Tải bản đầy đủ (.pdf) (9 trang)

Nâng cao chất lượng thẩm định dự án đầu tư tài chính tại Chi nhánh Ngân hàng Công thương Đống Đa - 4 pptx

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (119.22 KB, 9 trang )

góp phần phát triển các ngành khác; phát triển khu nguyên vật liệu; góp phần phát
triển kinh tế địa phương; tăng cường kết cấu hạ tầng từng địa phương; phát triển
các dịch vụ thương mại, du lịch địa phương.
Thẩm định về biện pháp bảo đảm tiền vay:
Với bất kỳ một khoản vay nào thì Ngân hàng cũng cần có vật bảo đảm. Mục đích
cho vay của Ngân hàng không phải để lấy vật bảo đảm. Tuy nhiên cán bộ tín dụng
phải xem xét kĩ đánh giá chính xác vật đảm bảo để phòng trường hợp không thu
được nợ. Việc đánh giá bao gồm:
+ Hình thức bảo đảm tiền vay: Thế chấp, cầm cố, hay bảo lãnh…
+ Các điều kiện đảm bảo tiền vay theo quy chế hiện hành như: tính hợp lý và hợp
pháp của tài sản, uy tín của người bảo lãnh…
+ Xác định các khoản bảo đảm, giá trị tài sản bảo đảm phải lớn hơn nghĩa vụ trả
nợ.
+ Các điều kiện khác như: tuổi thọ, tính hiện đại, chuyên môn hoá và có thể bán
được trên thị trường không.
Phân tích về đề xuất những biện pháp giảm thiểu rủi ro:
Việc tính toán khả năng tài chính của dự án như đã giới thiệu ở trên chỉ đúng trong
trường hợp dự án không bị ảnh hưởng bởi một loạt các rủi ro có thể xảy ra. Vì vậy
việc đánh giá, phân tích, dự đoán các rủi ro có thể xảy ra là rất quan trọng nhằm
tăng tính khả thi của phương án tính toán dự kiến cũng như chủ động có biện pháp
phòng ngừa, giảm thiểu.
Phân loại rủi ro:
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Rủi ro có thể do khách quan hoặc chủ quan: do cơ chế chính sách; xây dung, hoàn
tất; thị trường, thu nhập, thanh toán; cung cấp; kĩ thuật và vận hành; môi trường và
xã hội; kinh tế vĩ mô…
Các biện pháp giảm thiểu rủi ro:
Tuỳ Mỗi loại rủi ro trên đều có các biện pháp giảm thiểu, những biện pháp này có
thể do chủ đầu tư phải thực hiện- đối với những vấn đề thuộc phạm vi điều chỉnh,
trách nhiệm của chủ đầu tư; hoặc do Ngân hàng phối hợp với chủ đầu tư cùng thực
hiện- đối với những vấn đề mà Ngân hàng có thể trực tiếp thực hiện hoặc có thể


