Bài giảng : XỬ LÝ NƯỚC CẤP - QUẢN LÝ, VẬN HÀNH, BẢO QUẢN DƯỠNG CÁC CÔNG TRÌNH THIẾT BỊ TRONG NHÀ MÁY NƯỚC part 3 ppsx

Bài giảng : XỬ LÝ NƯỚC CẤP
Nguyễn Lan Phương 174
- Không ngừng cải tiến tổ chức công việc một cách khoa học để đảm bảo sự
làm việc nhịp nhàng giữa các khâu. Đưa cơ giới hóa và tự động hóa vào công tác
quản lý để nâng cao năng suất làm việc.
- Phải nghiêm chỉnh chấp hành những quy trình sản xuất, những điều lệ an
toàn lao động và phải tổ chức hệ thống kiểm tra sản xuất thường xuyên có hệ
thống.
- Th
ường xuyên có kế hoạch bồi dưỡng, nâng cao trình độ của các bộ phận
quản lý và công nhân vận hành. Tăng cường trách nhiệm đối với các bộ quản lý.
Đối với mỗi loại công trình, đều có các vấn đề kỹ thuật cụ thể. Cần nắm vững
yêu cầu và các biện pháp quản lý trong suốt quá trình quản lý kỹ thuật trạm xử lí
nước.
4.3.2 Nội dung quản lý kỹ thuật xử lí nước
1. T
ổ chức quản lý
- Tất cả các công trình trong trạm xử lí nước, trước khi đưa vào vận hành thử,
cần phải được khử trùng bằng clo.
- Sau khi sửa chữa lớn, các công trình cần được kiểm tra lại toàn bộ và ghi
nhận xét vào sổ nhật kí sửa chữa. Sau đó, phải khử trùng bằng clo bằng clorua vôi.
- Trước khi đưa công trình vào hoạt động chính thức, cần phải chạy thử một
thời gian, cho đến khi đạ
t tiêu chuẩn chất lượng nước.
2 .Kiểm tra định kì các thiết bị và công trình trong trạm
Cán bộ kỹ thuật có trách nhiệm kiểm tra: trường phòng kỹ thuật hoặc kĩ sư
công nghệ.
Một số công trình chính cần được kiểm tra thường xuyên là:
Bể trộn và bể phản ứng: khi đi kiểm tra, cần quan sát kỉ bên trong thành và
các vách ngăn. Quan sát kỉ các van đặt ngâm và các van xả.
Bể lắng, giàn mưa, bể tiếp xúc: cần quan sát kỉ

bên trong thành và các vách
ngăn.
Kiểm tra phân móng công trình. quan sát van khoá.
Bể lọc: Đây là công trình quan trọng , quyết định hiệu quả xử lí của toàn trạm.
Vì vậy khi kiểm tra định kì,cần phải thực hiện kiểm tra các khâu sau:
- Kiểm tra chiều cao lớp vật liệu lọc,quan sát bê mặt lớp lọc, ít nhất 3 tháng
1 lần.
Bài giảng : XỬ LÝ NƯỚC CẤP
Nguyễn Lan Phương 175
- Trước khi rửa lọc, đặc biệt chú ý đến độ nhiễm bẩn của cát lọc, chiều dài
lớp cặn đóng trên bề mặt lớp vật liệu lọc, độ phân bố của cận bẩn trên bề mặt lớp
vật liệu lọc, sư có mặt của các cặn đã tích trong các hốc hố dạng hình phiếu, các
vết nứt trên mặt vật liêu lọc.
- Sau khi rửa lọc: Ki
ểm tra các tình trạng trong lớp cát, tìm các chỗ rửa chưa
đạt yêu cầu, độ nhiễm bẩn còn lại Việc quan sát được tiến hành sau khi xả cho
mực nước thấp hơn mặt cát lọc một ít, thời gian kiểm nhất là 1 tháng 1 lần.
- Kiểm tra theo các vị trí đã đánh dấu, các chiều dày lớp đỡ, thăm do ống lấy
mẫu theo thời gian rửa, ít nhất6 tháng 1 lần.
- Lấy mẫu cát để phân tích độ nhiễm bẩ
n, ít nhất 1 năm 1 lần.
- Kiểm tra lượng cát lọc bọ hao hụt bằng cách đo khoảng cách từ cát đến mép
máng rửa. So sánh với thiết kế. Nếu cần phải đổ thêm cát lọc, thì phải cát bỏ cát bị
nhiễm bẩn ở trên mặt đẩy 3 ÷ 5 cm, 6 tháng 1 lần.
- Kiểm tra mặt phẳng của mép máng thu nước rửa, nếu không phẳng ngang
thì phải mài mép máng 1 năm 1 lần.
- Kiểm tra thời gian và cường độ r
ửa lọc. Xác định lượng cận bẩn còn lại
trong nước rửa, độ súc phân phối đều, độ thu nước đều vào máng và việc trôi cát
vào máng 3 tháng 1 lần.

