BỘ LAO ĐỘNG – THƢƠNG BINH VÀ XÃ HỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC LAO ĐỘNG – XÃ HỘI (CS II)
CHUYÊN ĐỀ CHUYÊN SÂU
TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI CỦA DOANH NGHIỆP
TRONG LĨNH VỰC LAO ĐỘNG
ĐỀ TÀI : SO SÁNH NHỮNG ĐIỂM TƯƠNG ĐỒNG VÀ CHƯA TƯƠNG
ĐỒNG GIỮA BỘ TIÊU CHUẨN TNXH VỀ LAO ĐỘNG SA 8000 VỚI BỘ
LUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM
Họ và tên SV : Vũ Hồng Hạnh
Lớp : T-Đ10NL
Mã SV : 10T401058
GVHD : Huỳnh Mỹ Hiệu
Tháng 01 năm 2014
Mục Lục
PHẦN MỞ ĐẦU 1
1. Lý do chọn đề tài 1
2. Mục tiêu nghiên cứu 1
3. Đóng góp của đề tài 1
Chƣơng 1 : Tổng quan về SA 8000 và Bộ luật lao động Việt Nam 2
1.1. SA 8000 2
1.1.1. Khái niệm 2
1.1.2. Yêu cầu của bộ tiêu chuẩn SA 8000 2
1.2. Bộ luật lao động Việt Nam 4
1.2.1. Bộ luật lao động Việt Nam 4
1.2.2. Các yêu cầu của Bộ luật lao động tương đồng với SA 8000 4
Chƣơng 2: So sánh những điểm tƣơng đồng và chƣa tƣơng đồng
giữa Bộ tiêu chuẩn TNXH về lao động SA 8000 với Bộ luật lao động
Việt Nam 6
2.1. Về lao động trẻ em 6
2.2. Về lao động cưỡng bức 7
2.3. Sức khoẻ và an toàn lao động 7
2.4. Tự do thành lập hiệp hội và quyền thương lượng tập thể 9
2.5. Phân biệt đối xử 10
2.6. Những nguyên tắc kỷ luật. 11
2.7. Giờ làm việc. 11
2.8. Bồi thường (bù đắp). 12
2.9. Hệ thống quản lý. 13
Chƣơng 3 : Những ƣu và nhƣợc điểm của SA 8000 so với Bộ luật
lao động Việt Nam 14
3.1. Ưu điểm 14
3.2. Nhược điểm 15
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ luật lao động Việt Nam .
2. Bộ tiêu chuẩn SA 8000 .
Trách nhim xã hi GVHD: Hunh M Hiu
Sinh viên :ng Hnh Trang
1
PHN M U.
1. Lý do ch tài .
Hin nay
cho các doanh nghip áp
dng SA 8000 mà không vi phm B Lung Vit Nam . Em ch
So sánh những điểm tương đồng và chưa tương đồng giữa Bộ tiêu chuẩn
TNXH về lao động SA 8000 với Bộ luật lao động Việt Nam
2. Mc tiêu nghiên cu c tài.
Nghiên cu, làm rõ nh ng gia SA
8000 và B lung Vi m giúp cho các doanh
nghip Vit Nam khi áp dng SA 8000.
3. tài .
Dùng làm tài liu tham kho cho các doanh nghip Vi c khi áp
dng SA 8000.
Giúp bn thân hiu bi SA 8000 và B lung Vit Nam.
Trách nhim xã hi GVHD: Hunh M Hiu
Sinh viên :ng Hnh Trang
2
PHN NI DUNG :
Tng quan v SA 8000 và B lung Vit Nam
1.1. SA 8000.
1.1
rk.
; T; K
1.1.
c xây dng da trên các nguyên tc làm vic ca
ILO và Tuyên b toàn cu ca Liên Hp Quc v Quyc
v Quyn ca Tr em. Các yêu cu ca tiêu chun bao gm:
- ng tr em:
Không có công nhân làm vi i 15 tui, tui ti thi c
c hi c 138 ca ILO là 14 tui, ngoi tr
trin; cng khc phc khi phát hin bt c ng hng tr em nào
Trách nhim xã hi GVHD: Hunh M Hiu
Sinh viên :ng Hnh Trang
3
- ng bt buc:
ng bt buc, bao gm các hình thng tr n hoc
c phép yêu ct cc giy t tu thân hoc bng tin
c tuyn dng vào.
