SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình tốn lớp 4-5
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong những mơn học công cụ quan trọng đối với học sinh tiểu học là
Tiếng Việt và Toán. Những năm qua, việc học sinh tiếp cận với kiến thức
Toán học nhất là ở lớp 4, 5 được các nhà chuyên môn hết sức chú trọng vì
muốn cung cấp kiến thức Tốn học cho những năm bản lề khi chuyển lên bậc
học Trung học cơ sở các em có đủ các kiến thức số học căn bản tiếp tục lĩnh
hội chương trình Tốn ở bậc học cao hơn. Việc cung cấp kiến thức Toán học
nhất là những kiến thức khó, nâng cao là việc làm cần thiết trong xu hướng
giáo dục hiện nay là “Nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài” cho đất nước.
Tuy nhiên với việc cải cách phương pháp và nội dung chương trình sách
giáo khoa hiện nay việc bồi dưỡng học sinh Giỏi lớp 4, 5 ở trường Tiểu học
phải thay đổi về cả phương pháp giảng dạy và nội dung cho phù hợp với
chương trình sách giáo khoa mới đã làm nhiều giáo viên lúng túng, các tài
liệu tham khảo chưa nhiều như chương trình cũ, các dạng Tốn nâng cao
khơng cịn phù hợp nhất là từ khi Bộ giáo dục và đào tạo bỏ kỳ thi học sinh
Giỏi tiểu học hàng năm.
Trong đề tài này, ngoài những cập nhật theo chương trình thay sách
người viết sẽ so sánh với chương trình bồi dưỡng học sinh giỏi Tốn nhất là ở
lớp 5 trong những năm chín mươi thế kỷ trước từ đó rút ra được một số kinh
nghiệm cung cấp kiến thức Toán cho học sinh lớp 4, 5 vì suy cho cùng kiến
thức Tốn tiểu học từ bao năm nay trên thế giới cũng như trong nước chưa có
thay đổi về căn bản mà chủ yếu là đổi mới về phương pháp.
1
SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình toán lớp 4-5
II. THỰC TRẠNG
1. Thuận lợi:
Trong một lớp học ln có những cá nhân nổi trội, địi hỏi người dạy
phải đầu tư một cách đặc biệt hơn nhất là ở mơn Tốn, các em mong muốn có
những đề Tốn ứng dụng nhiều hơn, khó hơn để thử sức mình khi đã hòan tất
các bài tập trong sách giáo khoa như các bạn. Qua giảng dạy bản thân đã gặp
những học sinh ham hiểu biết luôn đặt câu hỏi về những kiến thức cao hơn
chương trình. Đó là nguồn động viên cho người dạy phải tìm hiểu thỏa mản
yêu cầu chính đáng cho các em cũng như ngừơi dạy phát hiện học sinh của
mình của năng khiếu cần được bồi dưỡng thì phải tìm tịi trong các tài liệu
tham khảo, các kiến thức đã được trang bị ở trường Sư phạm để có kế họach
bồi dưỡng cho các em nầy, không phải để tham gia các cuộc thi kiểu nuôi gà
chọi mà mục đích cuối cùng là hướng cho các em có năng khiếu một con
đường đi sau nầy về mơn học mà các em u thích. Là người Giáo viên khơng
có hạnh phúc nào bằng được nhìn thấy thành quả của mình là những học sinh
xuất sắc trong các mơn học các em u thích và thành quả nầy đôi khi kéo dài
cho đến lúc các em vào đại học, trưởng thành đóng góp nhiều cho xã hội.