Bể chứa nước sạch: Khi kiểm tra định kì cần quan sát bên trong bể, quan sát
các van và đường ống dẫn nước, vào bể, mỗi năm 1 lần.
Thiết bị pha trộn phèn: Do người trực ban của trạm kiểm tra hàng ngày, quan
sát bên ngoài các thiết bị và ống dẫn.
Thiết bị pha ch
ế clo: Cần quan sát thường xuyên các thiết bị và ống dẫn clo,
nếu có nghi vẫn cần thử nghiệm độ rò rỉ.
Các thiết bị khác: Cũng cần được quan sát thường xuyên để kịp thời phát
hiện những sai phạm kỹ thuật và xử lý.
3. Bảo dưỡng định kỳ các công trình trong trạm
Bể trộn và bể phân ứng: Cần cọ rửa cặn bẩn bám vào thanh và vách ngăn.
Kiểm tra độ rò rỉ và tình trạ
ng làm việc của công trình, van khóa và ống dẫn. Tối
thiểu 1 năm 1 lần.
Bể lắng, giàn mưa, bể tiếp xúc: cọ rửa thành và vách ngăn, thông tắc các
giàn ống hay máng phân phối.
Kiểm tra tình trạng làm việc của các van, ống.
Bài giảng : XỬ LÝ NƯỚC CẤP
Nguyễn Lan Phương 176
Kiểm tra độ rò rỉ. Tối thiểu 1 năm 1 lần, riêng đối với giàn mưa cần tăng số
cọ rửa thành, vách trong năm.
Bể lọc: Kiểm tra tình trạng làm việc của các van khóa va đường ống. Kiểm
tra tình trạng mất cát lọc.Thử nghiệm độ rò rỉ, tối thiểu 1 năm 1 lần. Rửa sạch
thành, vách máng hàng ngày theo chu kỳ rửa lọc. Thiết bị pha phèn, vôi, clo:
thường xuyên lâu chùi sửa chữa, xả cặ
n và phải sơn lại thiết bị, dưỡng ống.

4.3.3 Nội dung quản lý các công trình đơn vị xử lí nước
1. Quản lý hệ thống thiết bị hóa chất
Đối với các hóa chất rắn: Như phèn, vôi, sút Trong quản lý cần quan tâm

