đề án các giải pháp nhằm phát triển nguồn nhân lực

MUC LUC

 
       
  
   !!" 
    
2.
   
!    " #
3.
   $ #
3.  %  #
%   &
4.
'     ()*
+  $    !*
+ ! ,  ,-
+ .        ) /0
1,     /0
2/

!! , 
/
0
2.
     /0
3.
   $,! ,    ,/
4.
3    $,  $ /

4 1     , ! ,   4/
1.
1   ! ! /
5 ! $   /
2.
   /+
1$ , !  /+
6,   0
 /  ! 0
,  70
1.1.
Co hoi cfi a nguoi lao dong 21
1.2 Tha
ch thiic doi voi lao dong Viet Nam 23
Chung ta da buoc sang thé k
j
21-Mot thé ky diioc du b:t o sé cé nhimg thay
diii

to l6n trén pham vi toan cau.Day ciing la thoi cc va th:ich thiic to l6n vdi
nhiéu

quiic gia, dan toe.Trong dé Viét Nam chiing ta ,miit dat nuiic dang ph:it
trién,cii ng

khong mm ngoai vong xoay chung ciia nhiin loai.Lam thé mo dé tranh
thu duoc

thin cc thuan loi, xéc dinh dung huiing, cé quyét tain va bd n linh vuot thu

th:ich dé

dna d:it nuiic ph:it trién nhanh.
   ", 8     ,     !& 9 
   $:    ,3, ,

,8
!      , !     , 


   ,  8 &    !&


)8     9 8 ,  , $,,  9 


 $ ,         9  ' , &

 
             


  ;1 8 ,        $

$,
!, ,

$,
PHAN I
CO SP LY

“
VE N
N
G
G
U
U
O
O
N
N
NHAN
LUC
VA HOI
NHS
KINH
TE
I. Nguon nhdn luc:
1.
Mot st khiii ni8m cc
bun:
Nguon lao dong:bao gore nhimg nguiri trong ddn va nhung nguiii that nghiép
nhung cii nhu c:in tim viéc lain.
Nguon nhan luc:la toan bo dun cu cé cc thé phiit trién binh thuong,Diin ski
trong do tuoi lao déng cé kh:i n:ing lao dong,Nhimg nguiii ngoai do tuoi lao dong
cii kha uang lao dung
Luc luong lao dung:la bit phan ctia nguiin lao dung ban grim nhung nguiii
trong do tuiii lao dong,dang lain viéc trong nén kinh té quiic dAn hién dang thaw
gia lao d6ng he:ic cé nhu cd u lao d6ng.
Nguon nh:in luc cé thé viii tu c:ich la mot nguén luc cho su ph:i t trién kinh té

xa hiii,la khii uang lao dung ciia xa hiii dune hiéu theo nghia hep hon,bao gum
nhiim dan en trong dii tuiii lao dung cé kha uang lao dung.
Nguon nhiin luc con dune hiéu viii tu c:ich la tilng hop c:i nhiin nhung con
nguoi cu thé thaw gia vao qu:i trinh lao diing,la tiing thé c:ic yéu tii vé thé chat va
tinh than dune huy déng van qu:i trinh lao déng.Viii tu c:ich my nguon nhiin luc
bao gore nhimg ngii6i bat dan buoc vao do tuiii lao dting tro lén cii thaw gia vao
nén san xuat xa hiii.
2.Phan loai ngutin nhan luc:
2.1 Curr cii vao nguiin g6c hinh thanh.
a) Ngufin nhan luc cé sdn trong dan sit: Bao gtim nhimg ngiiiii trong dfi turn lao
dong cé kh:i uang lao dong khong ké dén trang théi cii lain viec hay khong lain
viéc, kh:ii niém my emu dune goi la dan en hoat dung cé nghia la tat ca nhirng
nguiii cé kh:i n:ing lain viéc trong dun en tinh theo dé tuoi lao dong theo qui dinh.
4
Dir turn lao dung la gi6i han vé nhung diéu kién cc thé,tam ly,sinh IQ xa hiii ma
con nguoi thaw gia vao qu:i trinh lao d6ng.Guii han do turn lao dong duoc qui dinh
tuj' thuéc van dieu kién kinh té-xa hoi cua trang nuéc va trong trang thin ky.
4
Giiii han do tuili lao dong ban gore:
+Gi6i han duoi
:
qui dinh sit turn thanh nién buiic vao do tuiii lao dung. o
nuoc ta hién nay la dii 15 tuoi
+Ci6i han trén : qui dinh do turd vé huu ,o nitric ta hién nay la 55 tuiii diii
viii rim va 60 turn doi vmi nam.
Nguii n nhan luc co san trong dan en chiém rent ty lé tuong diii ton trong
dan sii,thuiing tit 50'7r hoac hon nira tuy theo dac d iém dan sit wa nhan luc
t irng nuoc.
Theo nhung Hi liéu nghién emu g:i n diiy cho th:i y sit nguiii trong do t uili
lao dung o c:ie nuoc kinh té chain ph:it trién chiém ty lé thap(khoang 55 to -57 to)

so viii c:ie nuéc céng nghiép ph:i t trién (kho:ing 64
'o
-66
9’r
).Chinh vi thé g:inh n:ing
vé ski nguoi khong lao dting o c:ic nuoc nghéo cang uang hon.
Nhung nguoi trong do turd tit 16-60 (diii viii nam) va 16-55 (diii viii nu) theo
qui dinh ciia VIbT NAM déu thuoc nguon nhan luc trong do turn lao dong.
Nguon nh;in luc thaw gia hoat dong kinh té (D;in so hoat dting kinh té):
Nguon nh;in luc
my
khong bao grim nhung nguiii trong do
tui
lao dung cé kh:i
uang hoat d6ng kinh té nhung thuc té khong thaw gia hoat dung kinh té (that
nghiép, cé kh:i uang lain viéc song khong muiin lain viéc, dang hpc tA p)
Nguon nhtin luc du trir: Guru nhimg ngumi trong do turn lao dung nhung
vi