2. Khó khăn:
Việc cung cấp kiến thức Tốn cho học sinh nói chung và ở lớp 4, 5 nói
riêng chỉ được giáo viên có tâm huyết và u thích mơn Tốn mới nghiên
cứu, tìm hiểu để chắc lọc và cung cấp cho học sinh theo các đối tượng Giỏi,
Khá Trung bình, Yếu và nhất là khi có cấp trên tổ chức các cuộc thi học sinh
Giỏi các cấp vơ tình đã khiến các trường học coi việc cung cấp kiến thức để
bồi dưỡng học sinh Giỏi là một phong trào, sau khi thi xong chẳng còn ai để ý
2
SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình tốn lớp 4-5
và nếu có một kế họach dài hạn cho số học sinh nầy chẳng qua để chạy theo
thành tích, nâng thương hiệu của đơn vị mình mà qn mục đích chính của
việc bồi dưỡng. Vì đã bỏ trường chuyên, lớp chọn nên đa số giáo viên không
đầu tư nhiều cho việc bồi dưỡng học sinh, dù trong phương giảng dạy đổi mới
mà giáo viên được tập huấn luôn coi việc dạy học cho từng đối tượng học
sinh là một phương pháp tích cực cần được thực hiện trong suốt q trình dạy
học
Ngồi ra cũng có một số phụ huynh học sinh vì hịan cảnh gia đình
khơng muốn cho con em học thêm chương trình bồi dưỡng, ngược lại có một
số phụ huynh lại muốn con em mình được tham gia hầu hết các lớp bồi dưỡng
dù những em nầy khơng có năng khiếu, khơng tiếp thu được như các bạn.
3. Số liệu thống kê
Từ năm 2004-2005 Trường TH
đều đặn tổ chức bồi dưỡng cho số học
sinh khá, giỏi 2 mơn Tiếng Việt và Tốn vừa để cho các em dự thi cọ xát với
các bạn nhưng dù cấp trên khơng tổ chức các cuộc thi thì việc bồi dưỡng đã
thành nề nếp là cung cấp một số kiến thức nâng cao cho học sinh khá giỏi có
điều kiện theo học tốt ở các lớp trên
Học sinh lớp 4
Năm học
Tổng số
học sinh
Học sinh lớp 5
Số HS
được
b.dưỡng
Trong đó
b.dưỡng
G. chú
Tổng số
học sinh
Số HS
được
b.dưỡng
Trong đó
b.dưỡng
Tốn
Tốn
2004-2005
175
14
14
172
20
16
2005-2006
174
16
16
181
22
18
3
SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình toán lớp 4-5
2006-2007
170
32
32
181
40
40
2007-2008
136
52
42
182
55
55
2008-2009
192
36
20
139
43
40
Nhận xét qua bảng thồng kê: Hàng năm nhà trường đều tổ chức bồi
dưỡng học sinh Giỏi khối 4 và 5 để tham dự các kỳ thi như xxxx, xxxx …
những năm có tổ chức thi Tuy nhiên với số lượng trên dưới 20 học sinh trên
tổng số là ít chỉ chọn được mỗi lớp từ 2 đến 3 học sinh và bồi dưỡng cả Toán,
Tiếng Việt và Tự nhiên –Xã hội. Đây là hình thức theo phong trào không
hướng đến học sinh giỏi mà chỉ bồi dưỡng để dự thi. Những năm gần đây
người viết đã chọn số học sinh giỏi Toán nhiều hơn, bồi dưỡng cho các em
kiến thức Tốn khơng phải để dự thi các phong trào mà để các em học lên và
có điều kiện phát huy sở trường của mình ở trường THCS và THPT
4
SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình toán lớp 4-5
III. NỘI DUNG ĐỀ TÀI:
1. Cơ sở lý luận:
Chương trình Tiểu học mới được ban hành theo quyết định số
43/2001/QĐ-BGD &ĐT ngày 9 tháng 11 năm 2001 của Bộ trưởng Bộ giáo
dục và đào tạo nêu rõ: Trọng tâm của của mơn Tốn ở Tiểu học là số học số
tự nhiên, phân số, số thập phân, các đại lượng cơ bản ; một số yếu tố hình học
cùng những ứng dụng thiết thực của chúng trong thực hành tính, đo lường,
giải bài Tốn có lời văn. Nội dung chương trình phối hợp một cách chặt chẽ,
hữu cơ với nhau, qn triết tính thống nhất của Tốn học, đảm bảo sự liên tục
giữa tiểu học và trung học. Các kiến thức và kỹ năng của mơn Tốn ở Tiểu
học được hình thành chủ yếu bằng họat động thực hành, luyện tập giải hệ
thồng các bài Tốn trong đó có các bài Tốn phát triển trí thơng minh giành
cho một số học sinh Giỏi có năng khiếu về Tốn địi hỏi học sinh phải vận
dụng độc lập, linh họat, sáng tạo vốn hiểu biết của bản thân.
