Định giá môi trường

CHặNG IV
ậNH GIAẽ MI TRặèNG
4.1 ậNH GIAẽ MI TRặèNG VAè PHN TấCH
KINH T Dặ AẽN
4.1.1. ởnh giaù mọi trổồỡng laỡ gỗ?
ởnh giaù mọi trổồỡng/aớnh hổồớng mọi trổồỡng laỡ xaùc
õởnh giaù trở tióửn tóỷ cuớa nhổợng caới thióỷn hoỷc thióỷt
haỷi vóử mọi trổồỡng do hoaỷt õọỹng saớn xuỏỳt vaỡ tióu
duỡng gỏy nón.
4.1.2. Phỏn tờch taỡi chờnh vaỡ phỏn tờch kinh tóỳ dổỷ aùn
Trong phỏn tờch taỡi chờnh dổỷ aùn, lồỹi ờch hay chi phờ
cuớa dổỷ aùn õổồỹc xem xeùt tổỡ giaùc õọỹ caù nhỏn. Aớnh
hổồớng mọi trổồỡng cuớa dổỷ aùn khọng õổồỹc tờnh õóỳn
Trong phỏn tờch kinh tóỳ dổỷ aùn, lồỹi ờch hay chờ phờ
cuớa dổỷ aùn õổồỹc xem xeùt tổỡ giaùc õọỹ xaợ họỹi. Aớnh
hổồớng mọi trổồỡng cuớa dổỷ aùn õổồỹc õởnh giaù vaỡ õổồỹc
xem nhổ laỡ chi phờ hoỷc lồỹi ờch cuớa dổỷ aùn
4.1.3. Taỷi sao laỷi phaới õởnh giaù mọi trổồỡng
Nóỳu khọng õởnh giaù õổồỹc caùc aớnh hổồớng mọi
trổồỡng cuớa dổỷ aùn thỗ vióỷc phỏn tờch kinh tóỳ dổỷ aùn laỡ
khọng õỏửy õuớ
Vióỷc õởnh giaù aớnh hổồớng mọi trổồỡng cuớa dổỷ aùn cho
pheùp
- Nhỗn nhỏỷn õỏửy õuớ hồn vóử lồỹi ờch vaỡ thióỷt haỷi caớ dổỷ
aùn
- taỷo cồ sồớ õóứ nỏng cao chỏỳt lổồỹng dổỷ aùn
- taỷo cồ sồớ cho vióỷc lổỷa choỹn dổỷ aùn mọỹt caùch õuùng
õừn
- thóứ hióỷn nhổợng nguyón từc vaỡ phổồng phaùp quan
troỹng trong vióỷc thióỳt lỏỷp caùc chờnh saùch mọi
trổồỡng

4.2 ANH HặNG MI TRặèNG VAè CAẽC BặẽC DN
N ậNH GIAẽ ANH HặNG MI TRặèNG
4.2.1 Aớnh hổồớng
- Aớnh hổồớng coù lồỹi vaỡ aớnh hổồớng coù haỷi
- Aớnh hổồớng taỷi chọự vaỡ aớnh hổồớng bón ngoaỡi
- Aớnh hổồớng kinh tóỳ xaợ họỹi
- Aớnh hổồớng ngừn haỷn vaỡ daỡi haỷn
- Aớnh hổồớng nọỹi taỷi vaỡ aớnh hổồớng ngoaỷi vi
Hoaỷt õọỹng kinh tóỳ gỏy aớnh hổồớng tồùi mọi
trổồỡng
ọỳi tổồỹng chởu aùp lổỷc mọi trổồỡng: ngổồỡi,
õọỹng vỏỷt, thổỷc vỏỷt vaỡ caùc vỏỷt thóứ khaùc.
ởnh giaù: xaùc õởnh giaù trở tióửn tóỷ cuớa caùc
aớnh hổồớng
Aùp lổỷc mọi trổồỡng: nhổợng thay õọứi hoùa
hoỹc hoỷc vỏỷt lyù cuớa mọi trổồỡng
Trung gian mọi trổồỡng: khọng khờ, õỏỳt,
nổồùc
- Thi cọng
- Hoaỷt õọỹng
Haỷn chóỳ, ngn ngổỡa aùp lổỷc
mọi trổồỡng
- Bióỳn õọứi hoaù hoỹc
Aớnh hổồớng/taùc õọỹng: sổùc khoớe, phuùc lồỹi,