- Sc kho và an toàn:
m bo mng làm vic an toàn và lành mnh, có các bin pháp
a tai nn và tn hn an toàn và sc kho nhà tc
ung hp v sinh.
- T do hip hi và quyng tp th:
Phn nh quyn thành lp và gia nhng tp th
theo s la chn cng.
- Phân bii x:
c phân bii x da trên chng tng cp, tôn giáo, ngun gc,
gii tính, tt nguym chính tr.
- K lut:
Không có hình pht v th xác, tinh thn và s nhc bng li nói.
- Gi làm vic:
Tuân th theo lut áp dng và các tiêu chun công nghip v s gi làm
vic trong bt k ng hp nào, thi gian làm vit quá
48 gi/tun và c by ngày làm vic thì phi sp xp ít nht mt ngày ngh cho
nhân viên; phm bo rng gi /tut quá
12 gii/tun, tr nhng hp ngoi l và nhng hoàn cnh kinh doanh
c bit trong thi gian ngn và công vic làm thêm gi luôn nhc mc thù
c.
Trách nhim xã hi GVHD: Hunh M Hiu
Sinh viên :ng Hnh Trang
4
1.2. B lung Vit Nam.
1.2.1. B lung Vit Nam :
Pháp lu cng và s dng
ng, tiêu chung, nguyên tc s dng và hành chính; góp
phn vào vic nâng sn xu mt v trí quan tri sng xã
hi và trong h thng pháp lý ca dân tc. K tha và phát trin pháp lung
ban hành c ta t sau Cách m B lung hin
i mi cng Cng sn Vit Nam và cung cp
chi ti thc hinh ca Hia Cng hòa xã hi
ch ng, s dng và hành chính. B
lung bo v quyn làm vic,; quyn li và các quyn khác ci lao
ng và, cùng thi gian, các-quyn và li ích hp pháp ci s dng lao
u kin cho mt hài hòa và mi quan h ng nh. Nó góp
phn gii phóng sc sáng ta c hai tay và trí tu ca công nhân,
ci qung, vi mc m cao v t
và chng và tin b xã hng, sn xut và dch v, hiu qu trong
vic s dng và qun tr cng và góp phn vào s nghip công nghip và
hii hóa cc, vì mc tiêu dân giàu, mt quc gia hùng mnh và mt
bng, dân ch, xã h
1.2.2. Các yêu cu ca B lung ng vi SA 8000 .
- ng tr em .
c qunh tn 122 ca B lut Nam .
- Lao ng bc .
nh tu 5, khon 2 ca B lut Nam .
Trách nhim xã hi GVHD: Hunh M Hiu
Sinh viên :ng Hnh Trang
5
- Sc kho và an toàn .
nh tu 95 n 108 ca B lut Nam .
- T do hi hp Tho ng tp th .
nh tu n 54 và u 153 n 156 ca B lut lao
t Nam .
- Phân bii x .
nh tu 5 khon 1 và iu 111 ca B lut
Nam .
- K lung .
nh tu 86 n 94 ca B lut Nam .
- Lm dng hoc quy ri.
nh tu 8 khon 3 ca B lut Nam .
- Thi gi làm vic .
nh tu 68 n 81 ca B lut Nam .
- Ti
nh tu 55 n 67 ca B lut Nam .
