Giáo trình thủy nông - Chương 7 potx

C
C
H
H
Ỉ
Ỉ
Å
Å
N
N
G
G


7
7


CHỈÅNG 7: TÊNH TOẠN THU LÅÜI ÂÁƯU MÄÚI CA HÃÛ THÄÚNG TỈÅÏI
Tênh toạn thu låüi cho cäng trçnh âáưu mäúi ca hãû thäúng tỉåïi l phäúi håüp giỉỵa kh nàng cung
cáúp nỉåïc ca ngưn nỉåïc våïi u cáưu láúy nỉåïc vo âáưu kãnh âãø xạc âënh qui mä cäng trçnh hồûc xạc
âënh diãûn têch cọ thãø âm bo â nỉåïc tỉåïi khi cọ sàơn cäng trçnh láúy nỉåïc.

7-1: CẠC TI LIÃÛU CÅ BN DNG TRONG TÊNH TOẠN
7-1-1: Ti liãûu lỉåüng nỉåïc cáưn (Q
c
∼t)
Ti liãûu (Q
c
∼t) xạc âënh theo thåìi âoản thạng, âỉåüc láúy theo lỉåüng nỉåïc cáưn ca cáy träưng trong

thạng âọ.
Trỉåìng håüp låüi dủng täøng håüp nhu cáưu nỉåïc (phạt âiãûn, cáúp nỉåïc sinh hoảt, âáøy màn ) thç
lỉåüng nỉåïc cáưn (Q
c
∼t) l täøng håüp cạc quạ trçnh cạc nhu cáưu nỉåïc trãn.
7-1-2: Ti liãûu lỉåüng nỉåïc âãún (Q
â
∼t)
Lỉåüng nỉåïc âãún bao gäưm: nỉåïc mỉa, nỉåïc màût tỉì säng súi, ỉïng våïi táưn sút tênh toạn. Táưn
sút tênh toạn âỉåüc láúy theo nhiãûm vủ ch úu ca hãû thäúng (vê dủ: âäúi våïi hãû thäúng tỉåïi thç táưn sút
âm bo p= 75%, âäúi våïi cáúp nỉåïc p= 95% ).
Tỉì ti liãûu lỉu lỉåüng ca säng, ỉïng våïi táưn sút thiãút kãú ta chn âỉåüc lỉu lỉåüng thiãút kãú Q
tk
=Q
P
,
tỉì lỉu lỉåüng thiãút kãú, ta chn nàm âiãøn hçnh âãø phán phäúi dng chy nàm thiãút kãú cho cạc thạng
trong nàm qua hãû säú phán phäúi k= Q
p
/ Q
âh
Q
p,thạng
= k. Q
âh,thạng
Váûy âỉåìng quạ trçnh lỉu lỉåüng nỉåïc âãún (Q
â
∼t)= (Q
p,thạng
∼t)

7-1-3: Phán têch v âạnh giạ ti liãûu
Càn cỉï vo 2 ti liãûu nãu trãn ta v âỉåìng quạ trçnh (Q
â
∼t) v (Q
c
∼t) trãn cng mäüt hãû trủc toả
âäü. S cọ 2 trỉåìng håüp xy ra sau âáy:

Trỉ
å
ì
ng håüp 2 Trỉåìng håüp 1

(Q
C
∼t)

(Q
d
∼t)
Q
(m
3
/s)
Q
(m
3
/s)

(Q

C
∼t)

(Q
d
∼t)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Trỉåìng håüp 1: Ta tháúy âỉåìng quạ trçnh (Q
â
∼t) bao ph ton bäü (Q
c
∼t) trong táút c cạc thạng
trong nàm, do âọ khäng cáưn cäng trçnh âiãưu tiãút tải âáưu mäúi. Tu thüc vo vë trê âëa hçnh v ngưn
nỉåïc m phán ra cạc loải cäng trçnh láúy nỉåïc sau âáy:
-Khi H
säng
> H
y/c
thç dng cäúng láúy nỉåïc tỉû chy khäng cọ âáûp dáng.
-Khi H
säng
≤ H
y/c
thç dng âáûp dáng ngàn säng kãút håüp cäúng láúy nỉåïc.