Lióửu lổồỹng-phaớn ổùng
ởnh lổồỹng
ởnh giaù aớnh hổồớng
Chuyóứn giao kóỳt quaớ
4.2.2 Caùc bổồùc dỏựn õóỳn õởnh giaù aớnh hổồớng mọi trổồỡng

4.3 TỉNG GIAẽ TRậ KINH T CUA TAèI
NGUYN MI TRặèNG
TAèI NGUYN MI TRặèNG COẽ
NHặẻNG GIAẽ TRậ Gầ?
TÄØNG GIẠ TRË KINH TÃÚ
Giạ trë sỉí
dủng trỉûc
tiãúp
Giạ trë sỉí
dủng giạn
tiãúp
Giạ trë cå
häüi
Giạ trë
thỉìa kãú,
di sn
Giạ trë
täưn tải
Sn pháøm
cọ thãø
tiãu dng
trỉûc tiãúp
Sn
pháøm
cọ thãø
tiãu
dng
giạn
tiãúp
Giạ trë sỉí

dủng
trong
tỉång lai
Giạ trë sỉí
dủng v
phi sỉí
dủng cho
thãú hãû
tỉång lai
Giạ trë
cọ âỉåüc
vãư sỉû
tiãúp tủc
täưn tải
trỉûc
tiãúp
GIẠ TRË SỈÍ DỦNG GIẠ TRË PHI SỈÍ DỦNG
4.3.1. Giaù trở sổớ duỷng
Laỡ giaù trở cuớa haỡng hoaù dởch vuỷ õọỳi vồùi ngổồỡi saớn xuỏỳt vaỡ
ngổồỡi tióu duỡng trổỷc tióỳp hay giaùn tióỳp sổớ duỷng hoỷc hay
hổồớng thuỷ taỡi nguyón mọi trổồỡng nhổ nổồùc, õỏỳt, thổỷc vỏỷt,
phong caớnh, khọng khờ.
Giaù trở sổớ duỷng bao gọửm caớ giaù trở gừn lióửn vồùi cồ họỹi sổớ
duỷng haỡng hoaù dởch vuỷ mọi trổồỡng trong tổồng lai. Giaù trở
cồ họỹi naỡy phaùt sinh tổỡ sổỷ khọng chừc chừn vóử cung vaỡ cỏửu
cuớa mọỹt loaỷi taỡi nguyón naỡo õoù. Loaỷi giaù trở naỡy bao haỡm
lồỹi ờch cuớa haỡnh vi ngn ngổỡa ruới ro õóứ õọỳi phoù vồùi tỗnh
traỷng khọng chừc chừn.
4.3.2.
Gia

ù
tr
ở
phi
s
ổớ
du
ỷ
ng
Laỡ giaù trở cuớa haỡng hoaù dởch vuỷ khọng gừn lióửn vồùi vióỷc trổỷc
tióỳp hay giaùn tióỳp sổớ duỷng haỡng hoaù dởch vuỷ mọi trổồỡng õoù.
Vờ duỷ: giaù trở vióỷc baớo tọửn taỡi nguyón rổỡng õóứ ngổồỡi khaùc sổớ
duỷng.
Trong trổồỡng hồỹp ngổồỡi sổớ duỷng laỡ thóỳ hóỷ tổồng lai thỗ õổồỹc
goỹi laỡ giaù trở di saớn/thổỡa kóỳ.
Nóỳu giaù trở dổồỹc gừn cho vióỷc baớo vóỷ sổỷ tọửn taỷi mọỹt taỡi nguyón
mọi trổồỡng naỡo õoù, chúng haỷn mọỹt loaỡi õọỹng vỏỷt coù nguy cồ
dióỷt chuớng thỗ õổồỹc goỹi laỡ giaù trở tọửn taỷi. Bồới vỗ caù nhỏn khọng
coù nhổợng sổớ duỷng thổỷc tóỳ hióỷn thồỡi cuợng khọng coù nhổợng sổớ
duỷng dổỷ kióỳn trong tổồng lai.
Coù phaới laỡ aớnh hổồớng laỡ nọỹi taỷi
khọng?
Loaỷi khoới õaùnh giaù õởnh
lổồỹng, lióỷt kó vaỡo baớng toùm
từt saỡng loỹc aớnh hổồớng, ghi roợ
lyù do vỗ sao loaỷi khoới õaùnh
giaù õởnh lổồỹng
Phaới
Phaới
Mọ taớ õởnh tờnh aớnh hổồớng,

