quá trình hình thành và phương pháp điều trị bệnh tai biến mạch máu não trong y học p5 doc

Bệnh tại kinh mạch: ngời bệnh không mê man, tuy nhiên tình
trạng ý
thức thật sự cũng bị ảnh hởng, có thể lơ mơ, ly bì, bại liệt nửa
ngời, chân
tay tê dại, miệng nhiều đờm dãi, nói năng không trôi chảy, rêu lỡi
trắng day,
mạch huyền hoạt.
c. Trúng phong tạng phủ
Bệnh cảnh nay có một đặc điểm chung la triệu chứng hôn mê va
gồm 2
nhóm bệnh chính (tùy theo tình trạng hôn mê xuất hiện đột ngột
hay từ từ):
Trúng phủ (trúng phong ở phủ): bệnh nhân mê man, xuất hiện
các chứng
bại liệt nửa ngời, miệng mắt méo lệch, nói năng ú ớ hoặc đam lấp
thanh
khiếu, nói không đợc, đại tiểu tiện không nín đợc hoặc bí kết.
Trúng tạng (trúng phong ở tạng): bệnh nhân đột nhiên ngã ra mê
man
bất tỉnh. Trong nhóm bệnh nay lại chia ra lam 2 nhóm nhỏ.
+ Chứng bế:
Dơng bế: bệnh nhân đột nhiên ngã ra mê man bất tỉnh, ham
răng
cắn chặt, tay nắm chặt, mặt đỏ, thở ồn ao, tiếng thở khò khè, lỡi
rút
lại, đại tiểu tiện đều bế, rêu lỡi vang nhầy, mạch huyền hoạt sác.
Âm bế: bệnh nhân đột nhiên ngã ra mê man bất tỉnh, răng cắn
chặt, tay nắm chặt, mặt trắng nhợt, môi bầm, tiếng thở khò khè,
chân tay lạnh, rêu lỡi trắng nhầy, mạch trầm hoạt.
+ Chứng thoát: bệnh nhân đột nhiên ngã ra mê man bất tỉnh, hôn
mê

rất sâu, mắt nhắm, mồm há, hô hấp yếu, chân tay lạnh, 2 ban tay
xoè
ra, đái són, vã mồ hôi đọng từng giọt hoặc nhờn nh dầu, lỡi
nhạt,
rêu lỡi trắng trơn, mạch vi tuyệt.
407
Copyright@Ministry Of Health
3.2.2. Giai đoạn sau TBMMN (di chứng của TBMMN)
ở giai đoạn nay, có 2 loại di chứng cần đợc quan tâm. Đó la di
chứng
thần kinh (chủ yếu la vận động) va tâm thần. Do bệnh trở thanh
mạn tính va
ảnh hởng nhiều đến can va thận nên triệu chứng YHCT trong giai
đoạn nay
chủ yếu gồm cân nuy, cốt nuy, kiện vong (do tinh của thận không
đủ nuôi
tâm). Những bệnh cảnh lâm sang YHCT thờng xuất hiện la:
Can thận âm h (chiếm đa số các trờng hợp): sắc mặt xạm, mặt
má
thờng ửng hồng, răng khô, móng khô, gân gồng cứng co rút lại,
đau nơi
eo lng, tiểu đêm, táo bón, ngủ kém, than nóng trong ngời,
ngời dễ bực
dọc, bứt rứt, lỡi đỏ bệu, mạch trầm sác vô lực.
Thận âm dơng lỡng h: sắc mặt tái xanh hoặc đen xạm, răng
khô, móng
khô, gân gồng cứng co rút lại, đau nơi eo lng, tiểu đêm, ngủ kém,
không
khát, ít uống nớc, sợ lạnh, lỡi nhợt bệu, mạch trầm nhợc.
Đờm thấp (bệnh nhân béo bệu):

+ Ngời béo, thừa cân, lỡi day, to.
+ Bệnh nhân thờng ít than phiền về triệu chứng đau đầu (nếu có,
thờng la cảm giác nặng đầu) nhng dễ than phiền về tê nặng
các chi.
+ Thờng hay kèm tăng cholesterol máu, mạch hoạt.
4. CHăM SóC Va ĐIềU TRị
Nh trên đã trình bay, TBMMN biểu hiện trên lâm sang dới
nhiều thể
lâm sang khác nhau (từ những triệu chứng không đặc hiệu nh hoa
mắt,
chóng mặt, cảm giác tê ở một phần cơ thể cho đến hôn mê, liệt nửa
ngời) va
nguyên nhân cũng có nhiều loại nên việc chăm sóc va điều trị cũng
rất phong
phú. Trong giới hạn của ngời thầy thuốc đa khoa YHCT ngay
nay, có thể ứng
dụng vao điều trị nh sau
4.1. Trong đợt tai biến mạch máu não
Điều trị cấp cứu va chăm sóc tích cực bệnh nhân bằng phơng
pháp va
phơng tiện trị liệu YHHĐ phù hợp với tình trạng bệnh nhân va
nguyên nhân
gây bệnh. Trong giai đoạn nay, vai trò của những phơng pháp
điều trị YHCT
ít quan trọng (có ý kiến đề nghị sử dụng song song châm cứu phục
hồi liệt va
đầu châm trong giai đoạn bệnh nhân còn hôn mê).
Phơng pháp dùng thuốc va không dùng thuốc trong giai đoạn nay
có thể
đợc chỉ định phối hợp với YHHĐ trong trờng hợp trúng phong

kinh lạc
(bệnh nhân không hôn mê).
Theo YHCT, trong giai đoạn cấp tính nay biện pháp điều trị quan
trọng
la điều trị ngọn (triệu chứng) ma không chú ý đến gốc bệnh
(nguyên nhân).
408
Copyright@Ministry Of Health
Bất kỳ nguyên nhân nao cũng đều đa đến tình trạng phong
động, nên
cách điều trị chủ yếu chỉ la bình can tức phong.
Những bai thuốc va công thức huyệt sử dụng:
Bai Thiên ma câu đằng ẩm
Thiên ma 8g Câu đằng 12g