-Khi H
säng
<< H
y/c

thç dng trảm båm. (Trỉåìng håüp ny âỉåüc trçnh by åí män hc Trảm båm)
82

C
C
H
H
Ỉ
Ỉ
Å
Å
N
N
G
G


7
7


Trỉåìng håüp 2: Lỉu lỉåüng nỉåïc âãún (Q
â
∼t) ca mäüt säú thạng âm bo âỉåüc lỉu lỉåüng u cáưu
tuy nhiãn cọ mäüt säú thạng khäng â theo lỉu lỉåüng u cáưu, do âọ cáưn cọ cäng trçnh âiãưu tiãút tải âáưu
mäúi bàòng cạch xáy dỉûng häư chỉïa âãø trỉí nỉåïc ca cạc thạng thỉìa nỉåïc v cung cáúp cho cạc thạng
thiãúu nỉåïc. Tu theo mỉïc âäü thiãúu hủt ca lỉåüng nỉåïc u cáưu m cọ cạc loải cäng trçnh âiãưu tiãút
khạc nhau:
-Häư âiãưu tiãút nàm: Khi täøng lỉåüng nỉåïc u cáưu nh hån täøng lỉåüng nỉåïc âãún trong nàm (nàm
thiãút kãú). Häư âiãưu tiãút nàm ráút thỉåìng gàûp åí cạc cäng trçnh thu låüi láúy tỉåïi lm chênh.

-Häư âiãưu tiãút nhiãưu nàm: Khi täøng lỉåü
ng nỉåïc u cáưu khu tỉåïi låïn hån täøng lỉåüng nỉåïc âãún
trong nàm. Do âọ cáưn âiãưu tiãút nhiãưu nàm âãø âm bo â lỉåüng nỉåïc u cáưu ca khu tỉåïi. Âäúi våïi
cäng trçnh chè phủc vủ tỉåïi khäng nãn lm häư âiãưu tiãút nhiãưu nàm, vç qui mä cäng trçnh låïn dáùn âãún
khäng hiãûu qu kinh tãú, loải häư âiãưu tiãút nhiãưu nàm chè dng cho cạc cäng trçnh thu âiãûn. Trong
chỉång ny ta khäng xẹt âãún häư âiãưu tiãút nhiãưu nàm.

7-2: TÊNH TOẠN PHÄÚI HÅÜP NGƯN NỈÅÏC TRONG TRỈÅÌNG HÅÜP KHÄNG
CỌ CÄNG TRÇNH ÂIÃƯU TIÃÚT
Càn cỉï vo ti liãûu nỉåïc âãún (Q
â
∼
t) v ti liãûu nỉåïc cáưn (Q
c
∼
t), kãút håüp våïi cạc âỉåìng quan hãû
giỉỵa lỉu lỉåüng v mỉûc nỉåïc ca säng (Q
s
∼
H
s
), lỉu lỉåüng kãnh v mỉûc nỉåïc säng (Q
k
∼
H
s
). Tỉì âọ tênh
toạn phäúi håüp cán bàòng giỉỵa lỉåüng nỉåïc âãún v lỉåüng nỉåïc cáưn âãø xạc âënh så bäü qui mä cäng trçnh
cáưn phi thiãút kãú hồûc xạc âënh diãûn têch m cäng trçnh cọ kh nàng âm bo tỉåïi (Xạc âënh så bäü
kêch thỉåïc cäng trçnh âãø tỉì âọ xạc âënh cáúp cäng trçnh âáưu mäúi)

7-2-1: Trỉåìng håüp láúy nỉåïc tỉû chy khäng cọ âáûp
Âiãưu kiãûn : Q
säng
> Q
kãnh
v H
säng
> H
kãnh
a. Khi Q
k
< (15%÷20%)Q
s
Trong trỉång håüp ny viãûc láúy nỉåïc vo kãnh khäng nh hỉåíng âãún dng chy trãn säng.