lổồỹng hoaù õóỳn mổùc coù thóứ
õổồỹc, giaới thờch taỷi sao khọng
õổồỹc õởnh giaù
Phaới
aùnh giaù õởnh lổồỹng vaỡ õởnh
giaù aớnh hổồớng
Phaới
Khọng
Anh hổồớng tổồng õọỳi nhoớ phaới
khọng?
khọng
Coù phaới aớnh hổồớng coù thóứ lổồỹng
hoaù õổồỹc khọng?
khọng
Coù phaới aớnh hổồớng laỡ quaù nhaỷy caớm õóứ
õaùnh giaù mọỹt caùch khaùch quan?
khọng
4.4 CAẽC BặẽC TIN HAèNH AẽNH GIAẽ KINH T
ANH HặNG MI TRặèNG
4.4.1 Saỡng loỹc aớnh hổồớng mọi trổồỡng
4.4.2 Lổồỹng hoaù vaỡ õởnh giaù aớnh hổồớng mọi trổồỡng
Sau khi õaợ saỡng loỹc, nhổợng aớnh hổồớng mọi trổồỡng coù thóứ
õởnh lổồỹng õổồỹc cỏửn õổồỹc lổồỹng hoaù.
Kóỳt quaớ õaùnh giaù õởnh lổồỹng õổồỹc sổớ duỷng õóứ õởnh giaù/xaùc
õởnh giaù trở tióửn tóỷ cuớa aớnh hổồớng mọi trổồỡng. Tuyỡ thuọỹc
vaỡo loaỷi aớnh hổồớng mọi trổồỡng maỡ phổồng phaùp õởnh giaù
thờch hồỹp õổồỹc choỹn lổỷa.
TỉNG GIAẽ TRậ KINH T
GIAẽ TRậ PHI Sặ DUNG GIAẽ TRậ Sặ DUNG
ậNH GIAẽ TRặC TIP ậNH GIAẽ GIAẽN TIP

ởnh giaù bũng thờ
nghióỷm
ởnh giaù bũng phoớng
vỏỳn trổỷc tióỳp
(CVM vaỡ CRM)
Sổớ duỷng thở trổồỡng
thay thóỳ
Sổớ duỷng thở
trổồỡng thọng
thổồỡng
Haỡm saớn xuỏỳt họỹ gia
õỗnh
Haỡnh vi ngn ngổỡa Chi phờ du lởch
Giaù taỡi saớn Tióửn cọng
Giaù cuớa haỡng
caù nhỏn
Lióửu lổồỹng-
phaớn ổùng
Chi phờ
thay thóỳ
4.5 . PHặNG PHAẽP ậNH GIAẽ MI TRặèNG
4.5.1 Phổồng phaùp õởnh giaù trổỷc tióỳp
Phổồng phaùp naỡy sổớ duỷng kyớ thuỏỷt thờ nghióỷm
hoỷc phoớng vỏỳn trổỷc tióỳp õóứ bióỳt õổồỹc sồớ thờch vóử
nhổợng thay õọứi mọi trổồỡng cuớa ngổồỡi dỏn.
(a) Phổồng phaùp CVM.
Phổồng phaùp naỡy phoớng vỏỳn trổỷc tióỳp õóứ bióỳt õổồỹc giaù sụn loỡng chi traớ
hoỷc giaù sụn loỡng chỏỳp nhỏỷn cuớa ngổồỡi dỏn vóử mọỹt thay õọứi mọi trổồỡng
naỡo õoù.
Bọỳi caớnh maỡ ngổồỡi dỏn õổồỹc yóu cỏửu õởnh giaù laỡ giaớ thióỳt. Phổồng phaùp

