Một số giải pháp hoàn thiện xuất khẩu thuỷ sản sang Mỹ pot

Tiểu luận ngoại thương
Một số giải pháp hoàn thiện
xuất khẩu thuỷ sản sang Mỹ
1
Thái Thị Thanh Hải- Lớp 717-
1
Tiểu luận ngoại thương
MỤCLỤC
Lời nói đầu 1
Nội dung 2
I. Khái quát chung về xuất khẩu 2
1. Khái niệm 2
2. Vai tròý nghĩa 2
2.1. Phân loại 2
2.2. ý nghĩa 2
II. Tổng quan về thuỷ sản Việt Nam 3
1. Thực trạng nuôi trồng, khai thác và chế biến thuỷ sản 3
1.1. Nuôi trồng thuỷ sản ở Việt Nam 3
1.2. Khai thácvà chế biến trong thời gian qua 4
2. Vai trò của thuỷ sản đối với xuất khẩu 5
III. Tình hình xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam sang Mỹ trong thời
gian qua 5
1. Thực trạng xuất khẩu 5
2. Nguyên nhân 6
IV. Giải pháp 7
1. Với doanh nghiệp 7
1.1. Phân loại và lựa chọn thị trường xuất khẩu 7
1.2. Đẩy mạnh công tác nghiên cứu thị trường xuất khẩu 8
1.3. Nâng cao chất lượng sản phẩm 8
2. Với Nhà nước 8
Kết luận 10

Danhmục tài liệutham khảo 11
2
Thái Thị Thanh Hải- Lớp 717-
2
Tiểu luận ngoại thương
LỜINÓIĐẦU
Kể từ sau đại hội Đảng lần thứ VI năm 1986, Đảng Cộng Sản
Việt Nam đã xác định nền kinh tế Việt Nam chuyển đổi từ cơ chế kế
hoạch hoá tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường có
sự quản lý của nhà nước. Đây là bước mởđầu cho kinh tế nước ta hội
nhập vào nền kinh tế khu vực cũng như thế giới.
Với mục tiêu: “Cơ bản trở thành nước công nghiệp vào năm
2010”, Việt Nam cần phải có những giải pháp cụ thể cho phát triển
kinh tế của các nghành nói chung và nghành thuỷ sản nói riêng.
Từ năm 1980 đến nay, được mởđầu bằng chủ trương đẩy mạnh
xuất khẩu và thử nghiệm cơ chế “ tự cân đối, tự trang trải” nhất là
chú trọng nâng cao chất lượng giá trị sản phẩm nhằm tạo nguồn đầu
tưđể tái sản xuất mở rộng đã tạo ra động lực mới cho sự phát triển.
Xuất khẩu thuỷ sản nói chung, xuất khẩu thuỷ sản vào Mỹ nói
riêng đang là một trong những hoạt động quan trọng của đất nước và
nghành thuỷ sản. Để góp phần trình bày rõ hơn về vấn đề này em đã
chọn đề tài “Một số giải pháp hoàn thiện xuất khẩu thuỷ sản
sangMỹ” làm đề tài cho bài tiểu luận của mình.
Với điều kiện cho phép và trình độ còn nhiều hạn chế, bài viết
chắc chắn còn nhiều thiếu sót. Em rất mong nhận được sự góp ý từ
các thầy giáo ,cô giáo để bài viết được tốt hơn. Em cũng xin cảm ơn
sự giúp đỡ của thầy giáo,TS Trần Thanh Toàn đã giúp em hoàn thành
bài tiểu luận này.
Em xin cảm ơn.
3

Thái Thị Thanh Hải- Lớp 717-
3
Tiểu luận ngoại thương
I.Khái quát chung về xuất khẩu.
1.Khái niệm
Xuất khẩu là một trong những hình thức kinh doanh quan trọng
nhất phản ánh mối quan hệ thương mại, buôn bán giữa các quốc gia
trong khu vực và trên thế giới.
Đây là hoạt động kinh tế cơ bản của một quốc gia, nó là “chiếc
chìa khoá” mở ra giao dịch kinh tế quốc tế, tạo nguồn thu chi ngoại
tệ chủ yếu cho Nhà nước khi tham gia vào hoạt động kinh tế quốc tế.
2.Vai trò-ý nghĩa
2.1. Phân loại
Xuất khẩu là hoạt động kinh doanh quốc tếđầu tiên của một
doanh nghiệp. Ngày nay, xuất khẩu diễn ra dưới rất nhiều hình thức,
tuy nhiên có một số hình thức chủ yếu sau:
- Xuất khẩu hàng hoá hữu hình.
- Xuất khẩu hàng hoá vô hình.
- Xuất khẩu trực tiếp do các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh
hàng xuất khẩu đảm nhận.
- Xuất khẩu gián tiếp (uỷ thác) do các doanh nghiệp sản xuất
kinh doanh, tổ chức kinh doanh trung gian đảm nhận.
2.2. Ý nghĩa
Ngày nay, xuất khẩu không còn là một cụm từ xa lạ với bất kì
một quốc gia hay doanh nghiệp nào khi nền kinh tếđang trong thời kỳ
hội nhập và phát triển.Vai trò của xuất khẩu ngày càng được thể hiện
rõ nét hơn:
- Xuất khẩu kích thích các nghành kinh tế phát triển, khai thác các
triệt để các lợi thế của đất nước.
4

