TRUỜNG TIỂU HỌC HƯƠNG AN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài:
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP MỘT
,QUAY PHẢI, QUAY TRÁI ĐÚNG HƯỚNG VÀ
ĐẠT HIỆU QUẢ CAO
Đề tài thuộc lĩnh vực chuyên môn : Thể Dục
Họ và tên người thực hiện : Đoàn Thị Phước Hà
Chức vụ : Giáo viên
Sinh hoạt tổ chuyên môn : Tổ 3
I / TÊN ĐỀ TÀI : MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP MỘT
,QUAY PHẢI, QUAY TRÁI ĐÚNG HƯỚNG VÀ ĐẠT HIỆU QUẢ CAO
II / ĐẶT VẤN ĐỀ:
- Ở nước ta, từ lâu thể dục đã trở thành môn khoa học giáo dục, bởi vì nó được
hình thành trên cơ sở các nguyên lý giáo dục của Chủ nghĩa Mác – Lê Nin và
tư tưởng Hồ Chí Minh “Con người là vốn quý nhất của xã hội, bảo v
ệ và tăng
cường sức khỏe cho con người là nhiệm vụ trung tâm, nhiệm vụ hàng đầu của
Ngành Thể dục thể thao…”
- Vì vậy, môn thể dục nói chung và nội dung Đội hình đội ngũ nói riêng được
đưa vào chương trình giảng dạy chính thức ở tất cả các trường phổ thông từ
mẫu giáo đến Đại học. Tập luyện đội hình đội ngũ là gồm những động tác hiệp
đồng nhấ
t trí của một tập thể theo một đội hình nhất định và cách sắp xếp, bố
trí người tập luyện hoặc biểu diễn dưới sự điều khiển của người chỉ huy. Tập
thể hiệp đồng thực hiện các yếu lĩnh kỹ thuật về xếp hàng ngay ngắn, về vị trí,
thời gian…Đội hình đội ngũ có liên quan khắng khít với nhau, tâp luyện đội
hình
đội ngũ nhất thiết phải tuân theo những điều lệnh đã được quy định, không
được tuỳ tiện thay đổi, do vậy mà sự liên hệ giữa đội hình và đội ngũ trong thể
dục kết hợp rất chặt chẽ với nhau, bổ sung cho nhau. Thông qua Đội hình đội
ngũ làm cho học sinh hiểu được tác dụng của điều lệnh tổ chức tập luyện thể
dục th
ể thao làm tiền đề cho các hoạt động thể dục thể thao khác.
- Đội hình đội ngũ là một nội dung quan trọng của chương trình thể dục lớp 1.
Bởi vì nếu không có, giáo viên không thể nào tổ chức có
hiệu quả một giờ dạy học thể dục và đặc biệt động tác “ quay phải, quay trái ”
của học sinh là động tác xuyên suốt ở tất cả các khối lớp và các cấp học từ lớ
p
một cho đến đại học các lực lượng vũ trang… và làm nền tảng cơ bản cho
những nội dung học khác. Là học sinh lớp một các em còn bỡ ngỡ, bước đầu
làm quen với trường mới, bạn mới, cô giáo mới, việc quay phải, quay trái
tưởng chừng rất quen thuộc nhưng để cho các em xác định đúng hướng không
phải đơn giản chút nào, điều đó làm biết bao giáo viên thể dục phả
i suy nghĩ.
Mỗi lần họp giao ban bộ môn, chúng tôi thường trao đổi về vấn đề này nhưng
rồi cũng chưa có biện pháp cụ thể nào để khắc phục. Là giáo viên dạy thể dục
lâu năm ở cấp tiểu học, tôi suy nghĩ phải làm thế nào để giúp “học sinh lớp
một quay trái quay phải đúng hướng và đạt hiệu quả cao”.
HƯƠNG AN, 12/2010
III / CƠ SỞ LÝ LUẬN:
- Mục tiêu giáo dục là đào tạo làm người Việt Nan phát triển toàn diện cho học
sinh tiểu học,hiện nay cần phải đổi mới về nội dung,chương trình dạy học cho
phù hợp.Phải đổi mới phương pháp giảng dạy để kích thích và phát huy vai trò
chủ động,tích cực của người học. Khơi dậy cho học sinh ý thức tự học. Muốn
thự
c hiện được những điều đó thì việc nắm vững kiến thức của từng bài học là
hết sức quan trọng.