Q
K
Q
S
Q
S
H
S
∆
Z
h
k
H
dk
H

K

Hãû thỉïc quan hãû giỉỵa mỉûc nỉåïc säng v mỉûc nỉåïc kãnh nhỉ sau:Phỉång trçnh (1) v (2)
ZhHH
ZghbmQ
kdkS
KCK
∆++=
∆= 2

Trong âọ:
h
k
: chiãưu sáu nỉåïc trong kãnh phêa sau cäúng
b
C
: chiãưu räüng cäúng láúy nỉåïc
m: hãû säú lỉu lỉåüng
H
âk
: cao trçnh âạy kãnh sau cäúng
H
S
: mỉûc nỉåïc säng trỉåïc cäúng

83

C
C
H

H
ặ
ặ


N
N
G
G


7
7


Z: tọứn thỏỳt cọỹt nổồùc qua cọỳng
óứ tờnh toaùn phọỳi hồỹp ta duỡng bióứu õọử 4 goùc nhổ sau: Caùc taỡi lióỷu ban õỏửu gọửm: (Q
c
t); (Q
s
t);
(Q
s
H
s
); vỏỳn õóử laỡ phaới xaùc õởnh quan hóỷ: (Q
K
H
s
) vaỡ (Q

K
t)
BIểU Đồ PHốI
H
ợP NGUồN
N
ƯớC

Bổồùc 1: Xỏy dổỷng quan hóỷ (Q
K
H
S
)
I II
(Q
S

H
S
)
(Q
K
H
S
)
Q
K
H
S
Q

S
t
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
IV III
(Q
K
t)
(Q
C
t)
(Q
S
t)
Dổỷa vaỡo hai phổồng trỗnh õaợ nóu, Choỹn b
c
tổồng ổùng vồùi lổu lổồỹng Q
K
cho trổồùc vaỡ vồùi mỷt cừt
kónh cho trổồùc, ta xaùc õởnh õổồỹc h
K
, sau õoù thay vaỡo (1) xaùc õởnh õổồỹc Z, thay Z vaỡo (2) xaùc õởnh
õổồỹc H
S
. Toùm laỷi ổùng vồùi 1 giaù trở Q
K
ta mọỹt giaù trở H
S
tổỡ õoù xaùc õởnh õổồỹc quan hóỷ (Q
K
H

S
) vaỡ õổa
vaỡo goùc phỏửn tổ thổù II cuớa bióứu õọử.
Bổồùc 2: Phọỳi hồỹp nguọửn nổồùc
Tổỡ õổồỡng quan hóỷ (Q
S
t) cổù mọỹt giaù trở Q
S
ta coù mọỹt giaù trở H
S
dổỷa vaỡo (Q
S
H
S
) vaỡ tổồng
ổùng vồùi H
S
ta coù Q
K
dổỷa vaỡo (Q
K
H
S
). Tổỡ õoù suy ra (Q
K
t) laỡ õổồỡng lổu lổồỹng coù khaớ nng lỏỳy
vaỡo kónh.
So saùnh (Q
C
t) vaỡ (Q

K
t)
*Nóỳu Q
K
vổỡa õuớ thoaớ maợn Q
C
thỗ khỏứu õọỹ cọỳng b
c
õaợ choỹn laỡ hồỹp lyù.
*Nóỳu Q
K
quaù lồùn hoỷc quaù nhoớ so vồùi Q
C
thỗ khỏứu õọỹ cọỳng b
c
õaợ choỹn khọng hồỹp lyù, cỏửn choỹn
laỷi b
c
.
*Nóỳu thay õọứi b
c
nhióửu lỏửn maỡ (Q
K
t) > (Q
C
t) thỗ xổớ lyù nhổ sau:
-Thay õọứi hỗnh thổùc cọng trỗnh õỏửu mọỳi bũng caùch laỡm õỏỷp dỏng.
-Thay õọứi (Q
C
t) bũng caùch giaớm dióỷn tờch tổồùi hoỷc thay õọứi cồ cỏỳu cỏy trọửng.

