THỰC HÀNH : TÌM HIỂU HOẠT ĐỘNG CỦA TIM ẾCH I. potx

THỰC HÀNH : TÌM HIỂU HOẠT ĐỘNG
CỦA TIM ẾCH

I. Mục tiêu bài học :
1. Kiến thức:
- Quan sát được hoạt động của tim ếch.
- Nêu rõ được sự điều hòa hoạt động của tim bằng
TK và thể dịch .
- Trình bày được sự vận chuyển máu trong ĐM ,TM,
mao mạch.
2. Kỹ năng:
- Rèn luyện kỹ năng quan sát thí nghiệm .
3. Thái độ:
- Nâng cao ý thức kỷ luật ,trật tự ,ngăn nắp ,vệ sinh
trong học tập .
II. Phương pháp tổ chứ và hình thức tổ chức dạy
học.
1. Phương pháp tổ chức dạy học:
- Lớp học sẽ chia thành các nhóm (tổ),để thực hiện
bài này theo phương pháp tìm tòi ,nghiên cứu ,rút ra
kết luận từ quan sát trực tiếp các thí nghiệm .
2. Thiết bị dạy học cần thiết :
- Mẫu vật : ếch
- Hóa chất : dung dịch sinh lý ĐV biến nhiệt (NaCl
0,65% ),dung dịch Ađrênalin 1/100.000,nước ngâm
mẫu thuốc lá hút dở.
- Dụng cụ : mổ ,khay mổ ,kim gâm ,bông htấm nước
,móc thủy tinh ,hệ thồng cân ghi và hệ thống kích
thích ,kẹp tim ,chỉ.
III. Tiến trình tổ chức bài học .
Phần tổ chức dạy học các đơn vị kiến thức của bài

Hoạt động của giáo viên và
học sinh

Nội dung
- Tiến hành thí nghiệm : GV
hướng dẫn HS đọc thông tin
trong SGK về tiến hành thí
nghiệm , hướng dẫn cách làm
TN.
Quan sát TN, rút ra kết luận.
Chú ý :
- Hủy tủy ếch không chảy
máu.
- Mổ lộ tin không chảy máu.



1.Quan sát hoạt động
của tim ếch :


 Bước 1:Hủy tủy ếch.
 Bước 2:Mổ lộ tim.
Ếch đã hủy tủy,ghim ngửa
trên khay mổ và mổ theo
chỉ dẫn hình 21.2 SGK.
- Dùng kéo và kẹp cắt bỏ
một khoảng da ngực hình
tam giác.Sau đó dùng mũi
kéo nâng sụn xương

ức,bấm một nhát hình V ở



Chú ý :
- Trong quá trình mổ, nếu
chảy máu, dùng bông tẩm
dung dịch sinh lí vào chỗ
màu chảy để hòa loãng
máu,sau đó dùng bông đã cắt
kiệt thấm máu bị loãng trên,
vật mổ sẽ không bị đẫm máu
, dễ quan sát.
- Khi cắt màng bao tim thì
kẹp nhỏ ( kẹp cong) kẹp
màng ở phía mỏm tim nâng
lên và lúc tim co tách khỏi
màng tim thì lập tức cắt hớt
giới hạn mỏm xương ức
và cơ bụng thẳng.Từ đây
nâng mũi kéo cắt dọc 2
đường sát 2 bên xương ức
để tránh cắt phải các
mạch và làm tổn thương
tim.
- Cuối cùng cắt một
đường ngang phái ức sẽ
thấy tim lộ rõ trong xoang
bao tim.Kéo 2 chi trước
snag 2 bên và ghim lại

