hế độ ăn uống, kiêng kị cho người bị mắc bệnh tiểu đường(đái đường) doc

hế độ ăn uống, kiêng kị cho người bị mắc bệnh
tiểu đường (đái đường)
Tiểu đường là một bệnh nội tiết do trong cơ thể thiếu hoặc không có nội tiết tố
insulin, còn được gọi là bệnh đái tháo đường.Chế độ ăn kiêng giữ một vai trò quan
trọng trong việc điều trị bệnh tiểu đường. Có thể điều trị bằng chế độ ăn như tiểu
đường (đái đường) nhẹ, tiểu đường tiềm tàng) hoặc kết hợp với các thuốc hạ
đường huyết đối với các thể tiểu đường (đái đường) mức độ trung bình và nặng.
Ở bệnh nhân cân nặng bình thường (tiểu đường phụ thuộc Insulin hay không
phụ thuộc Insulin), chế độ ăn kiêng phải được chuẩn về chất lượng (hạn chế gluxit
và lipit) và cố định về số lượng.
Chế độ ăn kiêng cần được điều chỉnh theo từng bệnh nhân và theo mục tiêu điều
trị của bác sĩ.
Trong những ngày đầu hay trong những tuần đầu tiên, thức ăn phải được cân để
sau đó bệnh nhân biết cách ước tính trọng lượng của các loại thực phẩm một cách
tương đối.

Chế độ ăn đáp ứng nhu cầu năng lượng: Nhu cầu tính theo thể trạng và tính
chất lao động
Thể trạng Lao động nhẹ Lao động vừa Lao động nặng
Gầy 35 Kcal/kg 40 Kcal/kg 45 Kcal/kg
Trung bình 30 Kcal/kg 35 Kcal/kg 40 Kcal/kg
Mập 25 Kcal/kg 30 Kcal/kg 35 Kcal/kg

Chế độ ăn phải đảm bảo đầy đủ lượng protit, lipit cần thiết cho cơ thể trong đó
lượng gluxit chiếm 50% lượng calo chung của khẩu phần, protid chiếm 15%, lipit
35%.

Một số áp dụng trên thực tế:

- Thực phẩm cung cấp gluxit : Bánh mì 40g, gạo 25g, mì sợi 30g, khoai tây 100g,
khoai mì tươi 60g, đậu 40g, 1 trái cam vừa, 1 trái chuối vừa, 1 trái táo, 100g nho,

250g dâu tây, 1 trái thơm, 1 trái xoài vừa đều tương đương với 20g gluxit.
- Thực phẩm cung cấp protit: 100g thịt nạc tương đương với 15-18g protit
- Thực phẩm cung cấp lipit: 100g dầu ăn tương đương với 90-100g lipit.
1. Đối với thức ăn chứa tinh bột:
Nên ăn các loại bánh mì không pha trộn với phụ gia như bánh mì đen, gạo lứt,
khoai tây, khoai sọ lượng tinh bột đưa vào cơ thể người tiểu đường nên bằng
khoảng 50-60% người thường. Sử dụng thường xuyên các loại ngũ cốc thô, chà
xát ít vì lớp vỏ có chứa nhiều Vitamin và khoáng chất có lợi cho sức khỏe. Phương
thức chế biến chủ yếu là luộc, nướng hoặc hầm chứ không nên chiên xào.

2. Đối với chất đạm:
Hạn chế tối đa thịt hộp, patê, xúc xích thay vào đó hãy ăn cá, trứng sữa, các sản
phẩm chế biến từ sữa, đậu nên ưu tiên cá mòi và cá chích vì trong hai loại cá này
có chứa chất béo có lợi cho việc chống lại bệnh tim mạch và ung thư. Người tiểu
đường (đái đường) có thể ăn các loại thịt lợn, thịt bò đã lấy sạch mỡ. Tránh tuyệt
đối da gà, da vịt bởi nó có chứa rất nhiều cholesterol. Cũng như thực phẩm chứa
tinh bột, nên chọn cách chế biến là luộc, kho, nướng hơn là chiên.

