CHUYÊN ĐỀ KỸ NĂNG GIAO TIẾP

TS. NGUYN TH BÍCH THU









CHUYÊN 

K NNG GIAO TIP

__À NNG 3/2010__


MC LC
CHNG I.
KHÁI QUÁT V GIAO TIP 3
1.1. 3 Khái nim v giao tip
1.2. 3 Tm quan trng ca giao tip
1.3. 3 Các yu t cu thành ca hot đng giao tip
1.4. 4 Nguyên nhân ca giao tip tht bi
CHNG II. CÁC PHNG TIN GIAO TIP 5
2.1. Giao tip ngôn ng: 5
2.2. Giao tip phi ngôn ng: 8
CHNG III. CÁC K NNG GIAO TIP C BN 10
3.1. K nng đnh hng 10
3.2. K nng đnh v: 13
3.3. K nng nghe: 14
3.4. K nng điu khin quá trình giao tip: 15
CHNG IV. VN DNG K NNG GIAO TIP
TRONG BI CNH KHÁC NHAU 16
4.1. Giao tip trong ln gp đu tiên 16
4.2. Giao tip qua đin thoi 19
4.3. Giao tip nhm h tr, điu chnh ngi khác 20



2
CHNG I
KHÁI QUÁT V GIAO TIP
1.1. Khái nim v giao tip
Giao tip xã hi là quá trình phát và nhn thông tin gia các cá nhân. Quá
trình giao tip din ra có hiu qu hay không là do ngi phát và ngi nhn
thông tin có có chung h thng mã hoá và gii mã hay không. Nhng khác bit
v ngôn ng, v quan đim, v đnh hng giá tr khin cho quá trình giao tip
b ách tc, hiu lm gây mâu thun gia các bên.

1.2. Tm quan trng ca giao tip
Giao tip là cách thc đ cá nhân kiên kt và hoà nhp vi nhóm
, vi xã
hi. Thông qua giao tip ngôn ng và phi ngôn ng con ngi trao đi thông tin
cho nhau, hiu đc nhau, đ hành đng và ng x phù hp vi hoàn cnh và

nhng chun mc do xã hi qui đnh.
Trong giao tip ngi ta cn làm th nào đ cm nhn, hiu đc hành vi,
ý ngh ca ngi có quan h giao tip, ca ngi cùng hot đng vi m
ình, đánh
giá đc thái đ, quan đim, mc đích ca ngi giao tip đ đa ra các hành
đng giao tip hiu qu, đc xã hi chp nhn.

Ngi Vit Nam rt coi trng giao tip.
- S giao tip to ra quan h : Dao nng lic thì sc, ngi nng chào thì quen.
- S giao tip cng c tình thân : áo nng may nng mi, ngi nng ti nng
thân.
- Nng lc giao tip đc ngi Vit Nam xem là tiêu chun hàng đu đ đánh
giá con ngi : Vàng thì th la, th than - Chuông kêu th ting, ngi
ngoan th li.


1.3. Các yu t cu thành ca hot đng giao tip
Trong quá trình giao tip xã hi không có s phân cc gia bên phát và

bên nhn thông tin, c hai đu là ch th tích cc, luôn đi vai cho nhau. Các
ch th giao tip là nhng nhân cách đã đc xã hi hoá, do vy các h thng tín
hiu thông tin đc h s dng chu s chi phi ca các qui tc chun mc xã
hi trong mt khung cnh vn hoá xã hi thng nht. ng thi, mi cá nhân là
mt bn sc tâm
lý vi nhng kh nng sinh hc và mc đ trng thành v mt
xã hi khác nhau. Nh vy, giao tip có mt cu trúc kép, ngha là giao tip chu

3
s chi phi ca đng c, mc đích và điu kin giao tip ca c hai bên có th
mô t nh sau:

Cu trúc kép trong giao tip






ng c ca S1 > Hot đng giao tip < ng c ca S2

Mc đích ca S1 > Hành đng giao tip < Mc đích ca S2

iu kin ca S1 > Thao tác giao tip < iu kin ca S2
Trong quá trình giao tip hai ngi luôn t nhn thc v mì
nh, đng thi
h cng nhn xét, đánh giá v phía bên kia. Hai bên luôn tác đng và nh hng
ln nhau trong giao tip và có th mô hình hoá nh sau:

(A t nhn thc v mình) A’ B’ (B t nhn thc v mình)



A B



(B nhn xét và A” B” (A nhn xét và
đánh giá v A) đánh giá v B)

Khi A và B giao tip vi nhau, A nói chuyn vi t cách A’ hng đn B”,
B nói chuyn vi t cách B’ hng đn A”; trong khi đó, A và B đu không bit
có s khác nhau gia A’, B’, A”, B” vi hin thc khách quan ca A và B; A v
à
B không h bit v A”, B” hay nói cách khác là không hay bit v v s đánh giá
nhn xét ca bên kia v mình. Hiu qu ca giao tip s đt đc ti đa trong
điu kin có s khác bit ít nht gia A-
A’-A” và B-B’-B”.

1.4. Nguyên nhân ca giao tip tht bi
Nh đã trình bày  các phn trên, quá trình giao tip din ra có hiu qu
hay không là do ngi phát và ngi nhn thông tin có có chung h thng m
ã
hoá và gii mã hay không. Nhng khác bit v ngôn ng, v quan đim, v đnh
hng giá tr khin cho quá trình giao tip b ách tc, hiu lm gây mâu thun
gia các bên.

4
Nhn thc ca các bên tham gia giao tip là yu t gây nh hng trc
tip và mnh nht đn hot đng giao tip.
Trng thái cm xúc ca ngi giao tip, nim tin và quan đim sng ca
ngi tham gia giao tip s quyt đnh thông tin nào đc chn lc tip nhn
hoc b bóp méo.