yêu cầu theo những dự án cụ thể với những đặc điểm khác nhau mà cán bộ thẩm
định cần tập trung phân tích đánh giá và đưa ra các điều kiện đi kèm với việc cho
vay để hạn chế rủi ro, đảm bảo khả năng an toàn vốn vay, từ đó Ngân hàng có thể
xem xét khả năng tham gia cho vay để đầu tư dự án. Sau đây là một số biện pháp
cơ bản có thể áp dụng để giảm thiểu rủi roc ho từng loại rủi ro nêu trên.
- Rủi ro do cơ chế chính sách: Rủi ro này được xem là gồm tất cả những bất ổn tài
chính và chính sách của nơi xây dung dự án, bao gồm: các sắc thuế mới, hạn chế
về chuyển tiền, quốc hữu hoá, tư hữu hoá hay các luật, nghị quyết, nghị định và
các chế tài khác có liên quan đến dòng tiền của dự án. Loại rủi ro này có thể giảm
thiểu bằng cách: Khi thẩm định dự án, cán bộ thẩm định phải xem xét mức độ tuân
thủ của dự án(thể hiện trong hồ sơ dự án) để đảm bảo chấp hành nghiêm ngặt các
luật và quy định hiện hành có liên quan tới dự án; chủ đầu tư nên có những hợp
đồng ưu đãi riêng quy định về vấn đề này; những bảo lãnh cụ thể về cung cấp
ngoại hối sẽ góp phần hạn chế ảnh hưởng tiêu cực tới dự án…
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
- Rủi ro xây dung hoàn tất: Hoàn tất dự án không đúng thời hạn, không phù hợp
với các thông số và tiêu chuẩn thực hiện. Loại rủi ro này nằm ngoài khả năng điều
chỉnh và kiểm soát của Ngân hàng, tuy nhiên có thể giảm thiểu bằng cách đề xuất
với chủ đầu tư thực hiện các biện pháp như: Lựa chọn nhà thầu xây dung có uy tín,
sức mạnh tài chính, kinh nghiệm; thực hiện nghiêm túcviệc bảo lãnh thực hiện hợp
đồng, bảo lãnh chất lượng công trình; giám sát chặt chẽ trong quá trình xây dung;
hỗ trợ của các cấp có thẩm quyền, dự phòng về tài chính của khách hàng trong
trường hợp vượt dự toán; quy định rõ vấn đề đền bù trong trường hợp chậm tiến
độ; hợp đồng giá cố định hoặc chìa khoá trao tay với sự phân chia rõ ràng nghĩa vụ
các bên…
- Rủi ro về thị trường, thu nhập, thanh toán: Bao gồm thị trường không chấp nhận
hoặc không đủ cầu đối với sản phẩm, dịch vụ đầu ra của dự án, do sức ép cạnh
tranh, giá bán sản phẩm không đủ để bù đắp lại các khoản chi phí của dự án. Loại
rủi ro này giảm thiểu bằng cách: Nghiên cứu thị trường, đánh giá phân tích thị
trường, thị phần cẩn thận; dự kiến cung cầu thận trọng; phân tích về khả năng

thanh toán, thiện ý hành vi của người tiêu dùng cuối cùng; tăng sức cạnh tranh của
sản phẩm, dịch vụ đầu ra của dự án bằng các biện pháp: phân tích về việc cải tiến
mẫu mã, nâng cao chất lượng sản phẩm, tiết kiệm chi phí sản xuất…, xem xét các
hợp đồng bao tiêu sản phẩm dài hạn với bên có khả năng về tài chính; hỗ trợ bao
tiêu sản phẩm của chính phủ…
- Rủi ro về cung cấp: dự án không có được nguồn nguyên nhiên vật liệu với số
lượng, giá cả và chất lượng như dự kiến để vận hành dự án, tạo dòng tiền ổn định,
đảm bảo khả năng trả nợ. Loại này có thể giảm thiểu rủi ro bằng cách: trong quá
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
trình xem xét dự án, cán bộ thẩm định phải nghiên cứu, đánh giá trọng các báo cáo
về chất lượng, trữ lượng nguyên vật liệu đầu vào trong hồ sơ dự án, đưa ra những
nhận định ngay từ ban đầu trong tính toán, xác định hiệu quả tài chính của dự án;
nghiên cứu sự cạnh tranh giữa các nguồn cung cấp vật tư; linh hoạt về thời gian và
số lượng nguyên nhiên vật liệu đưa vào…
- Rủi ro về kĩ thuật, vận hành, bảo trì: Đây là những rủi ro về việc dự án không thể
vận hành và bảo trì ở mức độ phù hợp với các thông số thiết kế ban đầu. Loại rủi
ro này, chủ đầu tư có thể giảm thiểu thông qua việc thực hiện một số biện pháp
sau: Sử dụng công nghệ đã được kiểm chứng; bộ phận vận hành phải được đào tạo
tốt, có kinh nghiệm; có thể kí hợp đồng vận hành và bảo trì với những điều khoản
khuyến khích và phạt vi phạm rõ ràng; bảo hiểm các sự kiện bất khả kháng tự
nhiên như lụt lội, động đất, chiến tranh; kiểm soát ngân sách và kế hoạch vận
hành; quyền thay thế người vận hành do không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ…
- Rủi ro về môi trường- xã hội: Những tác động tiêu cực của dự án đối với môi
trường và người dân xung quanh. Loại rủi ro này, chủ đầu tư có thể giảm thiểu
thông qua việc thực hiện một số biện pháp sau: Báo cáo đánh giá tác động môi
trường phải khách quan và toàn diện, được cấp có thẩm quyền chấp thuận bằng
văn bản; nên có sự tham gia của các bên liên quan( cơ quan quản lý môi trường,
chính quyền địa phương) từ khi bắt đầu triển khai dự án; tuân thủ các quy định về
môi trường…
- Rủi ro kinh tế vĩ mô: Đây là những rủi ro phát sinh từ môi trường kinh tế vĩ mô,