Trách nhim xã hi GVHD: Hunh M Hiu
Sinh viên :ng Hnh Trang
6
So sánh nhng gia B tiêu
chun TNXH v ng SA 8000 vi B lung Vit Nam
2.1. V ng tr em:
- V tui :
nh côc s dng hoc tu kin cho vic s
dng tr em (ph quát mi 15 tui hoc ngoi l
phát trin i 14 tung nh tunh là t 15 tui 18
tui. Ving t khi cm nhn tr 15 tui
vào làm vic và i 18 tui có
ch kim tra, theo dõi u 119 - 120 B lung). B lut Lao
ng li cho phép mt s ngh và công vic nhc nhn tr 15 tui
vào làm vic vi s ng ý ca cha m hoi giám h, danh mc các công
vic này do B ng - nh. Có th nhn thy trên
thc t, nhng vic có tính chn trong phc h
kinh doanh cá th ng s dng nhing tr em.
-V u kin s dng tr em:
C SA 8000 ln B lunh không c b trí tr em hoc lao
ng nh tui vào nhng v trí làm vic mang tính cht nguy him, không an toàn,
nng nhc và có hn sc kh s 09/TT-LB ngày 13/4/1995
gia B ng - i và B Y t nh chi tit u
king có hng vi danh mc 81 công vic cm s dng
thành niên. SA 8000 quan tâm nhin vic khuyn khích và h tr
u ki tr em tip tc ng quyn hc tng
nh tung tr em trong gi hm bo thi gian hc tp và làm vic
không quá 10 gi mi ngày. Trong khi lung ch nh thi gian
Trách nhim xã hi GVHD: Hunh M Hiu
Sinh viên :ng Hnh Trang
7
làm vic c/ngày hoc 42 gi/ tun.
ng Lut Giáo dc Vinh bc tiu hc là bt
bui vi mi tr tui t 6 - 14. Nên cht s kt ni gia
nh trong Lut Giáo dc và B lu các doanh nghip có
trách nhim bo quyn hc tp ca tr em.
2.2. V ng bc:
n 2.1 ca SA 8000, khou 5 B lung cm
s dng lao ng bc dt c hình thc nào. Tiêu chun SA 8000 còn
nh cm i vt th chp hoc giy t tu thân khi
c vi công ty.
2.3. Sc khng :
Tiêu chun này trong Sng vi m lung
v an toàn ng và v ng.Có th nói tiêu chun 3.3 v hun luyn
ng xuyên cho nhân viên v sc khe và an toàn ng rt phù hp vi quy
nh ca pháp lung ca Vit Nam. Mt s a các B yêu cu
i s dng có trách nhim t chc hun luyng, v
i vng. Bi s dc
phi tham gia các khóa hun luyn v nhnh ca c, v
các quy phm, tiêu chung, v ng, công tác t chc hun
luyn . vi s h tr ca c. Ði vi nhc có yêu
cu nghiêm ngt v an toàn lao ng, v c yêu cu t chc
nhng khóa hun luyc bit và cp th an toàn. (Thông tư số 08/LÐTBXH-TT
ngày 11/4/95 và Thông tư số 23/LÐTBXH-TT ngày 19/9/95). V v thit lp h
thng ti nhm hi vi sc khe và an toàn cho các hân
viên (tiêu chun 3.4 SA 8000), pháp lut Vit Nam không ch quy nh chi tit v
Trách nhim xã hi GVHD: Hunh M Hiu
Sinh viên :ng Hnh Trang
8
h thnh nhng bin pháp nha và khc
phc sm nhng yu t nguy hi. Nhng bim: (1) Yêu cu lp
ni quy, quy trình vn hành máy móc, quy ng, v ng
i vi tng loi máy móc, thit b và dán t c trc tip; (2) Buc
nh sn xut phi t chng các yu t c hi hàng
V t chc b nh trách nhim c th, tiêu chun 3.2 ca SA
8000 yêu cu phi ch nh mi din qun lý cp cao ph trách trc tip v
này. Ðiu 13, Ngh nh 06/NÐ - nh chi tit mt s u
