Chính sách đối ngoại của Mỹ sau sự kiện ngày 11/9 được phản ánh qua báo chí

Tiểu luận tốt nghiệp
Vũ Huy Phúc - Lớp thông tin - Văn hoá 1 K5
1
A. M U

I. Tớnh cp thit ca ti
Nc M gió t nm u tiờn ca th k 21 vi cn chn ng gõy
tn thng cha tng cú bi v tn cụng khng b ngy 11/9. Ngay sau s
kin ny xy ra Tng thng M G.W. Bush ó tuyờn b: õy l cuc chin
u u tiờn ca th k 21 v ngy 11/9 ó lm thay i nc M v th
gii. Núi mt cỏch khỏc, s kin ngy 11/9 - cuc u tranh u tiờn trong
th k 21 ó buc M phi xem xột iu chnh ton b cỏc chớnh sỏch ca
mt t nc cú v th bc nht th gii hin nay. õy cng c xem l
mt bc ngot trong quan h quc t th gii, bi nú ó khin M v cỏc
nc khỏc phi xỏc nh li cỏc mi quan h gia bn v thự t ú i
n s phự hp trờn chin trng quc t.
Vi ý tng mun nghiờn cu v tỡm hiu v nhng vn xoay
quanh cuc tn cụng khng b ngy 11/9/2001 nh v nguyờn nhõn, bin
phỏp tr a ca M trc s kin ny, qua ú tỡm ra õu l nhng iu
chnh trong chớnh sỏch i ngoi ca M sau s kin 11/9. Do vy ngi
vit ó chn ti tiu lun l: Chớnh sỏch i ngoi ca M sau s kin
ngy 11/9 c phn ỏnh qua bỏo chớ.
II. i tng v phm vi nghiờn cu
i tng m ngi vit chn l mt ti v s thay i chớnh sỏch
i ngoi ca mt cng quc th gii qua v khng b cú mt khụng hai
trờn th gii m h l nn nhõn phi gỏnh chu. Qua s kin ny, khụng ch
cú nc M m rt nhiu nc trờn th gii s cú nhng thay i nht nh
trong chớnh sỏch ngoi giao cng nh trờn nhiu khớa cnh khỏc. Trong gii
hn mt bi tiu lun, ngi vit ch xin nghiờn cu s thay i ca chớnh
sỏch i ngoi ca M qua cỏc bi bỏo vit t sau s kin 11/9 cho n u
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

Tiểu luận tốt nghiệp
Vũ Huy Phúc - Lớp thông tin - Văn hoá 1 K5
2
thỏng 05/2002 c phn ỏnh trờn mt s bỏo nh: Thụng tn xó Vit Nam,
Lao ng, Nhiờn cu quc t, Bn Tin A B ngoi giao...
III. Mc ớch v nhim v nghiờn cu
Vi mt ti nh trờn, ngi vit qua ú mun tỡm ra nhng thay
i c bn trong chớnh sỏch ngoi giao ca M cng nh tỏc ng ca v
khng b n nn ngoi giao th gii. Qua ú cú th thy s phn ỏnh s
kin ny qua phng tin thụng tin i chỳng ca Vit Nam, c th l bỏo
vit.
IV. Phng phỏp nghiờn cu
Ngoi vic tuõn th phng phỏp duy vt bin chng v duy vt lch
s nh l mt yờu cu c bn ca nghiờn cu khoa hc, tiu lun ny ỏp
dng mt s thao tỏc nghiờn cu nh: thng kờ, phõn loi, phõn tớch, so
sỏnh.
Phng phỏp nghiờn cu c s dng trong bi tiu lun ny l
nhng phng phỏp c bn ca phng phỏp nghiờn cu khoa hc trong ú
cú s so sỏnh, phõn tớch, ỏnh giỏ, tng hp....
V. Kt cu ca tiu lun
tiu lun c phự hp v m bo c tớnh lụgớc ca mt cụng
trỡnh nghiờn cu nh, ngoi phn núi u v kt lun, tiu lun gm 2
chng sau:
Chng mt: Chớnh sỏch i ngoi ca M sau s kin 11/9
Chng hai: Nhng hỡnh thc chuyn ti thụng tin v chớnh sỏch i
ngoi ca M sau s kin 11/9.
Do s phc tp ca vn , cng nh s hn ch v kin thc v ti
liu tham kho nờn tiu lun khụng trỏnh khi nhng thiu sút, em rt mong
nhn c s giỳp ca cỏc thy cụ v phớa bn c.