Bi cnh xy ra giao tip cng gây nh hng mnh đn quá trình giao
tip, nhng sóng nhiu nh ting n, s bàn tán ca s đng, thi tit, khí hu
đu ít nhiu có gây nh hng đn giao tip.
Ngi phát
Phn
hi
Ngi
nhn
Thông
đip
Mã hoá
Gii mã
Mã hoá
Gii mã



Nhiu



CHNG II
CÁC PHNG TIN GIAO TIP
2.1. Giao tip ngôn ng:
Ngôn ng đc coi là phng tin giao tip tng hp và ch yu. Trong
ngôn ng có ba b phn c bn là ng pháp, t vng và ng âm. Cu trúc ng
pháp thng phn ánh trình đ phát trin ca dân tcc ch th ngôn ng đó.
Trong phm vi mt xã hi, mt dân tc s khác bit v mt t vng và ng âm
gia các cá nhân đc ghi nhn rt rõ nét. Trong mi ngôn ng, mt t hay mt
tp hp t đu có mt hay vài ba ý ngha nht đnh. Ý ngha ca ngôn ng có h
ai
hình thc tn ti: khách quan và ch quan. Khách quan bi nó không ph thuc
vào s thích, ý mun ca mt cá nhân nào. Ví d, không ai dùng t “cái bút” đ

5
ch “cái bàn” và ngc li. Hình thc tn ti ch quan ca ngôn ng là sc thái
riêng trong s dng ngôn ng xa mi cá nhân, mi nhóm, mi đa phng…
Khi mt ngi giao tip vi ngi khác, thì ngi này và ngi kia đu
phi s dng ngôn ng (nói ra thành li hoc vit ra thành ch) đ truyn đt,
trao đi ý kin, t tng, tình cm cho nhau. Có vn ngôn ng phong phú thì rt
thun li trong giao tip. Trong giao tip có khi vì mt lý do nào đó, thm chí v
ì
mt thói quen, con ngi không nói đúng s tht: anh ta ngh, cm xúc, có ý
đnh nh th này nhng li nói và vit khác đi, cng điu lên, gim nh đi,
thm chí nói ngc li hoàn toàn ngha là anh ta đã nói di. Lúc này ngôn ng
không ch là phng tin và phng pháp đ thông tin, din đt, biu l trung
thc, thng thn nhng điu con ngi hiu bit, suy ngh và cm xúc, mà còn là
phng tin và phng pháp đ con ngi che giu, xuyên tc s tht, đánh lc
hng giao tip.
Trong gia

o tip, ngôn ng th hin không ch ý ngh và tình cm ca con
ngi mà còn biu hin trình đ hc vn, trình đ vn hoá và nhân cách ca con
ngi.
SC MNH CA GING NÓI
Ging nói ca bn nghe có đáng tin hay không? Âm điu trong ging nói
ca bn nh th nào? Bn hãy th tin hành mt thí nghim nh sau: bt máy
ghi âm và ghi âm li ging nói ca bn khi mun truyn ti mt thông đip mà
bn mun gi đn mt ngi nào đó. Sau đó nghe li ging nói ca bn t máy
ghi âm. Bn có nghe thy ging nói đó toát lên tính thuyt phc không? Âm
điu ca ging nói đó th hin s chân thành không hay ch là nhng li nói
sáo rng và vô cm?
Vi nhiu cách biu hin khác nhau trong tit tu, ng điu, âm lng và
tình cm, ging nói và ng điu ca mt ngi có th th hin hai trng thái
đi lp. Nó có th truyn ti đn ngi nghe s quan tâm, chm sóc và s cm
thông, s chân thành, t tin, s sng đng, nhit tình . Ngc li, nó cng có
th truyn ti s th , h hng, bun t, coi thng, s chiu c, thng hi,
s vô cm, ni s hãi, s th , mt mi, u oi.
Bn hãy th din đt câu sau đây (hoc t mình ngh ra mt câu tng
t):
“Cám n cô đã giúp đ em, em s c gng đ hc tt hn na!”.
Sau đó bn th nói mt vài ln vi ngi bn ngi bên cnh, hoc qua
đin thoi vi mt ngi bn. Sau đó, bn hi ngi nghe xem âm thanh t
ging nói ca bn phát ra to cho h cm giác nh th nào?
- Nu bn nói vi ging đu đu, ging nói ca bn tr nên t nht và thiu đi
sc sng.

6
- Ging nói ca bn nh th nào khi bn mt mi? Chc chn nó s tr nên t
ngt và không có cm hng.
- Ging nói ca bn s to ra cm giác gì khi nó đc th hin mt cách din

cm? Có phi ging nói đó đã phát ra ý chí mnh m và tràn đy nhit
huyt?
- Ging nói ca bn s nh th nào nu đc nói bng c s chân thành? ó
có phi là cht thành tht trong ting nói ca bn không?
- Ging nói ca bn s nh th nào nu bn là ngi thân thin? S m áp có
ta ra t câu chuyn mà bn nói không?
- Ging nói ca bn nh th nào khi bn đang mm ci? Có phi bn mun
truyn ti s hài hc và hóm hnh qua ging nói không?
Khi tp luyn bng cách nói qua đin thoi hãy đt trc mt bn mt
chic gng – đó là công c phn ánh trung thc hình nh và ging nói ca
bn. Th nht, nó đc xem nh mt vt dùng đ nhc nh bn hãy luôn mm
ci khi tr li đin thoi. Mc dù n ci ca h ngi nghe không th nhìn
thy đc, nhng ngi nghe có th cm nhn đc nó. Khi bn ci, nhng
c trên cm s giãn ra và khin bn ri vào mt trng thái th giãn. Chính điu
này sau đó s đc truyn ti qua ging nói ca bn, khin nó tr nên thanh
thoát, thân thin và ci m. ng thi mc đích th hai, hành đng mm ci
s khin các c trên mt và cm hot đng, khin nó luôn vn đng và bin
đi, là mt cách tp th dc đ gng mt ca bn tr nên nh nhõm và ti
tnh hn.
Có th nói “nhng gì bn nhìn thy trong gng chính là nhng gì mà ngi
nghe s cm nhn đc”.
Tit tu ca ging nói
Khi bn mun chuyn đn ngi nghe mt thông đip t ging nói,
đng b qua yu t tit tu và ng điu. Nó rt quan trng đ hiu trong thông
đip mà bn đa ra, bn đt s nhn mnh  đâu? Nhng t mà bn có ý nhn
trng âm vào là gì? Cùng mt câu có trt t đc sp xp ging nhau, s có ý
ngha rt khác nhau khi bn thay đi ng điu ca ging nói.
Bn hãy xem xét câu nói sau đây, và th xem vic thay đi tit tu trong
ging nói s khin nó tr nên có ý ngha nh th nào:
“Xin cám n quý khách đã gi đin. Chúng tôi xin vui lòng phc v quý

khách”.
Bn có th đt ng điu ca ging nói vào tng t khác nhau, và do đó
s truyn ti đn ngi nghe nhng tình cm và cm xúc khác nhau. Nhng t
vit hoa là nhng t bn nhn mnh trong câu nói ca bn:
“XIN CÁM N quý khách đã gi đin. Chúng tôi xin vui lòng phc v quý
khách”.
“Xin cám n quý khách đã GI IN. Chúng tôi xin vui lòng phc v quý
khách”.
“Xin cám n quý khách đã gi đin. Chúng tôi xin VUI LÒNG phc v quý
khách”.

