bài 40 quần xã sinh vật và một số đặc trưng cơ bản của quần xã

BÀI 40
QUẦN XÃ SINH VẬT VÀ MỘT SỐ ĐẶC
TRƯNG CƠ BẢN CỦA QUẦN XÃ

Quần
thể
tôm
Quầ
n thể
ốc
Quầ
n thể
cá
1. Trong ao có những quần thể sinh vật nào?
2. Mối quan hệ giữa các quần thể sống ở trong ao như thế nào?


Rừng taiga vân sam đen, sông Copper, Alaska.

Quần xã vùng nhiệt đới
Quần xã vùng ôn đới

Sù chiÕm u thÕ cña c¸c loµi thùc vËt h¹t kÝn

Nghiên cứu phần II, trang 178 sgk và hoàn thành bảng sau:
Các đặc trưng
của quần xã
Các mức thể
hiện
Vai trò Ví dụ

Thành phần
loài
Phân bố các thể
trong không
gian

Các đặc
trưng của
quần xã
Các mức thể hiện Vai trò Ví dụ
1. Thành
phần loài
- Số lượng loài
trong quần xã, số
lượng cá thể trong
mỗi loài.
-Loài ưu thế:
- Loài trặc trưng:
chỉ có ở một
quần xã nào đó.
Số lượng cá thể
loài đó chiếm ưu
thế
- Tạo mức
độ đa dạng
- Ảnh hưởng
lớn đến khí
hậu.
- Đóng vai
trò quan

trọng tạo
nên tên gọi
quần xã
- Quần xã
trên cạn:
Thực vật
có hạt
chiếm ưu
thế.
- Cá cóc ở
Tam Đảo,
rừng cọ ở
Vĩnh phú.
số lượng các cá
thể nhiều nhất

C¸ cãc Tam ¶oĐ

C©y Trµm l lo i c tr ng r ng u minhà à đặ ư ừ


Vùng ven bờ

Các đặc
trưng
của
quần xã
Các mức thể
hiện
Vai trò Ví dụ

2. Phân bố
các thể
trong
không
gian
- Phân bố theo
chiều thẳng đứng
của thực vật→
phân tầng các
loài động vật.
- Phân bố theo
chiều ngang trên
mặt đất( ở các
vùng có điều kiện
thuận lợi)
- Giảm bớt cạnh
tranh, nâng cao
hiệu quả sự
dụng nguồn
sống → Sinh vật
thích nghi với
điều kiện sống.
- Phân tầng
rừng mưa
nhiệt đới.
- Phân bố sinh
vật từ đỉnh núi,
sườn núi, chân
núi nơi có
điều kiện sống

thuận lợi, thức
ăn dồi dào.

Nghiên cứu phần III. 1 trang 177 – 178
kết hợp bảng 40 để trả lời các câu hỏi
sau:
1.Các loài trong quần xã có những mối
quan hệ chủ yếu nào?
2. Nêu đặc điểm chung của từng mối
quan hệ.
3. Cho một vài ví dụ về các mối quan hệ
đó.

Cộng sinh của vi khuẩn trosomonas trong
nốt sần rễ cây họ đậu
Quan hệ hỗ trợ:

Hợp tác giữa chim mỏ đỏ và linh dương
Hợp tác giữa chim mỏ đỏ và linh dương

Héi sinh gi a hoa phong lan ữ
v à thân cây g .ỗ

Quan hÖ canh tranh cá lång vùc vµ lóa
QUAN HỆ ĐỐI KHÁNG

Cạnh tranh thức ăn giữa các loài chim

Cây tầm gởi ký sinh trên thân cây
gỗ.

C©y tái øc chÕ ho¹t ®éng cña vi sinh vËt xung quanh

Mèo rừng săn bắt thỏ
Mèo rừng săn bắt thỏ
Đồ thị biến động số lượng thỏ và mèo rừng
Đồ thị biến động số lượng thỏ và mèo rừng
Canađa theo chu kỳ 9 – 10 năm
Canađa theo chu kỳ 9 – 10 năm
1. Thế nào là hiện tượng khống chế sinh học?
2. Ứng dụng của hiện tượng khống chế sinh học như thế
nào trong sản suất nông nghiệp?

CỦNG CỐ
1. Thế nào là quần xã sinh vật? Nêu sự khác nhau giữa quần
thể sinh vật và quần xã sinh vật.
2. Các đặc trưng cơ bản của quần xã là gì?. Hãy lấy ví dụ
minh họa các đặc trưng cơ bản của quần xã sinh vật.
3. Nêu sự khác nhau giữa quan hệ hổ trợ và quan hệ đối
kháng.
4. Trong các mối quan hệ giữa các loài trong quần xã, có loài
cơ lợi, có loài bị hại. Hãy sắp xếp theo thứ tự từ 1 cho tới hết
các mối quan hệ theo nguyên tắc sau:
-
Mối quan hệ chỉ có loài có lợi xếp trước.
-
Mối quan hệ có loài bị hại xếp sau, loài càng bị hại nhiều
càng xếp về sau.
5. Muốn trong một ao nuôi được nhiều loài cá và cho năng
suất cao, chúng ta cần chọn nuôi các loài cá như thế nào?

DẶN DÒ
- Học bài và trả lời các câu hỏi cuối bài.
- Nghiên cứu bài 41: Diên thế sinh thái,
bằng cách soạn các câu hỏi cuối bài.