gọi là chương trình.
- Vậy chương trình là gì?
- Phân tích và nhận xét.
- Giới thiệu nguyên lí Phôn-
Nôi-Man.
- Hướng dẫn hs bài tập và
thực hành 2.
- Nghe giảng.



- Trả lời.
- Nghe giảng.
+ Địa chỉ các ô nhớ lien quan.








* Nguyên lí Phôn- Nôi-Man:
4. Củng cố, luyện tập :
- Các thành phần của hệ thống tin học: Phần cứng; Phần mềm; Sự quản lí
và điều khiển của con người.
- Các thành phần chính của máy tính: CPU; Bộ nhớ trong; bộ nhớ ngoài;

thiết bị vào; thiết bị ra…
5. Nhân xét – DÆn dò:
- Học bài, trả lời các câu hỏi cuèi bài.
- §ọc trước bài mới ở nhà.
Giáo án trình chiếu Powerpoint
Slide 1(6Click)

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 17 -

Slide 2(4Click)

Slide 3(4Click)


SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 18 -
Slide 4(5Click)


Slide 5(4Click)


HDD FDD CD USB
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

- 19 -
Slide 6(5Click)

Slide 7(4Click)



SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 20 -
Slide 8(3Click)



Slide 9(7Click)

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 21 -
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
- Học sinh rất thích thú học tập và đặt rất nhiều câu hỏi xung quanh vấn đề
phần cứng của máy tính, và thường xuyên trao đổi với giáo viên về phần cứng
máy tính. Phần nào đó học sinh yêu thích môn học và có ý thức học tập đúng
đắn, hạn chế được việc làm hư hỏng máy tính trong khi thực hành do yếu tố
khách quan kém hiểu biết mang lại, có những học sinh phát biểu rằng “Máy tính
thật đơn giản”. Không những thế mà còn có một số học sinh tự đi mua cho mình
một máy tính mới mà không cần có sự giúp đỡ của giáo viên hay kí thuật viên.

Một số hình ảnh về việc học tập tích cực của học sinh khi học tập với mô
hình máy tính.
Học sinh nghiên cứu lý thuyết

Học sinh quan sát mô hình

Học sinh tìm hiểu các bộ phận Học sinh trao đổi thông tin
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 22 -

Học sinh nghiên cứu tác dụng, tên gọi
của các bộ phận
So sánh với thông tin lý thuyết

Tìm hiểu tính năng, tác dụng, khởi động thử các bộ phận






SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 23 -
Kết quả kiểm tra chất lượng sau khi hoàn thành sáng kiến như sau:
Giỏi Khá TB
TT Lớp Số HS

SL

% SL % SL %
KQKS

Kết quả KT
1 10A1
39 32

80 7 20 0 0 87,2 100%
2 10A2
36 5 14 31 86 0 0 77,8 100%
3 10A3
38 7 18,4

17 44,7 15 39,5 78,1
100%
4 10A4
38 9 23,7

14 36,8 15 39,5 79,0
100%
5 10A5
35 5 14,3

16 45,7 14 40 79,0
100%
6 10A6
37 7 18,9

13 35,1 17 45,9 75,7
100%
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM


- 24 -
PHẦN THỨC BA
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
I. Kết luận:
Tin học nói chung đóng vai trò hết sức quan trọng trong xã hội hiện đại, tin
học đã làm thay đổi nhận thức của con người và ứng dụng trong hầu hết các hoạt
động của xã hội loài người. Trong đó, đại diện là máy tính điện tử và khoa học
xử lí dữ liệu của máy tính điện tử. Học sinh được quan sát trực quan các thiết bị
máy tính, được chạm tay và thậm chí được lắp ráp các thiết bị thành một máy
tính, được đọc các thông số trên các thiết bị làm cho học sinh yêu thích môn học
và ham học hỏi, tìm tòi, sáng tạo.
Sáng kiến kinh nghiệm này đã mang tính thực tiễn rất cao, cụ thể là: phản
ánh rõ rệt được tính trực quan sinh động, để phát triển tư duy và nhận biết được
các khái niệm trừu tượng dẫn đến sự ham mê học tập của học sinh.
Kết quả là có rất nhiều học sinh đã biết lắp ráp được cho mình một chiếc
máy tính và cũng thường xuyên theo dõi sự thay đổi về tốc độ xử lí của CPU
trên thị trường máy tính.
Qua thực tiễn giảng dạy bài 3 - Giới thiệu về máy tính Tin học lớp 10 và
quá trình đi dự giờ, đánh giá rút kinh nghiệm giờ dạy từ các đồng nghiệp trong
trường tôi thấy đã đem lại những kết quả cụ thể như sau:
- Trong một giờ học phần nào học sinh đã hiểu và nắm được cấu trúc của
một máy tính
- Gây được hứng thú học tập cho học sinh đặc biệt là đối với những học
sinh còn nhận thức yếu.

- Thu hút và sử dụng được tối đa tính tích cực của học sinh qua các tiết học
và lấy học sinh làm trung tâm của tiết học, giáo viên chỉ là người hướng dẫn và
quản lý.
- Kết quả của học sinh khá tăng rõ rệt, học sinh yếu - kém giảm hơn so với
các năm trước.
I. Kiến nghị:
1. Đối với giáo viên:
Giáo viên cần chẩn bị kỹ bài trước khi đến lớp, soạn bài theo hướng đổi
mới lấy học sinh làm chủ thể sáng tạo, nắm bắt thêm các thông tin cập nhật với
sự phát triển của tin học, bổ xung các thông tin mà Sách giáo khoa chưa cập
nhật như ví dụ về ổ cứng SSD, màn hình cảm ứng MultiTouch, bàn phím
chuột ảo… xây dựng các slide trình chiếu hợp lý, phối kết hợp với đồ dùng