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Tiểu luận tốt nghiệp
Vũ Huy Phúc - Lớp thông tin - Văn hoá 1 K5
3








B. NI DUNG

CHNG MT
CHNH SCH I NGOI CA M SAU S KIN 11/9

I. V khng b ngy 11/9 - nguyờn nhõn, bin phỏp tr a ca
M:
1. Nguyờn nhõn
Vi gi thm chớ vi ngy sau s kin 11/9, ngi M núi riờng v
nhõn dõn ton th gii núi chung vn cha ht bng hong, sng st v s
kin ny. Ngi ta t hi, v khng b bt ngun t õu, ti sao li din ra
mt cỏch bi bn n th? Ai l ngi ng sau v khng b?...
Cõu tr li n nay vn cha cú li gii chớnh xỏc. Nc M ó bit
n chin tranh, nhng trong sut 136 nm qua, ú l cuc chin tranh bờn
ngoi nc M, nhõn dõn M tng bit n thng vong nhng khụng phi
l trung tõm ca mt thnh ph v i vo mt bui sỏng bỡnh yờn. Nhõn dõn
M cng ó tng bit n nhng v tn cụng bt ng nhng cha bao gi l
cuc tn cụng vo hng ngn dõn thng. Tt c nhng iu ny ó xy n

vi nc M ch trong mt ngy. Ngy 11/9/2001 v ờm ti ó p xung
mt th gii m ú cỏi c gi l nn t do ó b tn cụng. Thc cht õy
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Tiểu luận tốt nghiệp
Vũ Huy Phúc - Lớp thông tin - Văn hoá 1 K5
4
khụng phi l v khng b n thun nhm vo nc M ging nh v ỏnh
bom hai s quỏn M Kenya v Tanzania nm 1998 hay v tn cụng tu U.
SS. Cole thỏng 10 nng 2000 m õy l cuc tn cụng lm tn thng lũng
kiờu hónh i vi nc M vn t trc ti nay c coi l bỏ quyn mt
cỏch nghiờm trng.
Thm ho NewYork v Washington ngy cng a ra nhiu cõu
hi, cỏc cõu hi ú mang tớnh nhiu mt v cỏc tm c khỏc nhau, t cõu
hi v thõn th ca nhng k khng b n tin cy ca cỏc h thng an
ninh cỏc sõn bay v trờn mỏy bay n cõu hi liu õy cú phi l s m
u cuc chin tranh gia cỏc nn vn minh, hay ú l biu hin cp tin ca
s i u theo cc Bc Nam, phng Tõy phng ụng. Nhng liu
chỳng ta cú th tỡm c cõu tr li cho cõu hi chớnh. Hnh ng ngy 11/9
cú phi l thỏch thc ton cu m ch ngha khng b t ra trc an ninh
quc t vo u thiờn niờn k mi hay ú l v khiờu khớch ton cu ca cỏc
th lc xuyờn quc gia s dng tim nng khng b cho cỏc mc tiờu sõu xa
ca mỡnh. Nu khụng nhn thc c nhng mi quan h nhõn qu sõu sc
thỡ tt c cỏc chin dch tr thự ch l cuc chin vi nhng chic ci xay
giú.
Ti sao M th lnh v sc mnh kinh t quõn s, v mc nh
hng i vi s hỡnh thnh trt t, th gii mi, t nc u tranh cho t
do, hỡnh mu ca nn dõn ch phng ụng v l ngi gỡn gi cỏc giỏ tr
ca phng Tõy- th lnh ca th gii vn minh li tr thnh mc tiờu ca
cuc tn cụng . Nguyờn nhõn ca v khng b ny bao gm nhng nguyờn
nhõn trc tip v sõu xa.

