Tài liệu tập huấn công tác chủ nhiệm lớp

KĨ NĂNG GIẢI QUYẾT
CÁC TÌNH HUỐNG GIÁO DỤC
Khởi động
Xác định nhu cầu học tập
•
Câu hỏi 1: Thầy, cô mong muốn học được điều
gì từ Module này?
•
Câu hỏi 2: Thầy, cô muốn được học theo
phương pháp nào?
?
Kết luận hoạt động khởi động
1. Nội dung cơ bản của Module:
•
Nhận diện một số loại tình huống giáo dục.
•
Những yêu cầu mang tính định hướng cho việc giải
quyết tình huống giáo dục.
•
Các nguyên tắc cơ bản và quy trình giải quyết tình
huống giáo dục.
•
Vận dung giải quyết thành công tình huống GD
2. Phương pháp học tập Module:
•
HỌC HỎI – GIAO LƯU – CHIA SẺ KINH NGHIỆM
HĐ 1
.
Các yêu cầu khi giải quyết
tình huống GD
•

Mục tiêu: GVCN nhận thức được: để giải quyết các
tình huống giáo dục có hiệu quả, cần dựa vào những
quan điểm, nguyên tắc, cách tiếp cận coi HS là trung
tâm.
1. Những
tình huống
cần giải
quyết trong
thực tiễn
giáo dục
thường là
những tình
huống như
thế nào?
1. Những
tình huống
cần giải
quyết trong
thực tiễn
giáo dục
thường là
những tình
huống như
thế nào?
2. Sự khác biệt
nào giữa Bách và
Đức trong cách
diễn giải và ứng xử
đối với hiện tượng
An cười? Có mối

liên hệ nào giữa
việc nhận dạng
(diễn giải) hành vi
(sự việc) và thái độ
và hành vi ứng xử
của con người?
2. Sự khác biệt
nào giữa Bách và
Đức trong cách
diễn giải và ứng xử
đối với hiện tượng
An cười? Có mối
liên hệ nào giữa
việc nhận dạng
(diễn giải) hành vi
(sự việc) và thái độ
và hành vi ứng xử
của con người?
3. Theo thầy,
cô nếu coi HS
là trung tâm thì
khi GV giải
quyết các tình
huống giáo
dục cần đảm
bảo các
nguyên tắc/
yêu cầu nào?
3. Theo thầy,
cô nếu coi HS

là trung tâm thì
khi GV giải
quyết các tình
huống giáo
dục cần đảm
bảo các
nguyên tắc/
yêu cầu nào?
Kết luận hoạt động 1
1.Tình huống giáo dục là hiện tượng
có vấn đề mang tính điển hình đối
với HS nảy sinh trong bản thân quá
trình GD, trong đời sống nhà
trường, lớp học, hoặc trong gia
đình, ngoài cộng đồng/ xã hội.
* Tình huống chứa
đựng mâu thuẫn
giữa HS với người
khác
*Tình huống chứa
đựng mâu thuẫn
hoặc không nhất
quán giữa thái độ,
hành vi của HS đối
với trách nhiệm, bổn
phận của bản thân.
Kết luận (tiếp)
•
3. Những yêu cầu định hướng giải quyết THGD:
- Đặt lợi ích, phát triển, tiến bộ của HS lên trên.

- Tôn trọng, đặt vào vị thế của HS và lắng nghe họ.
•
- Dựa vào đặc điểm cá nhân để lựa chọn PP giải quyết
vấn đề cho hiệu quả.
•
- Khách quan, công bằng khi giải quyết vấn đề/ tình
huống.
- Khích lệ yếu tố tích cực để thay thế/ hạn chế yếu tố
tiêu cực.
- Khuyến khích vai trò chủ thể của HS trong việc lựa
chọn quyết định, hành vi.
- Không đồng nhất hành vi không mong đợi với nhân
cách.
2. Nhận diện đúng hiện tượng, tình huống là cơ sở
để có ứng xử đúng trong các tình huống
HĐ 2.
Các bước giải quyết THGD
2) Những yếu tố
nào đã giúp
người chơi góp
phần làm cho
đội chơi thành
công? Còn
những yếu tố
nào đã làm cho
người chơi, đội
chơi chưa thành
công?
2) Những yếu tố

nào đã giúp
người chơi góp
phần làm cho
đội chơi thành
công? Còn
những yếu tố
nào đã làm cho
người chơi, đội
chơi chưa thành
công?
1) Trong số
những chỗ có
thể ngồi, người
chơi đã chọn
được chỗ ngồi
tối ưu để giành
thắng lợi cho
đội mình chưa?
1) Trong số
những chỗ có
thể ngồi, người
chơi đã chọn
được chỗ ngồi
tối ưu để giành
thắng lợi cho
đội mình chưa?
HĐ 2.
Các bước giải quyết THGD
C
ó

