CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM B2

MODULE
MODULE
TỔ CHỨC GIÁO DỤC KĨ
TỔ CHỨC GIÁO DỤC KĨ
NĂNG SỐNG CHO HỌC
NĂNG SỐNG CHO HỌC
SINH
SINH

MỤC TIÊU
•
Nắm được bản chất của KNS và sự
tất yếu phải giáo dục KNS
•
Nắm được các nguyên tắc, con đường
giáo dục KNS
•
Nắm được cách thiết kế chủ đề giáo dục
KNS để tổ chức thông qua HĐNGLL
•
Tổ chức được một số chủ đề giáo dục
KNS cốt lõi
•
Điều chỉnh được ND, PP, thời lượng
cho phù hợp để tập huấn cho GVCN
khác

HOẠT ĐỘNG 1
Vì sao GVCN phải giáo dục KNS
cho HS và những KNS cần thiết cho HS

THCS, THPT
1. Kĩ năng sống là gì?
2. Vì sao cần phải giáo dục KNS cho người học
trong xã hội hiện đại?
3. Những kĩ năng sống cần giáo dục cho HS
THCS ( hoặc HS THPT) ở vùng thầy cô công
tác?

HOẠT ĐỘNG 1
1. Kĩ năng sống là gì?
KNS là năng lực/ khả năng tâm lí-xã hôi
của con người có thể ứng phó với những
thách thức trong cuộc sống, giải quyết các
tình huống và giao tiếp có hiệu quả.

HOẠT ĐỘNG 1
2. Vì sao cần phải giáo dục KNS cho người học
trong xã hội hiện đại?
=> Trong xã hội hiện đại dễ nảy sinh những
thách thức, guy cơ rủi ro, muốn thành công
và hạnh phúc con người cần được trang bị
KNS.


HOẠT ĐỘNG 1
3. Những kĩ năng sống cần giáo dục cho HS THCS
( hoặc HS THPT) ở vùng thầy cô công tác?
•
3. Những KNS cần giáo dục cho HS THCS, THPT
•

3.1 Những kĩ năng sống cốt lõi:
•
Nhóm kĩ năng nhận biết và sống với chính mình:
•
Nhóm kĩ năng nhận biết và sống với người khác:
•
Nhóm kĩ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề
•
3.2 Những KNS để ứng phó với những vấn đề của
lứa tuổi THCS, THPT
•
Phòng tránh lạm dụng game
•
Phòng tránh rủi ro trong quan hệ giới tính
•
Phòng tránh sử dụng chất gây nghiện
•
Phòng tránh bạo lực học đường

HOẠT ĐỘNG 2
Con đường, nguyên tắc GVCN tiến
hành giáo dục KNS cho HS
Mục tiêu: GVCN biết sử dụng các con đường và
nguyên tắc giáo dục KNS phù hợp
Thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau:
1.Phân tích mục tiêu, nhiệm vụ của giáo dục
KNS cho HS.
2. GVCN có thể sử dụng những con đường
nào để giáo dục KNS cho tập thể HS nói
chung và HS có những hành vi, thói quen

tiêu cực nói riêng?
3. Để thay đổi hành vi, thói quen tiêu cực
( mang tính rủi ro ) cho HS cần phải quán
triệt các nguyên tắc nào?

KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 2
1. Phân tích mục tiêu, nhiệm vụ của
giáo dục KNS cho HS.
⇒
Mục tiêu của giáo dục KNS cho HS là tăng
cường năng lực tâm lí-xã hội và xây dựng lối
sống lành mạnh, tích cực cho HS. Do đó
nhiệm vụ giáo dục KNS cho HS bao gồm:
-
Hình thành, củng cố thái độ, hành vi, cách
ứng xử lành mạnh, mang tính xây dựng.
-
Thay đổi suy nghĩ, niềm tin, thói quen, hành
vi tiêu cực, có nguy cơ rủi ro thành những
hành vi tích cực an toàn .

KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 2
2. GVCN có thể sử dụng những con
đường nào để giáo dục KNS cho tập thể
HS nói chung và HS có những hành vi, thói
quen tiêu cực nói riêng?
=> Ngoài con đường lồng ghép qua môn học
và hình thức, phương pháp tổ chức dạy học,
GVCN có thể GD kĩ năng sống cho HS qua:
-

Tổ chức các chủ đề giáo dục KNS chuyên
biệt đáp ứng nhu cầu của HS qua hoạt động
ngoài giờ lên lớp.
-
Lồng ghép tích hợp qua các chủ đề, các
dạng hoạt động ngoài giờ lên lớp khác.

KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 2
2. GVCN có thể sử dụng những con
đường nào để giáo dục KNS cho tập thể
HS nói chung và HS có những hành vi, thói
quen tiêu cực nói riêng?
-
Qua tiếp cận 4 trụ cột “ Học để biết, học để
làm, học để chung sống, học để tự khẳng
định “ đối với các nội dung giáo dục
-
Qua xử lí các tình huống trong thực tiễn
cuộc sống theo cách coi trọng/ tiếp cận KNS
- Qua tư vấn, tham vấn trực tiếp đối với cá
nhân hoặc nhóm học sinh.

KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 2
3. Để thay đổi hành vi, thói quen tiêu cực
( mang tính rủi ro ) cho HS cần phải quán triệt
các nguyên tắc nào?
-
Các nguyên tắc GD KNS nhằm thay đổi hành
vi tiêu cực, rủi ro cho học sinh
-

Tạo cơ hội cho HS thông qua trải nghiệm
-
Cung cấp kiến thức vừa đủ, tránh mang tính
hàn lâm
-
Tập trung vào những thông điệp tích cực, rất
hạn chế sử dụng những thông điệp mang
tính đê dạo để động viên sự thay đổi hành vi

KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 2
3. Để thay đổi hành vi, thói quen tiêu cực
( mang tính rủi ro ) cho HS cần phải quán triệt
các nguyên tắc nào?
- Triển khai theo nhóm nhỏ, cần đủ thời gian để
trải nghiệm và củng cố hành vi
- Khuyến khích tư duy phê phán trong các tình
huống lựa chọn
- Sử dụng tác động của người có uy tín và
phương pháp đồng đẳng
Phối hợp với gia đình, cộng đồng để tạo ra môi
trường GD khuyến khích sự thay đổi hành vi
Phòng ngừa sự lặp lại thói quen cũ

KĨ NĂNG KIÊN ĐỊNH

ĐỌC CÂU CHUYÊN SAU
•
SƠN, NAM, LINH
•
Các bước mà Linh đã trải qua khi

ứng xử với Sơn:

KĨ NĂNG KIÊN ĐỊNH
•
Các bước mà Linh đã trải qua khi ứng xử với
Sơn:
•
+ Linh bình tĩnh giải thích rằng mình cảm thấy
bất tiện (thứ cảm giác / cảm nhận từ trái tim)
•
+ Linh phân tích, so sánh cái hại của cách giải
quyết mà Sơn đưa ra, Linh còn đưa ra cách
giải quyết thay thế có lợi hơn (suy nghĩ được
thực hiện bằng khối óc/ lý trí)
•
+ Sau khi đã nói với Sơn bằng cả trái tim và
khối óc mà Sơn vẫn không chịu từ bỏ ý muốn
rủ bạn bè đi đánh nhau, Linh đã buộc lòng
phải nói ”Không” với Sơn

Các bước hình thành kĩ năng kiên
định
•
1. Nhận thức được tình huống, xuất hiện cảm xúc
•
2. Tư duy phân tích, tư duy phê phán, xác định
hành vi của người giao tiếp với mình;
•
3. Khẳng định ý muốn của bản thân;
•

4. Thực hiện hành động cần làm hoặc điều cần nói :
•
- Nói bằng cảm nhận của trái tim. Nếu người đó
không dựng thì:
•
- Nói bằng sự phân tích của tư duy, lý trí: cái đúng
cái sai, cái phù hợp, cái vô lý Nếu người đó không
dựng thì:
•
- Buộc lòng phải chân thành từ chối.