7
“Xin cám n quý khách đã gi đin. Chúng tôi xin vui lòng PHC V quý
khách”.
“Xin cám n QUÝ KHÁCH đã gi đin. Chúng tôi xin vui lòng phc v quý
khách”.
Nu nh bn bit phát huy nhng th mnh trong ging nói, ngi nghe
s cm nhn đc tình cm, s quan tâm và giá tr mà h có đi vi bn. Vy
thì bn hãy hc cách th hin mt ging nói truyn cm, vui v và d thng;
hãy hc cách s dng tính hiu qu th hin bng tit tu và ng điu; hãy hc
cách nhn mnh cm xúc.

2.2. Giao tip phi ngôn ng:
Trong giao tip trc tip li nói là th tt nht đ cung cp thông tin v s
vic, nh là
tên ca ai đó, giá ca sn phm hoc thc cht li tuyên b ca mt
phái đoàn, nhng các tín hiu không li thì li có kt qu nht, có sc thuyt
phc nht đ truyn đi các cm giác, cm tng và thái đ.
Thông tin phi ngôn ng b nh hng rt mnh ca vn hoá.
Các dng thông ti

n phi ngôn ng:
2.2.1. Nét mt:
Biu hin trên mt do h thng c mt điu khin, nó biu hin thng
tng ng vi tâm trng thc bên trong ca đi tng, do đó quan sát nét mt
cho chúng ta hiu thêm đi tng trong cuc giao tip.
Trong nét mt ánh mt đóng vai trò quan trng trong giao tip. iu
khin tia nhìn đc xem là mt phng sách đ gi ngi k
hác tham gia vào
cuc giao tip.

Ngi ta thy rng các giám đc quan trng khi đn vn phòng nên chu
khó đ nhn ra mi ngi mà ông ta đi qua trên đng ti phòng riêng, vi bt
k là mt cái gt đu, mt n ci, mt đng tác rn mày hay mt tín hiu nào
khác đu cn phi kèm theo mt giay phút tip xúc nhanh bng mt đ nhn ra
và bày t s lu ý ti nhau. Nu Giám đc không làm nh vy mà li ch tâm
đng hoàng đi vào, không thèm nhìn trái, nhìn phi gì c thì s nhanh chóng
gây nên nhng làn sóng kinh hoàng khp vn phòng.

2.2.2. C ch:
Thông thng mun nhn mnh hay tng cng s chú ý , ngi ta s
dng rng rãi các điu b. ý ngha ca điu b thng rõ rt ít có th gii thích

8
nc đôi. Hewer đa ra gi thuyt rng điu b đã đi trc ngôn ng đ dng
làm phng tin thông tin gia nhng ngi nguyên thu và ngày nay chúng ta
còn gi li nhng phn ca ngôn ng điu b đ đm thêm cho li nói ca mình.
Gia c ch và vn hoá có mi quan h mnh m
2.2.3. T th (dáng điu)
T th là mt ngun thông ti
n có ích. T th trc ht th hin  chiu

cao. Trong sinh hot  t chc hoc trong giao tip tu hoàn cnh mà cá nhân
làm ni bt hoc du bt chiu cao ca mình. Khi mun khng đnh mình vi
ngi ngi đi din cá nhân s có xu hng ngng đu và ng ngi v phía
sau. Nhân viên khi đn gp cp trên đ th hin v tôn kính có xu hng cúi đu
khi chia tay và cúi chào khi bt tay. Tip theo các cá nhân có khuynh hng bt
chc t th ca ngi khác. Cá nhân cng có th dùng vic thay đi dáng điu
đ gi đi các thông đip mt cách c ý, ranh mãnh.
2.2.4. Khong cách:
S dng không gian là mt hình thc truyn ti
n. V c bn chúng ta
thng xích li gn nhng ngi mà chúng ta thích và tin, nhng li tránh xa
nhng ngi chúng ta s hoc không tin. Nhà nhân loi hc Hall đã chng minh
rng có bn vùng xung quanh mi cá nhân:

Vùng mt thit (0-0,5m
) vùng này ch dành cho nhng ngi cc
k thân thit nh cha, m, v, chng, con, ngi yêu, bn bè rt thân.

Vùng cá nhân (0,5m-1,2/1,5m) dùng cho ngi phi rt quen đn
mc thy thoi mái.

Vùng xã hi (1,2/1,5m-3,5m) dùng cho ngi cha quen bit nhiu,
ngi l mi gp ln đu.

Vùng công cng (3,5m+) gp chung vi nhiu ngi. Các cá nhân
đng  vùng này không còn là nhng ngi phi gp riêng na.
Khong cách nêu trên không phi là cng nhc m
à s thay đi tu theo
dân tc, theo vùng và theo tng cá nhân. Ngi ta cng đã nhn thy ngi dân
 vùng nông thôn không gian rng ln và tha ngi có khuynh hng giãn

khong cách ra xa hn còn ngi dân  các thành ph ln cht chi và đông đúc
có khong không giao tip hp hn.
i kèm vi không gian giao tip các cá nhân có khuynh hng xác đnh
lãnh th ca riêng mình bng cách dng nên các bc vách nh có th bng cây
cnh, t đng h s, hoc các du n đ đánh du lãnh th bng các đ vt.

9
Scheflen đa ra li khuyên v cách chn dp đ trò chuyn xen ngang ti
các bui đón tip và tic chiêu đãi. Nu hai ngi đang nói chuyn mà nhìn
thng vào mt nhau thì h s không hoan nghênh s ngt li; nu h nhìn nhau
theo mt góc 90
0
thì có th h đang mong b ngt quãng; và nu góc này còn ln
hn thì h đang cu xin cu giúp h.
Sommer và Cook thì chng minh rng, nhng ngi chun b cnh tranh,
đàm phán hoc cãi lý vi nhau s ngi đi din nhau  hai bên bàn, còn nhng
ngi đang hy vng hp tác vi nhau thì ngi cnh nhau là thích hp hn; V trí
đc a thích hn trong khi đàm lun là đ hai bên ngi thành góc 90
0
vi nhau.
2.2.5. Thi gian và đ vt đi kèm
Thi gian và đ vt đi kèm thng cng tham gia vào vic truyn thông đip
trong giao tip. Ví d, cách n mc và chun b cho din mo cá nhân chng t
ngi đó mun ngi khác, đc bit là các nhóm xã hi mà h gn bó, đánh giá
h ra sao.
Tin s tâm lý Albert Mehrabian đa ra nguyên tc 7%-38%-55%. Theo nguyên
tc này thì mt giao tip thông thng bao gm 55% là các hành vi không li
nh ngôn ng c th và nét mt; 38% là ging nói, bao gm âm lng, sc điu,
ng điu cng nh cht ging; và ch có 7% là câu ch đc s dng.