nhung IQ do kh:ic nhan chua thaw gia hoat dong kinh té song khi cd n co thé
huy

déng dune.Sii nguiii my déng vai tro mét nguon vé nh:i n luc gore cé:
Nhimg nguiii lain ciing viéc niii tro trong gia dinh: Khi diéu kién kinh té ciia
xa hoi thuAn lot, néu b:i n than ho muiin thaw gia lao dting ngoai xa hoi ,ho cé thé
nhanh chéng roi bit ciing viéc noi tro dé lain cong viéc thich hop ngoai xti htii. Diiy
la nguon nhan luc d:ing ké va dai bit phan la phu nii,hang ngay vlin dam nhiém
nhung choc n:i ng duy tri,b:in vé,ph:i t trién gia dinh vé nhiéu in:i t,dé la nhung hoat
dong cii ich va cdn thiét.Cong viéc noi tr n gia dinh da dang,vat va dtii vmi phu rim o
céc nuiic chain ph;it trién(do chit yéu la lao d6ng chAn tay) d:in dén uang suat lao

dong thA p so vdi nhung cong viéc tuong tit dunc to chiic o qui mii l6n hon ,cé trang
bi ky thuat tiit hon,
  ,   !     ! , ,
$ $9 
 $4   ,   8,  $ , ! <, $ $  
,! $, 8$=1, ,


 !   ! 
 ($ $, $8, 8

,
 8! !  ,>
 ( $ $,,$8  ,   8

,
8! !, 
 (  $   $& $ , , !, ,
<$8$8$= ,!  !,%
!  $          $ 8
  >    $  , 6    $
!     $, ",
?
,,
  ,,8 $  8
,1$,,
!$  $   $ $ "  , <,,  ,
,=  !        $8  > 
 $ ,
 " 

$


"
 !! $$ 
$"9
$&"$!!$$&,
>  ,) ) 
  $&
"
) "  $ "),


< , 98$$&

  
!8   $   ,=
, $
/,
=5!$ $
7
Qui mo dan sit biéu thi kh:ii qu:i t tilng séi d:in trong mot viing, mot nuiic hay
ciia c:ie khu vuc khac nhan trén thé gioi.
Nhung thong tin vé qui mii d:in sit hét siic cdn thiét trong ph:in tich so s:i nh
v6i c:ic chi tiéu phét trién kinh té xa hiii nham ly gi:ii nguyén nhan tinh hinh va
hoach dinh chiéu lunc ph:it trién.
Qui mii dan sit phu thuiic vao biéu dung tu nhiéu (sinh va tit ) va di en thuan
tu
j
( nhap en va xuat cu )

T6c do tang dan sit la su chénh léch vé qui mii dan sit o thifl diém dau va thi4
diém cuoi ciia giai dean tinh b:i ng ph:in tr:inn so viii ddn sit o thifi diém d:in.
b) Co cau dan sit:
Theo tuoi: la su thé hién d:in sit theo trang
n:inn
tuoi hay nhém turn.

Theo giéi tinh
:
la su ph:in chia dAn sit thanh hai bo phAn nam va
rim.
3.2 C:ie chi tiéu phfin :inh chat luong:
Chat luong ngutin nhan luc la trang th:ii nh:it dinh ciia nguon nh;in luc thé
hién miii quan hé giiia c:ie yéu to c:in thanh nén b:in ch:it bén trong ciia nguén
nhtin luc.Ch;it luong ngutin nh;in luc khiing nhimg la chi tiéu phan ;inh trinh dti
ph:it trién kinh té ma ciin la chi tiéu phiin :inh trinh dii ph:it trién vé mat diii sung
xa hoi,bmi lé chat luong nguiin nhAn luc cao sé tao ra dong luc manh mé hon viii tu
c:ich khong chi la rent luc ciia su ph:it trién ma con thé hién mirc do viin minh cua
rent xa htii nhat dinh.
a) Chi tiéu tiéu quan dén site khoé:
Sire khoé la trang th:ii thorn in:ii vé thé chat ,tinh than va xa hoi chin khii ng
ph:ii don thu;in la khting cé bénh tat.Sirc khoé la tong hoa nhiéu yéu tti tao nén
giiia bén trong va bén ngoai,giiia thé chli t va tinh than.
-C:i nhlin: chiéu cao, cdn nding,
tui,
gun tinh. .
-Tap thé: thanh tich hoat d6ng thé than, ty lé antic bénh nghé nghiép.
-Quoc gia (tinh, viing): chiéu cao, elm n:ing tr ung binh, tuoi tho, ty Ié chét tré em

duéi 1tuoi, ty lé tré em suy dinh during

b) Chi tiéu tiéu quan dén trinh do v:in ho:i:( khong gan viii trinh do chuyén mon,
nghé)
Trinh do v:in he:i ciia nguiii lao dong la su hiéu biét ciia nguiii lao dong diii viii
nhimg kién thirc phii thong vé tu nhiéu va xa hiii.Trong chung muc nhat dinh trinh
do van he:i ciia dan ski biéu hiéu mat bang d:in tri ciia quiic gia dé.Trinh do van
ho:i duoc biéu hiéu thong qua c:ic quan hé ty Ie nhu:
-Khong biét chu.
-Biét chir nhung chua tiit nghiép tiéu hoc.
-Tiit nghiép tiéu hoc.
-Tiit nghiép trung hoc cc so.
-Tot nghiép pho théng trung hoc.
Trinh do van hoé ctia dan sit hay ctia nguiin nhan luc la m6t chi tiéu hét sire
quan trong ph:in :inh ch:i t luong nguon nhiin luc va t:ie dong manh mé tiii qu:i
trinh ph:it trién kinh té xa ho .Trinh do van ho:i cao tao kh:i uang tiép thu va van
dung m6t c:ich nhanh chéng nhung tiéu bo khoa hoc k) thuat van thuc tiéu.
c) Chi tiéu tiéu quan dén trinh dé chuyén mon k j' thuat:
Trinh dii chuyén miin la su hiéu biét, kha uang thuc hanh vé chuyén miin mo
do,né biéu hiéu trinh dii dune dao tao o c:ie truimg trung hoc chuyén nghiép, cao
dang, dai hoc va sau dai hoc, cé khé uang chi dao qu:in ly mot cong viec thuoc refit
chuyén mon nhat dinh.Do dé trinh do chuyén mon ciia nguon nhan luc dunc do
bang:
-Ty lé c:in bo trung c:ip.
-Ty lé edu bi cao dang ,dai hoc.
-Ty I( c:in bi trén dai hoc. .
Trong miii chuyén mon cé thé phan chia thanh nhung chuyén mon nho hon
nhu dai hoc :bao gore ky thu:it, kinh té, ngoai ngir. . .th:inn chi trong trang
chuyén

mon lai chia thanh nhimg chuyén mon nhé hon nira.
Trinh do ky thu:it ciia nguiii lao d6ng thuimg dung dé chi trinh do ciia nguoi

duoc dao tao o c:ic truong k
j
thuat,duoc trang bi kién thuc nhat dinh. Nhung k
j
uang thuc hanh vé cong vi(c nh:it dinh.Trinh dti k
j
thu tit duoc biéu hiéu thong
qua c:ic chi tiéu sau:
+khiing qua dao tao.
+céng nh:i n k) thu:it khong b:ing
+ciing nhan ky thuat cii bang (céc loai cap bac kh:ie nhau)
+Trung hoc chuyén nghiép
+Cao dang, dai hoc.
+Trén dai hoc.
Trinh do chuyén mon va ky thuat thuimg két hpp chat ché v6i nhau,thong qua
chi tiéu sit luong lao dung duoc dao tao va khong dune dao tae trong tiing tap thé
ngu iin nhan luc.
d)
Chi tiéu chi séi ph:it trién con nguiii HDI:
Tung hop phan :inh chat luong nguiin nhan luc, m6t trong nhimg chi tiéu moi
dune dna ra dé ph:in :inh
+Tuoi the binh quan.
+ Thu nhap binh qu:in GDP/nguiii.
Chi sit HDI khéng chi d:inh gi:i su ph:it trién con nguiii vé mat kinh té ma con
nhan manh dén chat luong cuoc s6ng, su ciing bang va tiéu bi xa hiii.
+Ty lé nguiii biét chir hoac sir mm di hoc binh quan.
Ngoai ra tuy thuoc van dac diém moi nuoc cii thé dung thém mot sit chi tiéu
kh:ic dé so s:inh.Ngoai 4 chi tiéu ph:in :inh ch:it luong nguon nh;in luc cé thé btl
xung va khai th:ie trén géc do nh
-Truyén thong ddn téc b:in vé til quéic.

-Truyén thiing vé van hoé van minh dan toe.
-Phong tuc tap qu:in ,ltii sung
Nhin chung chi tiéu my nhan manh dén
j
chi uang luc tinh th:in ciia nguiii lao
4. Vai trii ciia nguon nhan luc trong ph:i t trién kinh Ie-xa hiii:
Nguon nhtin luc la nguon luc con nguoi va la m6t trong nhimg nguon luc
quan trong nh:i t ciia su ph:it trién kinh té-xa hoi,vai tro dé b:i t nguén tir vai tro
, 
4.1.  $   ,
9
Bd t cii mot su ph:it trién mo ciing déu ph:ii cé mot déng luc thuc day. Ph:it
trién kinh té xn hoi dune dna trén nhiéu nguiin luc:nhan luc (nguiin luc con nguiii),
vat luc (nguiin luc vat chat:ciing en lao diing,diii tuong lao dong,tai nguyén thién
nhiéu ),tai luc (nguiin luc vé Hi chinh tiéu té) .Song chi co nguiin luc con nguiii
miii tao ra dung luc cho su ph:it trién,nhiing ngu iin luc kh:ie muiin phét huy duoc
I:ic dung chi cé thé thong qua nguiin luc con nguiii. S:in xuiit ngay cang ph:it
trién,phiin céng lao dong ngay cang chi tiét,hop I:ie ngay cang chat ché tao en héi
dé chuyén dan hoat dung ciia con nguiii cho in:iy moc thiét bi thuc hiéu(c:ie d6ng
cc phé t luc) lain thay déii tinh chat ciia lao dung tit lao dung thu ciing sang lao
dong cc khi va lao dong tri tué.Nhung ngay c:i trong diéu kién dat duoc nhimg tiéu
bi
khoa hoc
k)
thuti t hiéu dai nhu hiéu nay thi ciing khong thé I:ich riii nguiin luc
con nguiii bin lé:
-Chinh con nguiii tae ra in:iy méc thiét bi hiéu dai dé.Diéu dé thé hiéu antic do
hiéu biét va ché ngu thién nhiéu ciia con nguiii.
-Ngay c:i dtii viii in:i y méc thiét bi hiéu dai néu thién sir diéu khién,kiém tra
cua con nguiii thi chiing chi la v:it ch:i t.Chi cé I:ie dong ciia con nguiri miii ph:it

déng chiing va dna chiing van hoat déng.
Vi vay néu xem xét nguon luc la tong thé nhimg n:ing luc (cc n:ing va tri n:i ng)
cua con nguoi duoc huy d6ng vao qua trinh s:in xulit thi n:ing luc dé la n tii luc con
+!,:,
 , ,()     !! ,   8


 4 8 ) !,

$
,$,)

:
, ,,  , : ! 9 , )  , $  $

 $
 ,  )9, $ ! $, ,$    ,

$ 
  , $& ! !,   )8 $ 7   ,

 )
 9 9, ,  !, , 

! $
, $  4    ! $,  ,8    

$&$,
$,) $, 
/0

Nhu c:in con nguiii la vé ciing phong phii, da dang va thuimg xuyén I:ing lén.Né
bao gum nhu cau vat chat, nhu cau tinh than, vé sit luong va chii ng loai hang ho:i
ngay cang phong phii va da dang, diéu dii I:ie dung tin qué trinh phét trién kinh té
xa hiii.
4.3. Yéu tti con nguoi trong phiit trién kinh té xa hoi:
Con nguiii khiing chi la nine tiéu, dung luc ciia su ph:it trién, thé hiéu o antic do
ché ngu thién nhiéu, bat thién nhiéu phuc vu cho con nguiii ma erin tae ra nhirng
diéu kién dé hoan thién chinh bd n than con nguiii.
Lich sir ph:it trién cua loai nguiii da chfing minh rang tr:ii qua qu:i trinh lao
déng hang trién n:inn méi tro thanh con nguiii ngay nay va trong qu:i trinh dé moi
giai dean ph:it trién ciia con nguiii lai lain I:ing thém site manh ché ngu thién
nhién,tang thém dong Inc cho phét trién kinh té xa hiii.
Nhu vay dong luc, muc tiéu cua su ph;it trién va I:ic d6ng ciia su ph;i t trién tin
b:in than con nguiii ciing chinh mm trong chinh b:in than con nguiii.Diéu dé IQ
gi:ii tai sao con nguiii dune coi la yéu téi n:ing dong nhiit, quyét dinh nhat ciia su
ph:it trién.
II.TIEN TRINH HOI
NHS
KINH TE:
1.Kh:ii mean hiii nhap kinh té:
Héi nhiip kinh té la g:in két nén kinh té nuiic minh vmi nen kinh té khu vuc va
thé gun, thaw gia vao su phan cling lao dting quiic té, gia nhap céc to chiic kinh té
da phuong, chli p nhan tu:in thu nhung qui dinh chung duoc hinh thanh trong qu:i
trinh hop I:ie va d:in tranh giiia c:ie nuéc thanh vién ciia téi chiic :iy.
2. Nguyén tae ciia htii nhap kinh té:
Kh:ii niém thuong mai dune mo rong ra nhiéu,no khong chi bao gore thuong
mai hang he:i ma con lién quan dén c:ic loai hinh dich vu nhu ngan hang, tai
chinh, bao hiém, vién thong, v:in téi, du tich, tit v:in ,dau tu, ban quyén, sfi him tri
tué Néi refit c:ich hinh tuong thi thuong mai ngay nay khong chi bao gore phAn
cling (hang he:i) ma c:i phan mém (dich vu, b:i n quyén, Hi s:in tri tué,,,) Trong do

phlin mém ngay cang chiém vi tri quan trong hon, dting thoi xu huiing chung la
céc quiic gia déu phai mo ciia kinh doanh viii bén ngoai.
Theo xu huiing dy, c:ie nuéc déu ph:ii gi:inn thién trong nhiéu truiing hop them
chi xo:i bi hang
no
thué quan.Thi du trong khuiin khii AFTA céc nuoc thanh vién
cam két cat giii m thué quan xu iing mire 0-5 to theo mot lii trinh nhat
dinh.Trong khuon khii WTO c:ic nuoc cong nghiép ph:it trién ph:ii giém thué su:it
nhap kh:in

hang cong nghiép xuting ciin 3,4 to ciin vé
ning
s:in chi con 6'7‹.C:ic
nuoc dang

ph:it trién dune duy tri thué suat cao hon tuong mug o mire 12,3 va 10 to.
Giiim thiéu dan va di tin xoé bit hang
no
phi thué quan, dung thué suat thay
cho c:ie biéu phép hanh chinh phi thué quan,Chi dune phép
:i
p dung m6t
sir
biéu
ph:i p han ché dé b:in vé mtii truong, v( sinh, b:in sac viin ho:i, an ninh
.
Trong tinh
hinh hiéu nay khi chat x:inn chiém ty lé ngay cang cao trong sén pham viéc bao ho
bé n quyén, so him tri tué, nhan in:ic s:in ph:inn diioc qui dinh
rA

t chat ché.
Nha nuoc khiing dune bao cap cho doanh nghié p,riéng diii viii nding san thi duoc
phép bao c:ip o mot sit khiiu ho tro cho s:in xu:i t, mo cira cho c:ie doanh nghiép
nuéc ngoai van kinh doanh, dan tu,tao sdn choi binh dang cho doanh nghiép trong
va ngoai nuiic
C:ic nuoc dang ph:i t trién va c:ic nén kinh té chuyén doi tu cn ché ké hoach hoé
I:ip trung sang cc ché thi truong duoc huéng rent sit uu dai vé antic dii cam két va
thoi gian thuc hiéu.
3. Miit ski uu nhunc diém khi tiéu hanh hoi nhap kinh
té:
+ uu diém:
-Tu do ho:i thuong mai va thuc hiéu cai céch toan dién theo huiing thi truimg.
-Hang hoé xuA t nhiip kh:i n cé thé tiép cd n thi truimg ttit hon.
-Thu hut vtin dAu tu nuoc ngoai va c:ic lot ich kh:ic.
+Nhuoc diém:
-M:it kh:i n:ing kiém so:it va diéu tiét diii véi mot so nganh trong qu:i trinh hoi
nhap dan dén viéc chiém tinh sire manh thi truiing ciia c:ie ciing ty da quite gia lam
ton hai dén lot ich ciia kh:ich hang va nguiii lao d6ng.
-Th:it nghiép tang.
12
-:inh huiing dén rig:in s:ich: vai tro ciia thué quan nhu la mot nguon thu fun ciia
ngan s:ich sé mat di vi tri to lori ciia no va tao ra khé khan vé ngan s:ich cho chinh
phii.
4.Hiii nhd p kinh té con during tat yéu ciia dat nuoc:
Vé mat chit quan: Nho cling cuoc doi miii nén kinh té nuoc ta da ph:it trién
nhanh chéng, trang thiiI nén kinh té da thay diii m6t c:ich cc b:in.Néu nhu trong
nhimg mm 70-80 ctia thé ky truoc hau nhu c:ii gi ciing khan hiém thi ngay
nay

nén kinh té d a d:ip ring dune nhu edu thiét yéu ciia nh:in ddn va nén kinh

té.vé

nhiéu mat hang ty suat hang ho:i kh:i cao.Tinh hinh dii dat ra yéu ciiu cap
b:ich

ph:ii tiéu thu dune miii I:ii s:in xu:i t mo rong dune.néi mot c:ich kh:ie nhan
tti d:in

ra cé y nghia hét site quan trong, cé j' nghia quyét dinh.Mot in:it ph:ii r:i t
quan

I:inn viéc thuc d:iy tiéu thu trong nuéc vi tin hon 80 trién d:i n,mot thi truimg
khong

phéi la nho.Mat kh:ic do thu nhap ciia c:ic I:ing lép d:in cu ciin chua cao,
sirc mua

chua l6n diéu I:it yéu la ph:ii thuc dtiy xuti t khau ra thi truong bén
ngoai, o dan

vao mac dii kh:i uang tich luj cua nén kinh té nuoc ta ngay cang l6n,
trinh do khoa

hoc cong ngh( va qu:in
IQ
kinh té ngay cang duoc nding can song
trong qua trinh

ciing nghiép hoé hiéu dai he:i nuoc ta van edu tranh th ti viin dau
tu, ciing nghé va

ky uang qu:in ly tu bén ngoai,Diing thin cé day manh xuat khau
mdi cé ngoai té dé

nhli p in:iy méc thiét bi, nguyén viit tiéu ctin thiét.Chung ta chit
dong hoi nhap kinh

té khu vuc va thé gun vi loi ich cua chinh ban th;in nuoc ta.
Vé in:it kh:ich quan: Chung ta dang séing trong mot thé gun ma xu thé toan can
ho:i dang ph:it trién nhanh chéng, gia tang manh mé vé qui mii va pham vi giao
dich hang ho:i, dich vu xuyén qutic gia, dung von dtm tu lan to:i ra toan c:iu , ciing
nghé k
j
thuat truyén b:i nhanh chong va ring rai. Cuc dién
Ay
viia tao ra nhirng
kh:i n:ing miii dé mo
ruung
thi truimg,, thu hut von, ciing nghé, vira d:it ra nhung
th:ich thirc miii vé nguy cc tut hau ngay cang xa va su canh tranh rat gay gat.Nén
kinh té nuoc ta la m6t bit phan khiing I:ich riii ctia nén kinh té thé giiii nén khiing
thé khong tinh dén nhung xu thé ciia thé gun, tan dung nhimg cc hiii do chiing
dem lai dong thid ring phé viii nhung th:ich thuc do chii ng d:it ra
PHAN II
I. Thuc trang nguon nhan luc viet nam hien nay:
I.Qui mii va tire dii tang ngutin nh:in luc:
Biéu
1
DAN SO TRUNG BINH


! 1  !  1  
2001 78685,8 38684,2 40001,6 19469,3 59216,5
2002 79727,4 39197,4 40530,0 20022,1 59705,3
2003 80902,4 39755,4 41147,0 20869,5 60032,9
So bo 2004 82032,3 40317,9 41714,4 21591,2 60441,1
Nguon : Trung turn tu lieu thong ke-Tong cuc thong ke 9/2005
Biéu 2
TV LE TANG DAN SO
  @
! 1  !  1  
2001 1,35 1,36 1,35 3,72 0,60
2002 1,32 1,33 1,32 2,84 0,83
2003 1,47 1,42 1,52 4,23 0,55
So bo 2004 1,40 1,41 1,38 3,46 0,68
Nguon : Trung than tu lieu thong ke-Tong cuc thong ke 9/2005
Sii luong nhan luc la m6t dié u hiéu thuan loi cho qué trinh hoi nhap hiéu
nay.Chung ta dang co mot thi truong lao dong doi dao. http d:in c:ic nha dim tu
trong va ngoai nuéc.Tit n:i nn 1993 dén nay tong ty su:it sinh da gi:inn nhanh tit 3,8
con (n:inn 1989) xuéing cii n 2,67 con ( trong nhung n:inn 1992-1996) va con kho:ing
2,3 con (n:tin 1999) .Qui mé d:in séi o mite 69,9 trien nguiii ( n:inn 1993) lén 77,6
(mini 2002) .D:in so Viét Nam tinh dén n:inn 2004 la hon 82 trién nguiii. Ty lé I:ing
dan sit la 1,49r . Luc luong lao dong I:ing cao trong n:inn 2003 véi téing séi
42.128.343 nguiii (tang 1,8to so viii n:inn 2002 ) trong dé khu vuc nding thou
31.941.500 chiém 75,8 9c (I:ing 1,39c so viii n:inn 2002 ) . Tai thin diém 1/7/2004, lq’c
14
tiring lao dong (LLLD) ciia cii nué’c cii 43.255,3 nghin nguoi, tiing gin 2,7 to so véi
thid diém 1/7/2004; LLLD trong do tu fii lao dong co 40.805,3 nghin nguiii, chum
94,3 to, tang 2,4'7o so véi thin dure 1/7/2004. Dan siiYiét Nam thuoc loai dan sit
tré

co tiic dii tang truiing can.Hang mm cii khoang 1,5-1,7 triéu thanh nién buoc
vao

dii tu iii lao dung tae thanh diii ngii lao dung du bi hung hau bit xung tiéu tuc
vao

luc luong lao dong viin da d6ng d:to my.
Tém lai sit luong lao d6ng o Viét Nam kh;i roi no.Diiy la mot trong nhung
nhan téi thu:in lot néu chiing ta biét sir dung mét c:ich hop IQ, triét dé va cé hiéu
qu:i.Nguoc lai chiing ta khong gi:ii quyét tiit so luong lao déng doi dao my thi diiy
la nhan tii kim ham qu:i trinh ph:it trién kinh té dat nuoc.
Trong diéu kién kinh té ch:inn ph;it trién nhin chung nguon lao dong san cii
khting ph:ii la dong luc cho su phiit trién vi rlit hiém nhung nguoi lao dong va qu:in
lj' nganh nghé, dac biét la sit nguiii lao d6ng chua sir dung hét uang luc ciia minh.
Sii luong nguon lao déng phu thuoc van nhiéu yéu téi nhu: Trinh do ph:i t trién cua
gi:in due dao tao, trinh do xa hiii ho:i céc hoat dung dich vu va phuc vu diii sung,
antic va nguon thu nh:ip, gun tinh ,do turd. .
2.Chat luring nguiin nhan luc:
2.1. Trinh do hoc v:in va chuyén miin k
j
thuA t :
Nhin chung trinh do hoc van ciia Inc luong lao dting Viét Nam tuong diii cao
so viii c:ic nuoc trong khu vuc.Cé tmi 80
'o
luc luong lao d6ng kinh té thuong xuyén
trong c:i nuiic da téit nghiép tit b:ie tiéu hoc tro lén, sit nguiii chua biét chir chi cé
Bang
1
Cn edu luc luring lao d6ng phd n theo trinh dti hoc van
C:ic viing Chua Chuatiit Ttit Ttit nghiep Tiit nghiép

biét nghi(p nghi(p trung hoc phtl thting
chia tiéu hoc tiéu hoc en sit trung hoc
C:i nuoc 3,82 16,68 32,29 29,95 17,27
Trong dé nu 4.92 18.08 32.04 28.99 15.97
dung bang suing h6ng 0.71 6.37 20.69 48.74
23.46
dongbac 7.37 14.77 28.04 33.65 16.18
T:iybac 23.46 22.47 29.34 15.96 8.76
Bactrungbo 2.29 10.37 28.68 40.61 18.06
Duyén hai nam trung b‹ 2.97 18.9 39.74 24.02 14.38
T:iy nguyén 5.6 17.44 33.83 23.81 19.31
dung nam bi 1.98 15.61 37.48 21.64 22.41
dung bang suing ciiu lonJ 4.41 30.68 42.71 13.13 9.07
Nguon : Bit lao d6ng va thuong binh xa htii 2003
1, ,   ", , & ,  $       $&
 $  /0>

hoat
dong kinh té thi cé g:i n 4 nguiii da tiit nghiép tir b:ie phil thong trung hoc phéi
thong tro lén ,cao hon 3 I:in so
’ k
k
h
h
u
u
vuc nong thon.Trong khi dé IQ lé chua
biét
chit o khu vuc nong thén lai can hon 6 I:in so
’ khu vuc

thanh thi. Trong I:inn
  8 "  $     $


    , & #

$$

 $&  ",  A B# $

!
 "      ,  "$8  $    $

,

$  $"  8  ",  

,! 
/CB8  $  ,     ,!    

<#=
    $&  , $   , ,

,
   ),$  

 $
  !

1 $,, ,

ty lé nam giiii déu cao hon so ver
 C,,, ,

Luc luong lao dung cé trinh do chuyén mon ky thuat tiép tuc gia tang cii vé sit
luong va ty lé. Nam 2003 ca nuoc cé 8.844000 nguiii thuoc luc luong lao dting cii
trinh do chuyén mon k) thu:it, chiém 21ir trong tong luc luong lao d6ng néi
chung. Trong dé
ski
nguiii cé trinh dii chuyén mon k
j
thuat tro lén
(
bao g6m c:i
cong nhan ky thu:it khong cii bang ) chiém
11.8Vo’
so viii tong Inc luong lao dong
noi chung. So viii mm 2002 ty lé lao dung cé chuyén miin k
j
thuat ctia luc luong
lao d6ng o nding thiin tang 1,7
Vo’
17
nhanh hon so v6i thanh thi (tang 1,4to).
Tuy
18
nhiéu trinh do chuyen mon k
j
thu:it ciia luc luong lao dong giira khu vuc thanh
thi va nding thiin van tiép tuc co su kh:ie biét liin. o nding thii n, lao dung co trinh do
chuyén miin ky thu:it chiém 13.3'7r luc luong lao dong trong khu vuc, o thanh thi

ty Ié my la 45 to g:i p g:in 3.5 1:in so voi khu vuc nding thiin, Nganh ning nghiép
chiém 60.5 '7o thug
ski
luc luong lao d6ng cua c:i nuiic nhung chi chiém 3.8 to
ski

nguiii duoc dao tae
Bang 2: Co c:in lao dting theo trinh dti chuyen mii n ky thuat 2003
Don vi :'7r
Viing Khiing T6ng Cé CMKT Cong nh;i n k
j
cé sit sn c:i p,hoc thu:it co b:ing
chuyén nghé,CNKT tro lén
mon ky khong b:ing
thuat
Cé nuoc 79.01 20.99 9.23
dong b:ing 72.01 27.99 12.64
song hong
dong bac 82.34 17.66 5.35
Tay bac 89.36 10.74 2.56
Bac trung 84.27 15.73 5.69
bo
Duyén h:ii 79.15 20.85 10.17
nam trung
bo
Tay nguyen 85.19 14.81 5.44
dong nam 67.03 32.97 15.08
bo
11.77
12.32

8.19
10.04
10.67
9.36
17.89
dong bang 86.8 13.2
ciiulong
7.25
5.95
Nguon : Bo lao dong va thuong binh xa hoi 2003
Trong I:inn vung lanh th6 d6ng nam bi la vung co ty lé lao dong cii trinh do
chuyén mon ky thuat cao nhat (33'7o). Tié p dén la dung bang sung h6ng (28 to) va
duyén h:ii nam trung bo (20.89o) Thap nhat la tay bd c (10.79o) dung bang suing
ciiu long (13.2 ir ) o c:ic vung con lai ty lé my dao dong tir 15-20 to
Hi(n nay, thanh nién n néc ta cii trén 27.533.200 ngniii, trong do hoijt dong
kinh té chiém 72,8i‹. Nhin chung trinh do hpc vlln ciia thanh nién trong nhirng
mm gan day dupe uang lén rii rét. Song chat lnpng dao tae van chua dé p mug
dupe diii héi ciia th] truirng lao d"ong: tri thii’c n a)ng ve ly' thuyet, kém vé
thpc

hanh, tinh chit dong, s:ing tao chu’a can. Bén canh dé la m"ot so lupng l6n hi(en
chu’a

< 
1 , 9 $,  $  < 8
/# ,
hoiyt d°ong kinh té thuiing xuyén cé trinh d°o tfi t nghi(p tiéu hpc tang tir 32,2ºZo
mm
2001 lén 35°Z» mm
2003,

tot nghi(p THCS on d)nh khoiing 30
—32 ºZo
va
sfi da tfi t nghi(p THPT tang tii’
17,3°Zo
mm 2001 lén 20
°7«
mm 2003. Nam 1990 -
1991, hpc sinh tot nghi(p THPT va THCS viio TH CN la
23°Z»,
viio c:ic truirng day
nghé li1
13ºZo
thi dén mm 2001 - 2002, I(
two-rig
dug lit 11º/« vii 6,9 ºZ».
Theo so li(u miii thong ké cii a B"o GD - DT, cé dén 87%» hpc sinh tot nghi(p
THPT dupc tuyén méi van TH CN. Con két quit khiio sét trong chuo’ng trinh diéu
tra theo dau mm 2002 ciia dq én "Giéo dqc thu a° t vii day nghé" cho th y cé téi
83%» so hpc sinh dfi tot nghi(p THPT trong cac trwfrng day nghe. Ngay tai m o° t
so

cc sir dijy nghe ngan han ciing cé kho:i ng 45°fi hpc sinh dfi tot nghi(ep THPT.
Gay
‘n doi trong
$,4
’n dfii nghiém
trpng trong cc cllu lao do( ng
!/ 8, ,,!8 <9!
94,19o so véi tong so thanh nién, den mm 2003,

con
xuong con 90 to.
D(ac bi(t, so thanh nién cé trinh d°o CD, DH tiing 4 tan so véi mm 1999.
Tuy nhiéu, diéu d:ing quan trim la khoéng c:ich vé trinh do chuyén mon kj
thu a( t, nghi(ep vij gifra thanh nién ning thiin va thanh nién do thi van con kh:i
cao.

Cir 70 to thanh nién dii thi va 94,7 to thanh nién nding thon khiing cé chuyén
miin
nghi(p vij; 9 to thanh nién dti thi va 1,7
r'
thanh nién nding thtin la CNKT cé b rig,
6'7e thanh nién do th;i va 1,7'7e thanh nién nding thon tot nghi(p THCN, 15to thanh

nién do th'i va chi co 1,9 to thanh nién nding thon co trinh do DH va trén DH.
Ti I( lao d"ong thanh nién cé trinh do chuyén mon, ky thu(I, nghi(p vq tang kh:i
nhanh trong nhirng mm qua nhung den mm 2003 miii dat 10to la qu:i thil p
trwérc

yéu c:in CNH, HDH dat nu-oc va chit d(eng ho( i nh(ap kinh Ie quoc Ie.
Theo so lie(u cc cd u nganh nghé mm 2002 va 2003, tinh riéng trong
604.396

sinh vién h( chinh quy ti)p trung, ti I( sinh vién hpc ning nghi(p chi cé 5,77
to . Qua

c:ie h o(i chp vi(c lain dupe to chirc gin day thi chi cii 20'7o lao do) ng
d:ip mug dnpc

nhu cm tuyén ky sir ning, trim, ngw nghi e° p.

Theo két qua diéu tra nong thon, nong nghi(ep do Tong cqc Thong ké cong bo
din mm
2004, c:i niré’c cé 93
ºZ«
so lao dong nong thon chwa qua dao tiyo, 0,8ºZ« cé

trinh do can dang, 0,7
°Z«
ir trinh d"o da i hpc vii tuong during.
Ngoiii ra, chi cé 2,3
ºZ«
lao dong dup’c dao tae tay nghe theo
trinh
do se cap
hoi)c cong nhfin ky thu(at, 2,4
ºZ«
cé trinh do( trung cup thu a( t.
Trong nhirng mm gan day, trinh do hpc van ciia lao dong cé nu-oc néi chung
va nong thon néi riéng khfi ng ngirng dupe nfl ng can. Tuy nhiéu cé sit c:i ch bi(t kh:i
lé’n giira khu vi c thiinh th;i vii nong thon, giira nam vii rim, giira céc vung ninh
tho kinh té vé trinh do gi:in duc. Nhiéu cong trinh nghién ciru da dira ra két In a°
n é’

nong thon, dfl n tri thlp hnn 2 tin, nhan Hi thl p hon 8,6 tan va nhfl n lpc,
trong dé

duo
t(yo
nghé thap hon 10 fin so véi khu vpc thanh th;i.
Co’ clii lao do( ng theo trinh

do(
thu(at ciing cé nhung diém refit ciin doi so véi yéu
cm ciia sp ph:i I trién. Lao do) ng tri éc fr thii nh th) chum 30°é, ir nong thon chi la
4,4%».
Theo chain diém vii xép hang ciia Die dun Kinh Ie The giéi,
'
sirc canh
tranh ciia lao do) ng theo thang diém 100 thi Vi e(t Nam méi diyt 45 diém ve
khung

ph;ip ly, 20 diém vé ning suil t lao do"ng, 40 dure vé thai do lao do° ng, 16
dure ve ky

nding lao do) ng vii 32 diém vé chat lupng lao dong. Céc nhii kinh Ie
the giéi ciing

cénh b:to rang cue nén kinh Ie cé chat lupng nguon nhan lq’c du-fii 35
diém déu cé

nguy cn mat sirc canh tranh trén th
j
tririrng toan c u.
/-
Vi(t Nam khfi ng nhung chi céi su’ mat edu dni trung cc‘ can ciia d(oi ngfi lao
nghién cii’u, dao tao, cé n trong khu vqc s:in xuat chi chum
tinh v:i cap huy
(en
chi
I:i
0,3 º «).

D(ac bi(et, cé tinh trang thién tram trpng lao do( ng kthuat
o’
cue khu cong
nghi(p, khu ché xuat. Vi nhu ii Dn ng Nai hi(n c6 kh nang I 00.000 lao d(eng chua cé
vi e)c him nhu’iig van kho iig d:ip ii’iig du’p’c 85.000
cho
cm thiet cho ciic khu
tae, kin h phi, gi:in trinh, cc
std
dao tae, g
i:i
n vié n van chu’a dii p ii rig du’qc yéu cau
d:to tao nghé cho nong daii
v
a²
20
lao do( ng ning thon. Cong tire da² o tao
nghe trong
20
nghé (chit yen lit ngan h(yn) méi dat khoéng 10•Zo, trong dé cé 1ºZ« la ngh( nhan va
lao do( ng cé trinh do) can".
Qu:i trinh chuyen dJch en cll u kinh Ie trong boi cii nh chuyen sang nen kinh Ie
th] triroiig sé tae ra nhiéu cc’ hoi vi(c trim cho ngiroi lao dong, nhirng dong thid
ciing déi héi m"ot lp’c In-prig lao d"ong cé trinh d"o ky thu( t va ta y nghe can. Sp’
yéu

kém ve chat lnpng nguon nhd n like sé la mo) t c:in trfr doi véi tieu trinh cfi ng
nghi(p

héa, hi(n dai héa, md ro) ng cir ho( i vi(c lain trong no) i tai kinh Ie - xli h o(

i nong thon.

Trong diéu ki(n hoi nh( p, khé uang canh tranh ciia

chit lupng ciia nguon nhan lpc, van tri thirc khoa hpc - cfing ngh(.
Trong thin gian téi, Vi(t Nam khong thé khfi ng c:ii thi(n manh mé chit
lupng ciing nhu- site canh tranh vé nguon lao d"ong néi chung va lao d"ong uting
thon néi rié ng. Day la mot trong nhirng nhi(m vij quan trpng hang din dé cé thé
dat dirpc toc d°o ting trirdng kinh té can va ho( i nha( p kinh Ie.
2.2 Sire khoé ngu iin nhan luc :
Tinh trang thé luc chung ciia nguiii Viét Nam da duoc cai thién d:ing ké (turn
tho tiéu tuc tang va o mire kh:i can, ty suat chét thap, ty lé mac c:ie bénh phii biéu
da gi:inn dan ) .Tuy nhiéu tain voc va thé luc vA n con nhiéu han ché.
Chiéu cao va trong luong ciin thap. so s:inh viii trung quiic o
tui
20 chiéu cao
ciia nam kém 2.52 cm va ciia rim kém 2.74 cm emu so s:inh vmi tiéu chudn quite té
thi mire do thu a kém la rat fun 8.34 cm diii viii nam va 9.13 cm diii viii rim.
II. Cn hoi va thiich thirc ciia nguon nhiin luc viet nam trong hoi
nhap kinh té:
1.Nhirng thuan lot va khii khan cua ngutin nhAn luc trong tiéu trinh hiii
nhap:
Hid nh;ip la xu thé Hit yéu trong qu:i trinh ph;it trién, I:ic d6ng lén tat ca c:ic
khia canh ciia dirt sung tit kinh té ,chinh tri dén v:in he:i va xa hoi.Hoi nhiip la qu:i
trinh gia tang c:ic luong hang ho;i, dich vu, vtin , ciing ngh(, lao dung giira c:ic quoc
gia. Hoi nhap kinh té la cc hoi to l6n dé thu nhAn tri th tic, khoa hpc cong nghé ciia
thé

cho

su



,



9

1

,

,

‘
n

cé

tinh







,

! !  , !, $ 9 , , 
danh ph:it trién trong dé cé Viét Nam.Dé di tat dén d:in hoi nh:i p vao nén kinh té
thé gun duiii gi:ie dii nguii n nhan luc cii nhirng thuan loi va khii khan sau:
a ) Thuan loi:
D:ing va nha nuoc da cé nhirng chit truong va chinh s:ich nhat qu:in cho viéc
chit dung thaw gia vao tiéu trinh khu vuc he:i va toan cdu ho;i.Co thé néi bat dan
tir Dai Hoi D:ing ldn thu VI D:ing da cé chit truong htii nhap viii nén kinh té thé
gun.Tiép tuc tinh than diii miii, c:ic dai htd tiép theo cua dang khang dinh “Xay
dung m6t nén kinh té mo , htm nhlip khu vuc va thé gun ”
Ngoai viéc gun Hi nguyén thién nhiéu chiing ta cé ngufin nhA n luc kh:i diii
dao.Tuy la m6t nuoc dang ph:it trién nhung Vi(t Nam duoc Lién Hpp Qutic d:inh
gi:i can vé chi so ph:it trién con nguiii (HDI). Vmi hon 80 triéu dan trong dii cé hon
40 trién lao dong .Viét Nam dune d:inh gi:i la nuiic cé nguon lao dong tré , cé trinh
dii van he:i, co tinh erm cii, tiép thu nhanh tiéu bi khoa hoc ky thuat va ciing nghé
cua thé gun. DIiy la lot thé so s:inh cé y nghia dtii vmi nguon nhan luc cua Viét Nam
trong qu:i trinh thaw gia hoi nhiip.Trong diéu kién kinh té dang chuyén doi in:ie
dii khoa hoc cong nghé dang ph:it trién manh tro thanh luc luong s:in xuat truc
tiép, cii énh hudng dén moi hoat d6ng kinh té xa hoi,nhung khting vi thé ma vai
tro cua nguon luc lao d6ng bJ kém di ma tr:ii lai cang ph;it huy vai trii vmi tu c:ich
la chit thé s:ing tao
1.
Co h(oi cua nguiri lao d(ong:
* Tang cc hiii tao thém viéc lain o m6t sit nganh:
Ké tit khi day manh ciing cuiic diii m6i rent c:ich san ning mm 1989 va thiét
lA
p mo r
uung
quan hé hop I:ic kinh té quiic té. Nhin chung Viét Nam da thu
duoc

nhung thanh tuu d:ing ghi nhAn,dac biét la tiic do tang truiing kinh té va
xc:i déi

gi:inn nghéo. Ciing nhu diii viii nhiéu nuoc dang ph:it trién viéc tu do he:i
thuong

mai (thong qua tu c:ich la thanh vién cua WTO ) sé giiip chiing ta dat
dune mite

tang truéng GDP cao va diéu nay dung nghia v6i viéc tae ra nhiéu cc
hiii vé viéc

lain hon va tang thu nh:ip cho m6t bo ph;in d:ing ké ngumi lao d6ng.Co
hiii cé viéc

lain diioc tao ra mot mat do nhu cdu mo rong qui mo hoat d6ng ciia
c:ic doanh

nghiép cé kha nding canh tranh x;im nhli p vao thi truong rong fun-thi
truong da
22