đặc biệt đến khâu phân phối dung dịch. Các dung dịch hóa chất có nồng độ cao,
chảy trong ống dẫn, phải có tốc độ lớn hơn 0,8m/s. Trường hợp cần thiết để
đảm
bảo tốc độ chảy tối thiểu, phải pha thêm nước vào ống qua các phễu đặc biệt.
Đối với hóa chất lỏng: như clo:
Phải kiểm tra độ đầy clo của bình tiêu chuẩn và thùng dự trữ bằng cách cân.
Sau khi sử dụng hết clo lỏng, khí còn lại trong bình tiêu chuẩn phải được súc sạch
bằng vôi phun. Ống dẫn clo phải là ống không bị ăn mòn chịu được áp lực cao.
Hàng năm đường
ống dẫn clo phải được tháo rời và thổi sạch bằng không khí khô,
quan sát kĩ các chỗ nối, ống nhánh và sửa chữa lại khi cần thiết. Sau khi thổi phải
nhanh chóng nạp đầy clo lỏng.
2.Quản lý bể trộn, bể phản ứng
Hàng năm, phải tháo sạch các bể này kiểm tra toàn bộ bất kể mức độ đóng
cặn nhiều hay ít.
Khi rửa bể phải dung nước vôi phun từ thành xuống đ
áy, dùng bàn chải sạch
và sau đó rửa bằng dung dịch sunfát5%.
3. Quản lý bể lắng
Hàng năm, tối thiểu 1 lần, phải tháo sạch và kiểm tra toàn bộ bùn vào
đường ống xả, cần rửa bể bằng nước sạch, sau đó rửa lại toàn bộ bể bằng dung
dịch sunfát 5%.
Cuối cùng phải tẩy trùng bằng dung dịch clo.
Khi quản lí bể lắng trong cơ bớp cặn lơ lửng, chiều dày l
ớp cặn lơ lửng phải
giữ không đổi trong khoảng 2 ÷ 2,5m. Cần quan sát độ phân phối đều nước trên
Bài giảng : XỬ LÝ NƯỚC CẤP
Nguyễn Lan Phương 177
toàn bộ diện tích ngăn lắng trong, các giàn ống thu nước.Việc xà bùn thừa vào
ngăn chúa nén cặn, các đường ống dẫn.

4. Quản lý bể lọc nhanh
Quá trình lọc: Khi lọc nước, tốc độ lọc phải được giữ không đổi trong suốt
chu kì làm việc của bể. Trong trường hợp cần thiết, muốn thay đổi tốc độ lọc, cần
phải thay đổi từ từ, không được phép thay đổi đột ngộ
t.
Khi bắt đầu một chu kì lọc, phải giữ tốc độ lọc giá trị 2 ÷ 3m/h trong khoảng
10 ÷ 15 phút. Sau đó tăng dần đến tốc độ lọc bình thường. Trong suốt quá trình
lọc, không được để mực nước ở bể lọc hạ xuống quá mức quy định.
Trong thực tế để giữ tốc độ lọc ổn định, người ta sử dụng các loại thiết b
ị
điều chỉnh tốc độ lọc. Ở các bể lọc đều phải được trang bị dụng cụ đo tốc độ lọc và
tổn thất áp lực của bể lọc. Dụng cụ này có thể gắn trực tiếp trên bể lọc hoặc lắp
trong các tủ điều khiển cho các bể lọc nếu có. Các dụng cụ đo lường đều phải
đượ
c kiểm tra định kì tối thiểu kì tối thiểu 6 tháng một lần.
Quá trình rửa bể lọc: Được tiến hành khi tổn thất áp lực trong bể đạt tới giá
trị giới hạn hoặc vào thời điểm lượng nước lọc bắt đầu xấu đi. xác định thời điểm
cần rửa lọc, bằng các thiết bị đo báo tự động hoặc bằng cách quan sát độ
chênh
mực nước trước và sau bể lọc khi quản lý vận hành thủ công.
Trước khi rửa bể lọc: Phải đóng van nước vào bể để hạ mức nước trong bể
xuống dưới máng rửa. sau đó đóng van nước vào bể chứa vàm ở van xả.
Trình tự rửa lọc tiến hành như sau:
Khi rửa nước thuần túy: Phải đảm bảo cường độ rửa và thời gian rửa cầ
n
thiết.
Khi rửa lọc bằng gió và nước kết hợp, phải tuân theo quy trình sau: bơm
không khí với cường độ 15 ÷ 20l/s-m
2
sục cho bề mặt lọc đều làm cho nước đục