CHNG III
CÁC K NNG GIAO TIP C BN
K nng giao tip là kh nng nhn bit mau l nhng biu hin bên ngoài
và đoán bit din bin tâm lý bên trong ca con ngi (vi t cách là đi tng
giao tip đng thi bit s dng phng tin ngôn ng và phi ngôn ng, bit
cách đnh hng đ điu khin quá trình giao tip đt ti mt mc đích đã đnh.
3.1. K nng đnh hng
K nng đnh hng th hin kh nng da vào tri giác ban đu v cá
c
biu hin  kh nng da vào tri giác v các biu hin bên ngoài (hình thc,
đng tác, c ch, ngôn ng, điu b và các sc thái biu cm ) trong thi gian
và không gian giao tip t đó đoán bit mt cách tng đi chính xác các din
bin tâm lý đang din ra trong đi tng đ đnh hng mt cách hp l
ý cho
mi quan h tip theo c th là kh nng nm bt, xác đnh đc đng c nhu
cu, mc đích s thích ca đi tng giao tip.

10
Rèn luyn k nng đnh hng ngha là rèn kh nng qui gán trong tri
giác xã hi.
Tri giác xã hi là s cm nhn, hiu bit ca ch th tri giác v các đi
tng xã hi nh bn thân, ngi khác, nhóm xã hi, cng đng. S nhn bit
này ph thuc đi tng tri giác, kinh nghim, mc đích, nguyn vng ca ch
th tri giác, giá tr và ý ngha quan trng ca hoàn cnh. Nh vy tri giá
c xã hi
hay tri giác ngi khác ngha là thông qua các biu hin hành vi bên ngoài, kt
hp vi các đc tính nhân cách ca ngi đó đ hiu đc mc đích và phng
hng hành đng ca h. Tri giác xã hi chính là quá trình nhn thc đc đi
tng giao tip bng con đng cm tính ch quan, theo kinh nghim.

Qui gán xã hi là cách mà con ngi hay dùng đ nhn đnh ngi khác.
ây là mt quá trình suy din nhân qu hiu hành đng ca ngi khác bng
cách tìm n
hng nguyên nhân n đnh đ gii thích cho hành đng hay bin đi
riêng bit.
Trong quá trình giao tip, mt ngi tinh tng, nhy cm thng hay
nm bt đc nhng n ý ca ngi nói, hiu đc ngi đó mun gì sau nhng
li l xa xôi, dài dòng.
Qui gán mang tính ch quan nên không tránh khi nhng sai sót. Tuy
nhiên có th gim bt sai sót khi qui gán nu nm chc các nguyên tc qui gán.
Nguyên tc qui gán:
1). Tâm lý ngây th: là hin tng tâm
lý ai trong chúng ta cng vng,
đó là hin tng chúng ta luôn mun kim soát nhng thay đi và bin đng 
môi trng xung quanh vi mong mun s kim soát đc các s kin và môi
trng xung quanh.
2). Suy din tng ng: con ngi thng suy din tng ng vi nhng
gì h thy. Ví d thy mt ngi đi xe ra khi quán nhu b ngã xe ngi ta s
cho rng do nhu xn nên ngã.
 suy din đc chính xác chú
ng ta cn :
- Phi có nhiu thông tin v đi tng và nu có chui hành vi vi nhng
đim không thng nht thì s d suy din hn. Nh vy đ suy din chính
xác chúng ta càng có nhiu thông tin v đi tng càng tt, có th ch đng
đ tìm hiu thông tin và phát hin ra nhng đim không thng nht trong
thông tin ca đi tng.

11
- Hành vi đc xã hi mong đi thì khó suy din hn hành vi không đc xã
hi mong đi. Nh vy cn tìm hiu chun mc, n np trong môi trng

mà ngi đó sng.
- Hành vi đc t do la chn d suy din hn hành vi không đc t do la
chn. Nh vy cn phi nm đc mc đ t do ca h khi ra quyt đnh.
Cn tìm hiu xem h có áp lc nào không, có b ai đoa do dm, bt ép
không.
3). Suy din đng bin: là suy din thng cho nguyên nhân và kt qu đi
kèm
vi nhau, nhân nào-qu y. Khi suy din nguyên nhân ca kt qu và ca
hành đng chúng ta thng suy din  ba khâu: do ch th, do đi tng, do
hoàn cnh.
Khi suy din v nguyên nhân ca kt qu thng ngi ta qui gán nh
sau:
- Nu là kt qu ca bn thân: kt qu đó m
à tt thì cho rng do bn
thân; nu kt qu đó xu mà có nhiu ngi cng b xu thì cho rng do đi
tng, nu ch có kt qu ca mình b xu thì thng đ cho hoàn cnh.
- Nu kt qu ca ngi khác: kt qu đó mà tt và nhng ngi khác
cúng có kt qu tt tng t thì cho rng do đi tng; nu ch m
ình đi tng
có kt qu tt thì cho rng do hoàn cnh (may mn, ); nu kt qu mà xu thì
thng cho ngay là do ch th.
Khi suy din v nguyên nhân ca hành đng: nu là hành đng ca bn
thân thì cho rng do đi tng, do hoàn cnh; nu là hành đng ca ngi khác
thì cho rng do ch th.
 hiu đúng ngi khác, làm h thy đc cm thông và chia s thì
chúng ta cn đng sang phía ca h đ nhìn nhn vn đ theo cách nhìn ca h.
Trong giao tip đ hiu ngi khác chúng ta luôn phi dùng đn kh nng
tri giác xã hi. Tuy nhiên, đ hiu, nhn đnh và đánh giá s giao tip ca mt
ngi nào đó đi vi ta là lch s hay không, có đúng phép tc xã giao không là
vic không khó, nhng đ hiu, nhn đnh và đánh giá bn cht bên trong ca

ngi đó nh có chân thành hay không t
hì không phi là d. Nh vy vn đ là
phi tìm cách nâng cao kh nng nhn bit con ngi đ có th ng x th
ích hp
nht trong mi hoàn cnh c th.