Thái Thị Thanh Hải- Lớp 717-
4
Tiểu luận ngoại thương
- Mở rộng sản xuất, tăng tích luỹ vốn, giải quyết việc làm cho người
lao động, tăng thu nhập cho nền kinh tế quốc dân và từng bước cải
thiện đời sống của nhân dân.
- Bên cạnh đó, xuất khẩu còn làm thúc đẩy phát triển quan hệđối
ngoại với tất cả các nước trong khu vực cũng như trên thế giới, góp
phần nâng cao uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.
I. Tổng quan về thuỷ sản Việt Nam.
1. Thực trạng nuôi trồng, khai thác và chế biến thuỷ sản.
1.1.Nuôi trồng thuỷ sản ở Việt Nam.
Với một lợi thếđặc biệt là bờ biển dài 3260 km với gần 1 triệu
km2 thềm lục địa và nhiệt độ vùng biển tương đối ấm thì nghành
thuỷ sản Việt Nam có cơ hội trở thành nghành sản xuất chính trong
các nghành kinh tế.
Nuôi trồng thuỷ sản ở Việt nam rất đa dạng và phong phú với
nhiều loại đặc sản có giá trị xuất khẩu cao, được ưa chuộng trên thế
giới.
Nuôi trồng thuỷ sản trong thời gian qua phát triển với tốc độ
khá nhanh với tổng diện tích nuôi trồng là 1,19 triệu ha (theo điều tra
và qui hoạch của bộ thuỷ sản).
- Nuôi thuỷ sản nước ngọt, nước lợ:
Hiện nay, hình thức nuôi chủ yếu là lồng bè kết hợp khai thác
cá trên sông, trên hồ. Hình thức này đã tận dụng được diện tích mặt
nước, tạo ra việc làm cho người dân, tăng thu nhập, góp phần ổn định
đời sống của người dân sống trên sông, trên hồ.
Nghề nuôi thuỷ sản nước ngọt và nước lợ ngày càng phát triển
trên diện rộng, có bước chuyển từ sản xuất tự cung tự cấp sang sản
xuất hàng hoá.

5
Thái Thị Thanh Hải- Lớp 717-
5
Tiểu luận ngoại thương
Những năm gần đây với việc tôm được nuôi ở khắp các tỉnh ven
biển trong cả nước và trở thành mũi nhọn xuất khẩu.Đây cũng là
nguồn cung cấp hàng hoá trong nước đặc biệt làở các thành phố lớn,
trung tâm dịch vụ, góp phần điều chỉnh cơ cấu canh tác, tăng thu
nhập và giá trị xuất khẩu.
-Nuôi trồng thuỷ sản nước mặn.
Mặc dù hiện nay việc nuôi trồng thuỷ sản nước mặn như nuôi
trai lấy ngọc, cá lồng, tôm hùm,…đã có những tiến triển đáng kể
song việc nuôi trồng thuỷ sản nước mặn ở nước ta chưa thực sự phát
triển. Những khó khăn về vốn, công nghệ, nguồn giống chưa chủđộng
nên nghề nuôi trồng thuỷ sản trên biển trong thời gian qua vẫn chưa
được phát triển mạnh.
1.2. Khai thác và chế biến trong thời gian qua.
-Khai thác thuỷ sản:
Khai thác luôn giữ vai trò quan trọng trong nghành thuỷ sản và
bảo vệ an ninh chủ quyền trên biển. ở Việt Nam, khai thác mang tính
nhân dân rõ nét với 99,5% sản lượng khai thác thuỷ sản.
Hiện nay nghề khai thác thuỷ sản ở nước ta rất đa dạng và
phong
phú về cả qui mô và chủng loại. Với sự phát triển về số lượng tàu
thuyền, công cụ và kinh nghiệm khai thác mà tổng sản lượng hải sản
trong 10 năm gần đây tăng liên tục (khoảng 6,6%/năm). Cơ cấu sản
phẩm khai thác có nhiều thay đổi, ngư dân đã chú trọng khai thác các
sản phẩm có giá trị thương mại cao như cá, mực, tôm…góp phần đẩy
mạnh xuất khẩu. Tuy nhiên, vấn đềđáng báo động hiện nay là tình
hình khai thác quá mức làm ảnh hưởng đến nguồn hải sản. Vấn đề