cho vết mổ rộng,dễ quan
sát tim hoạt động.Cắt bỏ
màng bao tim.
 Bước 3: Tiến hành
quan sát
- Quan sát trình tự hoạt
màng ở sát đầu kẹp.Từ đó
luồn mạch ngoài tim để giải
phóng gốc tim.
- Đặt khay mổ sao cho sợi chỉ
nối với kẹp ở mỏm tim thẳng
góc với cần ghi, hoạt động
của tim sẽ không bị ảnh
hưởng.
- Trong quá trình thí nghiệm
thường xuyên dùng bông tẩm
dd sinh lí nhỏ cho tim khỏi
khô.
- Tiến hành thí nghiệm : GV
hướng dẫn HS đọc thông tin
trong SGK về tiến hành thí
nghiệm, hướng dẫn cách làm
TN ở hình 21.3
động của tâm nhĩ,tâm
thất, xác định các pha co
tim;quan sát màu của tâm
nhĩ phài và tâm nhĩ trái có
gì khác nhau ?
Màu của tâm thất có gì
đặc biệt ?

- Cặp mỏm tim và mắc
lên hệ thống khuếch đại
để theo dõi hoạt động tim
phản ánh trên hoạt động
của cần ghi
( cần điều chỉnh bằng gia
trọng để phân biệt rõ nhịp
co tâm nhĩ và nhịp co tâm
thất).
- Đếm số nhịp co trung
Quan sát TN , rút ra kết luận.



(Qua TN biểu diễn của GV)
Chú ý: Khi tìm dây mê tẩu
giao cảm
- Cắt cơ ức móng sau khi mổ
lộ tim.
- Cắt cơ móng bả.
- Cắt nhát sâu giữa góc hàm
và chi trước.Kéo chi trước
xuống phía dưới xuống phía
dưới và ghim lại.
- Dùng móc thủy tinh gạt, phá
bỏ màng che trên hốc ở gốc
hàm và chi trước.
bình trong một phút.
2.Quan sát sự vận
chuyển máu trong động

mạch , tĩnh mạch nhỏ và
các mao mạch ở màng
da chân ếch,ở màng teo
ruột :
a) Căng màng da chân ếch
( màng treo ruột – lấy từ
đoạn ruột được kéo ra qua
1 vết rạch ở dọc bên thân
trái)
trên 1 lỗ khoét ở tấm gỗ
và đặc trên bàn KHV để
quan sát (21.3)
b) Tìm và quan sát sự vận
chuyển máu trong ĐM ,
TM, MM căn cứ vào
- Tim cơ hình tháp , nằm sâu
trong hốc
( cơ chẩm bả) trên đó có
mạch máu và dây TK mê tẩu
giao cảm đi kèm sát nhau
(Một dây bơi trun và một dây
thẳng màu vàng bên cạnh
mạch màu đỏ)
- Dùng móc thủy tinh gỡ cẩn
thận, tách 2 dây khỏi mạch
máu, luồn chỉ để nâng lên
kích thích.
* Lắp hệ thống điện kích
thích.
* Kẹp tim mắc lên hệ thống

ghi
* Luồn cực kích thích vào
máu,tốc độ vận chuyển và
chiều vận chuyển.→ thấy
được sự khác nhau, tốc độ
ở các mao mạch, màu
máu.

3.Tìm hiểu sự điều hòa
hoạt động tim bằng thần
kinh và thể dịch:
HS thấy được sự khác
nhau về hoạt động của
tim vừa KT và sau KT
một thời gian ( Khoảng
15 – 20 giây)
HS nhận xét về số nhịp
tim trong các trường hợp
?
dây mê tẩu giao cảm.
* Đếm nhịp tim ếch lúc bình
thường trong 15 giây
* Sau đó đếm nhịp tim ếch
khi GV nhỏ:
+ Ađrênalin 1/100 000.
+ Nước ngâm thuốc lá.
Vừa kích thích dây TK mê
tẩu – giao cảm sau khi kích
thích 15 – 20 giây.

Nhỏ Ađrênalin hoặc nước
ngâm thuốc lá có nicôtin
lên tim.Đếm nhịp và KL.
So sánh kết quả rút ra KL
về tác dụng của dây mê
tẩu giao cảm đối với hoạt
động của tim.


IV. THU HOẠCH
HS viết báo cáo thu hoạch theo câu hỏi cuối bài
trong SGK trang 86