- Lý luận về thể dục được hoàn thiện trong sự thống nhất với thực tiễn.Thực
tiễn luôn vận động và biến đổi do sử dụng đựơc thành tựu của khoa học kỹ
thuật hiện đại và do tích luỹ được những kinh nghi
ệm nên lý luận thể dục cũng
không ngừng đổi mới, phương pháp giảng dạy thể dục cũng có ý nghĩa quan
trọng dựa trên những yêu cầu của cuộc sống cũng như phương pháp dạy học
ngày càng đổi mới và nâng cao cho nên lý luận và phương pháp giảng dạy thể
dục đòi hỏi người giáo viên phải đầu tư, suy nghĩ, đúc kết kinh nghiệm để đưa
ra các biện pháp tích c
ực mới giảng dạy có hiệu quả.
IV / CƠ SỞ THỰC TẾ :
- Hiện nay trường 04 phân hiệu, tổng số lớp trong toàn trường là : 30
lớp/729em, phân bổ trên địa bàn rộng. Nhà trường chưa có đủ sân bãi tập cho
học sinh,đồ dùng dạy học còn thiếu,các điều kiện phục vụ cho các hoạt động
giáo dục trong nhà trường còn thiếu thốn.Nhìn chung ,nhà trường còn rất khó
khăn về mọi mặt.
- Trong năm học 2010 - 2011 tôi được phân công giảng dạy khối 1, khối 2,
khối 3 ở phân hiệu 7 và phân hiệu 5 - Với tổng số lớp là : 5 lớp 1, 4 lớp 2, 4
lớp 3 - tổng số tiết /tuần là 21 tiết.
- Ở lứa tuổi 6 của học sinh lớp 1 cho thấy, chức năng cơ thể học sinh đang trên
đà phát triển và hoàn thiện nhưng chưa có được sức mạnh, độ dẻo dai, hệ vận
độ
ng, hệ thần kinh chưa linh hoạt mà quay phải ( trái) chủ yếu vận động chi
dưới.
- Đa số các em học sinh đều muốn đến giờ học thể dục để được tự do không
gian thoải mái nhưng ý thức học tập chưa cao bên cạnh đó một số phụ huynh
và học sinh còn quan niệm thể dục là môn học phụ không quan trọng, kết quả
không ảnh hưởng tới việc đ
ánh giá xếp loại của các em nên phụ huynh cúng ít
quan tâm nhắc nhở con em mình học hành.
- Thời gian giảng dạy, tiếp cận học sinh ít.
- Điều kiện cơ sở vật chất còn thiếu thốn, sân bãi chật hẹp, dụng cụ để tập
luyện vừa thiếu vừa kém chất lượng. Giáo viên phải phụ thuộc nhiều vào điều
kiện môi tường, sân bãi, thời tiết để giảng dạy…
V / N
ỘI DUNG NGHIÊN CỨU :
1. THỰC TRẠNG:
- Trước đây, khi dạy nội dung quay phải (trái) đối với học sinh lớp 1, lớp 2, lớp
3 thậm chí với học sinh lớp 4, 5, nhiều lúc các em cũng rất lúng túng trong khi
thực hiện bài tập.
@ Ví dụ: Đối với lớp1 khi khẩu lệnh phát ra “ Bên phải… quay” ở đây
chưa yêu cầu về kỹ thuật nhưng rất nhiều em quay sai hướng có em quay đúng
hướng nhưng đó cũng là theo bản n
ăng.
- Điều đó làm cho tôi rất trăn trở phải khắc phục tình trạng này như thế nào
đây? Đây không phải là câu trả lời của riêng bản thân tôi mà là câu trả lời
chung của các bạn đồng nghiệp ở các trường khác.
- Đội hình đội ngũ thường được tiến hành tập luyện ngoài sân bãi trống trãi,
không gian rộng nên học sinh mất tập trung, số lượng học sinh đông làm những
em ở phía sau nếu không chú ý thì không theo dõi bao quát khi giáo viên th
ị
phạm động tác và nghe rõ khẩu lệnh…
-Từ tư thế đứng nghiêm giáo viên hô khẩu lệnh “ Bên phải( trái)… quay” đối
với học sinh lớp 1 chỉ yêu cầu quay đúng hướng.
- TTCB: Đứng nghiêm
- Khẩu lệnh: “ Bên trái (hoặc bên phải) …quay!”.
- Động tác: Lấy gót chân trái và nữa trên của bàn chân phải làm trụ quay người
sang trái, sau đó đưa bàn chân phải về với cùng với bàn chân trái thành hình
chữ V ở tư thế đứng nghiêm. Khi quay 2 bàn tay áp nhẹ vào đ
ùi, quay đúng
hướng, không để mất thăng bằng.