Nguyờn nhõn trc tip: V khng bn ngy 11/9 mt phn l hu qu
chớnh sỏch ca M Trung ụng i vi nhng phn t hi giỏo cc oan,
vic M ỏnh Irc, úng quõn Arp ni m ngi hi giỏo coi l lónh a
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Tiểu luận tốt nghiệp
Vũ Huy Phúc - Lớp thông tin - Văn hoá 1 K5
5
thiờng liờng ca mỡnh v s tiờn v i vi Ixrael trong cuc khng hong
Trung ụng l s tn cụng vo th g ii Hi giỏo. Nhng k khng b ó lp
lun rng ch bng cỏch buc dõn thng M phi chu s phn nh nhng
ngi Arp b git hi bi sỳng n v s h tr ca M thỡ chớnh quyn
M mi buc phi ngng ng h Ixrael trong cuc xung t Trung ụng
v nhng k khng b cho rng cn phi s dng v lc chng li M bi vỡ
õy l ngụn ng duy nht m nc M hiu. khớa cnh khỏc, õy cng l
ng c ca nhng k n sau v 11/9. Binlaen v cỏc lónh t Taliban ó
tuyờn b M s phi ng u vi mt cuc chin lõu di v m mỏu, nu
chớnh quyn M khụng rỳt quõn ra khi vựng vnh v tip tc hu thun
Ixrael trong cuc khng hong Trung ụng. Chớnh sỏch ca M i vi
th gii, nht l th gii Hi giỏo l nguyờn nhõn quan trng bi t lõu, nht
l sau khi kt thỳc chin tranh lnh n nay, chin lc bỏ quyn, ch ngha
n phng ca M tr nờn cng ngy cng ngụng cung hn.
mc sõu xa hn tham vng bỏ quyn, cng quyn, li dng cỏc
vn sc tc, tụn giỏo, dựng chiờu bi dõn ch nhõn quyn can thip vo
cụng vic ni b nc khỏc thm chớ s dng v lc, tiờu chun kộp trong
cỏc tuyờn b v hnh ng ca Hoa K. L nhng nguyờn nhõn sõu xa gõy
ra tỡnh cm bi M khp ni trờn th gii m hỡnh thc cc oan l cỏc
hnh ng khng b nhm vo nhng ngi dõn thng M v cỏc mc tiờu
c s h tng ca M.
Mt nguyờn nhõn sõu xa na l s tht bi kinh t ca nhiu nc Hi
Giỏo Trung ụng, iu m cỏc nc ny cho rng l do hu qu ca s dn

nộn i vi nhng ngi hi giỏo do M cm u ó y nhiu tớn hi
giỏo n bc ng cựng v tr thnh nhng tớn trung thnh ca ch
ngha hi giỏo cc oan.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Tiểu luận tốt nghiệp
Vũ Huy Phúc - Lớp thông tin - Văn hoá 1 K5
6
Túm li, cú s nht trớ chung v nguyờn nhõn gc r ca s kin 11/9
l vn úi nghốo, chớnh sỏch i ngoi v ch ngha bỏ quyn M i vi
cỏc nc khỏc c bit l i vi cỏc quc gia Hi giỏo v cỏc nc th gii
th ba v cuc xung t Trung ụng gia Ixrael v Palextin.

2. Bin phỏp tr a ca M sau s kin ngy 11/9.
ờm nay chỳng ta l mt t nc thc tnh trc him nguy. H
(Taliban) phi giao np nhng k khng b bng khụng h s phi chu
chung s phn vi bn chỳng.
õy l bi phỏt biu c coi l quan trng nht k t u nhim k
Tng thng ca ụng George. W. Bush, ụng ó phỏc ho ra chin dch chng
khng b ca M, yờu cu Taliban phi giao np ton b cỏc thnh viờn ca
nhúm Al-Qaeda t chc khng b do Osama Binlaen cm u.
Ni bun ca chỳng ta ó bin thnh s tc gin v s tc gin bin
thnh lũng quyt tõm cho dự l chỳng ta a k thự ra trc cụng lý hay
a cụng lý ti k thự, cụng lý cng s c thc hin
Ngay sau s kin ngy 11/9 Quc hi M ó nhanh chúng thụng qua
ngh quyt cho phộp Tng thng M s dng v lc chng li bt c cỏ nhõn
hoc quc gia no dớnh lớu vo v khng b ngy 11/9 gn 90% ngi M
c ũi hi u tin hnh quyn quyt tõm tr a ca chớnh quyn M. S
nht trớ c trong chớnh quyn v cụng chỳng M v s cn thit phi tr a
xut phỏt t hai lý do ch yu:
Mt l: õy l ln u tiờn trong lch s nc M b tn cụng ngay