Để trả lời câu hỏi thế nào là phần cứng và phần mềm trong chương trình
Tốn Tiểu học GS Phạm Đình Thực một chun gia về Toán Tiểu học đã
khẳng định : Phần cứng gồm những kiến thức và kỹ năng có tính chất bắt
buộc đối với tất cả học sinh, không trừ một em nào còn phần mềm là những
kiến thức và kỹ năng nâng cao khơng có tính chất bắt buộc đối với tất cả học
sinh nhưng rất cấn cho những học sinh khá giỏi được bồi dưỡng riêng.
Mỗi Giáo viên đều phải nắm vững chỗ nào thuộc về phần cứng, chỗ nào
thuộc về phần mềm trong chương trình để việc giảng dạy vừa đạt yêu cầu phổ
cập đối với học sinh đại trà lại vừa khơng kìm hãm sự phát triển trí tuệ đối với
các học sinh khá, giỏi.
5
SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình tốn lớp 4-5
Ví dụ 1:
Trong nội dung giải phương trình ở tiểu học thì :
Phần cứng là các phương trình có chứa một quan hệ
Phần mềm là các phương trình có chứa hai quan hệ
Trong “Các yếu tố về đại số “ thì tịan bộ vấn đề “Giải bất phương trình”
thuộc về phần mềm
Ví dụ 2 :
Đối với các lọai Tốn chuyển động có hai động tử ở Học kỳ II lớp 5 thì:
Lọai có hai động tử chuyển động cùng chiều (hoặc ngược chiều) cùng
khởi hành một lúc, không ngừng nghỉ giữa đường không thay đổi vận tốc
thuộc về phần cứng
Lọai Tốn : khơng khởi hành đồng thời ; có ngừng nghỉ, giữa đường, có
thay đổi vận tốc thuộc về phần mềm.
Như vậy trong chương trình Tốn thay sách mà chúng ta đang thực hiện
cũng đã nói đến việc vừa dạy học sinh theo chương trình phổ cập đại trà vừa
phát hiện bồi dưỡng một số kiến thức nâng cao cho diện học sinh khá giỏi
không hề nhằm mục đích tham dự các kỳ thi học sinh Giỏi các cấp.
Muốn làm tốt cả hai nhiệm vụ trên người giáo viên dạy lớp cần tham
khảo các tài liệu giảng dạy, cần đầu tư bài soạn, đồ dùng giảng dạy và lưu ý
đến số học sinh khá giỏi trong lớp để vừa đáp ứng được nội dung kiến thức
theo chương trình và cịn có những bài tập riêng địi hỏi tư duy, vận dụng
nhiều hiểu biết của cá nhân học sinh giỏi Toán.
6
SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình toán lớp 4-5
1. Nội dung, biện pháp thực hiện các giải pháp của đề tài :
Qua các năm hướng dẫn triển khai công tác thay sách giáo khoa và
hướng dẫn cho giáo viên dạy các lớp 4, 5 mơn Tốn người viết đã phân tích 4
mạch kiến thức của Tốn tiểu học cho giáo viên gồm : Số học –các phép tính;
Các yều tố đo đại lượng; các yếu tố hình học và Giải Tốn có lời văn Trong
các mạch kiến thức trên trong từng bài đều có các khả năng gọi là phần mềm
cần chú ý khi dạy cho học sinh khá giỏi không nhất thiết phải tổ chức thành
một lớp bồi dưỡng dạng đội tuyển mà trong chính khóa giáo viên nào cũng có
thể bồi dưỡng cho học sinh của mình những kiến thức nâng cao về Tốn trong
các mạch kiến thức
Ví dụ : Trong các bài học về số, dãy số giáo viên có thể đưa thêm vào
các bài tập nâng cao như:
1. Dùng ba chữ số : 3,6,8 hãy viết tất cả các số có ba chữ số trên?
2. Muốn viết tất cả các số tự nhiên
a/ Từ 1 đến 99 phải dùng bao nhiêu chữ số 5 ?
b/ Từ 100 đến 999 phải dùng bao nhiêu chữ số 9 ?
