Cách tính tỷ suất sinh lời trên tài sản và tỷ suất sinh lời trên vốn chủ ppsx

Cách tính tỷ suất sinh lời trên tài sản và tỷ suất sinh
lời trên vốn chủ sở hữu
HỎI: Khi phân tích khả năng sinh lời của
một doanh nghiệp, các bài phân tích thường đưa
ra hai hệ số là tỷ suất sinh lời trên tài sản và tỷ
suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu. Xin cho tôi được
biết ý nghĩa và cách tính hai chỉ tiêu này?
ĐÁP: Khi đánh giá hiệu quả hoạt động sản
xuất kinh doanh của một doanh nghiệp, các nhà
phân tích thường xem xét hai chỉ tiêu là tỷ suất
sinh lời trên tổng tài sản (ROA – Return on Total
Asset) và tỷ suất sinh lời trên vốn chủ (ROE –
Return on Equity). Về cơ bản, hai chỉ tiêu ROA và
ROE càng cao càng tốt, tức là doanh nghiệp hoạt
động có hiệu quả cao.

Công thức tính toán hai chỉ tiêu này như
sau:

L
ợi nhuận sau
thuế ROA

=

Tổng tài sản
× 100
và
Lợi nhuận
sau thuế ROE

=

Vốn chủ sở
× 100
hữu


Số liệu về Lợi nhuận sau thuế được lấy từ báo
cáo kết quả kinh doanh còn chỉ tiêu Tổng tài sản và
Vốn chủ sở hữu được lấy từ bảng cân đối kế toán của
doanh nghiệp.
Chỉ tiêu ROA thể hiện tính hiệu quả của quá trình tổ
chức, quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp. Kết quả chỉ tiêu cho biết bình quân cứ
một đồng tài sản được sử dụng trong quá trình sản
xuất kinh doanh thì tạo ra được bao nhiêu đồng lợi
nhuận. Ví dụ, ROA = 10% có nghĩa là bình quân một
đồng tài sản sử dụng trong sản xuất kinh doanh sẽ tạo
ra 0,1 đồng lợi nhuận. Mặc dù vậy, không phải bất kỳ
một đồng tài sản nào cũng tạo ra 0,1 đồng lợi nhuận.

Tương tự, chỉ tiêu ROE cho biết số lợi nhuận
được thu về cho các chủ sở hữu doanh nghiệp sau khi
họ đầu tư một đồng vốn vào sản xuất kinh doanh.

Vấn đề lưu ý khi tính toán hai chỉ tiêu này là
có thể số liệu Tổng tài sản và Vốn chủ sở hữu tại thời
điểm cuối kỳ không phải là con số đại diện nên nó
không phản ánh đúng thực chất tình hình tài chính
của doanh nghiệp trong cả một thời kỳ. Vì vậy, người

ta thường sử dụng các chỉ tiêu Tổng tài sản bình quân
và Vốn chủ sở hữu bình quân (nếu có thể) khi tính
toán ROA và ROE:

Số trung bình = (số đầu kỳ + số cuối kỳ)/2

Bên cạnh đó, khi tính ROA người ta cũng có
thể sử dụng chỉ tiêu EBIT (lợi nhuận trước thuế và lãi
vay) hoặc Lợi nhuận sau thuế + Lãi vay_(1-t) để thay
thế cho chỉ tiêu Lợi nhuận sau thuế (trong đó t là thuế
xuất Thuế thu nhập doanh nghiệp).

EBIT
ROA

=

Tổng tài
sản
× 100

hoặc
LNST + Lãi
vay×(1-t)
ROA

=

Tổng tài sản

×
100


Theo quan điểm này, ROA là chỉ tiêu phản
ánh khả năng sinh lời của tổng tài sản trong khi
nguồn hình thành tài sản bao gồm cả vốn chủ sở hữu
và vốn vay. Theo ý nghĩa này, các chi phí về vốn vay
(chi phí lãi vay) và thuế thu nhập doanh nghiệp cũng
phải được cộng vào để tính hiệu quả của doanh
nghiệp chứ không chỉ bao gồm phần mà chủ doanh
nghiệp thu về.