1
CHO GIÁO VIÊN
I.
Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ IX nêu rõ : “Phát triển Giáo dục – Đào tạo
được coi là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp Công nghiệp
hoá – Hiện đại hoá, là điều kiện phát huy nguồn lực con người, yếu tố cơ bản để
phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững”
(Văn kiện ĐH Đảng IX-NXB Chính trị QG Hà Nội năm 2002-trang 108)
Với vai trò lớn lao đó của Giáo dục – Đào tạo, thì mỗi nhà trường cần phải
làm gì để thực hiện mục tiêu: Đào tạo ra nguồn lực lao động có đạo đức,có sức
khoẻ, có trí tuệ, có trình độ khoa học - kỹ thuật cao, đáp ứng với yêu cầu xã
hội.(Luật giáo dục 2005).
Chúng ta biết rằng : “Có thầy giỏi thì mới có trò giỏi” và năng lực chuyên
môn (kiến thức của thầy), nghiệp vụ sư phạm (kỹ năng), phẩm chất đạo đức của
người thầy quyết định đến chất lượng Giáo dục - Đào tạo. Trong thực tế nhiều nhà
trường nói chung, trường THPT Đoàn Kết nói riêng vấn đề chất lượng đội ngũ còn
có những vấn đề bất cập, điều này làm cho nhiều nhà quản lý giáo dục trăn trở lo
lắng. Đặc biệt hiện nay công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên,hầu hết các nhà
trường chúng ta chỉ mới quan tâm đến bồi dưỡng trình độ chuyên môn, chưa chú ý
nhiều tới bồi dưỡng kỹ năng của người thầy để mỗi người thầy đủ tư cách là một
nhà giáo dục: Tức là mỗi giáo viên vừa là người truyền thụ kiến thức, người hướng
đạo, sống chung với trẻ, dìu dắt, uốn nắn, nuôi dưỡng khát vọng,ước mơ cho lớp
trẻ.
Người quản lý phải biết rằng sản phẩm của chất lượng giáo dục không phải
ở trên văn bằng chứng chỉ, mà sản phẩm còn là tư chất của con người lao động, sản
phẩm được coi là tốt chỉ khi được sử dụng trong thực tiễn có hiệu quả, do đó bồi
dưỡng kỹ năng sư phạm cho người thầy là vần đề rất cấp thiết trong cơ chế hiện
nay. Công tác bồi dưỡng này là khó khăn, trừu tượng và còn đòi hỏi phải có nghệ
thuật trong quản lý, song hiệu quả của việc bồi dưỡng còn phụ thuộc vào tính tự
chủ, tự rèn luyện của người thầy. Như vậy nhiệm vụ quan trọng của mỗi nhà
trường phải tạo ra môi trường và các chất xúc tác để người thầy tự rèn luyện mình.
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ này ở trường THPT Đoàn Kết, tôi xin trao đổi
một vài .
www.huongdanvn.com
2
II. ÀI
1. C
Trong xu thế hội nhập kinh tế thế giới, sự cạnh tranh của kinh tề thị trường đã
tác động mạnh đến sự phát triển của giáo dục đào tạo, dù ở tầm vĩ mô hay vi mô
cấp ngành hay mỗi nhà trường, ở đó một bộ phận giáo viên còn lo phải lo cuộc
sống hàng ngày khi đồng lương và mức sống chưa cân bằng nên có tư tưởng an bài
với vi trí ổn định công tác của mình, vì vậy còn một phần nào đó thiếu đi tính phấn
đấu mạnh mẽ nói chung, thiếu sự chăm chút rèn luyện kỹ năng sống, kỹ năng sư
phạm của người thầy nói riêng. Song trên thực tế Giáo dục cũng đang bị chi phối
của quy luật cung, cầu, cạnh tranh, chất lượng trong khung pháp lý của phạm vi đất
nước. Vì vậy giáo dục phải có trách nhiệm đào tạo con người có trí tuệ, có phẩm
chất tự chủ độc lập, nhạy bén năng động sáng tạo trong lao động. Phải chăng
những tố chất này phải là sản phẩm của kỹ năng sư phạm của thầy giáo đào tạo ra.
Bồi dưỡng kỹ năng sư phạm cho giáo viên là một trong các nhiệm vụ cơ bản
của chương trình bồi dưỡng đội ngũ cần phải làm,đó là:
- Bồi dưỡng kiến thức.
- Bồi dưỡng phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống.
- Bồi dưỡng kỹ năng sư phạm.
Kỹ năng sư phạm của người thầy là tổng thể những vấn đề về sư phạm: Cách
truyền đạt kiến thức, phương pháp tự học, tự nghiên cứu khoa học; cách giáo dục
học sinh; nghệ thuật văn hoá của Thầy.Kỹ năng sư phạm của người thầy giáo được
thể hiện trong quá trình giảng dạy, giáo dục học sinh, thông qua hoạt động thực
hành và trong hoạt động giao tiếp….