ca B lung v an toàn lao ng, v ng yêu ci s dng
ng phi c i giám sát vic thc hin nh, ni quy, bin pháp an
ng, v ng trong doanh nghip, rõ phi là cp
ng phi c cán b bán
chuyên trách ph trách v v ng, doanh nghip có t 300
ng phi c cán b m nhim v v sinh và an
toàn lao ng. Mt khác, pháp lut Vit Nam li yêu cu thit lp h thng y t
quan, tùy theo quy mô s ng trong công ty; xây dng mt mng
i an toàn viên, v sinh viên phi hp vi ch th thc hin nhim v
c khi ng và t chp cu khi có tai nn
ng. Mi này còn có nhim v giám sát vic thc hinh v
an toàn và v ng ti doanh nghip. Mnh khác ca B lut Lao
ng bui s dng t sn xut phi t chc khám sc
khnh k nh k mc 6 tháng mt ln, tu mc
c hi cng. Ðây là bin pháp nhm phát hin sm v bnh
ngh nghi có biu tr kp thi. Có th nói m quan
tâm ca các nhà làm lun sc khe cc th hin khá rõ qua
Trách nhim xã hi GVHD: Hunh M Hiu
Sinh viên :ng Hnh Trang
9
nh v v ng. Tuy nhiên trên thc t, vic thc hin
nh này, nht là v v ng ti nhiu doanh nghip va và nh
c chú trc. u v trang b m bo
v sinh ch m, bn ra tay, thit b bo qun thc
phm (tiêu chunh này không bt buc trong B lung và
trên thc t chú trng, tr nhng trang b v sinh ti thiu
sinh, cung cp nc ung st Lao Ðng lnh
nu doanh nghip có s dng n thì bt buc phi có trang b m bo v
sinh cho ng. Tiêu chun 3.6 v m bo cung cp cho tt c nhân viên
sch s, an u kin cn thit ca cá nhân là rt h
ng yên tâm làm vic. Tuy nhiên, yêu ci vi các
doanh nghip Vit Nam, phn ln là các doanh nghip nh và va, trong khi lao
nh. Pháp lut v
có quy nh nào bt buc v v này. Nhìn chung, nh ca pháp lut
Vit Nam, v m bo ch ng không thuc trách nhim ca
công ty.
2.4. T do thành lp hip hi và quyng tp th.
Nhìn chung, các tiêu chun SA 8000 này phù hp vi tinh thn cc Vit
m bo quyn t do lp hip hi vì li ích cng trong doanh
nghing thi Nhà t k nh ch thng tp th
m bo quyng tp th cng. Ti Vit Nam, vic thành
lp t ch i din quyn li c ng ti các doanh nghi c
khuyn khích. Tng là t chc ln nhi din quyn li
cng. Ðây là mt t chc chính tr - xã hi thng nhc Nhà
c tha nhn và h tr hong. Tng là mt h thng
Trách nhim xã hi GVHD: Hunh M Hiu
Sinh viên :ng Hnh Trang
10
c t chc thng nht t t
quc. Thit lp mt mi rng khp t ch ti các doanh
nghip ngoài quc doanh và doanh nghip có vn c ngoài là mi quan
tâm ca các cp chính quyn, nhm bm quyn li ca ng. Tuy
u quan trng là nâng cao chng hong ca các cán b
và t ch các t chc này thc s thm quyn
i din li ích cng. V quyng tp th, ti
u 44 B lunh Thng tp th n tha thun
gia tp th i s dng. Ni dung Tha c bao gm:
vim bo vic làm; thi gi làm vic và thi gi ngh n
ph cnh mng, v ng; bo him
xã hi và mt s tha thun khác v phúc li cng. Tha c này
c ký kt theo nguyên tc t nguyc áp dng
cho các doanh nghic và các doanh nghip khác có s dng t 10 lao
ng tr lên.