t
h
ể

v
ậ
n

d
ụ
n
g

b
à
i

h
ọ
c

k
i
n
h

n
g
h

i
ệ
m

n
à
o

t
ừ

t
r
ò

c
h
ơ
i

t
r
ê
n

v
à
o

g

i
ả
i

q
u
y
ế
t

t
ì
n
h

h
u
ố
n
g

g
i
á
o

d
ụ
c
?

C
ó

t
h
ể

v
ậ
n

d
ụ
n
g

b
à
i

h
ọ
c

k
i
n
h

n

g
h
i
ệ
m

n
à
o

t
ừ

t
r
ò

c
h
ơ
i

t
r
ê
n

v
à
o

g
i
ả
i

q
u
y
ế
t

t
ì
n
h

h
u
ố
n
g

g
i
á
o

d
ụ

c
?
C
ầ
n

t
í
n
h

đ
ế
n

n
h
ữ
n
g

y
ế
u

t
ố
,

y

ê
u

c
ầ
u

n
à
o

k
h
i

q
u
y
ế
t

đ
ị
n
h

g
i
ả
i

q
u
y
ế
t

v
ấ
n

đ
ề

t
r
o
n
g

t
ì
n
h

h
u
ố
n
g

c
ó

l
i
ê
n

q
u
a
n

đ
ế
n

h
ọ
c

s
i
n
h
?

C
ầ

n

t
í
n
h

đ
ế
n

n
h
ữ
n
g

y
ế
u

t
ố
,

y
ê
u

c

ầ
u

n
à
o

k
h
i

q
u
y
ế
t

đ
ị
n
h

g
i
ả
i

q
u
y

ế
t

v
ấ
n

đ
ề

t
r
o
n
g

t
ì
n
h

h
u
ố
n
g

c
ó

l
i
ê
n

q
u
a
n

đ
ế
n

h
ọ
c

s
i
n
h
?

K
h
i

g
i

ả
i

q
u
y
ế
t

t
ì
n
h

h
u
ố
n
g

g
i
á
o

d
ụ
c

c

ầ
n

t
r
ả
i

q
u
a

n
h
ữ
n
g

b
ư
ớ
c

n
à
o
?
K
h
i

g
i
ả
i

q
u
y
ế
t

t
ì
n
h

h
u
ố
n
g

g
i
á
o

d
ụ

c

c
ầ
n

t
r
ả
i

q
u
a

n
h
ữ
n
g

b
ư
ớ
c

n
à
o
?

HĐ 2.
Các bước giải quyết THGD
K
h
i

g
i
ả
i

q
u
y
ế
t

t
ì
n
h

h
u
ố
n
g

g
i

á
o

d
ụ
c

c
ầ
n

t
r
ả
i

q
u
a

n
h
ữ
n
g

b
ư
ớ
c

n
à
o
?
K
h
i

g
i
ả
i

q
u
y
ế
t

t
ì
n
h

h
u
ố
n
g

g
i
á
o

d
ụ
c

c
ầ
n

t
r
ả
i

q
u
a

n
h
ữ
n
g

b

ư
ớ
c

n
à
o
?
N
h
ữ
n
g

n
g
u
y
ê
n

t
ắ
c

c
ơ

b
ả

n

n
à
o

t
h
ư
ờ
n
g

đ
ư
ợ
c

v
ậ
n

d
ụ
n
g

đ
ể

g
i
ả
i

q
u
y
ế
t


t
ì
n
h

h
u
ố
n
g

g
i
á
o

d
ụ

c

?
N
h
ữ
n
g

n
g
u
y
ê
n

t
ắ
c

c
ơ

b
ả
n

n
à
o

t
h
ư
ờ
n
g

đ
ư
ợ
c

v
ậ
n

d
ụ
n
g

đ
ể

g
i
ả
i

q
u
y
ế
t


t
ì
n
h

h
u
ố
n
g

g
i
á
o

d
ụ
c

?
N
h

ữ
n
g

y
ế
u

t
ố


n
à
o

ả
n
h

h
ư
ở
n
g

đ
ế
n

k
ế
t

q
u
ả

g
i
ả
i

q
u
y
ế
t

t
ì
n
h

h
u
ố
n
g

g
i
á
o

d
ụ
c

?
N
h
ữ
n
g

y
ế
u

t
ố


n
à
o

ả
n

h

h
ư
ở
n
g

đ
ế
n

k
ế
t

q
u
ả

g
i
ả
i

q
u
y
ế
t

t
ì
n
h

h
u
ố
n
g

g
i
á
o

d
ụ
c

?
Những yếu tố ảnh hưởng đến
kết quả giải quyết tình huống giáo dục
1. Phong cách của chủ thể
2.Đối tượng trong tình huống
3.Tính chất tình huống
Kết luận
Trong mỗi THGD có nhiều PAGQ, cần tìm được
PA tối ưu vì sự tiến bộ của HS.

