Chế độ ăn và bệnh mạch não doc

Chế độ ăn và bệnh mạch não
Tai biến mạch máu não được chia làm hai
nhóm lớn, do bản chất tổn thương não:
nhồi máu não và xuất huyết não. Nhồi
máu não có thể do tắc thoảng qua hoặc
kéo dài một động mạch nuôi, dưỡng não,
ngoài hoặc trong sọ hoặc ít gặp hơn là
một huyết khối tĩnh mạch. Xuất huyết não
là vỡ một động mạch hoặc tiểu động mạch
trong tổ chức não.

Nhồi máu não thường gặp ở châu Âu và
châu Mỹ trong khi một số nước châu Á và
châu Phi lại thấy xuất huyết não nhiều
hơn. Ở Hoa Kỳ tai biến mạch máu não là
nguyên nhân gây tử vong đứng thứ ba.

Hút thuốc lá, lối sống ít hoạt động và béo
phì là các yếu tố nguy cơ của tai biến
mạch máu não. Một nghiên cứu bệnh
chứng ở Anh cho thấy có đến 80% tai biến
mạch máu não có thể tránh được nhờ loại
bỏ các yếu tố nguy cơ đó.

Mối liên quan giữa chế độ ăn với tai biến
mạch máu não được quan tâm nhiều ở các
điểm sau đây:
Huyết áp
Tăng huyết áp là nguy cơ chính của tai
biến mạch máu não. Một số nghiên cứu ở
Nhật Bản cho thấy nguy cơ đó tăng lên khi

tăng huyết áp kèm theo cholesterol thấp
và giảm đi khi cholesterol tăng lên. Người
ta cho rằng khi cholesterol thấp, thành
mạch bị yếu.
Hàm lượng cholesterol toàn phần, LDL,
triglyceride cao và HDL thấp là các yếu tố
nguy cơ chung của bệnh mạch vành và
mạch não.

Chất béo
Nếu ở bệnh mạch vành, hàm lượng các
acid béo no được thừa nhận là yếu tố
nguy cơ quan trọng thì ở bệnh mạch não
điều ấy không rõ ràng.

Các nghiên cứu gần đây cho thấy acid α–
linolenic (ALA) là acid béo có tác dụng
phòng ngừa hiệu quả nhất đối với tai biến
mạch máu não. Chế độ ăn gồm lương
thực, rau quả và dầu oliu có nhiều ALA.
Chúng ta đều biết có hai acid béo cần
thiết đối với cơ thể người: acid linoleic
(18:2) là tiền chất của nhóm n–6 và acid
ALA (18:3) là tiền chất của nhóm n–3.
Chế độ ăn cần có tỷ lệ cân đối giữa hai
nhóm acid béo đó. Quần dân cư Cretes
vùng Địa Trung Hải có tuổi thọ cao nhất ở
phương Tây. Ở khẩu phần của họ có 8–
10% năng lượng do các acid béo no, 5%
do các acid béo chưa no trong đó tỷ số

linoleic /ALA là 5/1, chế độ ăn dồi dào
lương thực, rau, đậu, quả, ăn cá 1 tuần
hai lần, dầu oliu, phomat và sữa chua.

Rượu
Ở lượng thấp, rượu có tác dụng dự phòng
nhất định đối với tai biến mạch máu não
nhưng nguy cơ tăng dần tỷ lệ thuận với
liều lượng đối với xuất huyết não.