HOẠT ĐỘNG 3
Cách thiết kế các chủ đề giáo dục KNS
1. Hãy nhận dạng sự khác biệt về mục tiêu,
nội dung của 2 chủ đề giáo dục KNS mà
nhóm đã đọc.
2. Phân tích nội dung chủ đề giáo dục KNS và
xác định logic và ý nghĩa của từng hoạt
động trong chủ đề 1
3. Nguyên tắc dựa vào sự trải nghiệm và cũng
cố hành vi, kĩ năng thể hiện ở những hoạt
động nào trong chủ đề?

HOẠT ĐỘNG 3
Cách thiết kế các chủ đề giáo dục KNS
1. Hãy nhận dạng sự khác biệt về mục tiêu,
nội dung của 2 chủ đề giáo dục KNS mà
nhóm đã đọc.
2. Phân tích nội dung chủ đề giáo dục KNS và
xác định logic và ý nghĩa của từng hoạt

động trong chủ đề 1
3. Nguyên tắc dựa vào sự trải nghiệm và cũng
cố hành vi, kĩ năng thể hiện ở những hoạt
động nào trong chủ đề?

KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 3
1.Khi thiết kế các chủ đề giáo dục KNS có thể
theo 2 cách tiếp cận:
-
Thứ nhất, Mỗi chủ đề trực tiếp tập trung vào
KNS cốt lõi như đề cập trong cách phân loại.
Theo cách này qua hoạt động theo chủ đề
người học sẽ hiểu KNS đó là gì, cách hình
thành KNS đó và vận dụng nó để giải quyết
các tình huống giả định
-
Thứ hai, Mỗi chủ đề gắn với một vấn đề
thường nảy sinh trong cuộc sống ở lứa tuổi
này, mà để giải quyết nó thì cần phải vận
dụng những KNS khác

KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 3
2. Những việc cần làm khi thiết kế chủ đề giáo
dục KNS
-
Xác định mục tiêu của chủ đề và phương
tiện cần có để tổ chức các hoạt động
-
Xác định nội dung của chủ đề giáo dục KNS
và thiết kế các hoạt động cần thiết:

Hoạt động 1: Hướng vào làm cho người học
hiểu KNS đó là gì?
Bước 1 : Hướng vào khai thác kinh nghiệm
của người tham gia ( HS ) để xử lý vấn đề
đặt ra.

KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 3
Bước 2: phản hồi, chia sẻ những cách xử lý
theo thói quen, kinh nghiệm củ của các
nhóm trong phạm vi lớp/ nhóm lớn.
Hoạt động 2: Hướng vào làm cho người học
nắm được cách thức ( hoặc các bước ) hình
thành KNS đó
Tiếp thu, lĩnh hội kĩ năng, cách ứng xử mới
thông qua hoạt động nhóm nhỏ/ hoặc nhóm
lớn ( toàn lớp ). Thực chất là học sinh thông
hiểu KNS đó là gì và các bước thực hiện kĩ
năng đó; hoặc là mô hình mẫu của hành vi.

KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 3
Hoạt động 3: Hướng vào tạo tình huống/ cơ
hội để người học rèn luyện KNS đó, mà thực
chất là vận dụng KNS đã tiếp thu ở hoạt
động 2 để xử lý các tình huống mới.

HOẠT ĐỘNG 4
Tổ chức các chủ đề giáo dục KNS
cho HS qua HĐNGLL

KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 4

Khi tham gia các chủ đề giáo dục KNS người
học lần lược trải qua:
-
Người học được giới thiệu về mục tiêu của
hoạt động để định hướng cho hoạt động và
kích thích nhu cầu và tạo động cơ của người
học
-
Người học được đặt vào tình huống phải
động não để đưa ra ý kiến của mình về vấn
đề đã có chút ít kinh nghiệm, hiểu biết, hoặc
về một vấn đề mới trên cơ sở được cung
cấp một số thông tin cơ bản, cần thiết bằng
phương pháp động não; Nghiên cứu tình
huống; Phương pháp trò chơi

KẾT LUẬN HOẠT ĐỘNG 4
-
Người học được đặt vào tình huống giả định
để trải nghiệm, để đưa ra cách giả quyết
theo kinh nghiệm và hiểu biết của mình,
thường sử dụng Phương pháp thảo luận
nhóm, hoặc động não để học sinh cùng
tham gia
-
Người học được thực hành kĩ năng sống đã
học bằng phương pháp đóng vai hoặc thảo
luận nhóm