Lý luận phương pháp dạy học Đại học

TS.HỒ VĂN LIÊN
ĐT:0918739536
Email:
Mục tiêu
Mục tiêu kiến thức
•
Nhận biết và lý giải được các vấn đề đổi mới
phương pháp dạy học (PPDH) hiện nay.
•
Phân tích và liên hệ thực tế về các cở sở Tâm lý
học và Giáo dục học của PPDH ĐH.
•
Giải thích và chứng minh được mối quan hệ
biện chứng giữa mục tiêu, nội dung, phương
tiện, kiểm tra, đánh giá và các yếu tố có liên
quan với PPDH ĐH
•
Nhận xét, so sánh và liên hệ thực tiễn các kinh
nghiệm lựa chọn và sử dụng PPDH ĐH.
Mục tiêu kĩ năng
•
Tìm kiếm và xử lý thông tin từ tài liệu và Web. để trả
lời các câu hỏi cơ bản của PPDH ĐH.
•
Xây dựng kế hoạch dạy học.
•
Phát triển các kỹ năng tổ chức HĐ DH: phân tích tình
hình, xác định mục tiêu, chương trình, nội dung, đổi
mới phương pháp, phương tiện và kiểm tra đánh giá
kết quả thực hiện chương trình môn học
•

Phát triển kỹ năng tự học, nghiên cứu.
•
Phát triển các kỹ năng sử dụng phương tiện dạy học
và ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động dạy
học ĐH.
Nội dung chi tiết
1. Những vấn đề chung
1.1. Đổi mới giáo dục
1.2. Các thành tố của HĐ DH
1.3. Cơ sở Tâm lý học và Giáo dục học của PPDH
ĐH
2. Mục tiêu và các yêu cầu đối với PPDH ĐH
2.1. Mục tiêu
2.2. Yêu cầu
3. Xây dựng kế hoạch dạy học
3.1. Phân tích tình hình
3.2. Xác định mục tiêu
3.3. Chọn lựa hoạt động DH
3.4. Tổ chức hoạt động DH
3.5. Kiểm tra, đánh giá kết quả DH
4. Lựa chọn và sử dụng PPDH ĐH
•
Các cơ sở lựa chọn và sử dụng PPDH ĐH

Mục tiêu, nội dung dạy học

Chủ thể dạy và học

Điều kiện, phương tiện, hoàn cảnh dạy học


Đặc điểm của PPDH ĐH
•
Tiến trình sử dụng PPDH trong tổ chức hoạt động dạy
học

Mở đầu bài học

Các hoạt động dạy và học

Kết thúc bài học
CÂU HỎI

Các khái niệm cơ bản: mục tiêu, chương trình, nội
dung, phương pháp, phương tiện, kết quả và môi
trường dạy học?

Đổi mới PPDH ĐH: vì sao đổi mới và định hướng
đổi mới?

Tổ chức khóa học và giờ học như thế nào?

Kiểm tra-đánh giá kết quả dạy học?
TÀI LIỆU HỌC TẬP
6.1. Giáo trình môn học
Hồ Văn Liên (2007): Bài giảng ”Lý luận và phương pháp dạy
học ở trường cao đẳng, đại học”
6.2. Danh mục tài liệu tham khảo
•
Cải cách giáo dục cho thế kỉ XXI (2006). NXB Giáo dục.
•

Chân dung những nhà cải cách giáo dục tiêu biểu trên thế giới
(2005), NXB Thế giới, HN.
•
Đặng Vũ Hoạt-Hà Thị Đức (1994): Lý luận dạy học đại học.
NXB ĐHSP Hà Nội.
•
Pol Dupont-Marcelo Ossandon (2003): Nền sư phạm Đại học
(bản dịch của Trần Thị Thục Nga).NXB Thế giới HN.
•
Khoa học giáo dục - đi tìm diện mạo mới (2006). NXB Trẻ.
•
Lê Công Triêm (chủ biên-2002): Một số vấn đề hiện nay của
phương pháp dạy học đại học. NXB GD
•
Web. Moet.gov và các Web. Về giáo dục
ĐỔI MỚI DẠY HỌC ĐẠI HỌC
•
Thay đổi mục tiêu DH
•
Đổi mới chương trình, nội dung dạy học
•
Đổi mới phương pháp dạy học
•
Sử dụng phương tiện dạy học hiện đại
•
Đổi mới kiểm tra-đánh giá kết quả học tập
•
Thay đổi vai trò của người dạy
•
Thay đổi vai trò của người học

MÔI TRƯỜNG BÊN NGOÀI
MÔI TRƯỜNG BÊN NGOÀI
MỤC TIÊU
NỘI DUNG
PHƯƠNG PHÁP
THẦY
TRÒ
KẾT QUẢ
MÔITRƯỜNG
BÊN TRONG
•
Nâng cao dân trí
•
Đào tạo nhân lực
•
Bồi dưỡng nhân tài
•
Hình thành và
phát triển nhân
cách toàn diện, hài
hòa, tích cực, chủ
động, sáng tạo
PHÁT TRIỂN CHƯƠNG TRÌNH HỌC
Chöông trình hoïc
•
Ngày nay thuật ngữ “chương trình” đã được
hiểu là một bản thiết kế tổng hợp, đồng bộ bao
quát các hoạt động chính của một kế hoạch
giáo dục trong một thời gian dài xác định.
•