naỡy dổỷa trón giaớ õởnh rũng haỡnh vi ổùng xổớ cuớa ngổồỡi dỏn trong hoaỡn caớnh
giaớ thióỳt cuợng tổồng tổỷ nhổ trong hoaỡn caớnh thổỷc tóỳ.
Cỏu hoới sổớ duỷng trong phổồng phaùp CVM thổồỡng coù ba phỏửn:
- Mọ taớ haỡng hoaù hay dởch vuỷ mọi trổồỡng (thay õọứi vóử mọi trổồỡng) giaớ
thuyóỳt
- Cỏu hoới õóứ bióỳt õổồỹc giaù trở tióửn tóỷ maỡ mọựi ngổồỡi dỏn gaùn cho thay õọứi
mọi trổồỡng õoù
- Cỏu hoới vóử õỷc õióứm kinh tóỳ xaợ họỹi cuớa nhổợng ngổồỡi õổồỹc phoớng vỏỳn
Giaù sụn loỡng chi traớ thuoỡng quan hóỷ thuỏỷn vồùi thu nhỏỷp => trừc nghióỷm
õóứ õaùnh giaù kóỳt quaớ õióửu tra õuùng hay sai.
(b) Phổồng phaùp CRM
Tổồng tổỷ nhổ phổồng phaùp CVM, ngổồỡi dỏn õổồỹc yóu
cỏửu xóỳp haỷng caùc thay õọứi giaớ thuyóỳt vóử mọi trổồỡng. Kóỳt
quaớ phoớng vỏỳn thu õổồỹc laỡ kóỳt quaớ xóỳp haỷng caùc thay
õọứi giaớ thuyóỳt vóử mọi trổồỡng. Dổỷa vaỡo kóỳt quaớ naỡy
chuùng ta coù thóứ xaùc õởnh õổồỹc giaù trở tióửn tóỷ caớu caùc
thay õọứi giaớ thuyóỳt vóử mọi trổồỡng.
4.5.2 Phổồng phaùp õởnh giaù giaùn tióỳp
Phổồng phaùp naỡy sổớ duỷng thọng tin thở trổồỡng
thổỷc tóỳ õóứ bióỳt õổồỹc sồớ thờch vóử nhổợng thay õọứi
mọi trổồỡng cuớa con ngổồỡi.
Sồớ thờch õọỳi vồùi haỡng hoaù dởch vuỷ mọi trổồỡng
õổồỹc thóứ hióỷn mọỹt caùch giaùn tióỳp khi mọỹt caù
nhỏn mua haỡng hoaù trón thở trổồỡng. Haỡng hoaù
naỡy coù lión quan õóỳn haỡng hoaù dởch vuỷ mọi
trổồỡng dổồùi mọỹt caùch thổùc naỡo õoù.
(a) Phổồng phaùp chi phờ du lởch
Phổồng phaùp naỡy õổồỹc sổớ duỷng õóứ ổồùc tờnh cỏửu vaỡ
lồỹi ờch cuớa caùc khu du lởch giaớ trờ. Khi chỏỳt lổồỹng mọi
trổồỡngcuớa khu giaới trờ tng lón, sọỳ lổồỹng ngổồỡi tham