- Trong quá trình quay học sinh phải định hướng nên giữ thăng bằng một chân
không tốt hay để nghiêng người, lão đảo và vung tay, muốn đạt hiệu quả cao
cần có sự phối hợp chặt chẽ các bộ phận cơ thể liên quan nhiều đến cơ sinh
học của con người. Chỉ nghe phân tích như thế rất trừu tượng nên khi quay học
sinh thường dùng cả 2 gót chân làm tr
ụ do đó không giữ được trọng tâm cơ thể
dẫn đến vung tay và đảo người.
- Tình trạng đó lặp lại rất nhiều lần trong một buổi học làm cho các em mất tự
tin và đội hình rất lộn xộn, ồn ào, không tập trung dẫn đến chán nản trong học
tập.
2. GIẢI PHÁP:
Trong tập luyện và thi đấu thể dục thể thao việc làm quen với dụng cụ, sân bãi,
môi trường là vô cùng quan trọng nó t
ạo cho người tập có cảm giác với dụng
cụ, phương hướng, cự ly, tốc độ…. Trong dạy học nội dung đội hình đội ngũ
quay phải quay trái cũng vậy. Để việc truyền thụ kiến thức cũng như giúp học
sinh có kỹ năng quay phải quay trái đúng hướng, tôi đã áp dụng một vài biện
pháp giúp học sinh xác định giữa cơ thể mình và hướng quay cụ thể như sau:
a / Dùng biển có mũi tên chỉ giúp học sinh xác định hướng
@ Chuẩn bị:
- Bốn tấm biển vòng tròn tương tự như biển báo giao thông nền màu xanh
ở giữa có mũi tên màu trắng cùng chỉ về một hướng
- Đường kính 50cm
- Cột cao 1m20
@ Áp dụng vào thực tế.
- Ngay những tiết học thể dục đầu tiên của học sinh lớp một sau khi dẫn cả lớp
ra sân giáo viên cho họ
c sinh tập hợp theo một hướng nhất định phía trước đội
hình, đằng sau, bên phải, bên trái đều đặt sẵn một
tấm biển có mũi tên chỉ cùng một hướng theo chiều quay của kim đồng hồ,
mục đích giúp học sinh bước đầu xác định hướng quay của cơ thể với hướng
sân trường.
- Kết hợp việc xác định hướng quay trên sân trường ta nhắc học sinh biết bên
tay cầm bút là tay ph
ải vì đại đa số các em đều viết bằng tay phải cùng chiều
quay của mũi tên, như vậy các em cũng có thể xác định dễ dàng lại có những
phụ trang làm cho học sinh lớp một rất thích, việc xác định đúng hướng mới
đạt kết quả cao.
- Khi học nội dung quay phải (trái) giáo viên chỉ hô cho học sinh quay về bên
phải là bên có mũi tên chỉ hướng
- Dùng bảng có mũi tên chỉ hướng cho học sinh lớp 1: B
ởi các em là đối tượng
mới từ mẫu giáo lên nên với bạn bè, thầy cô các em chưa quen biết, còn lạ lẫm
với nội dung bài học, hay mất tập trung và chưa quen xác định hướng của sân
trường với không gian rộng, nên đội hình đội ngũ mà bước đầu quay phải ( trái)
là nội dung tập luyện rất khó khăn nên những tuần đầu giáo viên chỉ hô cho học
sinh quay một hướng mà thôi
- Khi các em đã định hình thực hiện quay tươ
ng đối thuần thục và phân biệt
được bên phải rồi thì bên còn lại giáo viên giải thích và dĩ nhiên các em biết đó
là bên trái (bên ngược chiều mũi tên
b. Phối hợp với các đoàn thể có liên quan trong nhà trường
- Dạy động tác quay phải, quay trái mà phối hợp với các đoàn thể liên quan
trong nhà trường nghe có vẻ không hay tí nào nhưng thực tế nó đã giúp tôi rất
nhiều trong việc giảng dạy nội dung này.
- Chẳng hạn, phối hợp với giáo viên Tổng phụ trách lên kế hoạch xây dựng
chương trình nội dung sinh ho
ạt sao nhi đồng có nội dung quay phải , quay trái
lồng ghép, các anh chị lớp 4, 5 sẽ giúp các em lớp 1, quay, ở đây chưa nói đến
kỹ thuật quay nhưng ít ra cũng giúp các em quay đúng hướng.