12
3.2. K nng đnh v:
K nng đnh v là kh nng xác đnh đúng v trí giao tip đ t đó to
điu kin cho đi tng ch đng trong cuc giao tip (xác đnh đúng ai đóng
vai gì)
Ví d: A = B (Hai ngi có thông tin ngang nhau)
A > B (A có nhiu thông tin hn B)
A < B (A có ít thông tin hn B)
Nu A = B : ging điu thân thin, ci m, thoi mái.
Nu A > B : Ging A k c, b trên, hay nói trng không, hay mnh lnh;
Còn B thì khép nép, pha chút e ngi, b đng.
Nu A < B : ngc li.
Khi đnh v trong gia
o tip cn đ ý đn quan h xã hi khác nhau. Nhng
t cách giao tip khác nhau thì tính cht và cách thc giao tip phi phù hp.
Các mi quan h xã hi thng gp:
- Theo mc đ quen bit gia các ch th:
+Hai ngi l đi vi nhau
+ Hai ngi quen nhau
+ Hai ngi thân thit đi vi nhau
-Theo gii tính:
+ Hai ngi nam hoc h
ai ngi n vi nhau
+ Gia mt ngi nam và mt ngi n.

-Theo tui tác:
+ Nhng ngi cùng tui, cùng mt th h
+Ngi tr và ngi già
+Ngi ln và tr em
-Theo ngh nghip:
+ Nhng ngi đng nghip
+ nhng ngi khác nhau v ngh ngh.
-Theo cp bc:
+ Cp trên và cp di
+ Nhng ngi ngang cp
-Theo s thành công trong cuc sng:
+ Nhng ngi hnh phúc, m
ay mn và nhng ngi bt hnh ri ro
+Nhng ngi hnh phúc may mn vi nhau.
+ Nhng ngi bt hnh, ri ro vi nhau

13
3.3. K nng nghe:
Chúng ta có hai cái tai mà ch có mt cái li đ chúng ta nghe nhiu hn
và nói ít thôi.
Nu bn lng nghe ngi khác mt cách chm chú thì lòng t tin s gây
cm hng ni ngi phát biu.
Nh rng nhng gì bn đc nghe đu đáng tin cho đn khi đc chng
minh ngc li.
Chúng ta thng phm sai lm là ch nghe nhng gì mình cn nghe, do đó
b qua các thông tin khác và d dn đn hiu lm.
Mt s gi
án đon liên miên có th làm mt hng thú ca ngi nói vì h
cm thy khó khn không trình bày đc quan đim ca mình.
Trong giao tip vic hun luyn k nng nghe là vô cùng cn thit. Xét

theo mc đ s dng và thi gian đc hun luyn ta có bng sau:

Các k nng S nm hun luyn Cng đ s dng trong
cuc sng trng thành
Vit
c
Nói
Nghe
14
8
1
0
ít
Thng thong
Khá nhiu
Rt nhiu
Kh nng suy ngh nhanh hn nói, ngi ta có th nói 125 t trong mt
phút, nhng bn có th x lý thông tin vào khong 600 t/phút, do đó đu óc
chúng ta thng rnh ri khi nghe và d sao nhãng sang vic khác.
Nhng âm thanh nhiu bên ngoài làm chúng ta cng khó khn hn khi
nghe.
Cm xúc cng làm cho ta nghe b sai lc.
 luyn k nng nghe:
Luyn ngôn ng điu b: điu b nghe tích tt s giúp ta nghe d dàng
hn và truyn thông đip không li cho ngi nói. Phi xác đnh kiu lng nghe,
có ba kiu lng nghe nh sau:
Các kiu lng nghe
Thc hành cách lng nghe
@ ng cm:
Truyn thông tin cho

ngi phát biu và
nhn thông tin t h
C hình dung chính bn đang  vào v trí ca
ngi khác, bn nên đng cm và c gng hiu
nhng gì ngi khác ngh, đ h cm thy d chu
hn, có th liên quan đn nhng kinh nghim v

14
là cách ng h và
giúp đ
s cm xúc. Bn nên chú ý sâu sc hn v vn đ
mà ngi ta đang nói, hãy nói tht ít, nên dùng s
gt đu và li nói đ khích l.
@ Phân tích:
Tìm cách c th hoá
thông tin và c gng
g ri mt s kin ra
khi xúc cm
Dùng nhng câu hi phân tích đ khám phá
nhng ý kin sau nhng li phát biu, đc bit
nu bn cn hiu mt chui s kin hay nhng
suy ngh. Bn nên hi cn thn, sao cho bn có
th nhn đc nhng dòng t tng t nhng câu
tr li ca mt ngi đ giúp bn hì
nh thành
nhng câu tr li k tip.
@ Tng hp:
S hng dn sáng
to đ thay đi mc
tiêu

Nu bn cn đt đc kt qu mong mun, bn
nên hi sao cho ngi khác có th tr li đc vi
ý kin ca mình. Lng nghe và hi đ gây s chú
ý ni ngi khác và gi ý nhng ý nào có th
dc bày t và cáh nào ngi ta có th áp dng
đc mt cách uyn chuyn. Xen k bn nên kt
hp cách khác đ gii quyt vn đ k tip.
Khc phc nhng tt xu khi nghe nh: Gi v lng nghe; Không chu
khó lng nghe ngi khác nói; Hay phn ánh tc thì; Nghe qua loa tt c mi s
kin; T th lng nghe xu (mt, ngi, nhìn ); Có xu hng buông trôi khi mi
mt; Bình lun v v b ngoài ca ngi nói; Không chu khó lng nghe.
Cách lng nghe hiu qu:
- Luôn suy ngh trc ngi nói, c gng đoán xem s vic s ti đâu.
- Cân nhc, đánh giá đa ra quan đim.
- im li các ý chính.
- C gng hiu n ý mà ngi nó
i mun din đt.
- Quan sát ngi nói.
- Dành thi gian lng nghe.
- Không chú trng li ca ngi nói.
- Không vi kt lun
- Phn ng tích cc và giúp đ, khuyn khích ngi nói
3.4. K nng điu khin quá t
rình giao tip:
K nng điu khin quá trình giao tip biu hin  kh nng lôi cun, thu
hút đi tng giao tip, bit duy trì hng thú, s tp trung chú ý ca đi tng
(có duyên trong giao tip).

15

CHNG IV
VN DNG K NNG GIAO TIP
TRONG BI CNH KHÁC NHAU
4.1. Giao tip trong ln gp đu tiên
Giao tip trong ln gp g đu tiên cn đ li n tng tt đp cho ngi
tip xúc. Theo nguyên tc hình thành n tng ban đu thì sau ln tip xúc ban
đu ta s có mt n tng nht đnh v đi tng ca mình. n tng ban đu
này hình thành trong đu óc ta ngay c khi không chu s chi phi ca lý trí. n
tng ban đu rt quan trng. n tng v mt ngi nào đó là hình nh tng th
trên c s ta nhìn nhn h mt
cách toàn din, cm nhn mi biu hin nh: din
mo, li nói, c ch, tác phong, ánh mt, n ci
C s hình thành n tng ban đu:
1). Theo các đc đim trung tâm:
Có nhng đc tính nhân cách nào đó có ý ngha nht, quyt đnh n tng
ca ta v ngi khác. Trong đi sng hàng ngày, khi nhn đnh ln đu v ngi
khác, ta có thói que
n ch cn c vào mt vài nét tính cách ni bt ca ngi đó
mà thôi.
Thí nghim ca Asch Solomon:
a cho hai nhóm sinh viên xem hai bng đc đim tính cách:
A B
Thông minh Thông minh
Khéo léo Khéo léo
Cn cù Cn cù
Nng nhit Lnh lùng
Kiên quyt Kiên quyt
Thc t Thc t
Thn trng Thn trng
Khi đ ngh h nhn xét v A và B thì nhng nhn xét rt khác nhau. Các

sinh viên nhn xét đi vi A thiên v nhn xét thin cm , ví d nh có nhn xét
rng A là Ngi tin tng vào nhngđiu đúng đn, mun mingi hiu quan
đim ca mình chân thành khi tranh lun và mong ý kin đó đc tha nhn.
Còn vi B thì thiên v nhn xét không thin cm, ví d có nhn xét B là mt k
đua đòi, thy mình thành công, thông minh đã tng là khác ngi, mt k tính
toán, lãnh cm.

16
Khi đc hi nhng ngi này có hào hip không thì 90% cho rng A hào
hip, ch có 10% cho rng B hào hip. i vi câu hi h có hài hc không
cng có 75% cho rng A hài hc, ch có 10% cho rng B hài hc.
Có th thy  thí nghim trên chính cp đc đim “nng nhit-lnh lùng”
là yu t chính to nên s khác bit trong s hình thành n tng ban đu. Có
mt li khuyên là “Mt gng mt ti ci s gây đc n tng tt hn là
mt gng mt lnh lùng”
2). Lý thuyt s đ nhân cách ngm n:
Khi nhìn nhn ngi khác, mi ngi chúng ta đu m
ang sn trong đu
mt s đ liên h gia các tính cách ca ngi đó. Mi liên h này khi gp
ngi l thì s đc hot hoá.
S đ nhân cách ngm n  mi ngi mt khác và thng xuyên đc
chnh sa theo kinh nghim sng ca cá nhân. Nhng ngi va chm, tip xúc
nhiu trong cuc sng có kinh nghim sng phong phú thì thng s đ nhân
cách ngm n ca h khá chính xác, do đó, n tng ban đu ca h v ngi
khác thng khá đúng.
3). Các hiu ng chi phi n tng v ngi khác:
Mô hình chnh lý thông tin Anderson:
Mi đc tính tích cc đc tín
h đim tu theo mc đ quan trng ca nó.
Các đc tính tiêu cc cng đc tính đim nh th.

tb = ( đim đc tính tt -  đim đc tính xu)/  tính cách
Trên cn c đim s có đc n tng chung v đi tng s hình t
hành .
Nu đim trung bình là dng thì chúng ta s cho ngi đó là tt, nu đim
trung bình âm thì là xu. Tuy nhiên khi tri giác, đc tính đc coi là tt hay xu
li tu thuc h thng chun mc mà ngi đó dùng đ phán xét v ngi khác,
và đim s là cao hay
thp là tu thuc cá nhân quyt đnh.
Ví d: n cp là xu, nhng n cp thông tin tình báo đ phc v cho quc
gia thì là hành đng anh hùng. Hoc khoe khoang v bn thân  Vit nam có th
b xem là kiêu cng, nhng  M đc xem là t tin.
Tâm th ca ch th:
Tâm th là s đnh hng sn ca ch th v đi tng, s vt, s kin.

Tâm th sn có vi ai đó thng có tác dng chi phi nhiu ti n tng ca
chúng ta v ngi đó.
Ví d: a cho hai nhóm sinh viên xem nh ca cùng mt ngi, vi
nhóm th nht thì gii thiu đó là nhà bác hc dn đn mô t ca nhóm v ngi

17
này thiên v nhng đc đim tt, vi nhóm th hai thì gii thiu đây là tên tng
cp dn đn mô t ca nhóm thiên v chiu hng xu. c bit là cùng mt
cp mt nhng nhóm đu thì nhìn thy thông minh, nhóm kia thì thy xo quyt.
Hiu ng ban đu: Nhng thông tin đu tiên đn vi ta thng có ý ngha
đc bit đóng vai trò quan trng hn so vi nhng thông tin tip sau.
 hiu rõ v hiu ng ban đu chúng ta xem xét thí nghim ca Asch:
Ông đa cho hai nhóm sinh viên xem hai bn lit kê đc đim nh sau:
A B
Thông minh Ghen t
Chm ch ng ngnh

Bc đng Hay phê phán
Hay phê phán Bc đng
ng ngnh Chm ch
Ghen t Thông minh
Nhng nhn xét v A cho rng đó là mt ngi có nng lc và bin h
cho tính ng ngnh là vì ngi đó bit mình đã nói gì và tin nhng điu đó là
đúng. Nhng nhn xét v B thiên v ác cm vì b các đc tính tiêu cc gii thiu
trc che lp đi.
Nh vy, nhng thông tin tt đp ban đu đã gây n tng tt. Nhng
thông tin đn sau ch mang tính cht b sung ch không hoàn toàn có giá tr to
n tng đc lp nh thông tin ban đu.
Hiu ng bi cnh: Bi cnh xy ra cng nh hng đn cm nhn ca
chúng ta v hành vi ca ngi khác.
- Mt đc tính tiêu cc đi kèm vi 1 vai xã hi “tích cc” thì n tng
tiêu cc vi đi tng tng lên.
- n tng tích cc càng mnh khi mt vai xã hi “tiêu cc” đi vi mt
đc tính tích cc.
Có th thy to thin cm trong giao tip, nht là lúc s giao, là điu
không phi ai cng d dàng làm đc. Nh thôi, có khi đó là qun áo bn mc,
khi đó là n ci, nhng bn có th nhn đc bao điu tt đp, hoc có th mt
c mt hp đng làm n!
Bn có luôn chun b chu đáo trc khi gp ai đó? Bn có đ ý đn trang
phc, trang sc hay nc hoa ca mình? "Trang phc là thông đip không li,
cách bn mc cng là cách đ bn chuyn ti thông tin". n mt bui xin vic
trong v trí tuyn dng là nhân viên vn phòng, bn li mc qun jeans đánh

18
bc, áo pull; hay đn gp đi tác là mt chuyên gia thi trang trong mt quán
cà phê tr trung, bn li "kín cng cao tng" trong b s mi tunh toàng và c
đin , thì có th bn đã mt đim t cái nhìn đu tiên ca nhng ngi mà bn

sp giao tip. Hay trang sc quá cng knh, hoc không hp tui? Nc hoa thì
quá nng mùi, mà bn không bit chc ngi gp mình có b chng d ng vi
nhng loi mùi hng hay không!
Mt "ngh thut" rt quan trng đ đem đn thin cm trong giao tip
chính là ngôn ng ca bn. Mt ging nói nh nhàng, thanh tao; lên ging,
xung ging đúng lúc s luôn d dàng đi vào lòng ngi hn đó là nhng nói
oang oang mt cách không ý thc.
Lng nghe cng là mt ngh thut, t ánh mt đn t th ca bn. Bn
hãy tp cho mình mt cách lng nghe đúng mc, đôi mt không quá "dán sát"
vào ngi đang nói, hoc li không có s tp trung; nhng cái gt đu nhè nh
khi đang nghe ngi khác nói cng s giúp mi ngi đánh giá cao bn. Quan
trng, bn cng nên ghi nh: Nói tht ít và lng nghe tht nhiu

4.2. Giao tip qua đin thoi
Giao tip đin thoi đúng cách đã tr nên quan trng hn bao gi ht.
Ngày nay phn ln giao tip din ra trên đin thoi. Khi giao tip đin thoi bn
hãy nghe theo nhng li khuyên sau đây:
u tiên, bn hãy chào hi. Khi tr li đin thoi, nh hãy t gii thiu
m
ình (nu có th thì c công ty na). Nu bn tr li đin thoi ca ngi khác,
hãy nhc đn tên ca ngi đó khi bn chào
hi đ ngi ta bit rng mình
không gi nhm.
Chng hn, khi Sn tr li dùm cho Minh, Sn s nói rng "ây là đin
thoi ca Minh, Sn xin nghe…" và sau đó ghi li tin nhn hay tip đin thoi
thì tùy vào hoàn cnh c th.
Khi bn là ngi gi đin, hãy chc rng bn giao tip đúng mc ngay t
đu. Nh hãy lch s đi vi nhng ngi gác cng (th kí, tip tân ) bi vì h
chính là ngi quyt đnh ni máy cho bn hay không. Tuy h ngi  ngoài vn
phòng nhng li có ting nói và quyn lc.

Mt li chào nh "Xin chào, tôi là Sn, tôi đang gi li cho Minh, anh âý
có  đó không ?" t ra khá hu hiu v lâu v dài.
Khi bn đã gp đúng đi tng, hãy nhc li cho h bit ln gi hay ln
hn gp trc kia, đây là trng hp ngi ta mong bn gi. Ngi ta rt bn

19
rn và s "ngn ng" nu bn không nhc li bn đã gp h khi nào,  đâu. Nu
bn không đc hoan nghênh, hãy hi liu h có th dành chút ít thi gian cho
bn không, tr phi bn ch thông báo ngn gn. Gi mà không báo trc chng
khác gì "xông vô" và bn không nên nói quá lâu tr phi đc mi nói. Nu
ngi ta không rãnh, hãy nói ngn gn mc đích cuc gi và hn h vào lúc
khác.
Ví d, nu bn gi li cho anh trng phòng mà mình đn thc tp mt
câu nói nh “Em chào anh! Em là Sn sinh viên trng i hc ông Á đang
thc tp  phòng mình, hôm qua anh có dn em gi đin li.”, ngi nghe s rt
thin cm.
Sm mt cun s đin thoi, c mt cây bút chì và giy ticke na đ gn
máy đin thoi và tc kí khi nói chuyn. Làm nh th s giúp bn nghe ch đng
hn và cung cp thông tin chính xác hn sau đó. Hãy nói "Vâng", "Tôi hiu",
"Tt quá!" đ t rng bn quan tâm đn nhng li h nói. Xác nhn li thông tin
cui mi cuc gi đ chc rng c ha
i đu nht trí vi nhng gii pháp đt đc.
Kt thúc cuc gi bng cách cm n ngi ta đã b thi gian tip chuyn
vi bn và t ý mong đc nói chuyn vi h ln sau (nu thc nh th). Nu
không, hãy nói cám n và gác máy. Mt li tm bit t t s đ li n tng tt
đp cho ngi nghe v bn.

4.3. Giao tip nhm h tr, điu chnh ngi k
hác
Giao tip h tr thng đc dùng vi mc đích làm

ngi khác thay đi,
sa cha hoc nhn thc vn đ.
Bt c khi nào cn phi giúp ngi khác thay đi thái đ hoc hành vi thì
khi đó cn phi s dng giao tip h tr vì lúc này chúng ta phi đi mt vi
trách nhim đa ra các phn hi tiêu cc hoc phi giúp h nhn thy các vn đ
mà h không m
un nhn ra. Giao tip h tr nên dùng khi phi phê phán và góp
ý cho ngi khác, nhng phi làm theo cách mang li nhng kt qu công vic
tt đp hn, cm giác tích cc và mi quan h bn vng. Giao tip h tr cng
đc dùng hiu qu trong nhng khi ngi khác cn li khuyên hoc cn ai đó
lng nghe v vn đ ca h, hoc mun đc ghi nhn v các khiu ni.
Giao tip h tr tu theo ni dung cn trin khai đc chia làm
hai loi:
giao tip hun luyn và giao tip t vn.
Giao tip hun luyn s đc thc hin khi đi tng thiu kh nng,
thông tin không đy đ hoc thông hiu cha đy đ, hoc kém nng lc. Trong

20
trng hp này phi đa ra nhng li khuyên, các thông tin hoc thit lp các
tiêu chun cho h. i tng phi nhn đc nhng li khuyên v cách thc
thc hin đ cho công vic tt hn, đc hun luyn đ đt đc hiu sut cao
hn.  chính xác ca thông tin đa ra rt quan trng. i tng phi hiu đc
mt cách rõ ràng vn đ là gì và phi vt qua nó nh th nào.
Giao tip t vn là giao tip đc dùng khi các vn đ bt ngun t các
thái đ, các mâu thun v tính cách , s phòng th, hoc nhng yu t k
hác gn
vi tình cm. Nng lc và k nng ca đi tng lúc này không phi là mt vn
đ, do đó mc đích quan trng là giúp cho h nhn ra rng tn ti mt vn đ
cn phi điu chnh.
Nu ni dung và các nguyên tc ca gi

ao tip h tr không đc tuân th
có th xy ra các phn ng khác nhau  đi tng. Th nht, đi tng có th
cm thy h b đe da hoc b trng pht. Khi đó s t bo v tr nên quan trong
hn c vn đ giao tip, và các cá nhân s tp trung hn vào s phòng th, t v
hn là lng nghe. Phê bình hành vi ca mt ai đó t
hng đc xem nh là mt
đe do hay tn công. Các phn ng thng thy trong tình hung này là s gin
d, quá khích, tính tranh đua hoc s lng tránh. Th hai, đi tng có th tr
nên mt t tin. Nó xy ra khi mt trong nhng bên giao tip cm thy tr nên
thp kém, kém hiu qu, không có ý ngha. Ngi
tham gia giao tip cm thy
rng giá tr riêng ca h đang b nghi ng, do đó h phi tp trung hn vào vic
cng c li giá tr ca mình hn là lng nghe. Phn ng hay thy nht là s t
phô trng, hoc mt c đng c khuyn khích, rút lui, hoc mt tôn trng đi
vi ngi đang giao tip
 tránh đc hai vn đ này khi giao tip h tr, cn tuân th tám
nguyên tc:
1). Giao tip h tr phi đnh hng vào vn đ, không phi đnh hng
vào con ngi
Giao tip đnh hng vn đ tp trung vào vn đ và các gii pháp hn là
các đc đim cá nhân. Giao tip đnh hng vn đ nên đc gn kt vi các
tiêu chun đã đc công nhn hoc các k vng hn là các ý kin cá nh
ân.
2). Giao tip h tr phi da trên s phù hp
Ngha là phi làm cho giao tip (v ngôn t và phi ngôn t) phi phù hp
hoàn toàn vi nhng gì mà cá nhân đang suy ngh hoc đang cm thy.

21
Khi nhà qun tr t vn hoc cp di, nhng phát biu sáng sut, trung
thc luôn tt hn nhng phát biu gi to, không trung thc. Tuy nhiên phát

biu vn cn tp trung và vn đ ch không phi là con ngi.
3). Giao tip h tr phi mang tính mô t, không mang tính đánh giá
Giao tip mô t bao gm có 3 bc chính. Bc mt, mô t mt cách
khách quan nht có th s kin hay hành vi đã din ra mà cn phi đc thay đi.
S mô
t này khách quan  ch nó da trên các yu t ca hành vi có th đc
ngi khác công nhn. Bc hai, mô t nhng phn ng đi vi hành vi và các
kt qu ca nó. Thay vì đ cho ngi khác là nguyên nhân ca vn đ, phi nên
tp trung vào các phn ng hocc các kt qu ca hành vi. Bc ba, đ ngh mt
phng án d chp nhn hn. iu này s giúp cho nhng ngi khác gi th
din và cm thy có giá tr bng cách tách riêng cá nhân ra khi hành vi. S t
kính trng ca cá nhân đc gìn gi và tôn trng, ch có hành vi là mi cn đc
thay đi.
4). Giao tip h tr công nhn giá tr ca con ngi hn là ph nhn:
Ngay c khi mang tính m
ô t, giao tip vn có th mang tính ph nhn.
Giao tip ph nhn s gi nên nhng cm giác tiêu cc v giá tr bn thân, nhân
cách hoc nhng đc đim
khác đi vi ngi khác.
Giao tip công nhn, giúp ngi ta cm thy đc công nhn, đc thông
hiu, đc chp nhn và có giá tr. Nó có 4 đc đim: Bình đng, mm do, song
phng, da trên s nht trí gia hai bên.
Giao tip bình đng là ngi giao tip đi x vi đi tng giao tip nh
nhng ngi xng đáng, có nng lc và sáng sut và nhn mnh vào vic cùng
gii quyt vn đ hn là khng đnh v trí cao hn.
Mm do trong giao tip là s sn lòng trong vic chp nhn rng cng có
th có nhng thông t
in ph thêm hoc nhng phng án khác và nhng ngi
khác cng có th có đc nhng đóng góp tích cc cho vic gii quyt vn đ
cng nh là cho mi quan h. iu này có ngha là giao tip vi s nhún nhng

khôn ngoan, ch không phi là s h thp bn thân hay đim yu và s ci m.
Song phng là kt qu ca giao tip bình đng và mm do. Cá nhân
cm thy có giá tr khi h đ
c hi ý kin, đc th hin ý kin riêng ca mình
và đc khuyn khích tham gia mt cách ch đng vào giao tip h tr.
5). Giao tip h tr mang tính đc trng ch không mang tính tng quát:

22

23
Nói chung, phát biu càng c th, thì nó càng hu ích. Các phát biu c
th hu ích trong giao tip h tr vì nó tp trung vào các s kin và ch ra s
phân cp trong các v trí.
6).Giao tip h tr mang tính liên kt, ch không phá v liên kt
Phát biu mang tính liên kt ngha là nó phi đc kt ni mt cách trôi
chy vi nhng gì đc trình bày trc đó. Các giao tip thng mt tính liên
kt trong 3 trng hp sau:
- Khi nhng bên giao tip không có c hi nh nhau đ trình bày.
- Thi gian ngh quá dài.
- Vic kim soát ch đ có th b ngt quãng.
7). Giao tip h tr là mang tính riêng:
Chúng ta phi nhn ly trách nhim v mt phát biu ca m
ình, công nhn
ngun gc ca ý kin đó là ca chính mình chc không phi ca ngi khác.
8). Giao tip hiu qu đòi hi lng nghe, không ch là chuyn giao thông
đip mt chiu.
By thuc tính trên đu tp trung vào vic truyn đi thông đip, khi thông

đip đc bt ngun t cp trên. Song mt khía cnh khác ca giao tip h tr là
vic lng nghe và tr li mt cách có hiu qu trong vic tip nhn thông đip.

