Quá trình hình thành loét dạ dày tá tràng part1 pot

Bai 8
LOET DA DAY TA TRANG
MUC TIấU
1. Trình bay đợc cơ chế bệnh sinh của loét dạ day-tá trang theo
YHHĐ.
2. Trình bay đợc cơ chế bệnh sinh của chứng vị quản thống theo
YHCT.
3. Liệt kê va giải thích đợc cơ chế tác dụng của các dợc phẩm
dùng
trong điều trị loét dạ day-tá trang.
4. Liệt kê va giải thích đợc công dụng của các nhóm thuốc va
công thức
huyệt dùng trong các thể lâm sang của chứng vị quản thống.
1. ĐịNH NGHĩA
Loét dạ day-tá trang la sự mất chất của niêm mạc dạ day-tá trang.
Loét dạ day-tá trang la một bệnh khá phổ biến, với chừng 5 - 10%
dân số
có viêm loét dạ day-tá trang trong suốt cuộc đời mình va nam giới
hay gặp gấp
4 lần nữ giới (tại Bắc Việt Nam tỷ lệ mắc bệnh ớc tính 5 - 7% dân
số), thờng
gặp 12% - 14% trong các bệnh nội khoa va chiếm 16% trong tổng
số các ca
phẫu thuật trong một năm.
Ngoai ra nhờ nội soi, ngời ta còn phát hiện khoảng 26% bệnh
nhân bị
loét dạ day-tá trang ma không hề có triệu chứng đau cũng nh
khoảng 30 -
40% bệnh nhân có đau kiểu loét dạ day-tá trang nhng lại không
tìm thấy
ổ loét.

Loét dạ day-tá trang có những đợt tiến triển xen kẽ với những thời
kỳ ổn
định ma chu kỳ thay đổi tùy ngời. Hang năm trung bình có
khoảng 50%
ngời bị loét có đợt đau phải điều trị va trong đợt tiến triển có thể
có những
biến chứng nguy hiểm nh chảy máu, thủng, hẹp va dù có phẫu
thuật cấp
cứu tỷ lệ tử vong vẫn cao (khoảng 22%).
Các điều tra về dịch tễ học còn cho thấy mối liên quan giữa
loét dạ day tá trang với hội chứng Helicobacter Pylori, trong đó
khoảng 30 - 60% ngời bị loét tá trang va 70% ngời bị loét dạ
day
có sự hiện diện của HP
127
Copyright@Ministry Of Health
Sau cùng, tuy loét dạ day-tá trang không phải la một bệnh khó chữa
nhng tỷ lệ tái phát lại rất cao, thống kê cho thấy tỷ lệ tái phát của
loét tá
trang la 80% trong vòng 1 năm va loét dạ day la 50% trong vòng 5
năm.
2. Cơ CHế BệNH SINH
2.1. Theo y học hiện đại
Loét dạ day - tá trang =
Yếu tố phá hủy niêm mạc
Yếu tố bảo vệ niêm mạc
Loét dạ day-tá trang la kết quả của sự mất cân bằng giữa
một bên la yếu tố phá hủy niêm mạc dạ day - tá trang va một
bên la yếu tố bảo vệ niêm mạc dạ day - tá trang
Trong đó

Yếu tố phá hủy niêm mạc: HCl va pepsin.
Yếu tố bảo vệ niêm mạc: chất nhầy, HCO3.
Hang rao niêm mạc dạ day
Theo đó những nguyên nhân gây hoạt hoá yếu tố phá hủy niêm
mạc dạ
day-tá trang có thể kể đến:
Sự căng thẳng thần kinh do các stress tâm lý kéo dai gây nên
trạng thái
cờng phó giao cảm ma kết quả sẽ gây tăng tiết HCl va tăng co
bóp cơ
trơn dạ day.
Sự hiện diện của xoắn khuẩn Helicobacter Pylori (HP) sẽ hủy
hoại tế bao
D ở niêm mạc tá trang (la tế bao tiết somatostatin có tác dụng ức
chế tiết
gastrin), qua đó sẽ gây tăng tiết HCl.
Ngợc lại, những nguyên nhân lam suy giảm yếu tố bảo vệ niêm
mạc dạ
day lại la:
Sự căng thẳng thần kinh do các stress tâm lý kéo dai sẽ lam các
tế bao
nhầy ở niêm mạc dạ day giảm bai tiết HCO3.
Rợu va các thuốc giảm đau chống viêm non steroid ngoai việc
thông qua
cơ chế tái khuyếch tán ion H + còn ức chế sự tổng hợp
prostaglandin do đó
đồng thời vừa lam tăng tiết HCl vừa hủy hoại tế bao niêm mạc dạ
day
cũng nh lam giảm sự sinh sản tế bao niêm mạc dạ day.
Corticoid va các dẫn xuất của nó qua cơ chế giảm tổng hợp

glucoprotein
(một thanh phần cơ bản của chất nhầy) sẽ lam giảm yếu tố bảo vệ
niêm
mạc dạ day.
128
Copyright@Ministry Of Health
Vai trò tới máu của hệ mao mạch dạ day-tá trang đối với sự
bền vững
của hang rao niêm mạc dạ day. Theo đó sự xơ vữa hệ mao mạch dạ
dayt
á trang (kết quả từ hiện tợng sản sinh các gốc tự do) sẽ lam cản
trở sự