trờn lónh th ca mỡnh. Thc cht õy l li tuyờn chin vi M v M
khụng th khụng cú hnh ng tr li
Hai l: Nu khụng tr a thớch ỏng i vi t chc ng ng sau
v khng b ny thỡ ú s l dung tỳng v nhng b cho ch ngha khng
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
TiĨu ln tèt nghiƯp
Vò Huy Phóc - Líp th«ng tin - V¨n ho¸ 1 K5
7
bố. Điều này đi ngược lại với chính sách truyền thống của Mỹ là khơng đàm
phán, thoả hiệp và nhượng bộ đối với chủ nghĩa khủng bố. Mỹ đã đối phó
với các hoạt động khủng bố nhằm vào Mỹ trước đó bằng các biện pháp kể cả
vũ lực, hoạt động bí mật, trừng phạt kinh tế để chống khủng bố.

II. Chính sách đối ngoại của Mỹ sau sự kiện 11/9
1. Những hoạt động ngoại giao tiêu biểu của Mỹ sau sự kiện 11/9:
Trước và trong khi chiến dịch trả đũa diễn ra Mỹ đã xúc tiến các hoạt
động ngoại giao cụ thể:
- Trong quan hệ với Liên hiệp quốc (LHQ): nhằm xố đi ấn tượng về
những hành động phớt lờ, vai trò của LHQ trước đó và tranh thủ sự ủng hộ
của LHQ đối với chiến dịch chống khủng bố của Mỹ, Mỹ đã nhanh chóng
đóng ngay phần niên liễu của năm 2001 là 580 triệu USD hầu như ở bất cứ
diễn đàn đa phương nào như APEC (Thượng Hải tháng 10/2001), WTO
(Quata tháng 11/2001). Mỹ cũng đều vận động tích cực để đưa vấn đề ủng
hộ cuộc chiến chống khủng bố và chương trình nghị sự.
- Trong quan hệ với Nga và Trung Quốc: từ chỉ phê phán Nga trong
vấn đề Tresmia và Trung Quốc đàn áp nhân quyền ở Tây Tạng. Nay Mỹ
thừa nhận hành động của Nga ở Tresmia là cuộc chiến chống các phần tử
khủng bố trao đổi thơng tin liên quan đến khủng bố với Trung Quốc.
- Trong quan hệ với Ấn độ và Pakistan, Mỹ đã nhanh chóng tun bố
xố bỏ cấm vận đối với hai nước này, lệnh cấm mà Mỹ đã áp đặt khi hai

nước tiến hành thử vũ khí hạt nhân (1998), việc này đồng nghĩa với sự thừa
nhận quyền sở hữu vũ khí hạt nhân của hai nước. Đồng thời Mỹ hứa sẽ giúp
Pakistan trả hết khoản nợ nước ngồi gần 30 tỷ USD.
- Đối với khu vực Trung Đơng, từ chỗ có thái độ tiêu cực đối với tiến
trình hồ bình Palextine, Israel, dẫn tới tình hình khu vực ln nóng bỏng
nay chuyển sang chiều hướng tích cực hơn như gây áp lực buộc Thủ tướng
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Tiểu luận tốt nghiệp
Vũ Huy Phúc - Lớp thông tin - Văn hoá 1 K5
8
Israel A Shason cho phộp ngoi trng S. Peres gp v tho lun cỏc tho
thun nh chin vi ch tch Y Arafat tha nhn vic thnh lp nh nc
Palextine c lp. õy l cỏch M lụi kộo cỏc nc Arp tham gia vo
liờn minh chng khng b bi a s cỏc nc Arp ó t iu kin vi M
l h ch tham gia chin dch ca M chng no M thc s cam kt l lc
gii quyt cuc khng hong Trung ụng.
- i vi mt s nc nh Sudan, Syric, Cuba, Bybia, Cng ho dõn
ch nhõn dõn Triu Tiờn , M ó t thỏi mm mng hn nh ng ý
ni nng hoc tng bc bói b cm vn, xem xột viờc a mt s nc
khi danh sỏch cỏc quc gia b M coi l khng b hoc cha chp khng
b, cao hn l ngh cỏc nc ny hp tỏc chng khng b. Bờn cnh ú
ng USD c tung ra vi li ha giỳp kinh t cho nhng nc nghốo
trong liờn minh chng khng b.
Nh vy, xuyờn sut nhng ng thỏi ngoi giao ca M ú l ý
tranh th mi c hi tỡm kim s ng h ton cu cho chin dch chng
khng b do M phỏt ng.
2. Nhng thay i trong chớnh sỏch i ngoi ca M sau s kin
11/9:
Sau v khng b ngy 11/9, s thay i trong chớnh sỏch i ngoi
ca M ó th hin rừ nột. Cú th thy l chớnh sỏch i ngoi ca G. W.