-Tng hóỷ sọỳ sổớ duỷng nổồùc cuớa hóỷ thọỳng bũng caùch phoỡng thỏỳm õổồỡng kónh.
ọỳi vồùi cọỳng õaợ xỏy dổỷng rọửi thỗ thọng qua quaù trỗnh phỏn phọỳi nổồùc õóứ kióứm tra laỷi dióỷn tờch
tổồùi bũng caùch thay (Q
C
t) bũng (q t) khi õoù dióỷn tờch tổồùi xaùc õởnh nhổ sau
q
Q
htK
tuoi


.
=

84

C
C
H
H
ặ
ặ


N
N
G
G

7
7


b.Khi lổu lổồỹng lỏỳy vaỡo kónh vổồỹt quaù (15%
ữ
20%) so vồùi lổu lổồỹng sọng:

Q
K
Q
dc
Q
S



b
C



H
TC
H
K
H
dk
h
k

H
S

Z

H
DC
V
DC
Z
n




Do lổu lổồỹng lỏỳy nổồùc vaỡo kónh quaù lồùn do õoù laỡm haỷ thỏỳp mổỷc nổồùc sọng, dỏựn õóỳn aớnh hổồớng
õóỳn õióửu kióỷn lỏỳy nổồùc vaỡo kónh. Vỗ vỏỷy khi phọỳi hồỹp giổợa nổồùc õóỳn vaỡ nổồùc cỏửn nón xeùt õóỳn aớnh
hổồớng naỡy.
Hóỷ phổồng trỗnh duỡng õóứ tờnh toaùn phọỳi hồỹp nguọửn nổồùc:
()
()
) (
) ( 2.015.0
) (
212
3
) (
) (2
2

eQQQ
d
Q
Q
k
c
g
V
k
k
Z
bZHH
aHHghbmQ
KDCS
S
K
DC
n
nDCTC
KTCkcK
+=
ữ==

=
=
=

Trong õoù:
H
TC

: mổỷc nổồùc sọng trổồùc cổớa cọỳng
H
DC
: mổỷc nổồùc sọng phờa dổồùi cọỳng lỏỳy nổồùc, sau khi õaợ lỏỳy vaỡo kónh
H
K
: mổỷc nổồùc õỏửu kónh, H
K
= H
õaùy kónh
+ h
K
Z
n
: chónh lóỷch mổỷc nổồùc sọng oớ vở trờ trổồùc cọỳng vaỡ sau cọỳng
V
DC
: vỏỷn tọỳc trung bỗnh trón sọng phờa dổồùi cọỳng
Yóu cỏửu õỷt ra laỡ xaùc õởnh õổồỹc quan hóỷ (Q
K
H
S
) õóứ õổa vaỡo goùc thổù II cuớa õọử thở 4 goùc. Muọỳn
vỏỷy ta phaới thọng qua caùc bổồùc trung gian sau õỏy:
Bổồùc 1:Xỏy dổỷng quan hóỷ (Q
S
H
TC
)
Xaùc õởnh quan hóỷ giổợa 3 õaỷi lổồỹng H

TC
, Q
K
, Q
S
bũng caùch vồùi 1 cỷp giaù trở Q
K
vaỡ Q
S
ta tờnh
õổồỹc Q
DC
theo cọng thổùc (e), tổỡ quan hóỷ õaợ coù cuớa sọng (Q
S
H
S
) vaỡ (V
S
Q
S
) ta tra õổồỹc cỷp giaù trở
H
DC
vaỡ V
DC
Xaùc õởnh hóỷ sọỳ k theo cọng thổùc (d), khi õaợ coù k vaỡ V
DC
ta xaùc õởnh õổồỹc Z
n
theo cọng thổùc (c)

vaỡ tờnh õổồỹc H
TC
theo cọng thổùc (b).
Toùm laỷi kóỳt quaớ tờnh õổồỹc laỡd quan hóỷ (Q
K
Q
S
H
TC
) nhổ hỗnh dổồùi õỏy:




85

C
C
H
H
Ỉ
Ỉ
Å
Å
N
N
G
G

7
7



Q
S
H
S
H
TC
Q
K
Q
K1
(Q
S
∼
H
S
)
(Q
K
∼
H
S
)
(Q
K
∼

H
TC
)
III
II
I
IV
lÊ
y
b
0
lµm th«n
g
s
è
IV
I
II
III
(Q
K
∼
H
S
)
(Q
S
∼
H
S

)
Q
K1
Q
K
H
TC
H
S
Q
S







Q
K2
Q
S
H
TC
Q
K3
Q
K1
(Q
K

∼H
TC
); lÊy Q
K
lµm th«ng sè
Q
K2
(Q
K
∼H
TC
); lÊy Q
K
lµm th«ng sè
Q
K1
Q
K3
H
TC
Q
S