này cần được đặt ra và giải quyết hợp lý.
- Chế biến thuỷ sản:
6
Thái Thị Thanh Hải- Lớp 717-
6
Tiểu luận ngoại thương
Đây là khâu rất quan trọng trong quá trình sản xuất, kinh doanh.
Những hoạt động chế biến trong 15 năm qua được đánh giá là có hiệu
quả, góp phần tạo nên sự khởi sắc của nghành thuỷ sản. Nguyên liệu
thuỷ sản được cung cấp từ hai nguồn chính làđánh bắt và nuôi trồng
thuỷ sản.
Tuy nhiên, vấn đềđược đặt ra là hiện nay việc chế biến, bảo quản
thuỷ sản như thế nào đểđảm bảo chất lượng tốt nhất, đủ sức cạnh
tranh với thị trường thế giới vàđáp ứng yêu cầu của khách hàng.
2.Vai trò của thuỷ sản đối với xuất khẩu.
Hiện nay, thuỷ sản đang là một trong những ngành kinh tế mũi
nhọn của Việt Nam, có giá trị xuất khẩu đứng hàng thứ 4 thế giới
trong các ngành kinh tế quốc dân (sau dầu, gạo và hàng may mặc).
Thuỷ sản là ngành xuất khẩu mạnh của Việt Nam.Hoạt động xuất
khẩu hàng năm đưa về cho Việt Nam một khoản ngoại tệ lớn, rất
quan trọng trong việc xây dựng và phát triển kinh tế.
II.Tình hình xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam sang Mỹ trong
thời gian qua.
1.Thực trạng xuất khẩu.
Trong cơ cấu thị trường xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam hiện
nay, Mỹđược đánh giá là thị trường đầy tiềm năng vàđứng thứ 2 sau
Nhật Bản.
Ngành thuỷ sản Việt Nam bắt đầu xuất khẩu vào Mỹ từ năm 1994
với giá trị ban đầu chỉ là 6 triệu USD. Từđó, giá trị xuất khẩu vào Mỹ
tăng liên tục qua các năm vàđến năm 1998 đã lên tới 82 triệu USD

(tăng 14 lần so với năm 1994). Vàđến cuối năm 2001, Mỹlần đầu tiên
7
Thái Thị Thanh Hải- Lớp 717-
7
Tiểu luận ngoại thương
đứng vào danh sách các nước nhập khẩu thuỷ sản của Việt Nam với
giá trị gần 500 triệu USD (chiếm 28,4% thị phần).
Nhìn chung, nhập khẩu các sản phẩm nhập khẩu cá của Việt Nam
vào Mỹ vẫn tiếp tục tăng nhưng trong năm 2001 thì lại giảm 1,5%.
Các mặt hàng sản phẩm thuỷ sản cao cấp như tôm, cua, cá phi lê,…có
tăng nhiều nhưng giá nhập khẩu lại giảm nhiều.
Tuy nhiên, đến năm 2002 và 2003 thì mặc dù xuất khẩu thuỷ sản
có nhích lên so với năm 2001 nhưng vẫn thấp hơn so với năm 2000.
Vậy nguyên nhân là do đâu?
2. Nguyên nhân
- Nguyên nhân trực tiếp làm giảm giá trị xuất khẩu đó là do tình
hình thế giới bất ổn. Sau sự kiện 11/9 thì lo ngại về nguy cơ khủng
bố sinh học thì người dân càng chú trọng hơn về vấn đề an toàn thực
phẩm. Hơn nữa, cuộc chiến tranh Irắc đã làm cho người dân Mỹ lo
ngại về một cuộc khủng hoảng kinh tế.
- Việc chưa được hưởng qui chế MFN (qui chế tối huệ quốc)
thìđã làm giảm sức cạnh tranh của hàng thuỷ sản Việt Nam sang Mỹ.
Mức thuế MFN là 5% nhưng nếu được hưởng chếđộ này thì mức thuế
gần như bằng 0%.
-Việt Nam chưa có sự phù hợp cao của mặt hàng xuất khẩu với
yêu cầu nhập khẩu của thị trường thuỷ sản Mỹ. Mỹ có nhu cầu cao về
các mặt hàng cao cấp, tinh chế như ngọc trai, agar,…Tuy nhiên, Việt
Nam hiện nay chủ yếu xuất khẩu các mặt hàng sơ chế, tỷ lệ sản phẩm
giá trị gia tăng thấp và ngành thuỷ sản của chúng ta còn chủ yếu tập
trung vào xuất khẩu thuỷ sản thực phẩm.

