KHÁIQUÁTĐỊALÍVỀTỈNH
LÂMĐỒNG
Vị tríđịa lý: Lâm Đồng là 1 trong năm tỉnh thuộc vùng Tây Nguyên.
Phía bắc giáp tỉnh Đăk Lăk và Đăk Nông, phía đông giáp Khánh Hòa
và Ninh Thuận, phía nam là tỉnh Bình Thuận và phía tây là tỉnh Bình
Phước.
Diện tích tự nhiên toàn tỉnh là 9.764,8 km2 (số liệu thống kê 2003).
Dân số năm 2005 là 1.161 nghìn người (mật độ trung bình 119
người/km2), bao gồm các dân tộc: Việt, Cơ-ho, Mạ, Nùng
Đơnvị hành chính: Lâm Đồng có 1 thành phố (Đà Lạt – tỉnh lị), 1
thị xã (Bảo Lộc) và 10 huyện (Lạc Dương, Đơn Dương, Đức Trọng,
Lâm Hà, Đam Rông, Bảo Lâm, Di Linh, Đạ Huoai, Đạ Tẻh, Cát Tiên).
Địa hình: tỉnh Lâm Đồng gồm hai cao nguyên: Lâm Viên và Di Linh.
Độ cao trung bình toàn tỉnh từ 800 – 1.000 m so với mặt nước biển.
Địa hình tương đối phức tạp, chủ yếu là bình sơn nguyên, núi cao,
đồng thời cũng có những thung lũng nhỏ bằng phẳng tạo nên những
yếu tố tự nhiên khác nhau về khí hậu, thổ nhưỡng, động thực vật…
Khí hậu: Lâm Đồng nằm trong khu vực chịu ảnh hưởng của khí hậu
nhiệt đới gió mùa biến thiên theo độ cao, trong năm có hai mùa rõ
rệt: mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 11, mùa khô từ tháng 12 đến
tháng 4 năm sau. Nhiệt độ trung bình từ 18 – 250C, thời tiết ôn hoà
và mát mẻ quanh năm. Lượng mưa trung bình 1.750 – 3.150
mm/năm, độ ẩm tương đối trung bình cả năm 85 – 87%, số giờ nắng
trung bình cả năm 1.890 – 2.500 giờ.
Tiềmnăngpháttriển:
Tài nguyên rừng Lâm Đồng phong phú, đa dạng, với trên 618 ngàn
ha rừng với tổng trữ lượng trên 61 triệu m3 gỗ và gần 662 triệu tấn
tre, nứa. Rừng ở Lâm Đồng nhiều vùng còn nguyên sinh, ban sơ với
nhiều thực, động vật, chủng loại đa dạng, đặc biệt của rừng Lâm
Đồng là đặc dụng và phòng hộ. Nguồn tre, nứa, lồ ô khá dồi dào, trữ
lượng lớn, tập trung ở các huyện phía Nam như Đạ Huoai, Đạ Tẻh,
Cát Tiên. Do mưa nhiều, khí hậu ẩm ướt, đất đai phù hợp nên các loài
tre, nứa, lồ ô có tố độ tái sinh rất nhanh sau khi khai thác. Diện tích
tre, nứa có đủ khả năng đáp ứng cho yêu cầu chế biến khoảng 50.000
tấn bột giấy hàng năm. Rừng Lâm Đồng rất đa dạng về loại, có trên
400 loài cây gỗ, trong đó có 1 số loài gỗ quý như: pơmu xanh, cẩm
lai, giỏ, sao, thông 2 lá, 3 lá, ngoài ra còn có nhiều loại lâm sản có giá
trị khác.
Với ưu thế về khí hậu, cảnh quan thiên nhiên và tài nguyên rừng, từ
lâu du lịch là nguồn tài nguyên và thế mạnh của Lâm Đồng. Rừng của
Lâm Đồng là khu vực lưu giữ nguồn gen động, thực vật quý hiếm, có
chức năng bảo vệ nguồn sinh thủy khu vực đầu nguồn của 7 hệ
thống sông, suối lớn. Tính đa dạng sinh học của hệ sinh thái này
đóng vai trò quan trọng trong cảnh quan du lịch, đặc biệt là rừng
thông Đà Lạt. Cùng với sông, suối, hồ, đập, thác nước, rừng Lâm
Đồng đã tạo nên một quần thể có sức thu hút khách du lịch trong và
ngoài nước như rừng cảnh quan bao quanh Đà Lạt, khu du lịch hồ
Tuyền Lâm, khu du lịch hồ Suối Vàng – Dankia, khu du lịch Thung
lũng tình yêu, khu du lịch thác Datanla, thác Prenn, thác Pongour,
thác Đam B’ri, núi Lang Biang.