Sỉí dủng âỉåìng quan hãû ny âãø tçm quan hãû (Q
K
∼H
S
) âỉåüc thãø hiãûn åí gọc pháưn tỉ thỉï I.
Bỉåïc2:Xáy dỉûng quan hãû (Q
K

∼H
TC
)
Thäng qua viãûc thiãút kãú màût càõt dc v màõt càõt ngang ca kãnh s cọ quan hãû (Q
K
∼h
K
), våïi 1
giạ trë b
c
cäú âënh v â cọ Q
K
, h
K
ta xạc âënh âỉåüc H
TC
theo cäng thỉïc H
HC
= H
®k
+h
k
+∆Z . Sau khi xạc
âënh qua hãû (Q
K
∼H
TC
) ta âỉa vo gọc pháún tỉ thỉï II.
Bỉåïc3:Xáy dỉûng quan hãû (Q
K

∼H
S
)
Xem âäư thë 4 gọc trãn, xút phạt tỉì gọc thỉï II, våïi 1 giạ trë Q
K
suy ra âỉåüc H
TC
, âo âỉåìng quan
hãû trong gọc thỉï I v thỉï IV ta cọ âỉåüc H
S
. Váûy ta cọ âỉåüc quan hãû (Q
K
∼H
S
) åí gọc thỉï III, âỉåìng
quan hãû ny s âỉåüc âỉa vo gọc pháưn tỉ thỉï II âãø phäúi håüp giỉỵa lỉåüng nỉåïc âãún v nỉåïc cáưn åí âáưu
kãnh, cạch phäúi håüp tỉång tỉû nhỉ â nãu.
7-2-2: Trỉåìng håüp láúy nỉåïc tỉû chy cọ âáûp dáng kãút håüp cäúng láúy nỉåïc
Âiãưu kiãûn : Q
säng
≥ Q
kãnh
v H
säng
< H
kãnh
Lỉu lỉåüng phong phụ, ln tho mn lỉu lỉåüng cáưn láúy nhỉng trong quạ trçnh láúy nỉåïc cọ
nhỉỵng lục mỉûc nỉåïc säng hả tháúp khäng thãø láúy tỉû chy vo trong kãnh. Vç thãú cáưn xáy dỉûng âáûp
dáng âãø âm bo láúy nỉåïc tỉû chy vo trong kãnh trong mi trỉåìng håüp, váún âãư âàût ra l phi xạc
âënh âỉåüc chiãưu cao âáûp dáng H

â
l bao nhiãu âãø tho mn u cáưu trãn, khi tênh toạn ta xẹt 2 trỉåìng
håüp sau:

a.Lỉu lỉåüng säng låïn hån lỉu lỉåüng láúy vo kãnh, Q
S
> Q
K
:
Mỉûc nỉåïc säng âỉåüc xạc âënh theo cäng thỉïc: H
S®
= H
âk
+ h
K
+ ∆Z (1)
∆Z täøn tháút cäüt nỉåïc qua cäng xạc âënh theo cäng thỉïc:
()
2 2 ZghbmQ
kcK
∆=

Chiãưu cao âáûp dáng xạc âënh theo cäng thỉïc : H
â
= H
S
- ∆H- H
câ
(3)
∆H cäüt nỉåïc trn qua âáûp xạc âënh theo cäng thỉïc:

()
4 2.
3
2
HgbmQQ
dKS
∆=−

Trong âọ:
H
â
: chiãưu cao âáûp dáng
H
S®
: mỉûc nỉåïc säng sau khi x©y dùng ®Ëp
H
câ
: cao trçnh chán âáûp
b
â
: chiãưu räng âáûp dáng