bao gồm tỉ giá hối đoái, lạm phát, lãi suất… Loại rủi ro này có thể giảm thiểu bằng
cách: phân tích các điều kiện kinh tế vĩ mô cơ bản; sử dụng các công cụ thị trường
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
như hoán đổi và tự bảo hiểm; bảo vệ trong các hợp đồng; đảm bảo của Nhà nước
về phá giá tiền tệ và cung cấp ngoại hối…
Tổng hợp và đưa ra kết quả thẩm định, lập tờ trình thẩm định.
Sau khi đã thẩm định đầy đủ các nội dung đã nêu trên, cán bộ thẩm định lập tờ
trình cho lãnh đạo Ngân hàng theo mẫu quy định đồng thời đưa ra ý kiến đề nghị
của mình là cho vay hay không. Lãnh đạo Ngân hàng sẽ ra quyết định cuối cùng về
việc cho vay hay từ chối cho vay.
1.3. Chất lượng thẩm định dự án đầu tư tại các NHTM
1.3.1. Sự cần thiết nâng cao chất lượng thẩm định DAĐT.
Chất lượng công tác thẩm định DADT chính là việc cán bộ thẩm định rút ra kết
luận một cách chính xácvề tính khả thi, tính hiệu qủa kinh tế, khả năng trả nợ,
những rủi ro có thể xảy ra của dự án để quyết định cho vay hoặc không cho vay
đối với một DADT của doanh nghiệp.
Nếu chấp nhận cho vay thì đối với DAĐT đó Ngân hàng sẽ cho vay với số tiền là
bao nhiêu, thời gian cho vay là bao lâu, phương thức cho vay như thế nào để tạo
điều kiện cho doanh nghiệp hoạt động hiệu quả nhất.
Mặc dù công tác thẩm định đã góp phần đưa lại những kết quả rất lớn cho nền kinh
tế, nhưng vẫn còn có những tồn tại chưa thể đáp ứng được yêu cầu của nền kinh tế
thị trường có sự điều tiết vĩ mô của Nhà nước. Vì vậy tiếp tục nâng cao chất lượng
công tác thẩm định là một yêu cầu cấp thiết nhằm đáp ứng đòi hỏi của nền kinh tế
trong thời kì đổi mới.
Đối với bất kì một quốc gia nào, tốc độ phát triển của đầu tư sẽ quyết định nhịp độ
phát triển kinh tế và đó chính là điều kiện cần thiết để nâng cao mức thu nhập quốc
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
dân, cải thiện đời sống vật chất tinh thần của các tầng lớp nhân dân lao động, tạo
công ăn việc làm cho xã hội, củng cố an ninh quốc phòng cho đất nước. Điều này
có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với nước ta-một nước có thu nhập quốc dân thấp,