2.5. Phân bii x.
ng tiêu chun chi tit v cm phân bii x trong công ty, t
phía i s dn quan h ni b trong công ty. Tiêu chun 5.1
yêu cu công ty c và không ng h vic phân bii x trong tuyn
dng, bng, hun luyn, n, buc thôi vic hoc cho v h
sau: sc tng cp, ngun gc, tôn giáo, khuyt tt, ging
tình dc ngun gc Ðng phái
c can thip vào vic th hin các quyn cá nhân hoc quyn tha mãn nhu cu
lin sc tng cp, ngun g hong phái
chính tru 5 B lung ch nh "Mi i
Trách nhim xã hi GVHD: Hunh M Hiu
Sinh viên :ng Hnh Trang
11
u có quyn làm vic, t do la chn vic làm và ngh nghip, hc ngh và nâng
cao ngh nghip, không b phân bii x v gii tính, dân tc, thành
phn xã hi, tín ng, tôn giáo". Trong khi B lunh quyn t
do cng ti doanh nghip mc khái quát, thì lnh chi tit v
vic khuyn khích s dng lao i tàn tt, th hin tinh thn trách nhim
xã ho rt cao. Tiêu chun 5.3 cm mi biu hin lm dng tình
dc. Có th nói tình trng lm dng tình dc tc không phi là hin
ng cá bit ti các qug Tây, mt phn do ng t do v
tình dc.
2.6. Nhng nguyên tc k lut.
n có s thng nht v nguyên tc trong vic x lý vi phm k lung
c quy nh ti SA 8000 và B lung. Ðó là cm vic s dng hình pht
cá nhân xâm phm n tinh thn (nhân phm) hoc th xác (thân th) ci lao
ng. Ðiu 7, Ngh nh nh chi ting dn thi
hành mt s u ca B lut Lao ng v k lung và trách nhim vt cht
t s nguyên tc khác: (1) Mi hành vi vi phm ch b x lý bng
mt hình thc k lut; (2) Không x lý k lui vi ng không nhn
thc hành vi vi phm ca mình; (3) Cm dùng hình thc pht ti
(4) Cm x lý k lung vì lý do th
2.7. Gi làm vic.
Tiêu chui hn thi gian làm vic chính thc t
gi mi tun và 1 ngày ngh cho tn 7 ngày. B lung Vit Nam
nh thi gian làm vic không quá 8 gi trong mt ngày hoc 48
gi trong mt tu v thi gian ngh lunh khá
chi tit. Ngoài vic ngh na gi trong 8 gi làm vic hoc 45 phút vào ca
Trách nhim xã hi GVHD: Hunh M Hiu
Sinh viên :ng Hnh Trang
12
mt ngày trong tun (hoc 4 ngày trong 1 ng còn
c ngh vào nhng ngày l và ngh ng
ngh gii quyt vim chí còn c tha
thun ngh Tiêu chum bo vic
làm ngoài gi không t quá 12 gi trong mt tun và không buc làm thêm
ngoài gi tr khi y êu cu kinh doanh cp bách, ch mang tính ngn hc
nh. B lung quy nh thi
gian làm thêm không quá 4 gi trong ngày hoc 200 gi trong mc
ng 150% mng. Nu làm thêm vào ngày ngh hàng tun c
ng 200% m hoc ngày l ng 300% m c làm
i có s tha thun cng (không bt buc).
2.8. Bi tp).
Yêu cu mn 8.1 SA 8000 có th nói khá cao so vu
kin ti Vit Nam hin nay. Mn này phi thu kin
kép: Ít nht mc i thiu theo lut hoc ca ngành; Ð c
nhu cu ti thiu cá nhân và i mt s thu nhp. Ti Vit Nam, mi
thic xây d nhu cu ti thiu v s p
su chnh dn theo kh i ca ngân sách
c. Mc i thiu hin nay là 1.050.000
ng nhu cu ti thiu ca cá nhân và càng khó có th i ngun thu nhp
ch c t, hu ht các doanh nghiu tr mc ti
thim bo nhu cu ti thiu ca cá nhân hay không li là mt vic
khác. Các doanh nghip có v c ngoài phi tr mi thiu
c tính bng USD (quy tr bng tin VNÐ theo t giá chính thc). Tiêu chun 8.2
gm 3 nc pht k lut bng hình thc khu tr khai
Trách nhim xã hi GVHD: Hunh M Hiu
Sinh viên :ng Hnh Trang
13
chi tit thu nhp công nhân và hình thc thanh toán theo nguyn vng ca công
nhân. V n ni dung này phù hp vi nhnh v ti
lung và các ng dn thi hành. V ni dung theo tiêu chun 8.3,
B lung dnh rt chi tit thi gian th vic
theo tính cht phc tp ca công vic, nhm tránh vic doanh nghip lm dng th
vic:
- i vi công vic có ch i hc, i hc;
- i v trung c
- i vi các vic khác.
