SKKN: Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học tiếng anh

Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh
PHÒNG GD&ĐT CÁI NƯỚC
TRƯỜNG THCS HÒA MỸ
Tên sáng kiến: PHƯƠNG PHÁP PHÁT HUY TÍNH CHỦ
ĐỘNG, TÍCH CỰC CỦA HỌC SINH
TRONG GIỜ HỌC TIẾNG ANH

Họ và tên người thực hiện:Quách Ngọc Bích
Đơn vi công tác: Trường THCS Hòa Mỹ
Thời gian thực hiện: từ 25 tháng 08 năm 2010 đến ngày 20 tháng 05
năm 2012
PHẦN I : SỰ CẦN THIẾT, MỤC ĐÍCH CỦA VIỆC THỰC HIỆN
SÁNG KIẾN
Như chúng ta đã biết: Ngoại Ngữ là một môn học phổ thông cơ bản góp
phần tích cực vào thực hiện đường lối, phương châm giáo dục và mục tiêu
đào tạo của nhà trường phổ thông; ngoại ngữ là công cụ không thể thiếu được
trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc, Cách Mạng hiện nay ở nước
ta. Mục đích của việc dạy và học Ngoại Ngữ nói chung là trang bị cho học
sinh một công cụ giao tiếp thứ hai bên cạnh tiếng mẹ đẻ, vận dụng nó vào
thực tế sản xuất và quan hệ quốc tế.
Trong một vài năm gần đây, để đáp ứng theo nhu cầu đổi mới phương
pháp giảng dạy cho phù hợp với một nền giáo dục hiện đại, đã có nhiều thủ
thuật dạy học Ngoại Ngữ mới được phát triển. Những thủ thuật mới này
thường không dễ vận dụng và nó đòi hỏi người giáo viên phải có sự chuẩn bị
GV: Quaùch Ngoïc Bích Trang 1
Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh
và đầu tư rất nhiều.Trong đó có một sự phát triển rất quan trọng mà đem lại
sự tiến bộ rõ rệt cho chất lượng dạy và học Ngoại Ngữ trong giai đoạn hiện
nay. Đó là “phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh”.
PHẦN II : PHẠM VI TRIỂN KHAI THỰC HIỆN
Sau thời gian bản thân tôi áp dụng các thủ thuật này trong giờ dạy học

Tiếng Anh, tôi nhận thấy học sinh có hứng thú hơn trong học tập, kết quả học
tập của học sinh được nâng lên rỏ rệt. Vì vậy tôi đã phổ biến phương pháp
giảng dạy này rộng rãi trong toàn trường THCS Hòa Mỹ. Phương pháp này
được áp dụng với tất cả các khối lớp bậc THCS,từ khối lớp 6,7,8 đến khối
lớp 9 và được đồng nghiệp đánh giá cao.
PHẦN III: MÔ TẢ SÁNG KIẾN
1/ Cơ Sở Lí Luận:
Trước đây giáo viên đóng vai trò trung tâm trong lớp học. Giáo viên
luôn nói và nói còn học sinh chỉ có nghe và nghe và chấp nhận. Nếu học sinh
luôn phụ thuộc vào giáo viên thì các em sẽ trở thành những người học thụ
động và lười biếng. Học sinh chỉ có học thuộc lòng, lặp lại phần kiến thức
sẵn có mà đôi khi các em không biết là mình đang nói gì. Các em sẽ không
thể sử dụng ngôn ngữ trong những tình huống thật sự một cách tự nhiên. Dần
dần các em sẽ trở thành những người luôn phụ thuộc vào người khác.
Nhưng hiện nay, phương pháp dạy học hiện đại là lấy học sinh làm
trung tâm. Thế nên giáo viên phải biết dạy cho học sinh suy nghĩ một cách
độc lập và trở nên chủ động, tích cực trong học tập. Học sinh được khuyến
khích nói, giao tiếp với giáo viên, với bạn trong những ngữ cảnh thực tế, gần
gũi với học sinh. Các em có cơ hội trình bày những ý tưởng và quan điểm của
mình về một điều gì đó. Các em nói lên những gì các em đã đọc được, nghe
GV: Quaùch Ngoïc Bích Trang 2
Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh
được, thấy được, cảm nhận được. Thời gian nói của học sinh tăng lên và thời
gian nói của giáo viên giảm xuống. Những đặc điểm trên đây được thấy rõ
qua những buổi thảo luận cặp, thảo luận nhóm trong giờ học Tiếng Anh.
2/ Nội Dung Cụ Thể:
Đến đây tôi sẽ giới thiệu về phương pháp phát huy tính chủ động, tích
cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh. Phương pháp này được thể hiện
qua hai hình thức hoạt đông, đó là thảo luận cặp và thảo luận nhóm.
Thảo luận cặp : Giáo viên chia lớp ra thành từng cặp. Mỗi học sinh