Địalý
Lâm Đồng phía bắc giáp tỉnh Đăk Lăk và Đăk Nông, phía đông
giáp Khánh Hòa và Ninh Thuận, phía nam là tỉnh Bình Thuận, Đồng
Nai và phía tây là tỉnh Bình Phước.
Địa hình tỉnh Lâm Đồng gồm hai cao nguyên: Lâm Viên và Di Linh.
Cao nguyên Lâm Viên có đỉnh Bi Dúp cao 2.287 m.
Tỉnh lỵ của Lâm Đồng là thành phố Đà Lạt.
Cácđơnvịhành chính
Lâm Đồng có 2 thành phố thuộc tỉnh và 10 huyện:
Thành phố Đà Lạt (tỉnh lỵ) 12 phường và 4 xã
Thành phố Bảo Lộc 6 phường và 5 xã
Huyện Bảo Lâm 1 thị trấn và 13 xã, huyện lỵ là thị trấn Lộc
Thắng
Huyện Cát Tiên 1 thị trấn và 11 xã, huyện lỵ là thị trấn Đồng
Nai
Huyện Di Linh 1 thị trấn và 18 xã , huyện lỵ là thị trấn thị trấn
Di Linh
Huyện Đam Rông 1 thị trấn và 8 xã, huyện lỵ là thị trấn Bằng
Lăng[cần dẫn nguồn]
Huyện Đạ Huoai 2 thị trấn và 8 xã, huyện lỵ là thị trấn Đạ M'ri
Huyện Đạ Tẻh 1 thị trấn và 10 xã , huyện lỵ là thị trấn Đạ Tẻh
Huyện Đơn Dương 2 thị trấn và 8 xã, huyện lỵ là Thạnh Mỹ
Huyện Lạc Dương 1 thị trấn và 5 xã, huyện lỵ là thị trấn Lạc
Dương
Huyện Lâm Hà 2 thị trấn và 14 xã, huyện lỵ là thị trấn Đinh Văn
Huyện Đức Trọng 1 thị trấn và 14 xã, huyện lỵ là thị trấn Liên
Nghĩa
Lâm Đồng có 149 đơn vị hành chính cấp xã gồm 118 xã, 18 phường
và 13 thị trấn
Dân số,dântộc
Dân số tỉnh Lâm Đồng là 1.145.587 người (theo số liệu năm 2004).
Mật độ dân số: 115 người/km², bao gồm:
Thành phố Đà Lạt: 188.467 người – mật độ: 469 người/km²
Thành phố Bảo Lộc: 153.362 người – mật độ: 659 người/km²
Huyện Lạc Dương: 28.159 người – mật độ: 18 người/km²
Huyện Đơn Dương: 89.717 người – mật độ: 144 người/km²
Huyện Đức Trọng: 160.371 người – mật độ: 144 người/km²
Huyện Lâm Hà: 149.219 người – mật độ: 93 người/km²
Huyện Bảo Lâm: 107.561 người – mật độ: 71 người/km²
Huyện Di Linh: 154.000 người – mật độ: 92 người/km²
Huyện Đạ Huoai: 34.841 người – mật độ: 68 người/km²
Huyện Đạ Tẻh: 45.291 người – mật độ: 89 người/km²
Huyện Cát Tiên: 40.014 người – mật độ: 92 người/km²
Huyện Đam Rông, mới thành lập vào ngày 1 tháng 1 năm 2005,
có dân số là 30.633 người
Tổng số người lao động đang làm việc trong các ngành kinh tế là
535.568 người. (Theo số liệu thống kê năm 2004, nguồn: [2])
Theo kết quả điều tra dân số ngày 01/04/2009 dân số tỉnh Lâm
Đồng là 1.186.786 người.
Dân tộc
Lâm Đồng là một trong những tỉnh có số lượng dân tộc thiểu số khá
đông, thuộc nhiều bộ tộc khác nhau như là: Người Cơ Ho, người
Mạ, Ra Glai Đáng kể nhất là người Cờ Ho, họ là dân tộc có số dân
đông nhất so với các dân tộc khác. Họ định cư ở nhiều vùng khác
nhau của Lâm Đồng, tập trung đông nhất là ở huyện Di Linh. người
Kơ-ho lại chia ra thành nhiều chi họ khác nhau như: họ người Srê,
họ người Jrài
Kinh tế
Lâm Đồng có diện tích trồng Trà lớn nhất Việt Nam. Tuy nhiên một
phần lớn doanh thu của tỉnh là nhờ vào phát triển du lịch và xuất
khẩu cà phê.