quan seợ tng lón.
Chi phờ du lởch õổồỹc xem nhổ laỡ giaù cuớa vióỷc tham
quan giaới trờ ngoaỡi trồỡi. Quan hóỷ thọỳng kó giổợa sọỳ lỏửn
tham quan vaỡ chi phờ tham quan seợ õổồỹc thióỳt lỏỷp vaỡ
õổồỹc xem nhổ laỡ haỡm cỏửu vóử tham quan giaới trờ ngoaỡi
trồỡi. Tổỡ õổồỡng cỏửu naỡy chuùng ta xaùc õởnh õổồỹc CS mọựi
ngaỡy tham quan.
Chi phờ du lởch bao gọửm:
Chi phờ õi laỷi,
Chi phờ cồ họỹi cua thồỡi gian taỷi õióứm tham quan
Phờ tham quan,
Phờ hổồùng dỏựn tham quan
(b) Phổồng phaùp giaù taỡi saớn
Phổồng phaùp naỡy dổỷa trón tióửn õóử cho rũng: giaù trở cuớa chỏỳt lổồỹng
mọi trổồỡng coù thóứ luỏỷn ra õổồỹc tổỡ giaù trở nhổợng haỡng hoaù coù lión
quan chỷt cheợ vồùi õỷc ttờnh mọi trổồỡng. Noùi caùch khaùc giaù caớu
õỏỳt õai, nhaỡ bao gọửm caớ giaù trở cuớa chỏỳt lổồỹng mọi trổồỡng xunh
quanh.
Ph = F(P, N, Q)
P = caùc õỷc õióứm cuớa taỡi saớn
N= caùc õỷc õióứm cuớa vuỡng lỏn cỏỷn
Q = õỷc õióứm vóử chỏỳt lổồỹng mọi trổồỡng
Xaùc õởnh giaù ỏứn duỷ cuớa chỏỳt lổồỹng mọi trổồỡng = õaỷo haỡm rióng
bổỷc nhỏỳt cuớa giaù taỡi saớn theo õỷc õióứm vóử chỏỳt lổồỹng mọi trổồỡng.
Xaùc õởnh haỡm cỏửu vóử caùc bióỳn vóử chỏỳt lổồỹng mọi trổồỡng.
Lỏỳy tờch phỏn cuớa haỡm trón theo hai mổùc chỏỳt lổồỹng mọi trổồỡng
khaùc nhau õóứ xaùc õởnh giaù trở cuớa thay õọứi chỏỳt lổồỹng mọi trổồỡng.
4.5.3 Mọỹt sọỳ vỏỳn õóử trong õởnh giaù mọi
trổồỡng
(a) Boớ soùt, thión lóỷch, vaỡ khọng chừc chừn

Boớ soùt: thióỳu thọng tin vóử aớnh hổồớng mọi trổồỡng cuớa
caùc dổỷ aùn õóử xuỏỳt thổồỡng khọng õỏửy õuớ
Thión lóỷch: Do õióửu kióỷn thổỷc tóỳ,do mỏựu nghión cổùu
khọng hồỹp lyù, do phổồng phaùp õởnh giaù, do vióỷc lổỷa
choỹn phaỷm vi bở aớnh hổồớng, do lổỷa choỹn tyớ suỏỳt chióỳt
khỏỳu khọng hồỹp lyù
Khọng chừc chừn: dổỷ baùo
(b) Hióỷn taỷi hoaù chi phờ vaỡ lồỹi ờch cuớa dổỷ aùn
Chi phờ hay lồỹi ờch cuớa aớnh hổồớng mọi trổồỡng
cuớa caùc dổỷ aùn coù thóứ xuỏỳt hióỷn ồớ nhổợng thồỡi
õióứm khaùc nhau vaỡ keùo daỡi trong nhổợng
khoaớng thồỡi gian nhỏỳt õởnh.
- Lổỷa choỹn mổùc chióỳt khỏỳu hồỹp lyù
- Lổỷa choỹn khoaớng thồỡi gian hồỹp lyù
1. Cå quan qun l mäi trỉåìng cọ thãø phán
phäúi giáúy phẹp theo hai cạch, bạn âáúu giạ v
cáúp miãùn phê. Cạch thỉïc phán phäúi giáúy phẹp
cọ nh hỉåíng nhỉ thãú no âãún giạ c cán
bàòng giáúy phẹp trãn thë trỉåìng v lỉåüng giáúy
phẹp v mäùi ch thãø gáy ä nhiãùm sỉí dủng?
Gii thêch tải sao?
2. Tải sao nhiãưu cäng củ khạc nhau (chøn
mỉûc, giáúy phẹp, thú, phê, . ) lải âỉåüc sỉí
dủng kãút håüp trong qun l mäi trỉåìng?
KIÃØM TRA
(15 phụt)