3.Về dãy số hướng dẫn học sinh nhớ các quy luật sau để tùy trường hợp
mà áp dụng tìm số hạng chưa biết trong các dãy số:
+ Quy luật dãy số cách đều: Số hạng sau = số hạng trước + STN d
1, 4, 7, 10, 13, 16
(d= 3)
+ Quy luật mỗi số hạng kể từ số hạng thứ hai bằng số hạng trước + STN
d và + thứ tự số hạng:
1, 6, 12, 17
(d= 3)
7
SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình toán lớp 4-5
+Quy luật số hạng thứ ba bằng tổng hai số hạng liền trước:
0, 1, 1, 2, 3, 5, 8 …
+Quy luật Số hạng hai bằng tích số hạng liền trước với STN d
1, 3, 9, 27
(d=3)
+Mỗi số hạng kể từ số hạng hai bằng số hạng liền trước nhân với thứ tự
số hạng: 1, 2, 6, 24,….
+Mỗi số hạng của dãy bằng thứ tự của số hạng ấy nhân với thứ tự của
nó:
1, 4, 9, 16, 25, …
+Mỗi số hạng bằng thứ tự số hạng ấy nhân với thứ tự của nó và cộng với
1
2, 5, 10, 17, 26,…
+Mỗi số hạng kể từ số hạng thứ ba bằng tích hai số hạng liền trước:
1, 2, 2, 4, 8, 32, …
4.Về phép tính đối với lớp 4 và lớp 5 việc chia hết và chia có dư là rất
cần phải hướng dẫn thêm bằng các bài Toán tương đối khó như:
4.1.Cho bốn chữ số : 0,4,5,9 hãy viết tất cả các số có ba chữ số khác
nhau thỏa mản điều kiện:
a/ Chia hết cho 4
b/ Chia hết cho 2 và cho 5
4.2
. Cho a= x459y Hãy xác định x, y sao cho:
8
SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình toán lớp 4-5
a : 2,5 và 9 đều dư 1
Hướng dẫn giải :
a : 2,5 mà r = 1 thì y = 1
a : 9 r = 1 suy ra x = 9
Vậy a = 94591
5. Về các yếu tố đo đại lượng :
Có các bài Tốn giành cho lớp 4 như sau:
5.1 Con trâu nặng 240kg, con bò kém con trâu 85kg. Con heo kém con
bò 73kg. Hỏi con trâu nặng hơn con heo bao nhiêu kg?
5.2 Để cắt một khúc gổ dài 15m ra thành các đọan 4m, 3m,2m thì có bao
nhiêu cách cắt, mỗi cách cưa bao nhiêu lần để khi cắt xong khơng cịn dư
phân gổ nào?
5.3 Em hãy cho biết từ lúc 6 giờ 5 phút sáng đến 3 giờ chiều thì kim dài
và kim ngắn của đồng hồ trùng nhau bao nhiêu lần ?
Để giải các bài Tốn có yếu tố đo lường trên học sinh cần phải biết suy
luận và thực hành trên mơ hình giúp việc giảng dạy sinh động, tích cực.
6. Về các yếu tố hình học :
Tùy theo từng khối 4 hay 5 giáo viên có thể cho học sinh các đề Tốn
nâng cao như sau:
6.1 Có 10 cây trồng thành 5 hàng, mỗi hàng 4 cây Nêu cách trồng?
6.2 Hãy trình bày cách trồng 7 cây thành 6 hàng mỗi hàng 3 cây?
9
SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình tốn lớp 4-5
6.3 Cho hình chữ nhật có chiều dài bằng 24m chiều rộng bằng 8m.Tìm
cạnh của hình vng có chu vi bằng chu vi hình chữ nhật?
6.4 Một căn phịng hình chữ nhật có chu vi 48m.Nếu tăng chiều rộng lên
6m và giảm chiều dài 6m thì ta được một hình vng có chu vi bằng chu vi
căn phịng. Người ta dự định lót gạch căn phịng.Hỏi cần bao nhiêu viên gạch,
biết 1m2 cần 25 viên ?
