bài 1: toi di hoc

Bài 1
Tiết 1: TÔI ĐI HỌC
*THANH TỊNH

I. Đọc-tìm hiểu chung
1.Tác giả:
-
Thanh Tịnh(1911-1988) tên khai sinh là
Trần Văn Ninh, quê ở ngoại ô Thành phố Huế.
2. Tác phẩm
-
Mang đậm tính tự truyện
-
In trong tập “ Quê me”- 1941
-
Kết hợp hài hoà giữa kể, miêu tả với biểu cảm
3. Đọc
4.Chú thích: 2,6,7.

5. Bố cục:
-
Phần 1: Những cảnh cuối thu khiến tác giả nhớ
về buổi tựu trường
-
Phần 2: Tâm trạng, cảm giác của nhân vật tôi
trên con đường cùng mẹ tới trường
-
Phần 3: Tâm trạng, cảm giác của nhân vật tôi
khi nhìn ngôi trường, các bạn, mọi người, lúc

nghe tên mình,khi phải rời tay mẹ vào lớp
-
Phần 4: Tâm trạng, cảm giác của nhân vật tôi
lúc ngồi vào chỗ của mình và đón nhận giờ học
đầu tiên
4 phần

II. Đọc – tìm hiểu văn bản
1.Khơi nguồn nỗi nhớ:
-Thời gian: Vào cuối thu.
-Không gian: Lá ngoài đường rụng nhiều,
trên không có những đám mây bàng bạc.
-Cảnh sinh hoạt: Mấy em bé rụt rè cùng mẹ
đến trường.
=>Thời điểm khai giảng hàng năm
 Tâm trạng: Náo nức, mơn man, tưng
bừng, rộn rã

Cảm xúc chân thực, cụ thể
góp phần rút ngắn khoảng cách thời gian
giữa quá khứ và hiện tại

2. Tâm trạng của nhân vật tôi khi cùng
mẹ trên đường tới trường
-
Con đường, cảnh vật chung quanh tự nhiên
thấy lạ. Thấy có sự thay đổi lớn trong lòng
-
Cảm thấy trang trọng trong bộ quần áo
-

Nâng niu mấy quyển vở.Muốn được cầm bút
thước như các bạn khác
 Cách kể truyện nhẹ nhàng, miêu tả những
cảm giác bằng những lời văn giàu chất
thơ,hình ảnh so sánh đầy thơ mộng cho thấy
sự thay đổi lớn trong lòng nhân vật “ tôi ”.

3. Tâm trạng và cảm giác của nhân vật tôi khi
trên sân trường và khi nghe thầy giáo gọi tên
- Sân trường dày đặc người,ai nấy quần áo sạch
sẽ, gương mặt vui tươi
- Ngôi trường vừa xinh xắn vừa oai nghiêm khác
thường
-
Lo sợ vẩn vơ
-
Cảm thấy mình chơ vơ khi nghe tiếng trống
- Hồi hộp chờ nghe tên
- Sợ khi phải xa mẹ, khóc theo các bạn
=>Tác giả miêu tả sự chuyển biến tâm trạng phù
hợp tâm lý trẻ thơ:lúng túng, e sợ, ngỡ ngàng,
tự tin và hạnh phúc. Dòng cảm xúc có sức rung
động đi vào lòng người.

4. Tâm trạng của nhân vật tôi khi ngồi vào
trong lớp học
-
Cảm thấy vừa xa lạ vừa gần gũi
-
Nhìn cái gì cũng thấy hay hay

-
Lạm nhận chỗ ngồi kia là của riêng mình
-
Tự tin đón nhận giờ học
 Cách kết thúc truyện tự nhiên, bất ngờ. Dòng
chữ “Tôi đi học” vừa khép lại bài văn vừa mờ ra
một thế giới mới. Dòng chữ gợi cho ta nhớ lại
buổi thiếu thời, thể hiện chủ đề của truyện.

5.Thái độ, cử chỉ của người lớn
- Ông đốc hiền từ, trang nghiêm: hình ảnh người
thầy, người lãnh đạo từ tốn bao dung nhân hậu
- Thầy giáo trẻ tươi cười: hình ảnh người thầy giàu
lòng thương yêu, thân ái
- Các phụ huynh vỗ về yêu thương
=> Trách nhiệm, sự quan tâm của nhà trường, gia
đình đối với thế hệ trẻ tương lai

6. Những đặc sắc nghệ thuật
a. Những hình ảnh so sánh độc đáo
•
- Những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong
lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa
bầu trời quang đãng
•
- Ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng
như một làn mây lướt ngang trên đỉnh núi
•
- Họ như con chim non đứng bên bờ tổ, nhìn
khoảng trời rộng muốn bay nhưng còn ngập

ngừng e sợ
->So sánh bằng hình ảnh có sức gợi cảm, so
sánh ở các thời điểm khác nhau góp phần diễn
tả cụ thể, sinh động tâm trạng, cảm xúc nhân vật
tôi trong sáng, tươi vui -> truyện ngắn giàu chất
trữ tình

b. Chất thơ của truyện ngắn
- Sự kết hợp hài hoà giữa kể, miêu tả,
bộc lộ cảm xúc
- Bố cục theo dòng hồi tưởng: từ hiện tại
nhớ về quá khứ. Tâm trạng diễn biến theo
trình tự thời gian của ngày tựu trường

III. Tổng kết
1. Nội dung: Trong cuộc đời mỗi con người,
kỷ niệm trong sáng của tuổi học trò, nhất
là buổi tựu trường đầu tiên, thường được
ghi nhớ mãi
2.Nghệ thuật: Thanh Tịnh đã diễn tả dòng
cảm nghĩ này bằng nghệ thuật tự sự xen
miêu tả và biểu cảm, với những rung động
tinh tế

IV. Luyện tập
Bài tập 1: Về sự quan tâm của mọi
người đối với thế hệ trẻ, em hãy kể tên
một vài tác phẩm đã học ở lớp 7. Nêu
sơ lược nội dung của một trong những
tác phẩm đó.

- Cổng trường mở ra _ Lý Lan
-
Cuộc chia tay của những con búp bê _
Khánh Hoài

•
Bài tập 2. Viết đoạn văn ngắn ghi lại ấn
tượng của em trong buổi đến trường khai
giảng lần đầu tiên.


Thảo luận
1. Văn bản trên sử dụng phương thức biểu
đạt nào?
a.Biểu cảm
b.Miêu tả
c.Kể chuyện
d.Cả 3 đáp án trên

Dòng nào dưới đây thể hiện đúng
chủ đề văn bản “Tôi đi học”?
A. Văn bản “ Tôi đi học” nói
lên nỗi nhớ da diết của tác
giả về trường xưa, lớp cũ
B. Văn bản “ Tôi đi học”
nói lên nỗi nhớ da diết của
tác giả về cha mẹ, bạn bè,
thầy cô

C. Văn bản “ Tôi đi học” nói
lên những kỷ niệm sâu sắc
của tác giả về buổi tựu
trường đầu tiên
Văn bản “ Tôi đi học” miêu
tả vẻ đẹp của mùa thu ở
làng quê Mỹ Lý và nói lên
thái độ ân cần, trìu mến
của những người lớn đối
với các em bé lần đầu tiên
đi học

- Phấn khởi và háo hức trong ngày đầu tiên bước vào lớp 1, thầy cô, bạn bè,
trường lớp, điều gì cũng mới, cũng lạ, khoảnh khắc đó mãi ghi dấu ấn trong
tâm trí các em nhỏ: "Từ đây, mình bắt đầu lớn khôn "