-Thị trường Mỹ là thị trường “khó tính”, hàng hoá nhập khẩu
vào mỹ phải được kiểm tra chặt chẽ của cục quản lý dược phẩm và
thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) theo các tiêu chuẩn HACCP (quản lý theo
8
Thái Thị Thanh Hải- Lớp 717-
8
Tiểu luận ngoại thương
hệ thống đểđảm bảo an toàn và vệ sinh thực phẩm). Mặc dùđãđược
cơ quan FDA của Mỹ công nhận hệ thống HACCP của việt nam
nhưng chất lượng sản phẩm thuỷ sản xuất khẩu sang Mỹ còn nhiều
hạn chế do trình độ công nghệ trong chế biến và bảo quản còn thấp.
-Doanh nghiệp Việt Nam không có cơ hội giao thương với nhà
phân phối mỹ nhất làđể tìm hiểu các luật chơi của thị trường Mỹ do
còn gặp khó khăn trong vấn đề tiếp thị. Hơn nữa, hệ thống luật pháp
của mỹ khá phức tạp, chặt chẽ và mới lạ so với doanh nghiệp xuất
khẩu Việt Nam. Vì vậy, nếu không tìm hiểu rõ các qui định pháp luật
của Mỹ thì doanh nghiệp Việt nam sẽ gặp rất nhiều khó khăn và gây
thiệt hại nặng nề.
IV.Giải pháp
Với những khó khăn, thách thức cho doanh nghiệp Việt Nam khi xuất
khẩu thuỷ sản vào Mỹ ta có thểđề xuất một số giải pháp như sau:
1.Với doanh nghiệp:
1.1. Phân loại và lựa chọn thị trường xuất khẩu.
Với một nước có nhiều lợi thế về thuỷ sản như Việt Nam, cùng
với việc đẩy mạnh các dựán đánh bắt xa bờ, hợp tác với Asean trong
việc khai thác thuỷ sản.Đặc biệt, việc thành công trong việc kí kết
hiệp định thương mại Việt-Mỹ thì doanh nghiệp Việt Nam thì doanh
nghiệp Việt Nam hoàn toàn có khả năng chiếm lĩnh thị trường Mỹ.
Tuy nhiên, doanh nghiệp Việt Nam cần phân loại và chọn thị trường
xuất khẩu phù hợp với nhu cầu người tiêu dùng đểđạt kết quả cao

nhất. Hiện nay doanh nghiệp Việt Nam đang gặp một khó khăn rất
lớn trong việc lựa chọn và phân loại thị trường đó là mặc dùđã có
trên 50 doanh nghiệp việt Nam đang xuất khẩu sang Mỹ nhưng hầu
như chưa có doanh nghiệp nào mởđược văn phòng đại diện tại Mỹ.
9
Thái Thị Thanh Hải- Lớp 717-
9
Tiểu luận ngoại thương
Điều này đã làm cho doanh nghiệp Việt Nam hầu như không có cơ
hội tìm hiểu thị trường Mỹ, một thị trường được coi là “khó tính”.
10
Thái Thị Thanh Hải- Lớp 717-
10
Tiểu luận ngoại thương
1.2. Đẩy mạnh công tác nghiên cứu thị trường xuất khẩu.
Đây là nhiệm vụ rất quan trọng cho doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam khi xuất khẩu thuỷ sản sang Mỹ. Doanh nghiệp cần tiến hành
nghiên cứu kỹ càng, chính xác về nhu cầu, thị hiếu, thói quen tiêu
dùng, lối sống,…của người tiêu dùng tại Mỹ bằng các công cụ,
phương pháp nghiên cứu hiện đại, tránh hiện tượng chủ quan.
Với việc ký kết hiệp định thương mại Việt-Mỹ vào năm 2000,
mối quan hệ giữa hai nước ngày càng được mở rộng nên nghiên cứu
rõ về thị trường ssẽ giúp cho doanh nghiệp tránh được các rủi ro
trong khi xuất khẩu thuỷ sản sang Mỹ.
1.3.Nâng cao chất lượng sản phẩm
Hiện nay thì yêu cầu quan trọng nhất để doanh nghiệp Việt Nam
có thể phát triển bền vững là liên tục nâng cao chất lượng sản phẩm.
Doanh nghiệp Việt Nam cần phải đổi mới công nghệ nuôi trồng, khai
thác và chế biến thuỷ sản; đồng thời nhập công nghệ sản xuất để
nâng cao chất lượng sản phẩm. Các doanh nghiệp cần đặc biệt chú