3. Đối với chất béo:
Phải hết sức hạn chế mỡ, các bác sĩ khuyến cáo lượng cholesteron đưa vào phải
dưới 300mg mỗi ngày và lượng mỡ bão hòa phải thay bằng các loại dầu thực vật
như dầu đậu nành, dầu olive, dầu mè

4. Rau, trái cây tươi:
Một ngày bệnh nhân tiểu đường (đái đường) nên ăn khoảng 400 gram rau và trái
cây tươi, rau quả tươi vừa có tác dụng chống lão hóa, vừa là thức ăn bổ sung
vitamin, muối khoáng tốt nhất. Nên ăn cả xác hơn là ép lấy nước uống, chất xơ ở
rau quả là thành phần quan trọng làm giảm đường, làm chậm hấp thu đường và đỡ
tăng đường sau khi ăn. Tuy nhiên, không phải loại trái cây nào cũng tốt, người
mắc bệnh tiểu đường phải tránh các loại trái cây ngọt như nho, xoài, na, nhãn

5. Chất ngọt
Chất ngọt là nguyên nhân trực tiếp gây bệnh đái tháo đường, nó làm trầm trọng
thêm quá trình bệnh lý, tăng các biến chứng nặng nề của bệnh. Lời khuyên của bác
sĩ là tránh xa tuyệt đối các loại bánh kẹo, nước ngọt có ga, rượu Bệnh nhân tiểu
đường nên sử dụng các chất ngọt nhân tạo có thể thay đường trong nước uống
như Aspartam và sacharine vừa giúp làm giảm lượng đường ăn vào mà vẫn giữ
được ngon miệng.
Giữ vững thành phần và thời gian ăn là quan trọng, kết hợp với thể dục thể
thao thường xuyên chính là phương pháp điều trị bệnh hiệu quả nhất. Tuy nhiên,
chế độ ăn cụ thể phải dựa trên từng bệnh nhân, cân nặng, lượng đường trong máu,
bệnh đã có các biến chứng hay chưa. Do vậy cần tham khảo ý kiến của bác sĩ đang
theo dõi và điều trị.

Ăn kiêng như thế nào?

-Thực phẩm cấm: Đường, mía, tất cả các loại sữa chế biến, cà phê, kẹo, đá
chanh, trái cây đóng hộp, nước quả ép, kẹo, mứt, chè, mỡ.

-Thực phẩm hạn chế: Cơm, mì xào, hủ tiếu, bánh canh, bánh mì, các loại khoai (
khoai lang, khoai mì ), bánh bích qui, trái cây ngọt.

-Thực phẩm không hạn chế: Thịt, tôm, cá, cua, mắm, rau, tất cả các loại đậu.

Các thực phẩm như trái cây (nhất là lê, táo), rau, đậu, ngũ cốc có thể cung cấp cho
cơ thể một lượng đường chậm (tức đường phải qua quá trình tiêu hóa mới trở
thành đường hấp thu vào cơ thể) điều đó sẽ giúp cho lượng đường trong máu
không quá cao hoặc quá thấp đồng thời cung cấp chất xơ có ích và chất khoáng
chứa vcom kiểm soát lượng đường trong máu.

Ở bệnh nhân tiểu đường, đường huyết thường tăng cao sau bữa ăn. Vì thế nên cho
bệnh nhân ăn nhiều lần và phân bố lượng calo mỗi bữa cho thích hợp.

Nếu cần: - 1200-1600 Kcalo/ngày thì nên chia ba bữa theo tỉ lệ 1/3 - 1/3 - 1/3
- 2000-2500 Kcalo/ngày thì nên chia bốn bữa theo tỉ lệ 2/7 - 2/7 - 2/7 - 1/7
- trên 2500 Kcalo/ngày thì nên chia năm bữa theo tỉ lệ 2/9 - 2/9 - 2/9 - 2/9 - 1/9

Trường hợp đang dùng thuốc hạ đường huyết thì nên ăn trước khi ngủ hay thêm
bữa vào những bữa ăn chính.

Các thực phẩm giàu chất xơ sẽ làm giảm đỉnh cao đường huyết sau khi ăn và có
thể kéo dài sự hấp thu của chất đường. Chất xơ cũng còn có tác dụng giữ nước,
hấp thu axit mật, thường có trong cám ngũ cốc, khoai tây, rau xanh, trái cây nhất
là các loại họ đậu.

Vì thế người ta khuyên nên ăn gạo không chà kỹ quá. Nên hạn chế rượu vì rượu có
thể thúc đẩy hạ đường huyết trên bệnh nhân đang điều trị với thuốc hạ đường
huyết.