Chương trình dạy học được xây dựng theo
từng môn học, chương trình các hoạt động
giáo dục và chương trình các nội dung tự chọn,
thời lượng theo quy định của kế hoạch giáo
dục.
Chương trình học
•
Chương trình H là một bản thiết kế tổng thể cho
hoạt động H; cho ta biết toàn bộ nội dung cần H,
chỉ rõ những trông đợi ở người học sau khoá học
(kết quả), phác thảo quy trình cần thiết để thực
hiện nội dung H, phương pháp H và cách thức
kiểm tra, đánh giá kết quả học tập, được sắp xếp
theo một thời gian biểu chặt chẽ
•
Các chuyên gia trong lĩnh vực này bắt đầu phân
loại ra các CTH khác nhau: được hoạch định và
không được hoạch định (chương trình học ẩn),
CTH kỹ thuật, CTH theo kiểu thực hành.
•
Khi thông tin càng phát triển thì những quan niệm
trước đây đều có những sự thay đổi nhất định.
Bước vào thế kỷ XXI không còn ràng buộc bởi lịch
sử phát triển CTH, tính không liên tục, hỗn độn
đang tạo ra những vấn đề để chúng ta cải tạo và
thay đổi nó.
•
CTH là một tập hợp các mục tiêu và giá trị có thể được hình
thành ở người học thông qua các hoạt động.
Tóm lại:

- Về mục đích, mục tiêu của CTH là gì?
- Logic của CTH như thế nào?
- Lựa chọn nội dung, xác định phương pháp, phương tiện
và đánh giá ra sao?
- Phân biệt cái chủ quan và cái khách quan trong việc soạn
chương trình.
- Tác động về công nghệ, chính trị, xã hội và tất cả các mặt
đối với giáo dục.
- Tác động của 'hậu phát triển' đến đào tạo con người.
Ngoài các mục đích về tri thức, hành động phải định
hướng cho HV giá trị xã hội, xác định được nhu cầu
xã hội là thước đo đúng cho sự phát triển.
Nói cách khác mục đích của CTH làm cho người học
phát triển trình độ, học vấn và biết làm người chân
chính.
Ở Việt Nam chúng ta cần quan tâm đến mục đích
đào tạo ra những con người có năng lực, có những
phẩm chất phù hợp với nghề nghiệp và yêu cầu
phát triển xã hội.
Có 3 cách tiếp cận
xây dựng chương trình H
1.Cách tiếp cận nội dung: chú trọng khối lượng thông tin, nội
dung truyền đạt và lĩnh hội
2.Cách tiếp cận mục tiêu: căn cứ vào mục tiêu (đầu ra), thay
đổi nhân cách người học để xây dựng chương trình; chú trọng
kết quả đạt được về nhận thức, kĩ năng, thái độ của người học
sau khi kết thúc khóa học.
3.Cách tiếp cận phát triển (quá trình): phát triển con người,
khơi dậy tiềm năng, tính chủ động, tự học của người học; thầy
giáo là người cố vấn, hướng dẫn

Hiên nay, xu hướng xây dựng chương trình theo
hướng tiếp cận mục tiêu và phát triển được coi trọng
•
Khung chương trình là văn bản quy định khối
lượng tối thiểu và cơ cấu kiến thức cho các
chương trình H theo trình độ người học khác
nhau.
•
Chương trình khung là văn bản quy định chương
trình cho từng ngành học; trong đó quy định cơ
cấu môn học, thời gian thực hiện.
•
Chương trình học xác định mục tiêu, nội dung,
phân bố thời lượng, phương pháp giảng dạy và
kiểm tra đánh giá của một môn học
CHƯƠNG TRÌNH CHI TIẾT
CÁC NHÓM MÔN HỌC
CHUNG-LIÊN NGÀNH
NHÓM CƠ SỞ
NHÓM CƠ BẢN
NHÓM CHUYÊN NGÀNH
NHÓM TỰ CHỌN
CHƯƠNG TRÌNH ĐỒNG TÂM
VÀ ĐƯỜNG THẲNG
NỘI DUNG DẠY HỌC
•
Thành phần:
1. Hệ thống tri thức
2. Hệ thống kĩ năng
3. Kinh nghiệm hoạt động sáng tạo

4. Kinh nghiệm ứng xử
•
Chọn lựa
1.Khoa học tương ứng
A a SV
2.Trình độ, đặc điểm SV và điều kiện, hoàn cảnh cụ thể
XU HƯỚNG THAY ĐỔI NDDH
•
PHÂN HÓA, CÁ THỂ HÓA
•
TÍCH HỢP
•
MỀM HÓA
•
KẾT HỢP
•
ĐA DẠNG HÓA
•
HIỆN ĐẠI HOÁ
•
QUỐC TẾ HOÁ
•
VIỆT NAM HÓA
ĐỔI MỚI PPDH
VÌ SAO ĐỔI MỚI?
1. MỤC TIÊU DH THAY ĐỔI
2. CHƯƠNG TRÌNH DH THAY ĐỔI
3. YÊU CẦU VỀ CHẤT LƯỢNG VÀ HiỆU QuẢ DH
4. ĐiỀU KiỆN, PHƯƠNG TiỆN THAY ĐỔI
XU HƯỚNG ĐỔI MỚI?

1. CẢI TIẾN CÁC PPDH TRUYỀN THỐNG,
2. THỬ NGHIỆM CÁC PPDH MỚI,
3. SỬ DỤNG PHƯƠNG TiỆN DH HiỆN ĐẠI,
4. TĂNG CƯỜNG TỰ HỌC,
5. PHÁT HUY VAI TRÒ CHỦ ĐẠO CỦA NGƯỜI DẠY
Thiết kế và thực hiện
i m i Ch ng trình c p B Đổ ớ ươ ở ấ ộ
moân: