Thị trường chứng khoán Việt nam và một số vấn đề đang đặt ra để tiếp tục phát triển

LờI Mở ĐầU
Trong thời đại ngày nay, cánh cửa đa nớc ta nói riêng và các nớc trên thế
giới nói chung thoát khỏi cảnh đói nghèo , lạc hậu dần trở thành những nớc phát
triển mạnh mẽ về lĩnh vực kinh tế thì không thể không kể tới vai trò và sự cần
thiết của Thị Trờng Chứng Khoán <TTCK> ,một lĩnh vực còn khá mới mẻ, bỡ
ngỡ đối với các nhà kinh tế Việt Nam.
Để có vốn đầu t phát triển và cải tạo, xây dựng cơ sở hạ tầng của các
doanh nghiệp, chính phủ thì TTCK đóng vai trò đắc lực đối với các hoạt động
đó. TTCK là công cụ thu hút đợc nhiều nguồn tích luỹ và tạm thời nhàn rỗi
cho công việc đầu t phát triển tạo thêm vốn cho Chính Phủ và địa phơng xây
dựng cơ sở hạ tầng. TTCK là công cụ thu hút vốn đầu t nớc ngoài một cách
đơn giản, nhanh chóng, thuận tiện nhất. TTCKlà công cụ thúc đẩy các doanh
nghiệp phải kinh doanh có hiệu quả và kiềm chế, đẩy lùi lạm phát. . .
Để phân tích và làm rõ vấn đề này em đã chọn đề tài : THị TR ờNGƯ
CHứNG KHOáN VIệT NAM Và MộT Số VấN Đề ĐANG ĐặT RA Để TIếP TụC
PHáT TRIểN .
Do điều kiện thời gian và trình độ còn hạn chế cũng nh những kinh
nghiệm thực tế còn ít nên bài viết của em không tránh khỏi những thiếu xót
nhất định. Qua đây em rất mong nhận đợc sự góp ý, chỉ bảo của thầy cô giáo để
bài viết của em đợc hoàn thiện hơn .
Em xin chân thành cảm ơn !
1
NộI DUNG
I. MộT VàI NéT CƠ BảN Về THị TRƯờNG CHứNG KHOáN :
1. Định nghĩa về Thị trờng chứng khoán <TTCK> :
Để hiểu rõ về TTCK thì trớc hết ta phải lí giải chứng khoán là gì ?.
Chứng khoán : là các loại giấy tờ có giá, chứng nhận sự góp vốn hay cho
vay đối với chủ thể phát hành.
Chứng khoán là một công cụ rất hữu hiệu trong nền kinh tế thị trờng để
tạo nên một lợng vốn tiền tệ khổng lồ tài trợ dài hạn cho các mục đích mở rộng
sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp hay các dự án đầu t, của Nhà nớc và

t nhân. Cũng nh các loại hàng hoá khác, chứng khoán là loại hàng hoá đặc biệt
lu thông trên thị trờng riêng của nó : Thị trờng chứng khoán.
Nền kinh tế thị trờng chỉ phát triển đến mức độ hoàn thiện khi có một
TTCK đúng tiêu chuẩn hoạt động hữu hiệu và ngợc lại, chỉ có kinh tế thị trờng
thì TTCK mới đợc hình thành và phát huy hết tác dụng quan trọng của nó cho
sự góp sức cho sự tăng trởng kinh tế của một quốc gia.
2. Chức năng của Thị trờng chứng khoán :
Là một bộ phận quan trọng không thể thiếu của nền kinh tế thị trờng,
đỉnh cao của nền kinh tế thị trờng, TTCK có những chức năng sau :
_ Chấp nối tích luỹ với đầu t :
TTCKthu hút mọi nguồn tiết kiệm trong nớc để chuyển giao cho các nhà
đầu t nhằm mở rộng sản xuất -kinh doanh,tăng việc làm, sản lợng do đó TTCK
đợc xem nh một cầu nối vô hình giữa ngời đầu t để họ giao dịch với nhau,cung
ứng vốn cho nhau dới hình thức mua bán chứng khoán theo giá thoả thuận trên
thị trờng.
_Điều hoà vốn đầu t :
Do tác động của qui luật cung cầu, TTCK tự động điều hoà các nguồn
vốn trong nớc từ nơi thừa đến nơi thiếu, tự động giải quyết mâu thuẫn giữa thừa
và thiếu vốn đầu t ở các ngành kinh tế, các địa phơng và vùng, lãnh thổ.
_Cung cấp thông tin kinh tế :
2
Là nơi cung cấp kịp thời, vô t và chính xác mọi nguồn thông tin cần thiết
có liên quan đến việc mua bán chứng khoán một cách công khai cho mọi thành
viên của thị trờng nhằm bảo vệ quỳên lợi cho các nhà đầu t để giúp họ tránh đợc
những thông tin không chính xác.
II. THựC TRạNG VấN Đề ĐặT RA Để TIếP TụC PHáT TRIểN THị
TRƯờNG CHứNG KHOáN VIệT NAM :
Ngày nay, trong điều kiện một nớc đang phát triển tham gia hội nhập
quốc tế, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ có thêm nhiều cơ hội hơn nếu có một
nguồn vốn đầu t vững chắc làm nền tảng cho sự phát triển, vì vậy sự cần thiết ra