làm việc với một người bạn của mình và tất cả các cặp làm việc cùng một
lúc.
Thảo luận nhóm : Giáo viên chia lớp ra thành nhiều nhóm nhỏ. Mỗi
nhóm có khoảng 4 đến 5 học sinh. Mỗi học sinh làm việc với các bạn cùng
nhóm của mình. Giống như thảo luận cặp, các nhóm cũng làm việc cùng một
lúc.
Làm việc theo cặp, theo nhóm cũng giống như những hoạt động khác
trong lớp sẽ nhanh chóng trở thành thói quen của học sinh. Một khi học sinh
quen thuộc với các hoạt động này và có những người bạn cùng làm việc
thường xuyên thì các hoạt động này được tổ chức một cách nhanh chóng và
dễ dàng. Những lần đầu tiên tổ chức các hoạt động này rất quan trọng. Giáo
viên phải hướng dẫn cẩn thận và biết chia cặp, nhóm như thế nào cho khoa
học. Em nào làm việc với em nào, em nào làm việc trong nhóm nào. Những
em ngồi gần nhau thì làm việc chung với nhau và phải thay đổi tư thế ngồi
cho đối diện nhau.
Thảo luận cặp và thảo luận nhóm có thể dược áp dụng cho nhiều kiểu
bài lên lớp một cách tự nhiên với hiệu quả cao nhất.
GV: Quaùch Ngoïc Bích Trang 3
Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh
VÍ DỤ 1: Trong giờ luyện nói sử dụng từ vựng và câu điều kiện, giáo
viên dùng phương pháp thảo luận cặp.
*Now you work in pairs. Ask and answer the questions :
“ What will happen if……………………………”
a. you read in bad light ?
b. you eat too much food ?
c. you leave ice in the sun ?
d. you drop a match into a can of petro ?
e. you sit in the sun too long?
f. you leave milk for a few days ?
*Now think of two more questions like this.

Giáo viên tiến hành điều khiển lớp như sau :
-Hỏi cả lớp hai câu hỏi đầu tiên để các em biết cách làm như thế nào.
Có thể có nhiều câu trả lời khác nhau cho một câu hỏi.
a. You will ruin your eyes.
You can’t see well.
b. You will be sick.
You will get fat.
- Chia lớp ra thành từng cặp, một em hỏi một em trả lời những câu hỏi
còn lại. Sau đó đổi vai.
- Khi các cặp luyện tập xong, giáo viên gọi vài cặp thực hành trước
lớp. Các cặp còn lại theo dõi và nhận xét.
- Gọi một vài cặp đặt ra câu hỏi tương tự. Gọi các cặp khác trả lời.
VÍ DỤ 2 : Áp dụng thủ thuật thảo luận cặp cho một bài đọc hiểu.
Ho Chi Minh Communist Youth Union is an organization for
Vietnamese youth from 16 to 30 years of age. The Union was founded on
March 26, 1931 by the beloved President Ho Chi Minh. It had different names
GV: Quaùch Ngoïc Bích Trang 4
Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh
over the years. In December 1976, it was officially named as it is called
today: Ho Chi Minh Communist Youth Union. However, people normally use
the name “The Youth Union” for short.
*Now you work in pairs:
a.Can you answer these questions ?
- At what age can one join the Youth Union?
- When was the Youth Union founded?
- What is the complete name of the Youth Union?
- When was it officially named as it is called today?
b.Read the text and find the answers.
c.Underline all the words in the text which you do not understand.
With your partner, try to guess what they mean.