Bush ang chuyn dch theo chiu hng t ch ngha hnh ng n
phng sang ch ngha hp tỏc quc t theo s phõn tớch ca cỏc nh
nghiờn cu Quc t thỡ thi gian m G. W. Bush mụ t ngy 11/9 ó b chia
r gia tt v xu, mt bn en v trng trong ú mi quc gia phi la
chn mu sc cho mỡnh. Phỏt biu trc quc hi ngy 20/9, ụng Bush ó
núi rng: Mi quc gia, mi khu vc ang ng trc mt quyt nh, hay
ng v phớa chỳng ta hay ng v phớa bn khng b. ú l ct lừi chớnh
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
TiĨu ln tèt nghiƯp
Vò Huy Phóc - Líp th«ng tin - V¨n ho¸ 1 K5
9
sách đối ngoại mới của Mỹ, họ gọi đây là học thuyết Bush và xếp chiến lược
này ngang hàng với “học thuyết Truman” mà học thuyết Truman đưa ra
ngay sau thế chiến 2 nhằm kêu gọi một cuộc chiến chống chủ nghĩa cộng
sản. Như vậy theo họ một hình mẫu mới trong chính sách đối ngoại của Mỹ
đã được mơ tả. Một ngun tắc chỉ đạo mà dựa vào đó các vấn đề khác sẽ
được xem xét và hành động trong thời gian ơng G. W. Bush cầm quyền. Trật
tự thế giới hiện nay đang được vận hành dưới tác động của cái trục là
“chống khủng bố ” với cung cách tập hợp lực lượng đã có nhiều thay đổi.
Trong cuộc chơi này Mỹ đang là người cầm lái chính và cả thế giới đều đang
chăm chú theo dõi xem siêu cường này sẽ đẩy bánh lái “chống khủng bố ” đi
xa đến đâu.
Trong thời gian từ khi lên cầm quyền (20/1/2001) đến trước khi nước
Mỹ bị tấn cơng khủng bố, G.W.Bush đã thực hiện một số hành động đơn
phương trong chính sách đối ngoại khiến ngay cả những đồng minh thân cận
của Mỹ cũng lên tiếng lo ngại. Tun bố đơn phương rút khỏi nghị định thư
Kyoto về giảm khí thải “gây hiệu ứng nhà kính” trì hỗn khơng phê chuẩn
hiệp ước cấm thử vũ khí hạt nhân tồn diện (CTBT) ngăn cản thực thi cơng
ước cấm vũ khí sinh học, đơn phương rút khỏi hiệp ước khơng tên lửa đạn
đạo (ABM) 1972 để rảnh tay triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa quốc gia