đời một thị trờng chứng khoán ở Việt Nam là không thể thiếu.
1. TTCK- Thiết chế tài chính mới :
ở Việt Nam TTCK ra đời và đi vào hoạt động tháng 7/2000 là một sự
kiện đánh dấu bớc phát triển mới trong quá trình đổi mới kinh tế và hội nhập
kinh tế quốc tế, đồng thời đó còn là một sáng tạo mới của đờng lối xây dựng và
phát triển nền kinh tế thị trờng theo định hớng xã hội chủ nghiã của đất nớc ta.
TTCK là một kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng, phục vụ
cho nhu cầu đầu t phát triển nền kinh tế. Một thể chế tài chính bậc cao rất
nhạy cảm vừa là cơ hội, vừa là thách thức đối với các doanh nghiệp, các nhà
đầu t và đòi hỏi các chủ thể này tự mình phải đổi mới và phát triển trong một hệ
thống thể chế kinh tế và hệ thống pháp luật ngày càng hoàn chỉnh, đồng bộ bảo
đảm lợi ích chính đáng của nhà đầu t và an toàn cho phát triển kinh tế xã
hội.
Sau 5 tháng hoạt động về cơ bản TTCK Việt Nam đã vận hành thông
suốt, ổn định và lành mạnh, đã thực hiện thành công 66 phiên giao dịch của 5
loại cổ phiếu và 3 loại trái phiếu với tổng giá trị giao dịch 92,3 tỉ đồng, trong đó
giao dịch cổ phiếu chiếm đại bộ phận 90 tỉ đồng.
Trong những năm cuối thế kỉ xx, mặc dầu bối cảnh kinh tế quốc tế, khu
vực và cả những khó khăn của nền kinh tế trong nớc, TTCK Việt Nam đã ra đời
và đang trong giai đoạn thử nghiệm thành công, khẳng định t duy kinh tế mới,
3
chủ trơng mới của Đảng và Nhà nớc ta. Những nét đặc trng tiêu biểu của sự
thành công, đó là :
Một là : tạo lập 1 mô hình thiết chế TTCK thích hợp với điều kiện và
trình độ phát triển của nền kinh tế nớc ta, và tạo cơ hội theo chuẩn mực quốc tế
để có điều kiện hội nhập TTCK sau này.
Hai là : xây dựng một hệ thống văn bản pháp quy, từ khung pháp lí ban
đầu... đến các quy tắc, quy trình giao dịch, thanh toán, quản lí TTCK trong bối
cảnh Nhà nớc đang sửa đổi,hoàn chỉnh thể chế kinh tế và cơ chế quản lí.
Ba là : sự quan tâm của công chúng đến loại hình đầu t chứng khoán ngày