Giao thông
Hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines có các chuyến bay thẳng
nối Đà Nẵng, Hà Nội vàThành phố Hồ Chí Minh tới sân bay Liên
Khương, nằm ở ngoại ô thành phố Đà Lạt. Và hiện nay đang được
nâng cấp để thành sân bay quốc tế.
Lịchsử
1 tháng 11 năm 1899, chính quyền Pháp lập tỉnh Đồng Nai
Thượng (Province du Haut Donnai), tỉnh lỵ đặt tại Di
Linh (Djiring)
Năm 1903, bãi bỏ tỉnh Đồng Nai Thượng, chuyển thành đại lý
hành chính Di Linh, do đại diện của Công sứ Bình Thuận cai trị
Năm 1913, nhập đại lí Đà Lạt với đại lý Di Linh, gọi chung là đại
lý Di Linh và vẫn thuộc tỉnh Bình Thuận
6 tháng 1 năm 1916: thành lập tỉnh Lâm Viên, gồm đại lý Đà Lạt
mới lập lại và đại lý Di Linh, tách từ tỉnh Bình Thuận. Tỉnh lỵ
đặt tại Đà Lạt. Tỉnh Lâm Viên còn được gọi là Langbiang hay
Lâm Biên
31 tháng 10 năm 1920: xóa bỏ tỉnh Lâm Viên, một phần lập ra
thành phố Đà Lạt, phần còn lại lập lại tỉnh Đồng Nai Thượng,
tỉnh lỵ đặt tại Di Linh. Năm 1928 chuyển tỉnh lỵ tỉnh Đồng Nai
Thượng về Đà Lạt
8 tháng 1 năm 1941, lập lại tỉnh Lâm Viên, tỉnh lỵ đặt tại Đà Lạt.
Tỉnh lị tỉnh Đồng Nai Thượng chuyển về Di Linh
19 tháng 5 năm 1958, chính quyền Việt Nam Cộng hòa đổi tên
tỉnh Đồng Nai Thượng thành tỉnh Lâm Đồng, đồng thời tách
một phần đất sáp nhập với thành phố Đà Lạt, thành lập
tỉnhTuyên Đức. Tỉnh Lâm Đồng gồm 2 quận Bảo Lộc (Blao) và
Di Linh. Chính quyền Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Mặt trận
Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam nhập tỉnh Lâm Viên với
tỉnh Đồng Nai Thượng thành tỉnh Lâm Đồng. Như vậy tỉnh Lâm
Đồng do Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Mặt trận Dân tộc Giải
phóng miền Nam Việt Nam đặt bao gồm 2 tỉnh Lâm Đồng và
Tuyên Đức do Việt Nam Cộng hòa đặt.
Tháng 2 năm 1976, sáp nhập tỉnh Lâm Đồng và tỉnh Tuyên Đức
thành tỉnh Lâm Đồng mới.
Du lịch- Thắngcảnh
Lâm Đồng có nhiều thắng cảnh nổi tiếng như các thác nước tại
huyện Đức Trọng và những thắng cảnh thiên nhiên tại Đà Lạt
như Hồ Than Thở, Hồ Xuân Hương.
Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, do không được quan tâm bảo trì
đúng mức, cảnh quan nhiều thắng cảnh đang bị phá hủy. Ngày 10
trong 17 thắng cảnh quốc gia xuống cấp, trong đó có ba ngọn thác ở
huyện Đức Trọng đã được xếp hạng quốc gia tại Lâm Đồng đã biến
mất gồm: thác Gougah, thác Liên Khàng và thác Bảo Đại [1]. Lý do là
vì các đơn vị được giao đầu tư thiếu năng lực và chỉ lo khai thác kinh
doanh bán vé [1]. Ông Đinh Bá Quang - Trưởng phòng Quản lý di sản
văn hóa (Sở VH-TT-DL) Lâm Đồng cho biết: "Theo quy định, hằng
năm các đơn vị trích từ 3 - 5% lãi suất kinh doanh để tu bổ, tôn tạo
và tổ chức các hoạt động văn hóa tại di tích. Thế nhưng thực tế qua
kiểm tra thì các điểm này không thực hiện được như vậy"[2] .
Hình ảnh