(NMD) bên cạnh đó Mỹ đã cùng Ixrael ngang nhiên bỏ diễn đàn hội nghị
của Liên hiệp quốc diễn ra đầu tháng 9/2001 tại Purban (Nam Phi) về chống
nạn phân biệt chủng tộc chủ nhĩa bài ngoại, phủ quyết nghị quyết của Liên
hiệp quốc về vấn đề Trung Đơng… Chính sự ngạo mạn trong chính sách đối
ngoại của Mỹ đã gây ra nhiều bất bình từ phía các nước đồng minh và các
đối thủ, làm trầm trọng thêm các xung đột vốn tiềm ẩn và ln chờ cơ hội để
bùng phát. Ơng Vladimir Lukin, Phó chủ tịch Duma quốc gia Nga đã phê
phán “chính sách đối ngoại của Mỹ đã và đang được đặc trưng bởi mức độ
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Tiểu luận tốt nghiệp
Vũ Huy Phúc - Lớp thông tin - Văn hoá 1 K5
10
t tin quỏ cao, thỏi t món v s say sa vi quyn nng ca mỡnh sau
thi Bin Clinton.
"TTXVN" s 109 ngy 15/5/2002 cú vit "theo bỏo chớ Hng Kụng,
s kin ngy 11/9 M ó chuyn hng t chớnh sỏch ngoi giao sang
"ngoi giao thi chin". Theo ú, M chỳ trng li ớch hp tỏc tm thi
trong cuc chin chng khng b ton cu. Phng chõm ngoi giao ca M
hin nay l ly chng khng b lm tin , trong ú M s cn c vo mc
tiờu chng khng b c th tỡm kim ng minh cú giỏ tr. Khi mt nhim
v no ú hon thnh, liờn minh ú lp tc c gii tỏn, sau ú li kt liờn
minh mi trờn c s xỏc nh mc tiờu chng khng b mi. Vi phng
chõm núi trờn, M bt chp mi hnh ng ca cỏc nc khỏc trong cuc
chin m M cho l chng khng b
Trong chớnh sỏch ngoi giao thi chin hin nay cỏc nh quõn s M
cú vai trũ quan trng hn cỏc nh chớnh tr. Tt nhiờn iu ny cú mt thc
t l khi quc gia lõm chin thỡ mi chớnh sỏch ngoi giao phi phc v cho
mc ớch quõn s. Chớnh quyn Bush hin nay ang co li trong cỏc t chc
quc t vỡ Bush cho rng thụng qua cỏc liờn minh a quc gia tm thi
tỡm c mc tiờu chớnh tr l cú li cho M. C th liờn minh chng

Afghanistan ca M khụng cn thit phi tn ti trong liờn minh chng Irc
sp ti. Nu M tn cụng Triu tiờn thỡ h s lp li mt liờn minh mi khỏc.
Bush cho rng liờn minh lng lo cú tớnh n hi ny cú hiu qu trong gii
quyt cụng vic quc t. Chớnh vỡ vy M ó chp nhn mi s phn i ca
th gii trong bt k cụng vic no, c bit l trong vic lit mt s quc
gia vo trc ma qu v vch k hoch tn cụng h.
S thay i ca phng chõm chớnh sỏch ngoi giao ca m ó lm
cho chớnh sỏch i vi chõu ca M cng thay i. D lun cho rng, hin
nay cú hai c im ni bt trong chớnh sỏch ngoi giao ca M: s dng v
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Tiểu luận tốt nghiệp
Vũ Huy Phúc - Lớp thông tin - Văn hoá 1 K5
11
lc quỏ rừ rt nh ỏnh Afghanixtan v cụng khai tuyờn b tn cụng Irc.
c im th 2 l ly chng khng b lm nhim v hng u, khụng quan
tõm n bt k vic no khỏc trờn th gii.
Tuy nhiờn chớnh sỏch i ngoi ca M i vi Trung Quc vn
khụng thay i bi Bush khụng mun bt k rc ri no nh hng ti cuc
chin chng khng b qua ú cng c v trớ sen m quc t ca M.
M mun duy trỡ quan h bỡnh n, khụng phc tp vi Trung quc, khụng
mun gõy súng giú hoc tn quỏ nhiu cụng sc vo quan h M Trung.
Vi chớnh sỏch ngoi giao thi chin, Bush ó thay i phng chõm
trỏnh thng vong ca Bill Clinton trc õy. T duy ngoi giao ca M
xut phỏt t mt gi thuyt khỏc, tn cụng l mt bin phỏp tt nht
phũng ng, theo ú M gi thuyt rng M b tp kớch, vỡ vy phi tiờu dit
nhng mi e do tp kớch trc khi chỳng gõy ra trờn nc M. Ngoi ba
nc m M cho rng nm trong trc ma qu, cũn cú th cú loi th 2 hoc
th 3 trong mc tiờu tn cụng ca M. M cng ó thay i th t u tiờn v
hỡnh thỏi ý thc. Hn 10 nm trc õy nguyờn tc ch o la chn ng
minh v chớnh sỏch ngoi giao ca M l cỏc vn dõn ch, th trng t