càng đông đảo là dấu hiệu tốt về khả năng thu hút đầu t chứng khoán, hứa
hẹn tiềm năng phát triển TTCK trong tơng lai.
Hạn chế : Bên cạnh sự thành công của bớc đầu thử nghiệm TTCK
ở Việt Nam thì không tránh khỏi những hạn chế dó là những khuyết tật của
TTCK : còn có nạn gian lận trong thông tin, ép giá chứng khoán, đầu cơ lũng
đoạn, thao túng thị trờng, mua bán nội gián, mua bán khống chứng khoán để
kiếm chênh lệch giá, gây ra ảo tởng tăng trởng hay suy sụp của doanh nghiệp.
2. Pháp luật về Thị trờng chứng khoán Việt Nam :
Cũng nh các thị trờng yếu tố sản xuất khác < nh thị trờng sức lao động,
thị trờng bất động sản, thị trờng công nghệ, chất xám > TTCK là phạm trù còn
rất mới mẻ. Do vậy cơ sở hình thành mảng pháp luật về chứng khoán và thị tr-
ờng chứng khoán trong thị trờng đặc thù này còn ở mức sơ khai, và nói chung
còn rất manh múm. Thực trạng pháp luật hiện hành còn nhiều qui định cha đầy
đủ, rõ ràng hoặc còn bỏ ngỏ, nhng đồng thời cũng có nhiều qui định mặc dù
mới đợc ban hành, cha qua kiểm nghiệm nhiều trên thực tế nhng đã bộc lộ
những hạn chế bất hợp lý. Một số vấn đề cụ thể nh :
Cơ chế và hình thức phát hành cổ phiếu.
Cơ cấu các loại thị trờng.
Có thể đa ra một số nhận xét về pháp luật chứng khoán và thị trờng chứng
khoán hiện nay ở nớc ta nh sau :
4
Hệ thống các văn bản qui phạm pháp luật về chứng khoán và thị trờng
chứng khoán hầu hết là các văn bản dới luật, có giá trị pháp lí thấp.
Các văn bản thiếu tính hệ thống, chắp vá, thiếu tính đồng bộ và còn mâu
thuẫn trồng chéo giữa các qui định.
Còn bỏ ngỏ nhiều vấn đề thuộc về TTCK và các quan hệ trong TTCK cha
đợc pháp luật qui định, điều chỉnh.
Hầu hết các qui định đợc xây dựng trên cơ sở tham khảo, học tập kinh
nghiệm luật pháp ở nớc ngoài mà cha qua kiểm nghiệm thực tiễn ở Việt Nam.
III. MộT VàI GIảI PHáP CƠ BảN :

1. Để có một thiết chế tài chính hoàn chỉnh :
_ Nhiệm vụ trớc mắt là hoàn chỉnh và nâng cao thiết chế tài chính mới
phát triển TTCK trên cơ sở bám sát thực tiễn hoạt động của thị trờng,
nâng cao công bố thông tin, tăng cờng công tác thanh tra, giám sát. . . nhằm
tổ chức, quản lí, sử lí kịp thời các vấn đề phát sinh để đảm bảo cho hoạt động
của thị trờng thông suốt, công bằng, lành mạnh có hiệu quả - trở thành kênh
huy động vốn trung và dài hạn đầu t phát triển nền kinh tế trong giai đoạn phát
triển mới.
_ Triển khai các giải pháp một cách đồng bộ, có hiệu quả, điều quan
trọng nhất là phát triển một bớc TTCK thích hợp với điều kiện và đòi hỏi của
nền kinh tế một mắt xích quan trọng kết nối giữa vốn và đầu t phát triển.
_ Nâng cao năng lực và hiệu quả của tổ chức quản lí điều hành giám sát
TTCK trong đó có :
Tạo hàng hoá có chất lợng cho TTCK.
Chấn chỉnh, củng cố, nâng cao hoạt động của các công ty chứng khoán,
đào tạo và nâng cao trình độ nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ đang làm việc trong
TTCK.
Sửa đổi bổ sung và hoàn thiện các quy chế, quy tắc, quy trình hoạt động
giao dịch và quản lí một cách đồng bộ của TTCK.
2. Giải pháp về pháp luật trên thị trờng chứng khoán Việt Nam :
5