đời sống nhân dân còn ở mức nghèo khổ và nạn thất nghiệp còn cao.
Trong điều kiện các nguồn lực xã hội còn khan hiếm và có hạn như ở nước ta, để
đảm bảo được các mục tiêu kinh tế xã hội mà Đảng và Nhà nước đã đề ra đòi hỏi
phải sử dụng các nguồn lực hạn chế trên một cách hợp lí nhất. Các kế hoạch đầu tư
cùng dự án sẽ được đưa vào nhằm sắp xếp các nguồn lực theo các mục tiêu đã
định. Để xác định được các nguồn lực này có được sử dụng một cách hợp lí mang
lại hiệu quả như đã định không thì chỉ có thể thông qua công tác xây dung và thẩm
định dự án. Đặc biệt là quá trình thẩm định để đưa đến quyết định đầu tư hay sửa
đổi quyết định hoặc hoàn toàn bác bỏ là một khâu rất quan trọng trong chu kì của
dự án. Do vậy nâng cao chất lượng của quá trình thẩm định luôn là vấn đề hết sức
cần thiết.
Mặt khác, đảm bảo chất lượng của công tác thẩm định sẽ giúp cho các nhà doanh
nghiệp nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Với mục tiêu tăng trưởng kinh tế là
7.5% đến hết năm 2005 cùng với quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng
công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, đòi hỏi cần phải có một khối lượng đầu tư
và nguồn vốn lớn để đáp ứng quá trình này. Đặc biệt đối với các dự án lĩnh vực
đầu tư xây dung cơ bản, các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng là những dự án thường
kéo dài và chưa thể tạo ra ngay sản phẩm cho xã hội. Nếu chất lượng công tác
thẩm định dự án không được nâng cao thì rủi ro sẽ rất lớn gây khó khăn cho nền
kinh tế và ngay cả bản thân hoạt động Ngân hàng, nó có thể tạo ra áp lực cho nền
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
kinh tế như: giá cả, lạm phát, lãi suất… Do vậy phải nâng cao chất lượng của công
tác thẩm định một mặt để đáp ứng cho nền kinh tế, mặt khác sẽ góp phần hạn chế,
phòng ngừa rủi ro trong hoạt động tín dụng Ngân hàng.
Trong điều kiện nền kinh tế thị trường có sự cạnh tranh của các doanh nghiệp,
muốn tồn tại và phát triển thì điều cốt lõi là phải quản lí, sử dụng vốn một cách
hiệu quả nhất. Chính việc xây dựng và thẩm định dự án sẽ đảm bảo được mục tiêu
này vì quá trình này sẽ cho doanh nghiệp có thể lựa chọn giữa lợi ích và chi phí
trong các phương án kinh doanh, hoặc có thể chỉ ra rằng nên tổ chức lại sản xuất,
cải tiến quá trình quản lí, hay thay đổi thiết bị công nghệ, nâng cao năng suất lao

động, hạ giá thành sản phẩm…đặc biệt trong điều kiện của nước ta phần lớn các
doanh nghiệp còn thiếu vốn, công nghệ trang thiết bị lạc hậu, cũ kĩ thì việc lựa
chọn, xác định phương án,chiến lược kinh doanh hay một chương trình hành động
đúng đắn, đó là điều có ý nghĩa hết sức quan trọng liên quan đến vấn đề sống còn
của doanh nghiệp.
Để đảm bảo được mục tiêu tăng trưởng kinh tế, thúc đẩy quá trình công nghiệp
hóa, hiện đại hoá đất nước, ta cần một lượng vốn rất lớn. Nếu chỉ dựa vào việc huy
động nguồn vốn trong nước thì khó có thể đảm bảo được mục tiêu trên. Nếu chất
lượng của quá trình thẩm định được nâng cao như: đảm bảo yêu cầu về mặt thời
gian, thủ tục, chất lượng xây dựng và thẩm định dự án theo yêu cầu của các
chương trình hợp tác của các tổ chức quốc tế… sẽ góp phần thu hút vốn đầu tư
nước ngoài bằng con đường như: viện trợ, vay ODA, quỹ hợp tác đầu tư, đầu tư
trực tiếp nước ngoài, hợp tác liên doanh… đảm bảo được nguồn vốn thúc đẩy tăng
trưởng kinh tế.
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
1.3.2. Nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng thẩm định dự án đầu tư.
Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng của công tác thẩm định có thể chia làm 2
loại: Nhân tố chủ quan và nhân tố khách quan
Nhân tố chủ quan:
+ Con ngưòi: Đây là nhân tố được xem là cơ bản và quan trọng nhất. Trong công
tác thẩm định DAĐT tại các NHTM, cán bộ Ngân hàng là người trực tiếp thẩm
định. Chất lượng thẩm định có đạt được hay không, trình độ thẩm định só đầy đủ
hay không phụ thuộc rất nhiều vào trình độ của cán bộ. Có thể hiểu đây là sự am
hiểu về quy trình, nắm chắc nội dung, kỹ thuật chủ yếu khi xem xét dự án của cán
bộ. Bên cạnh đó, để cho các phân tích được xác thực, yêu cầu đặt ra cho các cán bộ
là phải có sự hiểu biết sâu rộng với các lĩnh vực khác ngoài Ngân hàng. Đó là
những kiến thức về kinh tế chính trị, pháp luật…Bên cạnh trình độ và kinh
nghiệm, vấn đề đạo đức nghề nghiệp cũng là một vấn đề đáng quan tâm.
+ Thông tin: thẩm định DAĐT được tiến hành trên cơ sở các thông tin thu thập từ
nhiều nguồn . Vì thế thông tin là yếu tố quan trọng giúp cho việc thẩm định được