86

C
C
H
H

ặ
ặ


N
N
G
G


7
7



A-A

Cọỳng lỏỳy nổồùc
A A



H
c
đ

Z
H
S
H

H
d
h
K





Gốa thióỳt chióửu rọỹng õỏỷp dỏng b
õ
, duỡng bióứu õọử 4 goùc õóứ tờnh toaùn phọỳi hồỹp nguọửn nổồùc. Tuy
nhión cỏửn kióứm tra khaớ nng thaùo luợ cuớng nhổ tỗnh hỗnh ngỏỷp luỷt phờa thổồỹng lổu.
Gốa thióỳt chióửu rọỹng õỏỷp dỏng b
b.Lổu lổồỹng sọng vổỡa õuớ cung cỏỳp lổu lổồỹng lỏỳy vaỡo kónh, Q
S
= Q
K
:
b.Lổu lổồỹng sọng vổỡa õuớ cung cỏỳp lổu lổồỹng lỏỳy vaỡo kónh, Q
õ
, duỡng bióứu õọử 4 goùc õóứ tờnh toaùn phọỳi hồỹp nguọửn nổồùc. Tuy
nhión cỏửn kióứm tra khaớ nng thaùo luợ cuớng nhổ tỗnh hỗnh ngỏỷp luỷt phờa thổồỹng lổu.
Mổỷc nổồùc sọng õổồỹc xaùc õởnh theo cọng thổùc: H
Sđ
= H
õk
+ h
K
+ Z

Mổỷc nổồùc sọng õổồỹc xaùc õởnh theo cọng thổùc: H
S
= Q
K
:
Sđ
= H
õk
+ h
K
+ Z
ZghbmQ
kcK
= .2

Z tọứn thỏỳt cọỹt nổồùc qua cọng xaùc õởnh theo cọng thổùc: Z tọứn thỏỳt cọỹt nổồùc qua cọng xaùc õởnh theo cọng thổùc:
Chióửu cao õỏỷp dỏng xaùc õởnh theo cọng thổùc : H
õ
= H
Sđ
- H
cõ
vồùi (H=0)
Vióỷc tờnh toaùn phọỳi hồỹp nguọửn nổồùc tổồng tổỷ nhổ trổồỡng hồỹp khọng coù õỏỷp ngn sọng, tuy
nhión khi õỏỷp dỏng xỏy dổỷng xong thỗ mổỷc nổồùc sọng H
S
seợ dỏng cao lón H
Sõ
vỗ thóỳ ta phaới thay
quan hóỷ (Q

S
H
S
) thaỡnh (Q
S
H
Sõ
) vaỡ (Q
K
H
S
) thaỡnh (Q
K
H
Sõ
), vồùi H
Sõ
laỡ mổỷc nổồùc sọng sau khi xỏy
dổỷng õỏỷp xong. Sau õoù õổa quan hóỷ (Q
S
H
Sõ
) vaỡo goùc phỏửn tổ thổù III vaỡ (Q
K
H
Sõ
) vaỡo goùc phỏửn tổ
thổù II cuớa õọử thở 4 goùc õóứ tióỳn haỡnh phọỳi hồỹp nổồùc. Caùch xaùc õởnh (Q
S

H
Sõ
) vaỡ (Q
K

H
Sõ
) tióỳn haỡnh
nhổ sau:
Bổồùc 1: Xaùc õởnh quan hóỷ (Q
S
H
Sõ
), chuù yù: luùc naỡy cọỳng khọng tham gia lỏỳy nổồùc.
()
()
bHHHH
aHgbmQ
cddSdKL
KLdS

2
2
3
=
=

H
KL
: Chióửu cao cọỹt nổồùc traỡn qua õỏỷp khi cọỳng khọng tham gia lỏỳy nổồùc.