Không nhng th, B lung còn nghiêm cm mi doanh nghip, t chc và
cá nhân li dy ngh, truyn ngh trc li, bóc lt sng
u 25 B lut ng)
2.9. H thng qun lý.
Nhóm tiêu chun cunh chi ti m bo vic
thc hin nghiêm túc các tiêu chun trong công ty. Ðáng chú ý là vic trin khai
thc hin không ch gói gn trong ni b công ty mà thc s to ra mt h thng
m thông tin và kic thc hin gia các cp
trong công ty và gia công ty vi nhà thc coi trng. Ðây là mt kinh nghim
t trin khai bt k mt chính sách xã hi nào ti các t hiu qu
cao nht. n v h thng qun lý này ch c thc hin
khi công ty chp nhn trin khai h thng tiêu chu
nh ni dung này t bn pháp lut v ng
Vit Nam.
Trách nhim xã hi GVHD: Hunh M Hiu
Sinh viên :ng Hnh Trang
14
: Nhm ca SA 8000 so vi B lung
Vit Nam.
Ni dung B lung Vin b, nghiêng v quan
m bo v quyn li cn ln ni dung ca SA 8000
p vi B lun ln cho các doanh
nghip khi mun áp dng SA 8000, nhm khác bit gia tiêu chun SA 8000
và B Luc nêu c th ph rút ra mt
s m ca SA 8000 so vi pháp lung ca Vit Nam.
3.1. m:
Thứ nhất, SA 8000 chú trng trách nhim ci s dm bo
quyn hc tp cng tr em ti công ty. Trên th gii, vì k sinh nhai nhiu
triu tr em phi làm vic. Ðòi hi chm dt ngay tình trng này là không thc t.
Vì vy, trong khi tiêu chun 1.1 SA ngh c s dng hoc
tu kin cho vic s dng tr em, thì tiêu chun 1.2 và 1.3 li yêu cu
công ty to u king tr n c thuê
n trong gi hi vi tr tui ph cp giáo dc bt bum
bo thi gian làm vic và hc tp ca các em không quá 10 gi mi ngày.
Thứ hai, n trách nhim bo các yu t n ng
n sc khng, bao gm v sinh chung và v c bit
là yêu cm bo cung c sch su kin cn thit
ca cá nhân cho nhân viên. Tiêu chun này là khá cao, phù hp vu kin ti
i phát trin và là mc tiêu phu ca các doanh nghip ti các
n.
Thứ ba, m bo quyn t do, dân ch rng
trong công ty trong vic yêu cu cung cng ti nhân viên tham gia hip
Trách nhim xã hi GVHD: Hunh M Hiu
Sinh viên :ng Hnh Trang
15
hi mc lp (nu pháp lut cm bo quyn t do th
hin quyn cá nhân khác cho c xâm
phm hay lm dng v tình dc.
Thứ tư, v a tiêu chun v mn, nhm
m bo ng nhng nhu cu ti thiu
ki thu nhp.
Thứ năm, th quan trng nht la SA 8000 cung cp mt h thng qun lý vic
thc hin tiêu chun khá hoàn chnh, là kinh nghim t hc tp. Ðây chính là
gii pháp c th, tích c góp ph Lun gn vi thc tin
u ki nhn ra nhp, có giu
chnh và hoàn thic tr nên tích c
3.2. m:
Thứ nhất, mt s tiêu chun mc dù mc tiêu rt tin bp vi
u kin chung v kinh t - xã hi - c ta. Ví d v m
m bo quyn t do cng, v m bo n ng.
c m cng tiêu chun này
cn phù hu kin kinh t - xã hi còn khá th Vit Nam.
Thứ hai, SA 8000 còn áp dng rt hn ch ti Vit Nam, do vy, tiêu chun kim
tra vic áp dng các tiêu chun này ti các nhà thc hiu là doanh nghii
tác) s