do v duy trỡ ho bỡnh. Nhng hin nay nguyờn tc ch o l xem xột quc
gia no ú cú ng h M chng khng b hay khụng, tỡnh trng nhõn quyn
cú tớnh hp phỏp ca Chớnh ph quc gia no ú khụng cũn quan trng i
vi M, Pakistan l mt vớ d in hỡnh.
Cng theo TTXVN - t Jeune Afrique s ra mi õy vit thi gian
gn õy M ang gp rỳt chun b kh nng tn cụng Irc nhm th tiờu
chớnh quyn ca Tng thng Saddam. Hussein, bờn cnh cỏc hot ng
ngoi giao võy quanh chuyn i 11 nc Trung ụng ca phú Tng thng
Dik. Cheney thỏng 3, chuyn i Trung ụng ca ngoi trng Cpowell
thỏng 4 v sp ti l chuyn i Nga, chõu u ca Tng thng Bush nhm
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Tiểu luận tốt nghiệp
Vũ Huy Phúc - Lớp thông tin - Văn hoá 1 K5
12
thuyt phc cỏc nc ng minh Arp v phng Tõy. Ti Lu nm gúc,
cỏc nh chin lc M ang ng trc s la chn gia nhng kch bn
quõn s thanh toỏn ch Hussein, kờu gi cỏc phe ng minh tp hp
cựng M chng khng b.
Theo TTXVN (Wasingtn 6/5/2001) a tin: Di ta Danh sỏch
khng b ca liờn minh chõu u (EU) to nờn nhng s tng ng v bt
ng. Ngy 2/5, EU ó a thờm 18 cỏ nhõn vo t chc vo danh sỏch cỏc
nhúm khng b Hai b xung quan trng nht m nhúm t chc
Majahideen. E. Khalg (MKO) mt nhúm phin quõn ngi Iran hu thun
v ng cụng nhõn ngi cuc (PKK) cú c s ti Th Nh K. Vi cụng
vic l 2 t chc trờn l cỏc nhúm khng b chõu u s tng cng quan h
vi Tờttờran v Aneara cú th kt hp danh sỏch khng b ca mỡnh vi
danh sỏch ca b ngoi giao M.
M v chõu u l nhng ng minh thõn cn trong cuc chin chng
khng b. Hai bờn ó m rng cỏc l lc hp tỏc tỡnh bỏo, hp tỏc tỡm kim
cỏc h thng ti chớnh ca nhúm phin quõn v bt gi nhng k tỡnh nghi

khng b, tuy nhiờn, trong khi Wasingtn tỡm cỏch hm do hoc ộp buc
cỏc nc u khng b trờn cỏc vn chớnh tr v an ninh thỡ chõu u
li cú v khụng mun giỳp M. iu ú chng t rng thnh cụng trong
cuc chin chng khng b m M cm u ớt nht mt phn s ph thuc
vo phn hp tỏc tip tc chõu u. Cỏc vn gõy chia r gia Wasingtn
v Brucxen cú th tỏc ng ln ti cuc chin ny. Danh sỏch mi c
chõu u a ra gúp phn cng c hai nh nc Trung ụng l Th Nh K
v Iran, bi vỡ nú cú ngha l MKO v PKK s khụng c hot ng gõy
qu ti chõu u. a hai t chc ny vo danh sỏch khng b s giỳp gim
bt ỏng k cỏc ngun li ca chỳng v lm gim s ng h v cm thụng
ca cụng chỳng i vi hai t chc trờn.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Tiểu luận tốt nghiệp
Vũ Huy Phúc - Lớp thông tin - Văn hoá 1 K5
13
Tin trỡnh chõu u loi b cỏc phn t ly khai ca Th Nh K v Iran
c thỳc y bi cỏc li ớch chớnh tr trong quan h gia chõu u vi cỏc
nc cú liờn quan, loi b PKK c coi l mt phn thng cho Ancara vỡ
úng gúp ca ban lónh o nc ny vo phỏ b gỡn gi ho bỡnh ti
Afghanistan. L mt ng minh hi giỏo ca M v chõu u, l cỏc quc gia
hi giỏo duy nht thuc NATO, s tham gia ca Th Nh K trong bt c l
lc ho bỡnh no cng cú ý ngha sng cũn trong vic khuyn khớch cỏc quc
gia Hi giỏo. Brucxen s ng v phớa Ancara chng li vn ngi cuc
ũi c lp, mt thng li then cht cho cuc chin ca Th Nh K chng
li phin quõn ngi Cuc li khai.
Quyt nh a MKO vo danh sỏch nhúm khng b cng l mt
bc i chớnh tr. Din bin ny s gõy thờm sc ộp i vi Irc, nc hu
thun cho lc lng trờn v Chõu u s nhn c s bit n ca Tờhờran.
Trong nhng nm gn õy EU ó m rng cỏc quan h song phng vi
Iran v cỏc cụng ty Chõu u u t ln trong lnh vc du khớ ti nc ny.

