Mở rộng lãnh thổ xuống phía nam - Chiến tranh với Champa (thế kỷ XI-XVII) doc

Mở rộng lãnh thổ xuống phía nam - Chiến tranh
với Champa (thế kỷ XI-XVII)
Thứ Ba, 08/03/2011, 03:45 CH | Lượt xem: 337
Vào thế kỷ VII, VIII ở vùng Trung Trung Bộ ngày
nay ra đời nước Champa (gọi là Chiêm Thành), cư
dân chủ yếu là người Chăm.

Vị trí của Chăm pa
Nhân dân hai nước Champa và Đại Việt đã có quan
hệ giao lưu kinh tế văn hoá lâu đời, từng đoàn kết
giúp đỡ nhau chống kẻ thù chung. Tuy nhiên, chính
quyền phong kiến thống trị hai nước đã nhiều lần gây
ra những cuộc chiến tranh giữa hai nước.
Giữa thế kỷ XI, nhà Tống chuẩn bị xâm lược Đại
Việt, đã cho sứ giả xuống xúi giục quốc vương
Champa quấy rối biên giới phía nam nước Đại Việt
để Đại Việt phải phân tán lực lượng đối phó với cả
hai mặt Bắc - Nam.

Để loại trừ mối uy hiếp từ phía nam, yên tâm lo việc
phương Bắc, phá âm mưu liên kết của nhà Tống với
Champa, năm 1069, vua Lý và Lý Thường Kiệt chỉ
huy một đạo quân tiến vào đất Champa, đánh phá
kinh thành Chà Bàn (An Nhơn, Bình Định), đánh tan
lực lượng quân sự Champa, bắt vua Champa phải cắt
đất ba châu (Quảng Bình, Bắc Quảng Trị) cho nhà
Lý, sau đó rút quân về nước.

Cuối thế kỷ XIII, đầu thế kỷ XIV, nhiều cuộc xung
đột xảy ra giữa Đại Việt và Champa. Năm 1306, vua
Trần Anh Tông gả công chúa Huyền Trân cho vua

Champa, vua Champa dâng hai châu Ô, Lý (Quảng
Trị, Thừa Thiên). Biến giới nước Đại Việt ở phía
nam đến đèo Hải Vân.
Vào nữa sau thế kỷ XIV, nhân nhà Trần suy yếu,
quốc vương nổi tiếng của Champa là Chế Bồng Nga
mở nhiều cuộc tiến công đánh phá vùng biến giới Đại
Việt rồi đánh ra Châu Diễn (Nghệ An), Châu Ái
(Thanh Hóa), có lần tiến theo sông Hồng đánh vào
tận Thăng Long. Triều Hồ Quý Ly đã ba lần tiến
đánh Champa, chiếm đất lập thành hộ Thăng Hoa
(Quảng Nam, Quảng Ngãi). Năm 1446-1447, nhà Lê
hai lần tiến đánh Champa.

Lần thứ hai, sau thắng trận, nhà Lê chiếm một phần
đất Champa cùng với lộ Thăng Hoa lập thành đạo
Quảng Nam (gồm Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình
Định), mở rộng biên giới đến đèo Cù Mông.
Cũng từ thế kỷ XV, các thế lực thống trị Champa
xung đột tranh chấp nhau, chia nước Champa thành
ba nước nhỏ.

Sang thế kỷ XVII, họ Nguyễn xây dựng thế lực ở
Đàng Trong, các chúa Champa nhiều lần cầu cứu họ
Nguyễn để đánh lẫn nhau. Nhân đó, họ Nguyễn lấn
chiếm dần phần đất Champa. Còn lại nhân dân Chăm
trở thành một thành phần của dân tộc Việt Nam, sống
hoà hợp với các thành phần dân tộc khác.
 Nguồn: Từ điển bách khoa Tri thức quốc phòng
toàn dân H.: Chính trị Quốc gia, 2002.