Thực hiện Nghị Quyết Đại hội X của Đảng, ngày 07/11/2006 Bộ chính trị đã
ban hành Chỉ thị 06-CT/TW về tổ chức cuộc vận động “ Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh” trong toàn đảng, toàn dân. Cụ thể hóa chỉ thị trên
đồng thời xuất phát từ thực trạng của đội ngũ nhà giáo, Cán bộ quản lý giáo dục và
yêu cấu nhiệm vụ của Ngành giáo dục, Ban thường vụ Công đoàn Ngành Giáo dục
ra Nghị Quyết số 442/NQ-CĐN ngày 01/11/2007 về tổ chức thực hiện cuộc vận
động “Mỗi Thầy, Cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo” trong
toàn ngành giáo dục bắt từ năm học 2008-2008. Trên cơ sở đó chúng ta càng thấy
tầm quan trọng và cấp bách của việc bồi dưỡng phẩm chất đạo đức và kỹ năng sư
phạm cho người thầy là nhiệm vụ cần quan tâm đầu tư trong giai đoạn hiện nay.
2.
Trường THPT Đoàn kết được thành lập từ tháng 9 năm 1999, năm học 2011-
2012, trường có 37 lớp với 1583 học sinh, 80 giáo viên. Là ngôi trường vùng sâu
vùng xa của tỉnh Đồng Nai, kinh tế địa phương còn rất khó khăn, điều kiện học tập
www.huongdanvn.com
3
của các em thiếu thốn, do vậy khả năng tiếp thu của học sinh về văn hoá - xã hội
hạn chế nên học sinh hay bỏ học, chất lượng mặt bằng còn thấp so với mặt bằng
chung toàn tỉnh.
* :
Môn
-5
-10
-
15
viên
Toán 12 5 5 3 2 2 1
Tin học
4 2 2 1 0 1 1
Lý
7 2 3 2 2 0 3
Hoá
7 3 1 2 1 3 1
Sinh 4 1 1 0 0 3 2
C/nghệ
3 1 3 0 0 0 0
Văn 11 10 9 0 1 1 2
Sử
5 2 2 0 2 1 3
Địa
6 3 3 1 1 1 2
A. Văn 9 3 0 2 4 3 2
GDCD
5 4 0 4 0 1 2
T. dục
5 0 2 3 0 0 2
GDQP 2 0 0 2 0 0 1
Tổng 80 36 31 20 13 16 22
Với quy mô 80 giáo viên /37 lớp đạt tỷ lệ 2,19, trong đó gồm nhiều hệ đào
tạo: Chính quy 71 giáo viên, chuyên tu (3), tại chức (6). Giáo viên có tuổi nghề trẻ
chiếm tỷ lệ cao (số giáo viên có tuổi nghề dưới 5 năm là 31/80 GV-tỷ lệ 40%), do
đó còn thiếu kinh nghiệm , thiếu kỹ năng sư phạm trong quá trình giảng dạy và
giáo dục học sinh, chậm đổi mới về phương pháp, điều đó dã ảnh hưởng trực tiếp
đến chất lượng đào tạo của nhà trường trong thời gian qua.
Từ những năm học 2007-2008 thực hiện phân ban trên toàn quốc, nội dung
giảng dạy, chương trình giáo dục đổi mới đòi hỏi người thầy giáo phải có phương
pháp dạy học tích cực, có kỹ năng sư phạm, năng động sáng tạo trong quá trình
giáo dục học sinh thì mới đáp ứng được nhiệm vụ. Vì vậy trong mỗi năm học song
song với kế hoạch bồi dưỡng trình độ chuyên môn cho đội ngũ ,nhà trường đã
thường xuyên thực hiện bồi dưỡng kỹ năng sư phạm cho giáo viên.
3.
3.1ng
www.huongdanvn.com
4
Giáo dục đào tạo là quá trình tác động có mục đích của nhà giáo hoặc tập thể
nhà giáo đến người học, nhằm làm cho người học lĩnh hội được những tri thức,
những kỹ năng , kỹ xảo, phát triển thể lực có hệ thống để hình thành nhân cách con
người mới, chuẩn bị cho người học thích nghi với cuộc sống, có bản lĩnh, chấp
nhận được sự phân công trong xã hội. Hoạt động của người Thầy luôn gắn liền với
thế hệ trẻ- thế hệ đang lớn lên về thể chất và nhân cách, với nhiều khát khao và
hoài bão trong việc khám phá tri thức mới, cũng như xây dựng cuộc sống sau này.