Giáo viên tiến hành điều khiển lớp như sau :
- Giải thích ngắn gọn học sinh sẽ làm gì. Sau đó chia lớp ra thành từng
cặp hoạt động.
- Khi các cặp thảo luận xong, giáo viên dừng hoạt động. Gọi một vài
cặp trình bày trước lớp.
- Gọi một vài cặp nêu ra một số từ mà các em không thể đoán nghĩa
được.
- Gọi các cặp khác trả lời.
- Giáo viên thảo luận với học sinh.
VÍ DỤ 3: Áp dụng thảo luận nhóm trong một giờ luyện nói.
*Now you work in groups of five, discuss the questions:
a. Which of these people earns the most money in your country ? Write them
a list, starting with the highest paid and ending with the lowest paid.
GV: Quaùch Ngoïc Bích Trang 5
Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh
Nurse Farmer
Doctor Taxi driver
Teacher Engineer
b. Who do you think should earn the most money ? Who should earn more ?
Who should earn less ?
Giáo viên thực hiện các bước sau :
- Chia lớp ra thành từng nhóm 5 học sinh. Đọc qua câu hỏi và bảo đảm
tất cả các nhóm điều biết là mình sẽ làm gì. Có thể chọn ra một thư ký cho
mỗi nhóm để ghi chép lại. Các thành viên trong nhóm phải đồng ý với những
gì mà thư ký đã viết lại.
- Khi các nhóm thảo luận xong, giáo viên dừng hoạt động. Yêu cầu thư
ký của mỗi nhóm trình bày lại những gì họ đã thảo luận.
* Những thuận lợi của thảo luận cặp, thảo luận nhóm:
Thảo luận cặp, thảo luận nhóm cho học sinh nhiều cơ hội để nói
tiếng Anh. Như trong ví dụ 1, nếu cả lớp cùng làm bài tập này thì mỗi học

sinh chỉ nói được một câu. Có thể có một vài học sinh không nói được gì cả.
Khi cho học sinh thảo luận theo cặp, học sinh nói được nhiều câu hơn và tất
cả các em đều có cơ hội nói với nhau.
Thảo luận cặp và thảo luận nhóm thu hút học sinh làm việc và tập
trung vào công việc. Như trong ví dụ 3, nếu tiết thảo luận này áp dụng chung
cho cả lớp thì các học sinh khá giỏi làm hết công việc, các em khác sẽ mất
hứng thú.
Khi thảo luận cặp và thảo luận nhóm học sinh cảm thấy an tâm.
Học sinh sẽ ít lo lắng hơn khi cá nhân các em phải trình bày ý riêng của mình
trước lớp. Thảo luận cặp và thảo luận nhóm giúp cho những học sinh e thẹn,
GV: Quaùch Ngoïc Bích Trang 6
Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh
rụt rè, những em mà không nói điều gì trong những hoạt động dành cho cả
lớp, có cơ hội đễ nói.
Khi thảo luận cặp và thảo luận nhóm, học sinh sẽ giúp đỡ lẫn nhau.
Học sinh sẽ chia sẽ những hiểu biết và những ý tưởng của mình với bạn. Như
trong ví dụ 2, học sinh sẽ cùng nhau tìm hiểu nội dung của bài đọc. Còn
trong ví dụ 3 học sinh sẽ chia sẽ với bạn những ý tưởng của mình.
* Những vấn đề nãy sinh trong thảo luận cặp, thảo luận nhóm và cách
giải quyết.
 Thảo luận cặp, thảo luận nhóm sẽ gây tiếng ồn:
Tuy nhiên đây là tiếng ồn tích cực và theo phương pháp dạy học
tích cực hiện nay, giáo viên nên khuyến khích học sinh làm việc dù cho có
tạo ra tiếng ồn.
 Học sinh sẽ phạm lỗi:
Trong suốt quá trình thảo luận, giáo viên không thể sửa tất cả các
lỗi học sinh phạm phải. Mà giáo viên cũng không nên làm như vậy. Các lỗi
này sẽ được hạn chế bằng cách :
-Hướng dẫn cho học sinh rõ ràng trước khi thảo luận. Hoạt
động cần thực hiện đã được làm mẫu trước lớp, thảo luận cặp, thảo luận