6.5 Một mảnh đất hình chữ nhật có chu vi 160m. Ở giữ người ta đào một
cái hồ hình vng có cạnh bằng 1/6 chiều rộng của mảnh đất, chiều rộng của
mảnh đất lại kém chiều dài 20m.Phần đất còn lại trồng lúa bình qn mỗi mét
vng thu được 0,2kg lúa. Tìm số kg lúa thu được ?
Các bài Tốn có yếu tố hình học bắt buộc học sinh trước khi giải phải vẽ
hình Vẽ hình đúng là đã giải quyết một phần quan trọng trong các bước giải
Tốn có yếu tố hình học
Ví dụ : Bài 6.5
A
| 20 m B
_
_
_
_
_
D
Chu vi : 160 m
C
10
SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình tốn lớp 4-5
Nhìn chung các dạng Tốn có yếu tố đo đại lượng và hình học trên
khơng khó, chỉ cần giáo viên hướng dẫn học sinh cách suy luận từ cái đã cho
để tìm cái chưa biết
7. Giải Tốn có lời văn :
Là một mạch kiến thức tổng hợp nằm rải rác tịan bộ chương trình để tạo
cho học sinh thực hành có hiệu quả. Sau mỗi bài mới xong phần lý thuyết
giáo viên cần cho các em khá giỏi thực hành giải Toán nhiều hơn số bài quy
định trong sách giáo khoa, bên cạnh đó giáo viên cần sưu tầm các đề Tốn
phù hợp với trình độ học sinh lớp mình, từ dễ đến khó, đừng dùng những đề
Tốn mang tính chất đánh đố cả thầy lẫn trị, cũng đừng dùng cách giải lập
phương trình để giải quyết các bài Tốn khó ở tiểu học mà phải chú trọng
việc vận dụng tư duy lôgic những kiến thức đã học, việc sử dụng q sớm
cơng cụ hết sức “máy móc” nầy sẽ làm giảm tính linh họat trong tư duy của
Học sinh, dễ làm cho tư duy các em bị xơ cứng. Do đó người ta chỉ cho phép
học sinh tiểu học giải Toán theo cách số học, nghĩa là khơng được dùng chữ
x, y,… thay cho số phải tìm, khơng được thiết lập phương trình và khơng
được dùng phép biến đổi tương đương các phương trình để giải. Chính sự hạn
chế nầy làm cho các cách giải tón ở Tiểu học trở nên phong phú, đa dạng và
hết sức độc đáo, chúng tạo điều kiện thuận lợi để rèn luyện trí thơng minh và
phát triển óc sáng tạo cho các em
Ví dụ: Với bài Tốn quen thuộc Gà và chó :
11
SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình tốn lớp 4-5
“Vừa gà vừa chó, bó lại cho trịn, ba mươi sáu con, một trăm chân chẵn.
Hỏi có bao nhiêu chó, bao nhiêu gà?”
Giáo viên khơng được hướng dẫn giải theo cách giải Đại số như:
Gọi x là số gà ; y là số chó, ta có hệ phương trình :
x + y = 36
(1)
2x + 4y = 100
(2)
Nhân đơi cả hai vế của (1) ta có:
2x + 2y = 72
(3)
Đem (2) trừ đi (3) vế với vế ta có:
2y = 28
=>y = 14
Thay vào (1) ta có: x = 26 - y = 36 - 14
x = 22
Đáp số: Có 22 con gà ; 14 con chó
Đối với bài Tốn nầy giải theo số học có nhiều cách, đơn cử một cách
giải:
Giải
Giả sử mỗi con chó chỉ có 2 chân. Do đó có thể coi 36 con đều là gà cả.