thành công. Việc thu thập các thông tin đúng, đủ, chính xác sẽ tạo điều kiện cho
cán bộ thẩm định đánh giá chính xác về dự án và doanh nghiệp, ra quyết định đúng
đắn, đảm bảo an toàn cho hoạt động tài trợ của Ngân hàng.
+ Phương pháp thẩm định: Với nguồn thông tin đã thu thập được, do mỗi dự án có
một đặc trưng riêng nhất định nên cán bộ thẩm định phải lựa chọn, đưa ra được
phương pháp thẩm định thống nhất và phù hợp. Làm được điều đó sẽ đảm bảo cho
Ngân hàng hoạt động có hiệu quả và thành công.
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
+ Công tác tổ chức điều hành: Thẩm định DAĐT là tập hợp nhiều hoạt động có
liên quan chặt chẽ với nhau. Công tác thẩm định bao gồm cả 3 giai đoạn: Trước,
trong và sau khi cho vay nên việc phân cấp điều hành là rất cần thiết để các bước
thực hiện một cách hợp lý và khoa học. Mặt khác, phương thức điều hành hợp lý
của ban lãnh đạo sẽ là cơ sở phát huy năng lực của cán bộ thẩm định. Việc phân
định quyền hạn và trách nhiệm cho từng bộ phận sẽ giúp cho việc thẩm định được
chính xác, khách quan và dễ dàng hơn.
+ ứng dụng khoa học công nghệ: Hiện nay trong các Ngân hàng việc lưu trữ và xử
lý thông tin hầu hết được thực hiện trên máy tính. Đồng thời hệ thống mạng cũng
giúp Ngân hàng thuận lợi trong việc khai thác thu thập thông tin. Nhờ đó, công tác
thẩm định được tiến hành dễ dàng hơn, giảm thiểu rủi ro do sai sót trong tính toán,
tiết kiệm thời gian tạo hiệu quả cao trong thẩm định.
 Nhân tố khách quan.
+ Chủ trương chính sách, kế hoạch phát triển của Nhà nước: Các DAĐT phát triển
là các dự án thường sử dụng nguồn lực của đất nước và để đạt được những mục
tiêu xác định của chủ đầu tư cũng như của xã hội. Nhà nước bao giờ cũng thể hiện
sự quan tâm của mình đến lĩnh vực này vì nó ảnh hưởng tới sự phát triển chung
của nền kinh tế xã hội. Sự quan tâm đó thể hiện qua công tác quản lý Nhà nước với
các DAĐT. Một DAĐT , nhất là các dự án có quy mô lớn đều cần phải có sự phê
duyệt của các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Vì vậy khi Ngân hàng thẩm định
dự án không thể đi ngược lại với chiến lược chung của quốc gia.
+ Tính xác thực của thông tin tự doanh nghiệp: Dù trình độ cán bộ thẩm định có tốt

đến đâu cũng khó có thể đi sâu và nắm vững được tình hình nội bộ của doanh
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -

×