•
Quy trình/ các bước giải quyết THGD

 Tạm lắng, thư giãn, lấy lại bình tĩnh

 Thu thập TT để xem chuyện gì đã xảy ra?

 Nhận dạng vấn đề (Nếu tình huống phức
tạp, vấn đề không lộ diện).

 Xác định mục tiêu của việc GQ tình huống
cụ thể đó là gì?
Kết luận (tiếp)
Tìm kiếm con đường, cách thức nào để thực
hiện mục tiêu đặt ra:
•
- Liệt kê các phương án có thể để GQTH
•
- Phân tích mặt được, mặt hạn chế của từng
PA
•
- Chọn PA tối ưu dựa trên các quan điểm,
nguyên tắc, yêu cầu đã đề cập ở hoạt động 1.
 Thực hiện PA đã lựa chọn theo cách tiếp cận
trên
 Đánh giá PA đã chọn và quá trình thực hiện
để rút kinh nghiệm
Oct 21, 2014 16
Tâm lí

1.Nguyªn t¾c “3lÝ” ; 2.Theo nhu cÇu; 3. “
ø
ng bÊt biÕn, dÜ v¹n biÕn” ; 4.TÝch hîp lôc chi
KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 2
øng xö theo:
1.Nguyªn t¾c "3 lÝ "
Chân lí
Đạo líPháp lí
T
â
m

l
í
T
â
m

l
í
Oct 21, 2014 17
1.Nguyªn t¾c “3lÝ” ; 2.Theo nhu cÇu; 3. “
ø
ng bÊt biÕn, dÜ v¹n biÕn” ; 4.TÝch hîp lôc chi
KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 2
øng xö theo:
2. Nhu cÇu
MASLOW
Oct 21, 2014 18
1.Nguyªn t¾c “3lÝ” ; 2.Theo nhu cÇu; 3. “

ø
ng bÊt biÕn, dÜ v¹n biÕn” ; 4.TÝch hîp lôc chi
KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 2
øng xö theo:
3. "DÜ bÊt biÕn, øng v¹n biÕn”
Oct 21, 2014 19
øng xö theo:
4.Sù tÝch hîp “Lôc tri”
(1) “Tri kỉ” : Biết mình.
(2) “Tri bỉ” : Biết người.
(3) “Tri chỉ” : Biết dừng.
(4) “Tri túc” : Biết đủ.
(5) “Tri thời” : Biết thời thế.
(6) “Tri ứng” : Biết ứng xử.
1.Nguyªn t¾c “3lÝ” ; 2.Theo nhu cÇu; 3. “
ø
ng bÊt biÕn, dÜ v¹n biÕn” ; 4.TÝch hîp lôc chi
KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 2
Hoạt động 3. Vận dụng giải quyết
các tình huống
•
Mục tiêu:
•
GVCN vận dụng được nguyên tắc, các bước GQ
các THGD vì sự tiến bộ của HS.
•
Hoạt động nhóm: Phân tích một tình huống
cụ thể từ thực tế công tác GVCN của nhóm để
làm bật ra những nguyên tắc và các bước giải
quyết tình huống đó.

Kết luận
- Mỗi tình huống thực sự là một thử thách
để tự trau dồi bản lĩnh nghề nghiệp của
mình.
-
GVCN cần kiểm soát được cảm xúc (bực
bội, tức giận) của mình và tạo cơ hội để
HS bày tỏ cảm xúc và lắng nghe tích cực
HS.
•
- Để HS bày tỏ cảm xúc, GV cần: tạo ra
khung cảnh an toàn; tin tưởng, cảm thông,
lắng nghe không phê phán
Tổng kết
•
1. Từ chủ đề này thầy, cô có được những thu
hoạch nào về mặt nhận thức?
•
2. Những kĩ năng nào được rèn luyện và phát
triển ở thầy, cô?
•
3. Thầy cô dự định về sẽ tập huấn module này
như thế nào ở trường?