Lúc nầy tổng số chân là:
36 x 2 = 72 (chân)
Vậy số chân chó đã bớt đi là:
100 - 72 = 28 (chân)
12
SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình tốn lớp 4-5
Suy ra số chó là: 28 : 2 = 14 (con)
Số gà là :
36 - 14 = 22 (con) …
Với giải Tốn có lời văn giáo viên cần tìm thêm các đề Tốn theo từng
dạng bài như: Tốn tính tuổi, Tốn tìm hai số khi biết tổng và hiệu, tổng và tỉ,
hiệu và tỉ, Toán chuyển động, đề Tốn có nội dung hình học, đo lường, trồng
cây …Lưu ý các đề Tốn như tính tuổi, tìm hai số … cần hướng dẫn học sinh
biết cách tóm tắt bằng sơ đồ đọan thẳng, tóm tắt đúng gọn chính xác theo yêu
cầu là đã phần nào giải quyết được bài Tốn.
Ví dụ:
Chị năm nay 21 tuổi, trước đây khi tuổi chị bằng tuổi em hiện nay thì
tuổi em bằng 3/5 tuổi chị. Hỏi năm nay em bao nhiêu tuổi?
Giải
Ta có sơ đồ sau chỉ quan hệ về tuổi của hai chị em là:
Tuổi em trước đây
Tuổi chị trước đây
| | | |
| | | | | |
Tuổi em hiện nay
| | | | | |
Tuổi chị hiện nay
| | | | | | | | (21 tuổi)
Tuổi em hiện nay: 21 : 7 x 5 = 15 ( tuổi)
Đáp số : Em năm nay 15 tuổi
13
SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình tốn lớp 4-5
Cịn rất nhiều ví dụ khác nhưng vì khn khổ bài viết có hạn nên
khơng thể trình bày ở đây. Điều cần thiết là giáo viên phải sưu tầm trong các
sách tham khảo, sách nghiệp vụ bồi dưỡng thường xuyên và nên lập riêng cho
mình một sổ ghi các đề Tốn hay, tương đối khó để làm tài liệu bồi dưỡng
cho học sinh khá giỏi của lớp và mỗi tổ, khối khi sinh họat tổ chuyên môn
cũng cần trao đổi thảo luận làm phong phú thêm nguồn tài liệu khơng riêng
mơn Tốn.
14
SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình toán lớp 4-5
III. KẾT QUẢ:
Qua những năm trực tiếp giảng dạy và hướng dẫn cho giáo viên dạy kiến
thức Toán học nâng cao cho học sinh giỏi lớp 4,5 người viết nhận được
những kết quả đáng khích lệ sau đây:
Số học sinh giỏi được bồi dưỡng lên lớp trên thường đạt học sinh giỏi ở
cấp THCS và PTTH nhất là các em ham thích học Tốn được tiếp tục bồi
dưỡng ở cấp THCS dự thi học sinh giỏi Toán Tỉnh,Huyện thường đạt giải
cao.
Giáo viên lúc đầu e ngại việc không đủ giờ để dạy chung cho cả lớp dần
dần các thầy cô đã biết phân công hợp lý để chú ý đến đối tượng học sinh
giỏi, cho bài tập về nhà, dạy trong các ngày nghỉ, việc tiến bộ của các em là
nguồn động viên lớn cho thầy cơ. Ngồi ra có một số phụ huynh rất tâm đắc
trong việc cùng con em giải các bài Tốn khó, cùng trao đổi với giáo viên
hình thành một cách học xã hội hóa giúp cho sự phối hợp giáo dục giữa nhà
trường và gia đình đạt hiệu quả cao.
Trong các kỳ thi do Huyện, Tỉnh tổ chức các em chứng tỏ sự vượt trội
trong tư duy, trong khả năng tính Tốn.
Số liệu cụ thể qua những năm áp dụng sáng kiến:
Năm học 2006-2007: Số học sinh lớp 4, 5 được giáo viên bồi dưỡng
Tốn tăng gấp đơi những năm trước. Một học sinh lớp 4 đạt giải XXX khối
tiểu học qua cuộc thi XXXX cấp Huyện. Đội thi chương trình:”Em vui học
cùng bạn “ Khối 5 đạt giải nhì cấp Hưyện.