trọng đến công tác quản lí vệ sinh an toàn thực phẩm. Đây là chìa
khoá cho các doanh nghiệp củng cố và xâm nhập thị trường thế giới
nói chung và thị trường Mỹ nói riêng. Việt Nam cần phải giữ uy tín
của mình trên thế giới. Vì vậy, các doanh nghiệp cần phải thực hiện
công tác quản lí vệ sinh an toàn thực phẩm trong tất cả các khâu của
quá trính sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm, bảo đảm chất
lượng hàng hoá, đáp ứng được yêu cầu của HACCP.
Ngoài các giải pháp nêu ra ở trên, các doanh nghiệp cần chúýđến
vấn đề bao gói sản phẩm, chuyển đổi cơ cấu mặt hàng, tăng giá xuất
khẩu, đổi mới công nghệ,…
2.Với Nhà nước
11
Thái Thị Thanh Hải- Lớp 717-
11
Tiểu luận ngoại thương
Để góp phần thúc đẩy xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam vào Mỹ thì
không thể thiếu được vai trò của Nhà nước, cụ thể là:
- Nghiên cứu thị trường và tăng cường xúc tiến thương mại nhất
là khi doanh nghiệp việt nam còn nhiều bỡ ngỡ trên thị trường Mỹ.
- Thông tin đầy đủ về các yếu tố chính trị, kinh tế, luật pháp,…
tạo cơ hội cho các doanh nghiệp đề ra các chiến lược kinh doanh phù
hợp, hạn chế rủi ro có thể xảy ra.
- Cấp vốn để giúp cho ngành xây dựng cơ sở vật chất, kỹ thuật
phục vụ cho nuôi trồng và chế biến thuỷ sản. Đồng thời, Nhà nước
cần xây dựng hệ thống trại giống quốc gia, nhập khẩu công nghệ
mới.
- Điều tra, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thuỷ sản, mở rộng và
nâng cao chất lượng công tác khuyến ngư.
- Điều chỉnh chính sách pháp luật phù hợp với sự phát triển kinh
tế và góp phần khuyến khích các doanh nghiệp xuất khẩu phát triển.

12
Thái Thị Thanh Hải- Lớp 717-
12
Tiểu luận ngoại thương
KẾTLUẬN
Như ta đã phân tích ở trên, xuất khẩu đóng vai trò vô cùng
quan trọng trong nền kinh tế quốc dân. Tong những năm qua thì kim
ngạch xuất khẩu không ngừng tăng và mang lại một nguồn ngoại tệ
không nhỏ cho đất nước nhất là ngành xuất khẩu thuỷ sản.
Thị trường Mỹ là một thị trường đầy tiềm năng và rất quan
trong trong mục tiêu phát triển kinh tế của Việt Nam nhất là sau khi
hiệp định thương mại Việt Mỹđược kí kết.
Mặc dù trong vài năm gần đây xuất khẩu tăng liên tục nhưng
nhịp dộđó là chưa ổn định và còn gặp nhiều khó khăn nhất là vào thị
trường xuất khẩu khó tính như thị trường Mỹ.
Vì vậy, để nâng cao hơn nữa khả năng cạnh tranh thì các doanh
nghiệp cần phải tìm hiểu thị trường, nâng cao chất lượng sản phẩm,
đổi mới công nghệ,…Chỉ có như vây thì doanh nghiệp Việt Nam mới
đứng vững được trên thị trường thế giới nói chung và thị trường Mỹ
nói riêng.
13
Thái Thị Thanh Hải- Lớp 717-
13
Tiểu luận ngoại thương
DANHMỤCTÀILIỆUTHAMKHẢO
1. Giáo trình môn ngoại thương trưòng đại học Quản lý kinh
doanh.
2.Giáo trình môn ngoại thương trường đại học Ngoại thương.
3.Kinh doanh quốc tế- Môi trường và hoạt động.
4.Một số văn bản của Nhà nước về xuất nhập khẩu.

5.Thời báo kinh tế….
14
Thái Thị Thanh Hải- Lớp 717-
14
Tiểu luận ngoại thương

15
Thái Thị Thanh Hải- Lớp 717-
15