Tuy nhiờn, kiu quan h ny s gõy bt ng gia Bruexen v
Wasingtn, vớ d nh trong khi EU xõy dng cỏc quan h gn gi hn v
Iran v m rng cỏc quan h song phng v kinh t vi Xyri, Wasinhtn li
a c hai nc ny vo danh sỏch cỏc nc i u cho khng b. M v
Chõu u khụng hon ton thng nht vi nhau v cỏc i tng c coi l
khng b. M v nh nc u cho khng b. Ngay lỳc ny, chia s tin
tc tỡnh bỏo v hp tỏc gia Wasingtn vi cỏc nc Chõu u cú th tp
trung vo cỏc t chc v nhõn vt c th. Tuy nhiờn, bt ng gia hai bờn
v cỏc nc nh Iran v Xyri cú th gõy tr ngi cho quan h hai bờn trong
tng lai.
Cú th thy rng, s kin 11/9 ó khin M phi xem xột mt cỏch
nghiờm tỳc chớnh sỏch i ngoi ca mỡnh. Cuc chin lõu di chng khng
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Tiểu luận tốt nghiệp
Vũ Huy Phúc - Lớp thông tin - Văn hoá 1 K5
14
b ó m mt cho nc M v mt thc t rng mc dự rt siờu cng v
kinh t, quõn s M khụng th n phng gii quyt c cỏc thỏch thc
an ninh xuyờn quc gia, ũi hi s hp tỏc ca nhiu nc v t chc quc
t, nhn thc c s cn thit phi tranh th s hp tỏc v ng h ca cỏc
nc s buc cm quyn G. W. Bush t b mt s ng thỏi theo ch ngha
n phng, t li ớch quc gia hp hũi lờn trờn ht. Cm quyn G. W.
Bush s phi xem xột li thỏi v s cam kt ca mỡnh i vi cỏc nc v
cỏc t chc quc t.
ng thỏi iu chnh d nhn thy nht l M ó chuyn mc tiờu i
ngoi t thỳc y, m rng dõn ch v kinh t th trng sang u tiờn s mt
l chng khng b. Trờn thc t, ngy 7/10/2001 M ó bt u tin hnh
chin dch tr a quõn s vi Afghanistan v xỳc tin cỏc hnh ng ngoi
giao.
Mt thay i trong chớnh sỏch i ngoi ca M na l: M cú xu

hng iu chnh chớnh sỏch i ngoi i vi cỏc nc c coi l i th
tim nng nh Nga v Trung Quc v mt s nc hi giỏo nhm tranh th
s ng h ca cỏc nc ny trong cuc chin chng khng b. Chớnh sỏch
ca M i vi Nam cú nhiu bc chuyn quan trng. Ngy 22/9/2001,
ụng Bush ó tuyờn b hu b cỏc bin phỏp trng pht i vi n v
Pakistan. Chớnh sỏch ca M i vi Indonexia, Malaixia, nhng nc cú
ụng dõn theo o hi cng cú nhng du hiu ci thin. Quan h ca M
vi cỏc ng minh NATO v cỏc ng minh ch cht ca M Chõu
(Nht Bn, Hn Quc) vn ó c cm quyn Bush chỳ trng hn so vi
Clinton s c cng c thờm mt bc. Trong chng mc no ú, gia cỏc
nc ng minh v M cú cựng s nhn thc v mi e do chung v õy l
cht keo kt dớnh mi i vi cỏc liờn minh an ninh song phng v a
phng ca M.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN