nâng cao chất lượng quản lý rủi ro tín dụng tại ngân hàng tmcp công thương việt nam chi nhánh láng – hòa lạc

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

 

NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ RỦI RO
TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG
VIỆT NAM CHI NHÁNH LÁNG – HÒA LẠC
HÀ NỘI - 2014
2
2
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

 

NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ RỦI RO
TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG
VIỆT NAM CHI NHÁNH LÁNG – HÒA LẠC
Chuyên ngành : Kinh tế Tài chính – Ngân hàng
Người hướng dẫn khoa học
PGS.TS ĐÀM VĂN HUỆ
HÀ NỘI - 2014
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan:
(i) Luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi
(ii) Các kết quả, số liệu nêu trong luận văn là trung thực chưa từng được ai
công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác.
(iii) Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình.
Học viên
Nguyễn Thị Phương Thảo

LỜI CẢM ƠN
Trước tiên,tôi xin được gửi lời cảm ơn đến tất cả quý thầy cô đã giảng dạy
trong chương trình cao học ngành Kinh tế Tài chính – Ngân hàng tại Đại học
Kinh tế quốc dân, những người đã truyền đạt cho tôi những kiến thức hữu ích làm
cơ sở để tôi thực hiện tốt luận văn này.
Tôi xin chân thành cảm ơn PGS.TS.Đàm Văn Huệ đã tận tình hướng dẫn tôi
trong thời gian thực hiện luận văn.Những gì cô đã hướng dẫn, chỉ bảo đã cho tôi
rất nhiều kinh nghiệm quý báu trong thời gian thực hiện đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô trong hội đồng chấm luận văn đã cho
tôi những đóng góp quý báu để hoàn chỉnh luận văn này.
Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban lãnh đạo cũng như các cán
bộ nhân viên của Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam Chi nhánh Láng –
Hòa Lạc đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn tôi trong quá trình thu thập dữ liệu và
thông tin cho luận văn này.
Sau cùng tôi xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến gia đình đã luôn tạo
điều kiện tốt nhất cho tôi trong suốt quá trình học cũng như thực hiện luận
văn.
Rất mong nhận được ý kiến góp ý của quý Thầy/Cô để luận văn được hoàn
thiện hơn.
Hà Nội, tháng 03 năm 2014
Học viên
Nguyễn Thị Phương Thảo
.
MỤC LỤC
  1
  3
MỤC LỤC 7
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT 8
  18
CHƯƠNG 1. CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG CỦA

NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI vii
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN
DỤNG TẠI VIETINBANK LÁNG – HÒA LẠC x
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ RỦI
RO TÍN DỤNG TẠI VIETINBANK LÁNG – HÒA LẠC xiv
KẾT LUẬN xv
  16
CHƯƠNG 1. CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ RỦI RO 1
TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN
DỤNG TẠI VIETINBANK LÁNG – HÒA LẠC 30
Bảng 2.2 Chỉ tiêu về huy động vốn Vietinbank Láng – Hòa Lạc 2010 –
30/9/2013 35
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ RỦI
RO TÍN DỤNG TẠI VIETINBANK LÁNG – HÒA LẠC 66
KẾT LUẬN 83
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
CBTD : Cán bộ tín dụng
CN : Chi nhánh
GHTD : Giới hạn tín dụng
NHTM : Ngân hàng thương mại
PGD : Phòng Giao dịch
QHKH : Quan hệ khách hàng
TMCP : Thương mại cổ phần
Vietinbank : Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam
Vietinbank Láng – Hòa Lạc: Ngân hàng thương mại cổ phần Công
thương Việt Nam Chi nhánh Láng – Hòa Lạc.
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
BẢNG:
  1

  1
  3
  3
MỤC LỤC 7
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT 8
  18
  18
HÀ NỘI - 2014 19
CHƯƠNG 1. CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG CỦA
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI vii
1.1. Tổng quan về rủi to tín dụng vii
1.1.1 Khái niệm rủi ro và rủi ro tín dụng vii
1.1.1.1 Rủi ro: vii
1.1.1.2 Rủi ro tín dụng: vii
1.1.2 Phân loại rủi ro tín dụng vii
1.1.3 Các chỉ tiêu phản ánh rủi ro tín dụng vii
1.1.3.1 Nợ quá hạn và tỷ lệ nợ quá hạn trên tổng dư nợ vii
1.1.3.2 Nợ có vấn đề ( có khả năng trở thành nợ quá hạn) viii
1.1.3.3 Tình hình tài chính và phương án của người vay ( các yếu tố
của người vay), môi trường hoạt động của người vay viii
1.1.3.4 Đảm bảo tiền vay viii
1.1.3.5 Chấm điểm ( xếp hạng tín nhiệm) để phản ánh rủi ro viii
1.1.3.6 Tính đa dạng hóa trong tài sản của Ngân hàng viii
1.2 Quản lý rủi ro tín dụng của Ngân hàng thương mại viii
1.2.1. Quan niệm về quản lý rủi ro tín dụng viii
1.2.2. Mục tiêu của quản lý rủi ro tín dụng viii
1.2.3. Nội dung quản lý rủi ro tín dụng viii
1.2.4. Nguyên tắc Basel về quản lý rủi ro tín dụng ix
1.3 Chất lượng quản lý rủi ro tín dụng của các NHTM ix
1.3.1 Quan niệm về chất lượng quản lý rủi ro tín dụng ix

1.3.2 Các tiêu chí đo lường chất lượng quản lý rủi ro tín dụng ix
1.3.2.1 Các tiêu chí định tính ix
a. Mô hình Quản lý rủi ro tín dụng phù hợp ix
b. Hệ thống văn bản nội bộ liên quan đến Quản lý rủi ro tín dụng ix
c. Hệ thống báo cáo cảnh báo rủi ro tín dụng ix
1.3.2.2 Các tiêu chí định lượng ix
a. Mức giảm của rủi ro tín dụng ix
b. Mức tăng lợi nhuận từ hoạt động tín dụng ix
1.3.3 Nhân tố ảnh hưởng tới Chất lượng Quản lý rủi ro tín dụng ix
1.3.3.2 Nhân tố chủ quan ix
a. Chiến lược phát triển và mục tiêu của hệ thống ix
b. Quan điểm về Quản lý rủi ro, nhận thức và chủ trương của Lãnh đạo về Quản
lý rủi ro ix
c. Năng lực, kinh nghiệm đội ngũ cán bộ x
d. Sự phát triển của hệ thống thông tin của NHTM x
1.3.3.1 Nhân tố khách quan x
a. Môi trường kinh tế xã hội x
b. Các chính sách của nhà nước x
c. Sự cạnh tranh trong môi trường ngành x
d. Sự phát triển của công nghệ thông tin và hệ thống thông tin Quốc gia x
1.4. Kinh nghiệm Quản lý rủi ro tín dụng của một số nước trên thế giới x
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN
DỤNG TẠI VIETINBANK LÁNG – HÒA LẠC x
2.1. Khái quát hoạt động của Vietinbank Láng – Hòa Lạc x
2.1.1. Sơ lược quá trình hình thành và phát triển của Vietinbank Láng –
Hòa Lạc x
2.1.2. Cơ cấu tổ chức của Vietinbank Láng – Hòa Lạc x
2.1.3. Kết quả hoạt động kinh doanh của Vietinbank Láng – Hòa Lạc x
2.2 Thực trạng Chất lượng Quản lý rủi ro tín dụng tại Vietinbank Láng – Hòa
Lạc x

2.2.1 Tình hình dư nợ tại Vietinbank Láng – Hòa Lạc x
2.2.1.1 Cơ cấu tín dụng theo kỳ hạn x
2.2.1.2 Cơ cấu tín dụng theo loại tiền x
2.2.1.3 Cơ cấu tín dụng theo Thành phần kinh tế x
2.2.1.4 Cơ cấu tín dụng theo Quy mô khách hàng xi
2.2.1.5 Cơ cấu tín dụng theo loại tài sản bảo đảm xi
2.2.1.6 Chất lượng dư nợ xi
2.2.1.7 Lợi nhuận từ hoạt động tín dụng xi
2.2.2 Mô hình Quản lý rủi ro tín dụng tại Vietinbank Láng – Hòa Lạc. xi
2.2.3Các nội dung Quản lý rủi ro tại Vietinbank Láng – Hòa Lạc xii
2.2.3.1 Nhận diện rủi ro xii
2.2.3.2 Đo lường rủi ro xii
2.2.3.3 Kiểm soát và tài trợ rủi ro tín dụng xii
2.2.3.4 Theo dõi, đánh giá và điều chỉnh xii
2.4 Đánh giá chất lượng Quản lý rủi ro tín dụng tại Vietinbank Láng – Hòa
Lạc xii
2.4.1. Những kết quả đạt được xii
2.4.1.1 Triển khai mô hình quản lý rủi ro phù hợp với tiêu chuẩn Quốc
tế xii
2.4.1.2 Hệ thống Quy trình, quy định bao quát hoạt động Quản lý rủi
ro xii
2.4.1.3 Xây dựng văn hóa doanh nghiệp xiii
2.4.2. Hạn chế xiii
2.4.2.1 Rủi ro tăng lên xiii
2.4.2.2 Công tác xử lý nợ có vấn đề kém hiệu quả xiii
2.3.2.3 Chưa lượng hóa được chi phí cho Quản lý rủi ro tín dụng.xiii
2.3.2.4 Danh mục tín dụng chưa hợp lý xiii
2.3.3. Nguyên nhân xiii
2.3.3.1 Nguyên nhân chủ quan xiii
a. Nhận thức về Quản lý rủi ro tín dụng chưa đầy đủ xiii

b. Chưa thiết lập Quy trình quản lý rủi ro rõ ràng xiii
c. Chưa thực hiện nghiêm túc yêu cầu chuyển đổi của hệ thống và các quy định
của Vietinbank xiii
d. Nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu của Quản lý rủi ro tín dụng xiii
e. Sự phát triển của hệ thống thông tin của Chi nhánh xiii
2.3.3.2 Nguyên nhân khách quan xiii
a. Môi trường kinh tế xã hội xiii
b. Các chính sách của nhà nước xiii
c. Sự cạnh tranh trong môi trường ngành xiii
d. Sự phát triển của thông tin và hệ thống thông tin Quốc gia xiii
e. Công tác giao kế hoạch của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam xiii
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ RỦI
RO TÍN DỤNG TẠI VIETINBANK LÁNG – HÒA LẠC xiv
3.1 Định hướng hoạt động Vietinbank Láng – Hòa Lạc xiv
3.1.1. Định hướng chung xiv
3.1.2. Định hướng hoạt động tín dụng và quản lý rủi ro tín dụng xiv
3.2. Giải pháp nâng cao chất lượng Quản lý rủi ro tín dụng tại Vietinbank
Láng – Hòa Lạc xiv
3.2.1. Nâng cao nhận thức về Quản lý rủi ro tín dụng xiv
3.2.2 Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và mô hình quản lý rủi ro tín dụng xiv
3.2.3. Nghiêm túc tuân thủ đúng quy trình, quy chế tín dụng nhằm nâng
cao chất lượng quản lý rủi ro tín dụng xiv
3.2.4 Xây dựng các giới hạn an toàn trong hoạt động tín dụng xiv
3.2.5 Tăng cường công tác Kiểm tra trước, trong và sau khi cấp tín dụng
xiv
3.2.6. Nâng cao trình độ nguồn nhân lực xiv
3.2.7. Nâng cấp hệ thống thông tin minh bạch chính xác xiv
3.2.8. Đa dạng hóa sản phẩm, đối tượng khách hàng để phân tán rủi ro
xiv
3.3 Kiến nghị xiv

3.3.1. Kiến nghị với chính phủ và các bộ ngành liên quan xiv
3.3.2. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà Nước xiv
3.3.3. Kiến nghị với Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam xv
KẾT LUẬN xv
  16
  16
CHƯƠNG 1. CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ RỦI RO 1
TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1
1.1. Tổng quan về rủi to tín dụng 1
1.1.1 Khái niệm rủi ro và rủi ro tín dụng 1
1.1.1.1 Rủi ro 1
1.1.1.2 Rủi ro tín dụng 1
1.1.2 Phân loại rủi ro tín dụng 3
1.1.3 Các chỉ tiêu phản ánh rủi ro tín dụng 5
1.1.3.1 Nợ quá hạn và tỷ lệ nợ quá hạn trên tổng dư nợ 5
1.1.3.2 Nợ có vấn đề ( có khả năng trở thành nợ quá hạn) 5
1.1.3.3 Tình hình tài chính và phương án của người vay ( các yếu tố
của người vay), môi trường hoạt động của người vay 6
1.1.3.4 Đảm bảo tiền vay 6
1.1.3.5 Chấm điểm ( xếp hạng tín nhiệm) để phản ánh rủi ro 6
1.1.3.6 Tính đa dạng hóa trong tài sản của Ngân hàng 6
1.2 Quản lý rủi ro tín dụng của Ngân hàng thương mại 7
1.2.1. Quan niệm về quản lý rủi ro tín dụng 7
1.2.2. Mục tiêu của quản lý rủi ro tín dụng 7
1.2.3. Nội dung quản lý rủi ro tín dụng 8
1.2.3.1 Nhận diện rủi ro tín dụng 8
a.Nhận diện rủi ro tín dụng từ các nhân tố bên ngoài: 9
b.Nhận diện rủi ro từ nhân tố khách hàng 10
c. Nhận diện rủi ro từ các nhân tố bên trong ngân hàng 11
1.2.3.2 Đo lường rủi ro 13

1.2.3.3 Kiểm soát và tài trợ rủi ro 15
1.2.3.4 Theo dõi, đánh giá và điều chỉnh 17
1.2.4. Nguyên tắc Basel về quản lý rủi ro tín dụng 17
1.3 Chất lượng quản lý rủi ro tín dụng của các NHTM 20
1.3.1 Quan niệm về chất lượng quản lý rủi ro tín dụng 20
1.3.2 Các tiêu chí đo lường chất lượng quản lý rủi ro tín dụng 21
1.3.2.1 Các tiêu chí định tính 21
a. Mô hình quản lý rủi ro tín dụng phù hợp 21
b. Hệ thống văn bản nội bộ liên quan đến quản lý rủi ro tín dụng 21
1.3.2.2 Các tiêu chí định lượng 22
a. Mức giảm của rủi ro tín dụng: 22
b. Mức tăng lợi nhuận từ hoạt động tín dụng 22
1.3.3 Nhân tố ảnh hưởng tới Chất lượng Quản lý rủi ro tín dụng 23
1.3.3.2 Nhân tố chủ quan 23
a. Chiến lược phát triển và mục tiêu của hệ thống 23
b. Quan điểm về quản lý rủi ro, nhận thức và chủ trương của lãnh đạo về quản lý
rủi ro 23
c. Năng lực, kinh nghiệm đội ngũ cán bộ 23
c.Sự phát triển của hệ thống thông tin của NHTM 24
Phần trên ta đã phân tích sự ảnh hưởng của sự phát triển hệ thống thông tin của
riêng từng hệ thống. Hiện nay, kinh tế nước ta đang trên đà hội nhập, quy mô của
nền kinh tế liên tục tăng lên. Quy mô của các ngân hàng thương mại vì vậy cũng
tăng lên nhanh chóng để đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế. Khoảng 20 năm trước,
máy tính còn đắt đỏ và xa lại với Việt Nam, người ta có thể quản lý và làm mọi
việc trên giấy, máy tính tay. Với sự phát triển của kinh tế thì máy tính, hệ thống
thông tin ngân hàng là tất yếu không thể thiếu. Với hệ thống thông tin nội bộ tốt
hơn, việc ứng dụng công nghệ tốt hơn để phân tích, đánh giá khách hàng đưa ra
các thông tin cuối cho nhà quản trị, lãnh đạo hoặc cán bộ tác nghiệp để đưa ra
nhận định. Hệ thống thông tin ngân hàng còn là hệ thống thông tin cảnh bảo tín
dụng, hệ thống trao đổi về các ngành nghề lĩnh vực, khách hàng. Với sự tích lũy

thông tin sẽ đưa ra được một cái nhìn toàn cảnh về hoạt động của hệ thống cho
đến từng khách hàng 24
1.3.3.1 Nhân tố khách quan 24
a. Môi trường kinh tế xã hội 24
b. Các chính sách của nhà nước 25
c. Sự cạnh tranh trong môi trường ngành 25
d. Sự phát triển của công nghệ thông tin và hệ thống thông tin Quốc gia 26
1.4. Kinh nghiệm quản lý rủi ro tín dụng của một số nước trên thế giới 26
1.4.1. Quản lý rủi ro tín dụng của một số nước trên thế giới 26
1.4.1.1 Kinh nghiệm của Trung Quốc 26
1.4.1.2 Kinh nghiệm của Nhật Bản 27
1.4.1.3 Kinh nghiệm của Mỹ 28
1.4.2. Bài học kinh nghiệm về nâng cao chất lượng quản lý rủi ro tín
dụng cho các ngân hàng thương mại Việt Nam 29
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN
DỤNG TẠI VIETINBANK LÁNG – HÒA LẠC 30
2.1. Khái quát hoạt động của Vietinbank Láng – Hòa Lạc 30
2.1.1. Sơ lược quá trình hình thành và phát triển của Vietinbank Láng –
Hòa Lạc 30
2.1.2. Cơ cấu tổ chức của Vietinbank Láng – Hòa Lạc 31
2.1.3. Kết quả hoạt động kinh doanh của Vietinbank Láng – Hòa Lạc. 32
2.1.3.1 Hoạt động vay và đầu tư: 33
2.1.3.2 Huy động vốn 34
Bảng 2.2 Chỉ tiêu về huy động vốn Vietinbank Láng – Hòa Lạc 2010 –
30/9/2013 35
Bảng 2.2 Chỉ tiêu về huy động vốn Vietinbank Láng – Hòa Lạc 2010 –
30/9/2013 35
2.1.3.3 Hoạt động Tài trợ thương mại và kinh doanh ngoại tệ 36
2.2 Thực trạng Chất lượng Quản lý rủi ro tín dụng tại Vietinbank Láng – Hòa
Lạc 37

2.2.1 Tình hình dư nợ tại Vietinbank Láng – Hòa Lạc 37
2.2.1.1 Cơ cấu tín dụng theo kỳ hạn 37
2.2.1.2 Cơ cấu tín dụng theo loại tiền 39
2.2.1.3 Cơ cấu tín dụng theo Thành phần kinh tế 39
2.2.1.4 Cơ cấu tín dụng theo quy mô khách hàng 40
2.2.1.5 Cơ cấu tín dụng theo loại tài sản bảo đảm 41
2.2.1.6 Chất lượng dư nợ 42
2.2.1.7 Lợi nhuận từ hoạt động tín dụng 47
2.2.2 Mô hình Quản lý rủi ro tín dụng tại Vietinbank Láng – Hòa Lạc.47
2.2.3 Các nội dung quản lý rủi ro tại Vietinbank Láng – Hòa Lạc 50
2.2.3.1 Nhận diện rủi ro 50
2.2.3.2 Đo lường rủi ro 51
2.2.3.3 Kiểm soát và tài trợ rủi ro tín dụng 52
2.2.3.4 Theo dõi, đánh giá và điều chỉnh 53
2.3 Đánh giá chất lượng quản lý rủi ro tín dụng tại Vietinbank Láng – Hòa Lạc
54
2.3.1. Những kết quả đạt được 54
2.3.1.1 Triển khai mô hình quản lý rủi ro phù hợp với tiêu chuẩn quốc
tế 54
2.3.1.2 Hệ thống quy trình, quy định bao quát hoạt động quản lý rủi
ro 55
2.3.1.3 Xây dựng văn hóa doanh nghiệp 56
2.3.2. Hạn chế 56
2.3.2.1 Mức độ tăng của rủi to tín dụng 56
2.3.2.2 Công tác xử lý nợ có vấn đề có kết quả thấp 57
2.3.2.3 Mức giảm của lợi nhuận từ hoạt động tín dụng 57
2.3.2.4 Danh mục tín dụng chưa hợp lý 57
2.3.3. Nguyên nhân 58
2.3.3.1 Nguyên nhân chủ quan 58
a. Nhận thức về quản lý rủi ro tín dụng chưa đầy đủ 58

b. Chưa thiết lập Quy trình quản lý rủi ro rõ ràng 58
c. Chưa thực hiện nghiêm túc yêu cầu chuyển đổi của hệ thống và các quy định
của Vietinbank 59
d. Nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu của quản lý rủi ro tín dụng 60
e. Sự phát triển của hệ thống thông tin của chi nhánh 61
Chi nhánh hiện cũng chưa thiết lập được hệ thống cảnh báo rủi ro
sớm. Tuy Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam đã hỗ trợ cũng
cấp rất nhiều công cụ để quản lý như các báo cáo đa chiều, các cảnh
báo cấp ngành, tuy nhiên Chi nhánh chưa phát triển được để quản lý
đối với các ngành nghề, lĩnh vực phát triển riêng tại chi nhánh 61
2.3.3.2 Nguyên nhân khách quan 61
a. Môi trường kinh tế xã hội 61
b. Các chính sách của nhà nước 62
c. Sự cạnh tranh trong môi trường ngành 62
d. Sự phát triển của thông tin và hệ thống thông tin Quốc gia 63
e. Công tác giao kế hoạch của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam 64
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ RỦI
RO TÍN DỤNG TẠI VIETINBANK LÁNG – HÒA LẠC 66
3.1 Định hướng hoạt động Vietinbank Láng – Hòa Lạc 66
3.1.1. Định hướng chung 66
3.1.2. Định hướng hoạt động tín dụng và quản lý rủi ro tín dụng 70
3.2. Giải pháp nâng cao chất lượng quản lý rủi ro tín dụng tại Vietinbank Láng
– Hòa Lạc 71
3.2.1. Nâng cao nhận thức về quản lý rủi ro tín dụng 71
3.2.2 Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và mô hình quản lý rủi ro tín dụng 72
3.2.3. Nghiêm túc tuân thủ đúng quy trình, quy chế tín dụng nhằm nâng
cao chất lượng quản lý rủi ro tín dụng 72
3.2.4 Xây dựng các giới hạn an toàn trong hoạt động tín dụng 73
3.2.5 Tăng cường công tác Kiểm tra trước, trong và sau khi cấp tín dụng
74

3.2.6. Nâng cao trình độ nguồn nhân lực 75
3.2.7. Nâng cấp hệ thống thông tin minh bạch chính xác 77
3.2.8. Đa dạng hóa sản phẩm, đối tượng khách hàng để phân tán rủi ro
78
3.3 Kiến nghị 79
3.3.1. Kiến nghị với chính phủ và các bộ ngành liên quan 79
3.3.2. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà Nước 81
- Ngân hàng Nhà nước cần nâng cao hơn nữa chất lượng thông tin tín
dụng tại trung tâm thông tin tín dụng CIC của Ngân hàng
Nhà nước nhằm đáp ứng nhu cầu thông tin cập nhật, chính
xác về khách hàng. Cần có những biện pháp tuyên truyền
thích hợp để các ngân hàng thương mại nhận thức rõ quyền
lợi và nghĩa vụ trong việc cung cấp và sử dụng thông tin tín
dụng 81
3.3.3. Kiến nghị với Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam 81
KẾT LUẬN 83
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

 

NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ RỦI RO
TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG
VIỆT NAM CHI NHÁNH LÁNG – HÒA LẠC
Chuyên ngành : Kinh tế Tài chính – Ngân hàng
HÀ NỘI - 2014
PHẦN MỞ ĐẦU
I. Vấn đề nghiên cứu
Một nền kinh tế hội nhập cao hơn là cơ hội cũng như thử thách lớn, sự hội
nhập đưa lại nhiều cơ hội kinh doanh, thu hút nguồn đầu tư cũng như việc xuất nhập

khẩu thuận lợi. Tuy nhiên, việc hội nhập cũng đồng nghĩa với việc chịu sự tác động
trực tiếp và toàn diện hơn của Kinh tế thế giới. Nếu như năm 1998, Cuộc khủng
hoảng kinh tế Châu Á có ảnh hưởng không nặng nền tới kinh tế Việt Nam thì cho
đến hiện nay các cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới cũng như Châu Á ảnh hưởng
trực tiếp và nặng nề tới nền kinh tế đang phát triển của Việt Nam. Ngân hàng là 1
định chế tài chính trung gian lớn, có chức năng dẫn vốn trong nền kinh tế, chính vì
vậy Ngân hàng cũng chịu tác động lớn, trực tiếp từ khủng hoảng kinh tế. Việc lĩnh
vực kinh doanh bất động sản đóng băng, kéo theo ngành xây dựng, sản xuất công
nghiệp phục vụ xây dựng, thương mại các mặt hàng phục vụ xây dựng hết sức khó
khăn, các khách hàng không trả được nợ và tỷ lệ nợ quá hạn, nợ xấu tăng cao là vấn
đề hết sức nan giản hiện nay.
Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam Chi nhánh Láng – Hòa Lạc
( Vietinbank Láng – Hòa Lạc) là một trong 151 Chi nhánh của Ngân hàng TMCP
Công thương Việt Nam. Được thành lập dựa trên Phòng Giao dịch trên địa bàn
Xuân Mai, Chi nhánh là một trong những Chi nhánh trẻ nhất trên địa bàn Hà Nội.
Sau gần 7 năm đi vào hoạt động, Chi nhánh đã phát triển lên tới quy mô tương
đương với các Chi nhánh Hà Tây ( Chi nhánh tỉnh Hà Tây trước kia) và nhỉnh hơn
so với các Chi nhánh cũng được thành lập cùng thời điểm trên địa bàn Hà Tây cũ
( Chi nhánh Quang Trung, Chi nhánh Sông Nhuệ). Đến 31/12/2012 dư nợ Chi
nhánh đạt gần 2.400 tỷ đồng, nguồn vốn đạt 1.200 tỷ đồng, mức thu dịch vụ 10 tỷ
đồng.
Năm 2011, nền kinh tế Việt Nam bắt đầu có dấu hiệu đi xuống cùng với khủng
hoảng kinh tế chung của thế giới, lạm phát cao, tiền VNĐ liên tục rớt giá, giá vàng,
giá nguyên liệu tăng cao, thị trường chứng khoán sụt giảm, bất động sản đóng băng
kéo theo các ngành kinh tế khác như công nghiệp nặng, kinh doanh vật liệu xây
dựng… Các doanh nghiệp phá sản, đình trệ sản xuất, lượng vốn đọng trong các
công trình và các dự án đang dang dở là gánh nặng lớn cho doanh nghiệp. Sức khỏe
của Doanh nghiệp cũng là sức khỏe của Ngân hàng. Chỉ trong 2 năm 2011, 2012,
Chi nhánh Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Láng – Hòa Lạc
đã nỗ lực cùng doanh nghiệp vượt qua khó khăn, nhưng các con số về tình trạng nợ

quá hạn, nợ xấu, nợ được cơ cấu vẫn là các con số đáng báo động: nợ nhóm 2, nợ
xấu xấp xỉ 4%; nợ nhóm 1 tiềm ẩn rủi ro lên tới 20% tổng dư nợ kéo theo lợi nhuận
sụt giảm, tỷ lệ tăng trưởng dư nợ âm. Làm thế nào để vẫn tiếp tục phát triển được
khách hàng và đảm bảo an toàn cho hoạt động kinh doanh trong giai đoạn hiện nay
là bài toán khó không chỉ ở góc độ Chi nhánh mà còn ở góc độ hệ thống và nền kinh
tế. Chính vì vậy, việc đưa ra những giải pháp nhằm tăng cường, nâng cao chất
lượng hoạt động quản lý rủi ro tín dụng nhằm tiếp tục phát triển tín dụng 1 cách an
toàn hiệu quả là một vấn đề hết sức cấp thiết nhằm củng cố tình hình kinh doanh
một cách vững chắc trong giai đoạn khó khăn, tiếp tục duy trì các khách hàng tốt và
tìm kiếm, chọn lọc các khách hàng tốt trong giai đoạn lòng tin sụt giảm.
II. Mục tiêu nghiên cứu
1. Mục tiêu tổng quát:
Tìm ra các giải pháp phù hợp nhằm nâng cao chất lượng quản lý rủi ro tín
dụng tại Vietinbank Láng – Hòa Lạc.
2. Câu hỏi nghiên cứu:
- Hiện nay chất lượng quản lý rủi ro tín dụng tại Vietinbank Láng – Hòa Lạc
như thế nào?
- Những nhân tố nào ảnh hưởng đến Chất lượng Quản lý rủi ro tín dụng tại
Vietinbank Láng – Hòa Lạc?
- Làm thế nào để nâng cao chất lượng Quản lý rủi ro tín dụng tại Vietinbank
Láng – Hòa Lạc.
III. Phương pháp nghiên cứu
1. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu:
- Đối tượng nghiên cứu: Chất lượng Quản lý rủi ro tín dụng tại Chi nhánh
v
Láng – Hòa Lạc;
- Phạm vi nghiên cứu: Vietinbank Láng – Hòa Lạc giai đoạn 2010 -9/2013.
2. Cách thức thực hiện:
a. Khung lý thuyết.
- Nghiên cứu về rủi ro tín dụng, Quản lý rủi ro tín dụng, và quan điểm về Chất

lượng Quản lý rủi ro tín dụng, các tiêu chí đánh giá chất lượng Quản lý rủi ro tín
dụng;
- Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng tới Chất lượng Quản lý rủi ro tín dụng;
b. Tài liệu, dữ liệu thu thập
- Tài liệu nội bộ:
+ Quy chế tổ chức và hoạt động Chi nhánh, phòng giao dịch trong hệ thống
NHCT;
+ Các Quy trình, quy chế nội bộ về lĩnh vực tín dụng, các thông tin về mô hình
tín dụng đang thực hiện.
+ Các thông tin về nhân sự, về việc phân công công việc.
- Tài liệu bên ngoài:
+ Nội dung lý luận về Rủi ro tín dụng và Quản lý rủi ro tín dụng, chất lượng
Quản lý rủi ro tín dụng.
+ Các mô hình rủi ro tín dụng hiện nay, và mô hình quản lý rủi ro tín dụng
Vietinbank đang áp dụng, ý kiến và bình luận.
c. Các phương pháp thu thập dữ liệu cụ thể:
- Nguồn dữ liệu thứ cấp: tổng hợp thông tin từ các văn bản pháp luật của Nhà
nước, chính phủ, của Ngân hàng nhà nước thông qua các cổng thông tin điện tử.
Các bài báo của các tạp chí có uy tín. Các thông tin trong nội bộ Vietibank thông
qua Phòng Khách hàng Vietinbank Láng – Hòa Lạc.
- Nguồn dữ liệu sơ cấp: Phỏng vấn các Cán bộ, lãnh đạo mảng tín dụng tại Chi
nhánh về việc thực hiện Quy trình Quản lý rủi ro tín dụng và các bất cập theo ý kiến
về các nội dung Quản lý rủi ro tại Vietinbank Láng – Hòa Lạc hiện nay.
vi
3. Kết cấu luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và các mục lục, bảng biểu có liên quan, tài liệu
tham khảo, luận văn có 3 chương chính như sau:
Chương 1: Cơ sở lý thuyết về chất lượng Quản lý rủi ro tín dụng của các Ngân
hàng thương mại.
Chương 2: Thực trạng chất lượng Quản lý rủi ro tín dụng VietinBank Láng -

Hòa Lạc
Chương 3: Một số giải pháp nâng cao chất lượng Quản lý rủi ro tín dụng tại
Vietinbank Láng - Hòa Lạc
CHƯƠNG 1. CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG
CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
1.1. Tổng quan về rủi to tín dụng.
1.1.1 Khái niệm rủi ro và rủi ro tín dụng
1.1.1.1 Rủi ro:
Trong lĩnh vực Ngân hàng, rủi ro được định nghĩa là: “Rủi ro là những biến cố
không mong đợi khi xảy ra dẫn đến tổn thất về tài sản của ngân hàng, giảm sút lợi
nhuận thực tế so với dự kiến hoặc phải bỏ ra thêm một khoản chi phí để có thể hoàn
thành được một nghiệp vụ tài chính nhất định”.
1.1.1.2 Rủi ro tín dụng:
Rủi ro tín dụng khi người vay sai hẹn trong thực hiện nghĩa vụ trả nợ theo hợp
đồng bao gồm gốc và/hoặc lãi. Sự sai hẹn có thể là trễ hạn hoặc không thanh toán.
1.1.2 Phân loại rủi ro tín dụng
Căn cứ nguyên nhân phát sinh: Rủi ro giao dịch và rủi ro danh mục.
Theo tính khách quan, chủ quan của nguyên nhân gây ra rủi ro thì rủi ro tín
dụng được phân ra thành rủi ro khách quan và rủi ro chủ quan
1.1.3 Các chỉ tiêu phản ánh rủi ro tín dụng
1.1.3.1 Nợ quá hạn và tỷ lệ nợ quá hạn trên tổng dư nợ
vii
1.1.3.2 Nợ có vấn đề ( có khả năng trở thành nợ quá hạn)
1.1.3.3 Tình hình tài chính và phương án của người vay ( các yếu tố của
người vay), môi trường hoạt động của người vay.
1.1.3.4 Đảm bảo tiền vay
1.1.3.5 Chấm điểm ( xếp hạng tín nhiệm) để phản ánh rủi ro.
1.1.3.6 Tính đa dạng hóa trong tài sản của Ngân hàng.
1.2 Quản lý rủi ro tín dụng của Ngân hàng thương mại
1.2.1. Quan niệm về quản lý rủi ro tín dụng.

Quản lý rủi ro tín dụng là việc xác định một mức rủi ro có thể chấp nhận được,
trên cơ sở đó đưa ra các biện pháp đảm bảo rủi ro của ngân hàng không vượt quá
mức xác định trước đó. Do đó, Quản lý rủi ro tín dụng là quá trình đo lường, đánh
giá rủi ro tín dụng trong quá trình vay; theo dõi, giám sát, phát hiện và xử lý kịp
thời để đảm bảo quyền lợi của Ngân hàng nếu có bất kỳ một sự thay đổi nào cho
đến khi khoản vay được hoàn trả. Chính sách quản lý rủi ro tín dụng có tính chất
phòng ngừa, ngăn ngừa và làm giảm nững tổn thất trong hoạt động tín dụng của
Ngân hàng, đảm bảo các khoản cho vay được hoàn trả đầy đủ, đúng hạn.
1.2.2. Mục tiêu của quản lý rủi ro tín dụng.
1.2.3. Nội dung quản lý rủi ro tín dụng.
Quản lý rủi ro có thể được xem như là một chu kỳ gồm 4 giai đoạn sau:
Sơ đồ 1.1 Quy trình Quản lý rủi ro tín dụng
(Nguồn: Nguyễn Văn Tiến (1999), Giáo trình Quản trị rủi ro trong kinh doanh
ngân hàng, Nxb Thống kê, Hà Nội)
viii
Nhận diện
rủi ro tín dụng
Đo lường rủi ro
Theo dõi, đánh giá
và điều chỉnh
Kiểm soát và tại trợ
rủi ro
1.2.4. Nguyên tắc Basel về quản lý rủi ro tín dụng
1.3 Chất lượng quản lý rủi ro tín dụng của các NHTM
1.3.1 Quan niệm về chất lượng quản lý rủi ro tín dụng
Khi xây dựng quy trình Quản lý rủi ro tín dụng, Nhà Quản trị có mục tiêu lớn
nhất là giảm thiểu rủi ro tín dụng, để hoạt động tín dụng mang lại lợi nhuận cao hơn
với chi phí thấp nhất có thể. Từ đó, ta có thể hiểu về chất lượng quản lý rủi ro tín
dụng là: chất lượng quản lý rủi ro tín dụng là chỉ tiêu tổng hợp phản ánh thông qua
hệ thống các phương pháp, công cụ, nội dung quản lý rủi ro được chủ thể quản lý

đưa ra có căn cứ khoa học phù hợp với thực tiễn với chi phí quản lý rủi ro thấp nhất
nhằm giảm thiểu rủi ro góp phần nâng cao hiệu quả tín dụng của hệ thống.
1.3.2 Các tiêu chí đo lường chất lượng quản lý rủi ro tín dụng
1.3.2.1 Các tiêu chí định tính
a. Mô hình Quản lý rủi ro tín dụng phù hợp.
b. Hệ thống văn bản nội bộ liên quan đến Quản lý rủi ro tín dụng.
c. Hệ thống báo cáo cảnh báo rủi ro tín dụng.
1.3.2.2 Các tiêu chí định lượng
a. Mức giảm của rủi ro tín dụng.
•Mức giảm tỷ lệ % nợ quá hạn/tổng dư nợ:
Công thức tính = Tổng nợ quá hạn/tổng dư nợ x 100%
•Mức giảm các khoản xóa nợ ròng so với tổng dư nợ.
Công thức tính = tổng nợ xóa ròng/tổng dư nợ
•Mức giảm dự phòng tổn thất tín dụng trên tổng dư nợ cho vay
Công thức tính = Số dư dự phòng tổn thất tín dụng/tổng dư nợ
b. Mức tăng lợi nhuận từ hoạt động tín dụng.
1.3.3 Nhân tố ảnh hưởng tới Chất lượng Quản lý rủi ro tín dụng.
1.3.3.2 Nhân tố chủ quan
a. Chiến lược phát triển và mục tiêu của hệ thống.
b. Quan điểm về Quản lý rủi ro, nhận thức và chủ trương của Lãnh đạo về
ix