Trong lịch sử nước ta với truyền thống tôn sư trọng đạo của dân tộc nhà giáo luôn
được yêu mến và kính trọng .Vì vậy hoạt động của Thầy giáo cần phải chuẩn theo
hành động, phải nêu gương tốt cho học sinh noi theo đó là gương về đạo đức , về
cách sống và làm việc tích cực và sáng tạo trong bất kỳ một hoạt động giáo dục
nào.
Phạm vi bồi dưỡng kỹ năng sư phạm cho giáo viên rất rộng, rất phong phú,
song chúng tôi lựa chọn một số nội dung cơ bản sau:
- Bồi dưỡng phương pháp giảng dạy
- Bồi dưỡng cách thức tổ chức giáo dục học sinh trong mỗi giờ học, trong các
hoạt động tập thể.
- Bồi dưỡng nhận thức về văn hoá cuộc sống, kỹ năng sống và làm việc của
người Thầy giáo.
Bồi dưỡng kỹ năng này không thể tiến hành độc lập mà là sự kết hợp linh
họat cùng nhiều loại kỹ năng mềm và cứng trong nhiều giai đoạn của quá trình dạy
và học.
3.2.
a)
+ Nắm vững nhu cầu, thực trạng kỹ năng sư phạm của giáo viên
+ Lựa chọn nội dung bồi dưỡng phong phú phù hợp.
+ Lựa chọn người hướng dẫn hoạt động.
+ Xây dựng chương trình, tổ chức thực hiện.
b)
b1.
:
- Mỗi giờ dạy trên lớp, hình ảnh Người thầy, tác phong sư phạm, cách thức tổ
chức lớp học đều ảnh hưởng tới tính cách của trò, vì vậy yêu cầu giáo viên xác
định rõ mục tiêu giáo dục của từng bài, từng thể loại, phương pháp cụ thể đối với
mỗi bài học.
www.huongdanvn.com
5
+ Các bộ môn xã hội : Là một mô hình về giáo dục đạo đức, giáo dục tính
nhân văn, nghệ thuật sống, do đó mỗi bài học đều phải mô tả được nét thực nét đẹp
của cuộc sống, qua đó nâng lên thành quan điểm về nhân sinh quan.
+ Các bộ môn tự nhiên: Xác định rèn tư duy khoa học mở dường tư duy cho
các môn học khác, đồng thời hình thành phong cách làm việc sau học tập.
- Dạy cho học sinh cách học: Đây là kỹ năng không phải giáo viên nào
cũng làm được, do vậy yêu cầu Thầy giáo phải chuẩn bị bài dạy kỹ càng, lập kế
hoạch tổ chức cho học sinh hoạt động chi tiết, biết vận dụng phương pháp dạy học
tích cực một cách linh hoạt, không máy móc rập khuôn, phải làm cho mỗi giờ dạy
học sinh được vui, được khám phá, được trao đổi .
, :
Tự học ở nhà, cách nghiên cứu sách giáo khoa, cách nghe, cách ghi bài ở lớp,
cách suy nghĩ để giải bài tập, cách hệ thống kiến thức…Phương pháp trao đổi ở
nhóm tạo ra cách làm việc hợp tác, làm việc có trách nhiệm trên thương trường sau
này. Rèn luyện cho học sinh tính tự giác trong học tập là đã đào tạo ra người lao
động có ý thức tự chủ, sáng tạo cạnh tranh trong thị trường.
*
- Trong các buổi sinh hoạt chuyên môn thường kỳ, tổ trưởng chuyên môn,
nhóm chuyên gia của bộ môn hướng dẫn trao đổi với giáo viên cách xác định mục
tiêu bài học, cách hướng dẫn học sinh học tập.
- Tổ chức dạy mẫu, thao giảng tổ, trường để học tập trao đổi giúp đỡ.
- Khảo sát cách học của trò qua một số tiêu chí (tích cực chủ động) để rút
kinh nghiệm về kỹ năng rèn luyện học sinh của Thầy. Thực hiện công tác kiểm tra
giáo án, kiểm tra giờ dạy trên lớp, đánh giá rút kinh nghiệm.
b2.
Phân loại năng lực,năng khiếu giáo viên theo nhóm: Nhóm giáo viên có
năng lực tổ chức,năng khiếu văn hoá nghệ thuật, sáng tạo chủ động trong làm việc
được giao nhiệm vụ tổ chức hoạt động, như: Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp,
ngoại khoá “Về nguồn”, “Âm vang Điện biên”, “Dân ca trong cuộc sống”, “Em
yêu Vật Lý”…, khi đó nhóm các giáo viên chưa có khả năng hoạt động được kèm
cặp giúp đỡ ,tham dự để học tập và sau mỗi tháng được thí điểm tự lập kế hoạch
cho một số hoạt động của tháng sau.
Trách nhiệm trực tiếp là phó hiệu trưởng phụ trách hoạt
động giáo dục, phối hợp tổ chức cùng ban chấp hành Đoàn thanh niên. Công tác
www.huongdanvn.com