gầu trong khoảng 1 ÷2 phút. Sau đó mở thêm van nước (phối hợp với gió) với lưu
lượng nước hạn chế từ 2,5 ÷ 3l/s-m
2
và quan sát kĩ không cho các tràn vào máng
thu nước rửa trong khoảng 4 ÷5 phút. Nếu có hiện tượng cát tràn vào máng thu
phải lập tức đóng bớt van nước, nếu vẫn tràn thì phải đóng bản van nước. Sau đo
tắt bơm không khí và tiếp tục mở van nước với cường độ rửa nước thuần túy 5 ÷
8l/s-m
2
trong khoảng 4 ÷5 phút, cho đến lúc nước trên bề mặt trong hẳn. Thời gian
này cũng phải quan sát xem cát có bị tràn ra máng thu , nếu có phải có đóng bớt
van nước lại.
Bài giảng : XỬ LÝ NƯỚC CẤP
Nguyễn Lan Phương 178
Rửa lọc tốt biểu hiện ở chỗ phân phối đều và đủ lưu lượng nước rửa, thu
nước đều khắp máng thu và không trôi sát ra ngoài. Việc tăng tổn thất áp lực ban
đầu một cách liên tục chứng tỏ rửa không tốt và độ nhiễm bẩn còn lại trong lớp cát
lọc nhiều.
Ngoài ra trong quá trình quản lý bể lọc, người ta phải lập kế hoạch kiểm tra
định kì các bộ phận củ
a bể lọc như sau:
Kiểm tra chiều dày lớp vật liệu và quan sát bề mặt lớp lọc 3 tháng 1 lần.
Trước khi rửa lọc, quan sát sự nhiễm bền lớp cát lọc, độ phân bố đều của cạn bẩn
trên bề mặt bể lọc. Xem xét sự có mặt của cặn tích lũy thành các hốc, hố dang hình
phễu, các vết nứt trên mặt vật liệu lọc. Sau khi rửa lọc, quan sát trạng l
ớp cát, tìm
chỗ rửa chưa đạt yêu cầu, độ nhiễm bẩn còn lại trên lớp học
Việc quan sát được tiến hành sau khi xả cho mực nước trong bể thấp hơn mặt
cát lọc một chút (có thể 1 tháng 1 lần).
Kiểm tra các vị trí đáng dấu chiều dày lớp đỡ (6 tháng 1 lần).

Lấy mẫu cát để phân tích độ nhiễm bẩn (1 năm 1 lần).
Kiểm tra lượng cát bị hao hụt. Nếu cầ
n phải đổ thêm cát lọc thì phải cắt bỏ
lớp cát bị nhiễm bẩn ở trên mặt dày 3 ÷ 5 cm (6 tháng 1 lần).
Kiểm tra mặt phẳng của mép máng thu nước rửa, nếu không phẳng ngang thì
phải mùi mép máng (1 năm 1 lần).
Khi bể lọc phải ngừng để sản xuất, sau mỗi lần sản xuất bể phải được khử
trùng bằng clo với nồng độ 20 ÷50mg/l, ngầm trong 24 giờ. Sau đ
ó rửa bằng nước
sạch, cho đến khi nước rửa chỉ còn lại 0,3mg/l clo dư được.
5. Quản lý công trình khử trùng nước
Xác định lượng clo hợp lí trong quá trình quản lý rất cần thiết.
Khu đùng nước zaven hay clorua vôi,sau khi pha dung dịch đến nồng độ cho
phép, phải lắng cho hết cạn mới sử dụng.
Bảo đảm trộn đều dung dịch với nước và thời gian tiếp xúc không được nhỏ
hơn 30 phút.
Khi tr
ộn clo vào nước có thể cho vào đường ông có chiều dài hòa trộn không
nhỏ hơn 50 lần đường kính ống hoặc ở các chỗ thu hẹp có giảm áp tương ứng với
giảm áp theo chiều dài đoạn ống trên.
Có thể cho tiếp xúc với nước trong bể chứa, hoặc trên đường ống, nếu chiều
dài ống đến với tiêu thụ gần nhất đảm bảo thời gian tiếp xúc ít nhất 30 phút.
Bài giảng : XỬ LÝ NƯỚC CẤP
Nguyễn Lan Phương 179
Các thiết bị pha clo đều phải đặt ở nơi thoáng cuối hướng gió chủ đạo, tránh hơi
clo bay ra ngoài gây nguy hiểm cho người quản lý và các thiết bị công trình lân
cận.