Vồùi 1 giaù trở b
õ
laỡm tham sọỳ cho trổồùc, thỗ ổùng vồùi mọỹt giaù trở Q
S
ta xaùc õởnh õổồỹc H
KL
dổỷa vaỡo
phổồng trỗnh (a) vaỡ dổỷa vaỡo phổồng trỗnh (b) xaùc õởnh õổồỹc H
Sõ
. Toùm laỷi cổù mọựi giaù trở Q
S
coù mọỹt giaù
trở H
Sõ
quan hóỷ (Q
S
H
Sõ
)
Bổồùc 2: Xaùc õởnh quan hóỷ (Q
K
H
Sõ
), chuù yù: luùc naỡy cọỳng õang lỏỳy nổồùc.
óứ xaùc õởnh õổồỡng quan hóỷ naỡy ta phaới xaùc õởnh 2 õổồỡng quan hóỷ (Q
K
H
TC
) vaỡ (Q
traỡn

H
TC
)
*Xaùc õởnh quan hóỷ (Q
K

H
TC
)
()
()
bZhHH
aZghbmQ
KdkTC
KcK

2
++=
=

Trong õoù:
H
TC
: mổỷc nổồùc trổồùc cọỳng.
m: hóỷ sọỳ lổu lổồỹng
Mọựi giaù trở Q
K
ta xaùc õinh õổồỹc Z dổỷa vaỡo (a) vaỡ tổỡ (b) xaùc õởnh õổồỹc H
TC
, tổỡ õoù ta veợ õổồỡng

quan hóỷ (Q
K
H
TC
)
*Xaùc õởnh quan hóỷ (Q
traỡn

H
TC
)
87

C
C
H
H
ặ
ặ


N
N
G
G


7
7

()
()
bHHHH
aHgbmQ
cddTCDL
DLdtran

2
2
3
=
=

H
L
: cọỹt nổồùc traỡn qua õỏỷp khi cọỳng õang lỏỳy nổồùc
Gốa thióỳt chióửu rọỹng õỏỷp dỏng b
õ
cọỳ õởnh. Mọựi giaù trở Q
traỡn
ta xaùc õinh õổồỹc H
L
dổỷa vaỡo (a) vaỡ
tổỡ (b) xaùc õởnh õổồỹc H
TC
, tổỡ õoù ta veợ õổồỡng quan hóỷ (Q
traỡn
H
TC

)
*Xaùc õởnh quan hóỷ (Q
S

Q
K
)
Gheùp 2 õổồỡng quan hóỷ (Q
K

H
TC
) vaỡ (Q
traỡn

H
TC
) vồùi nhau, cổù mọựi giaù trở H
TC
ta coù mọỹt cỷp giaù
trở Q
traỡn
vaỡ Q
K
. Lổu lổồỹng sọng Q
S
= Q
traỡn
+ Q
K

Vỏỷy cổù mọựi giaù trở Q
K
ta xaùc õởnh õổồỹc mọỹt giaù trở Q
S
, tổỡ õoù veợ quan hóỷ (Q
S
Q
K
)
(Q
S
Q
K
)
Q
S
Q
K
Q
S
(Q
tran
H
TC
)
(Q
K
H
TC
)

H
TC
Q
tran
Q
K
Khi coù Q
S
dổỷa vaỡo quan hóỷ (Q
S
H
Sõ
) vaỡ (Q
S
Q
K
) ta xaùc õởnh õổồỹc quan hóỷ (Q
K
H
Sõ
) nhổ sau


(Q
K
H
S
õ
)
(Q

S
H
S
õ
)
(Q
S

Q
K
)
H
S
õ
H
S
õ
Q
K
Q
S

7-3: TấNH TOAẽN PHI HĩP NGUệN NặẽC TRONG TRặèNG HĩP COẽ
CNG TRầNH IệU TIT (ióửu tióỳt nm)
Nọỹi dung chờnh cuớa vióỷc tờnh toaùn phọỳi hồỹp nguọửn nổồùc trong trổồỡng hồỹp naỡy laỡ tờnh toaùn õióửu
tióỳt giổợa lổồỹng nổồùc õóỳn vaỡ lổồỹng nổồùc cỏửn trong nm cho phuỡ hồỹp (trổợ lổồỹng nổồùc õóỳn trong muỡa
mổa õóứ cung cỏỳp nổồùc cho muỡa khọ). Hay coỡn goỹi laỡ õióửu tióỳt họử
7-3-1. Taỡi lióỷu cồ baớn duỡng trong tờnh toaùn:
óứ tờnh toaùn õióửu tióỳt họử ta cỏửn coù caùc taỡi lióỷu cồ baớn sau õỏy:
-Taỡi lióỷu lổồỹng nổồùc õóỳn vaỡ lổồỹng nổồùc cỏửn.
-ổồỡng õỷc trổng loỡng họử, bao gọửm 2 õổồỡng quan hóỷ sau:
*ổồỡng quan hóỷ giổợa dung tờch họử vaỡ cao trỗnh tổồng ổùng (VZ).

