quá trình hình thành và phương pháp điều trị bệnh tăng huyết áp trong y học p5 pdf

Việc điều trị tăng huyết áp cha có biến chứng bao gồm trớc tiên
va
luôn luôn la những điều chỉnh về sinh hoạt ăn uống, kế đó mới đến
vai trò của
thuốc va nhất la chú ý toan bộ về nguy cơ các bệnh lý mạch máu.
4.1. Điều trị không dùng thuốc
Mục tiêu kinh điển la giữ đợc huyết áp dới ngỡng
160/90mmHg ma
không gây ra những khó chịu (lam cho bệnh nhân từ chối cách điều
trị).
Mục tiêu cũng la lam cho ngời bệnh thay đổi thái độ sống
nhằm lam
giảm nguy cơ các bệnh mạch máu. Cũng còn có mục tiêu lam giảm
hoặc
chậm việc dùng thuốc, điều nay đôi khi có thể đạt đợc hoặc lam
tốt hơn
việc trị liệu bằng thuốc, bao gồm: giới hạn Na+, vận động thể lực,
cân
18
Copyright@Ministry Of Health
nặng lý tởng, giảm rợu, bỏ thuốc lá, ca phê; giảm cholesterol
máu hoặc
tiểu đờng, cung cấp thức ăn có nhiều potassium va calci, kiểm
soát tình
trạng stress, hạn chế Na+.
Đã có những công trình nghiên cứu chứng minh việc kiêng hoan
toan muối
đã lam ổn định các trờng hợp tăng huyết áp nặng. Trong thực tế,
cách nay
không áp dụng đợc, do đó bệnh nhân cần biết những nguồn thức
ăn chủ yếu có

nhiều muối để hạn chế sử dụng (khô, mắm, chao, sữa, fomat, thịt
muối).
Với mức ăn mặn 5-8g NaCl/ngay:
+ ở những bệnh nhân huyết áp cao thể nhẹ: trị số huyết áp cao tối
đa
giảm 6,3%, huyết áp tối thiểu giảm 6,6% (từ 139,9/93,9 còn
130/87,7
mmHg đo ở t thế ngồi).
+ ở nhóm bệnh nhân ma trị số huyết áp cao không tự xuống đợc
nữa,
thì chế độ ăn giảm muối nh trên cũng đã giảm đợc trị số huyết
áp
tối đa xuống 5,2%, huyết áp tối thiểu giảm xuống 3,7%.
+ Trong cả 2 nhóm, các bệnh nhân đều chịu đựng tốt hơn những
gắng
sức thể lực. Số bệnh nhân phải dùng thêm thuốc giảm dần sau từng
năm (27% sau 1 năm, 16% sau 3 năm va 6% trong năm thứ 5).
4.1.3. Hoạt động thể lực thờng xuyên
Có thể lam giảm huyết áp trung bình (lý tởng la 1 giờ/ngay): đi
bộ, chạy
chậm, bơi lội hoặc đạp xe, tùy theo ý thích va sức của bệnh nhân.
Những bai tập
thích hợp của phơng pháp dỡng sinh nh th giãn, thở 4 thời có
kê mông, giơ
chân va những động tác xoa bóp vùng đầu mặt cần đợc áp dụng
đều đặn. Mục
tiêu la thói quen nay phải đợc đa vao cách sống của ngời
bệnh.
Riêng việc điều trị bằng châm cứu sẽ đợc trình bay va giải thích
cụ thể ở

phần sau, phần điều trị cụ thể cho từng thể lâm sang YHCT.
4.1.4. Giữ cân lý tởng
Chế độ nay bắt buộc ở ngời thừa cân.
Cách duy nhất la chế độ ăn giảm calo (phải giải thích rõ cha có
thuốc
nao giúp lam giảm cân đợc). Cần chú ý sau đợt ăn giảm cân
thờng có tình
trạng tăng cân nhiều sau đó.
4.1.5. Hạn chế rợu
4.1.6. Bỏ thuốc lá
Cần biết bỏ thuốc lá không lam giảm huyết áp (ngợc lại còn có
thể tăng
cân sau ngng thuốc lá). Tuy nhiên, cần khuyến khích bệnh nhân
bỏ vì hạn
chế đợc biến chứng trên mạch máu.
19
Copyright@Ministry Of Health
4.1.7. Việc điều chỉnh cholesterol/máu tăng va đờng/máu tăng
la bắt
buộc va lam giảm biến chứng mạch máu.
4.2. Điều trị dùng thuốc
4.2.1. Theo y học hiện đại
Thuốc điều trị tăng huyết áp thờng đợc dùng la những nhóm
sau:
+ Nhóm ức chế calci
+ Nhóm chống cao huyết áp trung ơng
+ Nhóm ức chế men chuyển
+ Nhóm ức chế alpha () va beta ()
+ Nhóm giãn mạch có tác dụng trực tiếp
+ Nhóm lợi niệu

Trong đó có 4 loại thuốc đợc khuyên sử dụng trong tăng huyết
áp vì:
+ Dùng một lần trong ngay
+ Có hiệu quả
+ Tác dụng phụ lam phải ngừng điều trị la 25%
a. Thuốc lợi tiểu
Đã đợc chứng minh tính hiệu quả hơn tất cả các loại khác.
Nó lam giảm huyết áp nh các loại khác, hơn nữa nó còn đợc
dùng nh
điều trị cơ bản của tất cả các thử nghiệm chứng minh việc điều trị
tăng
huyết áp; lam giảm tử suất, tỷ lệ tử vong bệnh tim mạch va tỷ lệ tử
vong chung.
Các công trình nghiên cứu rất đáng tin cậy đã chứng minh lợi
tiểu có tác
dụng tốt trong tăng huyết áp vừa (ở ngời trởng thanh va ngời
cao
tuổi) trong các thể lâm sang tăng tâm thu va tâm trơng hoặc chỉ
tăng
tâm trơng.
Tập hợp tất cả các công trình lại, ta chứng minh đợc việc giảm
trị số
huyết áp lam giảm đáng kể nguy cơ chảy máu não, suy tim va suy
thận.
Việc giảm nguy cơ suy mạch vanh ít thấy rõ hơn, nhng lại rất có
ý nghĩa
ở ngời cao tuổi.
Thuốc lợi tiểu nên dùng (thờng la phối hợp trong 1 viên):
Thiazid: tăng thải K +
Anti aldosteron: giảm K +