Người cao tuổi rất dễ bị đột quỵ potx

Người cao tuổi rất dễ
bị đột quỵ
Đột quỵ hay còn gọi là tai biến mạch máu não dễ xảy ra ở
người cao tuổi (NCT). Đặc biệt, mùa hè NCT có thể bị đột
quỵ nhất là với những người có sẵn về bệnh tim mạch, cao
huyết áp.
Đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong cao sau bệnh về tim mạch
và ung thư. Tại Mỹ, hàng năm có tới 60 vạn người mắc bệnh đột
quỵ và tử vong khoảng 16 vạn người.

Người cao tuổi cần đi khám sức
khỏe định kỳ để phòng ngừa đột quỵ

Nguyên nhân xảy ra đột quỵ
Đột quỵ là hiện tượng ngừng trệ đột ngột dòng máu cung cấp
cho não gây nên tổn thương cấp tính vùng não thiếu máu. Sự
ngưng trệ đột ngột máu cung cấp cho não (hoặc thiếu hoặc mất
hẳn) tức là ngưng trệ cung cấp oxy và các chất dinh dưỡng cho
vùng não thiếu máu đó, dẫn đến tế bào não bị hoại tử chỉ sau
một thời gian ngắn.
Sự thiếu máu nuôi dưỡng một vùng não có thể do bị chèn ép bởi
cục máu đông (do tổn thương tim) hoặc do vỡ mạch mãu não
gây xuất huyết não (tăng huyết áp kịch phát, xơ vữa động
mạch).
Xuất huyết não có thể ồ ạt hay từ từ, tùy thuộc vào vị trí và mức
độ mạch máu bị vỡ. Ngoài ra cũng có thể gặp đột quỵ do rối
loạn đông máu hoặc ở người bệnh đang dùng thuốc điều trị
chống đông máu.
Theo thống kê, có khoảng 22% dân số mắc bệnh tăng huyết áp.
Tuy vậy, nhiều người không quan tâm đến bệnh này hoặc do chủ
quan cho rằng bệnh tăng huyết áp là bệnh của người già, ai cũng

có thể bị, hoặc không có điều kiện để tìm hiểu về căn bệnh mà
người ta gọi là “bệnh giết người thầm lặng”. Mùa nắng nóng kéo
dài khiến cho NCT đang mắc bệnh tăng huyết áp rất khó kiểm
soát, do đặc điểm sinh lý của NCT là mọi chức năng sinh lý đã
thuyên giảm, trong đó có chức năng điều tiết của hệ thần kinh
trung ương. Đó là chưa kể đến NCT còn mắc một số bệnh mạn
tính về tim mạch, tiểu đường, béo phì, bệnh rối loạn chuyển
hóa Mùa hè cũng làm cho chế độ sinh hoạt, chế độ ăn uống,
nghỉ ngơi của NCT thay đổi. Mùa hè đột quỵ dễ xảy ra ở NCT
đặc biệt là ở những người có sẵn các bệnh về tim mạch (tiền sử
có nhồi máu cơ tim, thiểu năng mạch vành), tăng huyết áp, xơ
vữa động mạch, rối loạn mỡ máu (tăng cholesterol, triglyceride),
đái tháo đường.
Dấu hiệu đột quỵ
Khi NCT đột ngột đau đầu dữ dội, choáng váng, mất tri giác
hoặc hôn mê, gọi hỏi không biết gì (trường hợp nặng do xuất
huyết não nhiều hoặc bị chèn ép làm tắc nghẽn mạch máu nuôi
dưỡng một vùng não), đó là những dấu hiệu báo trước của đột
quỵ. Những dấu hiệu nữa là đột ngột tê tay, chân cùng bên hoặc
tay chân khó cử động; nói khó, ngọng, phát âm không rõ; một
bên mắt nhắm không kín, nhìn đôi, nhìn mờ, nhoè; miệng méo;
nhân trung lệch; có thể rối loạn tiểu tiện (tiểu không tự chủ hoặc
bí tiểu). Ngoài ra, có thể gặp một số dấu hiệu khác kèm theo như
mất thăng bằng, buồn nôn hoặc nôn. Các triệu chứng này có thể
tăng dần lên làm cho bệnh cảnh càng trầm trọng. Nguy cơ tử
vong ở những người đột quỵ không phát hiện sớm và không xử
trí kịp thời có thể chiếm tỷ lệ rất cao (90%) và một tỷ lệ thấp nếu
qua khỏi phải chịu di chứng nặng nề hoặc liệt, mọi sinh hoạt
không tự chủ, không nói được, lú lẫn Tuy nhiên, cũng có một
số trường hợp các triệu chứng chỉ xảy ra trong vòng vài ba phút

rồi trở lại bình thường. Trong trường hợp này được gọi là cơn
thiếu máu não thoáng qua.
Làm gì khi bị đột quỵ?
Chỉ cần có một trong các dấu hiệu cảnh báo là bị đột quỵ là phải
hết sức khẩn trương gọi xe cấp cứu ngay, không được chần chừ,
cũng không chờ đợi xem còn dấu hiệu nào xuất hiện nữa hay
không. Cấp cứu càng sớm càng tốt bởi vì nếu xử trí trước 2 giờ,
tối thiểu trước 6 giờ, khả năng cứu sống người bệnh rất cao và ít
để lại di chứng, nếu muộn hơn nguy cơ diễn biến phức tạp luôn
luôn có thể xảy ra. Trong khi chờ đợi xe cấp cứu đến nên cho
người bệnh nằm yên, nghiêng đầu sang một bên ngay cả khi có
triệu chứng co giật. Để tránh người bệnh cắn lưỡi cho một chiếc
đũa hoặc cán thìa có quấn vải vào giữa 2 hàm răng.
Phòng bệnh đột quỵ ở NCT là phải phòng từ xa có nghĩa là cần
được khám sức khỏe định kỳ theo lời dặn của bác sĩ. Khi có
bệnh về tim mạch cần điều trị theo chỉ định của bác sĩ, không
nên tự ngưng thuốc khi chưa có ý kiến của bác sĩ. Khi có bệnh
tăng huyết áp hoặc rối loạn mỡ máu hoặc bị đái tháo đường cần
kiểm tra huyết áp, mỡ máu và đường máu theo lời dặn của bác sĩ
khám bệnh. Tuyệt đối không tự mua thuốc hoặc dùng đơn thuốc
của bệnh nhân khác mua thuốc cho mình.
Mùa hè, NCT nên uống đủ lượng nước cần thiết và không phải
chờ đợi khi có biểu hiện khát mới uống. Nếu nghiện thuốc lá,
thuốc lào thì cần hạn chế và tốt nhất là bỏ hẳn. Những người có
bệnh tim mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường không nên uống
bia, rượu. Nên tăng cường uống nước cam, chanh và quả tươi.
Mùa hè cũng cần vận động cơ thể một cách hợp lý. NCT nên tập
các bài tập nhẹ nhàng hợp với sức khỏe của mình, không nên tập
khi mặt trời lên cao, nhiệt độ ngoài trời đã tăng. Mỗi lần ra nắng
cần đội nón, mũ rộng vành. Nên mặc quần áo mỏng, thoáng mát.

NCT nên ăn nhiều rau, ăn đủ chất. Những NCT có bệnh cần ăn
uống theo chỉ dẫn của bác sĩ nhưng không nên kiêng khem quá
mức vì có thể đưa đến suy dinh dưỡng