88

C
C
H
H
ặ
ặ


N
N
G
G


7
7

*ổồỡng quan hóỷ giổợa dióỷn tờch mỷt thoaùng vaỡ cao trỗnh tổồng ổùng (FZ).
-Taỡi lióỷu bọỳc hồi mỷt thoaùng.
-Taỡi lióỷu vóử ngỏỳm bao gọửm: ngỏỳm qua thỏm , vai õỏỷp vaỡ ngỏỳm qua õaùy cọng trỗnh.








(


7-3-2. Tờnh toaùn qui mọ họử chổùa:
Z (m)
F (10
6
km
2
)

V (10
6
m
3
)
Đập
Diện tích

luvựchồ
Đờng đặc tính lòng hồ
(FZ)
(ZV)
Qui mọ cuớa họử chổùa hay coỡn goỹi laỡ cỏỳp cọng trỗnh õỏửu mọỳi phuỷ thuọỹc vaỡo cọỹt nổồùc trổồùc õỏỷp vaỡ
tỗnh hỗnh õởa chỏỳt nóửn (tra theo qui phaỷm TCXDVN. 285.2002).
Cọỹt nổồùc trổồùc õỏỷp ồớ õỏy laỡ cọỹt nổồùc tổồng ổùng vồùi dung tờch hổớu ờch cuớa họử chổùa, tổùc laỡ cọỹt
nổồùc ổùng vồùi mổỷc nổồùc dỏng bỗnh thổồỡng cuớa họử chổùa (MNDBT).
óứ xaùc õởnh MNDBT ta tióỳn haỡnh õióửu tióỳt họử nhổ sau:
a.Xaùc õởnh mổỷc nổồùc chóỳt (MNC):
Mổỷc nổồùc chóỳt õổồỹc xaùc õởnh theo 2 cọng thổùc sau
*Xaùc õởnh theo yóu cỏửu tổồùi tổỷ chaớy taỷi õỏửu kónh chờnh:
MNC
1
MNK + h
MNC

MNDGC
MNDBT
Đập
*Xaùc õởnh theo yóu cỏửu bọửi lừng buỡn caùt:
MNC
2
Z
bc
+ h
MNC= max (MNC
1
, MNC
2

)
Trong õoù:
MNK: cao trỗnh mổỷc nổồùc õỏửu kónh chờnh cỏửn khọỳng chóỳ õóứ õaớm baớo tổồùi tổỷ chaớy.
h : tọứn thỏỳt cọỹt nổồùc qua cọỳng lỏỳy nổồùc dổồùi õỏỷp.
Z
bc
: cao trỗnh bọửi lừng buỡn caùt tổồng ổùng vồùi tuọứi thoỹ cuớa cọng trỗnh õỏửu mọỳi.
h : cọỹt nổồùc trổồùc cọỳng nhoớ nhỏỳt õóứ õaớm baớo thaùo õổồỹc lổu lổồỹng tổồùi thióỳt kóỳ
Dung tờch ổùng vồùi MNC goỹi laỡ dung tờch chóỳt V
chóỳt
, õỏy laỡ dung tờch tọỳi thióứu cuớa họử chổùa, do
õoù khi tờnh toaùn õióửu tióỳt họử ta phaới bừt õỏửu tờnh õióửu tióỳt tổỡ dung tờch chóỳt trồợ õi.
b. Lỏỷp baớng tờnh toaùn õióửu tióỳt họử: Phỏửn naỡy õaợ õổồỹc giồùi thióỷu ồớ mọn hoỹc thuyớ vn.
Mục đích xác định cao trình mực nớc dâng bình thờng (MNDBT) ; dung tích hồ V
hồ
; dung
tích hửu ích V
hc

89