nhóm là giai đoạn sau cùng.
-Kiểm tra lại khi hoc sinh thảo luận xong: Giáo viên hỏi lại
các cặp, các nhóm rằng họ đã nói những gì và sửa lỗi nếu có.
 Khó kiểm soát:
GV: Quaùch Ngoïc Bích Trang 7
Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh
Giáo viên khó điều khiển được tất cả các cặp, các nhóm. Vấn đề
này có thể được khắc phục bằng cách:
-Nêu rõ yêu cầu trước khi thảo luận: khi nào bắt đầu, làm
gì và khi nào kết thúc.
-Hướng dẫn cho học sinh những gì cần làm một cách rõ
ràng, không được kéo dài thời gian.
-Thành lập một thói quen thảo luận theo cặp, theo nhóm để
học sinh biết chính xác mình sẽ làm gì.
PHẦN IV: KẾT QUẢ, HIỆU QUẢ MANG LẠI
1. Đảm bảo tính khoa học
Phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh qua việc thảo luận
theo cặp, theo nhóm vừa đảm bảo tính khoa học vừa gây hứng thú cho học
sinh, đáp ứng được nhu cầu đổi mới phương pháp dạy học trong giai đoạn
hiện nay. Đồng thời các phương pháp này cũng mang lại hiệu quả rất cao và
đúng với phương châm lấy học sinh làm trung tâm. Những hoạt động này rất
phù hợp với đặc điểm tâm lý lứa tuổi của học sinh phổ thông nên các em tích
cực tham gia xây dựng bài học. Từ đó giờ dạy của giáo viên sinh động hơn và
đạt hiệu quả cao hơn.
2.Kết quả cụ thể
Trong năm học 2011-2012 vừa qua, tỉ lệ khảo sát đầu năm ở bộ môn
Tiếng Anh của học sinh lớp 6 như sau:
Giỏi Khá Trung bình Yếu Kém
3.0% 25.0% 50.5% 15.0% 6.5%
GV: Quaùch Ngoïc Bích Trang 8

Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh
Trong quá trình giảng dạy, bằng cách kết hợp nhiều phương pháp
phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh mà đặc biệt là phương pháp
cho học sinh thảo luận cặp, thảo luận nhóm, kích thích sự hứng thú của các
em trong việc chủ động lĩnh hội kiến thức mới nên kết quả cuối năm học của
các em ở bộ môn này có sự tiến triển khá rỏ rệt.
PHẦN V: ĐÁNH GIÁ VỀ PHẠM VI ẢNH HƯỞNG CỦA SÁNG KIẾN.
Để đáp ứng được nhu cầu đổi mới phương pháp dạy học trong
tình hình hiện nay là nhấn mạnh vai trò của học sinh, tập trung vào chủ thể học
sinh thì việc tổ chức cho học sinh làm việc theo cặp, theo nhóm là một trong
những phương pháp mang lại hiệu quả cao nhất. Nó ưu tiên cho sự khám phá
của học sinh, thu hút học sinh tham gia giải quyết các vấn đề nhằm lĩnh hội
kiến thức. Nếu các hoạt động này được các thầy cô giáo sử dụng rộng rãi và
thường xuyên một cách nghiêm túc thì chúng ta sẽ nâng dần chất lượng học tập
của học sinh nói chung và chúng ta sẽ phát huy được tính tích cực, năng động
của học sinh nói riêng trong các giờ học Tiếng Anh. Phát huy tính chủ động,
tích cực của học sinh qua việc thảo luận theo cặp, theo nhóm có phạm vi áp
dụng rất rộng rãi. Nó phù hợp với nhiều kiểu bài lên lớp và phù hợp với tất cả
các khối lớp phổ thông. Nó rất phù hợp với tính năng động, nhạy cảm, thích
tìm hiểu của học sinh.Từ đó chúng ta sẽ đào tạo được những thế hệ học sinh trở
thành những người học nhạy bén, linh hoạt,sáng tạo thật sự.
PHẦN VI:KIẾN NGHỊ ,ĐỀ XUẤT (Không)
GV: Quaùch Ngoïc Bích Trang 9
Giỏi Khá Trung bình Yếu Kém
5.5% 27.5% 59.0% 8.0% 0.0%
Phương pháp phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh trong giờ học Tiếng Anh
Xác nhận của thủ trưởng đơn vị Hòa Mỹ, ngày 20 tháng 05 năm 2012
NGƯỜI TRÌNH BÀY
Quách Ngọc Bích
GV: Quaùch Ngoïc Bích Trang 10