15
SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình toán lớp 4-5
Năm học 2007-2008 vá năm học 2008-2009: Số học sinh lớp 4, 5 được
giáo viên bồi dưỡng Toán tăng gấp ba lần những năm trước.Học sinh lớp 4, 5
tuy không dự thi các [phong trào học sinh Giỏi nhưng đã thể hiện cách giải
Toán nhanh nhẹn, hợp lý khiến Giáo viên dạy rất phấn khởi
Như đã nói ở trên kết quả những hội thi không phản ánh hết những thành
quả mà thấy trò nhà trường đạt được, đều quan trọng là các em được thỏa mản
tính ham hiểu biết tìm tịi những kiến thức nâng cao hơn u cầu sách giáo
khoa làm tiền đề cho các em học lên bậc học cao hơn và có những thành tích
đáng khích lệ sau nầy.
16
SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình toán lớp 4-5
IV. BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
Qua những năm thực hiện sáng kiến người viết đúc kết được kinh
nghiệm trong việc cung cấp kiến thức Toán cho học sinh khá, giỏi lớp 4, 5
như sau:
-Đa số học sinh tiểu học có năng khiếu do bản tính tị mị của lứa tuổi rất
cần có những thử thách trong các mơn khoa học mà Tốn là một cơng cụ giúp
các em khẳng định năng khiếu của mình : nhạy bén trong tư duy, có cách suy
nghĩ và làm việc khoa học giúp học tốt các môn học khác nên việc bồi dưỡng,
cung cấp thêm các kiến thức Toán nâng cao cho các em là rất cần thiết.
-Không cần phải tổ chức lớp chọn hay lớp bồi dưỡng riêng, giáo viên dạy
lớp có nhiệt tình và chịu khó tìm hiểu kiến thức nâng cao ở từng bài học giành
một ít thời gian trong chính khóa và các buổi khác trong tuần là có thể bồi
dưỡng, cung cấp thêm kiến thức Toán cho các em khá giỏi.
-Việc phát hiện và bồi dưỡng học sinh khá giỏi khơng nhằm mục đích
ni gà cho những cuộc thi mà phải làm thường xuyên kết quả thường không
nhất thời nhưng điều quan trọng là hướng các em có năng khiếu một phương
pháp học rèn luyện cho các em tư duy khoa học để học lên bậc cao hơn. Việc
phối hợp với gia đình học sinh khơng phải chỉ để giáo dục những học sinh
yếu kém mà đối với học sinh giỏi nếu giáo viên làm tốt sẽ đem lại sự tin
tưởng và hợp tác chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường. Phụ huynh học sinh rất
phấn khởi khi cùng giáo viên giải quyết những khó khăn trong việc giáo dục
học sinh, từ niềm tự hào có con em học khá giỏi phụ huynh càng tin tưởng
giáo viên, tin tưởng nhà trường.
17
SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình toán lớp 4-5
V. KẾT LUẬN:
Kinh nghiệm dạy kiến thức Toán học cho học sinh khá Giỏi lớp 4, 5
được trình bày khi người viết có một số năm trực tiếp giảng dạy và hướng dẫn
giáo viên trong tổ thực hiện với phương châm Tất cả vì học sinh thân yêu, dạy
theo đối tượng học sinh, phát hiện và bồi dưỡng nhân tài theo chủ trương của
Đảng và nhà nước cùng những hướng dẫn cụ thể của Bộ Giáo dục và đào tạo
trong chương trình thay sách giáo khoa tiểu học, đổi mới phương pháp giảng
dạy, đổi mới cách đánh giá học sinh tiểu học. Bước đầu có ý đồ tạo dựng cho
học sinh giỏi Tốn có tư duy khoa học, vận dụng những hiểu biết của mình để
động não suy nghĩ hợp lý, trình bày bài giải mạch lạc làm tiền đề cho những
bước phát triển sau nầy của học sinh khi học lên và khi tự nghiên cứu. Với
ước mơ đó người viết sẽ hịan thiện hơn nữa sáng kiến của mình trong những
năm học tới, góp phần đào tạo thế hệ trẻ cho một thành phố công nghiệp trong
tương lai.
18
SKKN: đổi mới phương pháp dạy tốn có lời văn và dạy tốn có nội dung
hình học thuộc chương trình toán lớp 4-5
19