- Phối hợp với giáo viên chủ nhiệm các lớp, khi xếp hàng ra vào lớp, khi thi
múa tập thể, thể dục giữa giờ giúp các em xác định đúng hướng cao.
c. Tổ chức các trò chơi.
- Như chúng ta đều biết, một trong những hoạt động gây sự chú ý, kích thích
các em tham gia
đông đảo nhất là hoạt động trò chơi. Hoạt động trò chơi sẽ
giúp cho nhà giáo dục, giáo viên thân thiện gần gũi với các em hơn. Tuy nhiên
việc tổ chức và hướng dẫn trò chơi đối với thiếu nhi không đơn giản, nó là một
trong các kỹ năng của người điều khiển trò chơi, nó phụ thuộc vào khả năng,
năng khiếu biết biến hoá lời nói, tạo không khí thoải mái, vui vẻ hóm hỉ
nh
trong điều hành trò chơi.
- Giáo viên tìm tòi, sưu tầm những trò chơi giúp các em xác định hướng, chẳng
hạn trò chơi “Đi chuyển hướng phải, trái”.
CB XP
IV. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU.
- Trong quá trình áp dụng sáng kiến kinh nghiệm trong giảng dạy đội hình đội
ngũ vào khối lớp 1 tôi đã theo dõi và nhận thấy chất lượng thay đổi theo từng
tiết dạy, hiệu quả được nâng lên và thống kê như sau:
Khối lớp 1: Khi chưa áp dụng sáng kiến
Biện pháp GD
Tỷ lệ
Tập luyện ph
ương pháp cũ
Quay không đúng hướng 45%
Quay đúng hướng theo bản năng 55%
Khối lớp 1: Sau khi áp dụng sáng kiến.
Biện pháp GD
Tỷ lệ
Tập luyện phương pháp mới
Quay không đúng hướng 0%
Quay đúng hướng 100%
* Thông qua việc tổ chức áp dụng dạy thực tế tôi thấy:
- Học sinh hăng say tập luyện, giúp các em nhận biết được hướng bên trái
(phải) dễ dàng, các em đều tham gia rất hào hứng, tự giác, định hình nhanh kỹ
thuật động tác và nghiêm túc.
- Sau khi kết thúc giờ dạy và tiếp cận trao đổi với học sinh, các em đều cho nội
dung quay phải quay trái trước đây đối với các em rất là khó nhiều em khi thực
hiện động tác không làm được nên mang tâm lý thực hiện cho qua chuyện .
Nhưng với phương pháp phươ
ng tiện tập luyện mới thì đa số học sinh thực hiện
rất tự tin, không chán nản mệt mỏi. Với sự hướng dẫn cụ thể sinh động và
động viên khích lệ tinh thần của giáo viên nên học sinh rất hào hứng.
VI / KẾT LUẬN
- Giáo viên phải nắm vững và nghiên cứu kỹ nội dung,chương trình trong từng
giai đoạn,từng đối tượng học sinh cụ thể.
- Sử
dụng đồ dùng dạy học phải hợp lí,có tính khoa học.
- Thường xuyên thay đổi hình thức kiểm tra : Ví dụ: Kiểm tra bằng trò chơi.
VII / ĐỀ NGHỊ :
- Đầu tư trang thiết bị ,tài liệu,sân bãi , dụng cụ cho môn thể dục .
- Tổ chức các giải thi đấu cho học sinh
- Qua thực tế giảng dạy và áp dụng những biện pháp trên, qua học hỏi bạn bè
đồng nghiệp cũng như tham khảo các tài liệ
u đã giúp tôi rút ra một số kinh
nghiệm trên mong được sự đóng góp nhiệt tình của hội đồng khoa học trường
và ngành để sáng kiến kinh nghiệm của tôi được hoàn chỉnh hơn.
Xin chân thành cảm!
Người thực hiện
Đoàn Thị Phước Hà
PHẦN PHỤ LỤC
Trang
I TÊN ĐỀ TÀI : 1
II ĐẶT VẤN ĐỀ : 2
III CƠ SỞ LÝ LUẬN
2
IV CƠ SỔ THỰC TIỄN 3
V NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 3
1 Thực trạng 3
2 Giải pháp 4
VI KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU 8
VII KẾT LUẬN 10
VIII ĐỀ NGHỊ 10
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1 . Luật giáo dục
2 . Điều lệ trường phổ thông
3. Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức,kĩ năng ở Tiểu học
4. Sách giáo khoa thể dục lớp 1
5 . Các tài liệu ,số liệu trong báo cáo hàng năm của Trường Tiểu học
Hương An.