những vấn đề cơ bản về thẩm định dự án đầu tư trong lĩnh vực dầu khí

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
ĐÀO HỒNG NGỌC

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC THẨM ĐỊNH CÁC DỰ ÁN
ĐẦU TƯ TRONG LĨNH VỰC DẦU KHÍ TẠI NGÂN HÀNG
TMCP ĐẠI DƯƠNG (OCEANBANK)

CHUYÊN NGÀNH: KINH TẾ ĐẦU TƯ
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS NGUYỄN BẠCH NGUYỆT
HÀ NỘI, NĂM 2011
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng, luận văn thạc sỹ kinh tế “Hoàn thiện công tác thẩm
định các dự án đầu tư trong lĩnh vực dầu khí tại Ngân hàng TMCP Đại Dương
(OCEANBANK)” là công trình nghiên cứu của riêng tôi
Những số liệu và tài liệu sử dụng được chỉ rõ nguồn trích dẫn trong danh
mục tài liệu tham khảo. Kết quả nghiên cứu này chưa được công bố trong bất kỳ
công trình nghiên cứu nào từ trước tới nay.
Hà Nội, ngày 30 tháng 09 năm 2011
Tác giả
Đào Hồng Ngọc
MỤC LỤC
MỤC LỤC 4
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT 7
DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ 9
CHƯƠNG 1:NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ
TRONG LĨNH VỰC DẦU KHÍ i
Thẩm định dự án trong các NHTM i
Thẩm định các dự án đầu tư trong lĩnh vực dầu khí i
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ TRONG LĨNH
VỰC DẦU KHÍ TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẠI DƯƠNG (OCEANBANK) ii

Thực trạng công tác thẩm định DA vay vốn thuộc ngành dầu khí tại
OceanBank ii
Kết quả đạt được iii
Hạn chế và nguyên nhân iv
Hạn chế iv
Nguyên nhân iv
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC THẨM ĐỊNH CÁC DỰ
ÁN ĐẦU TƯ TRONG LĨNH VỰC DẦU KHÍ TẠI NH TMCP ĐẠI DƯƠNG
(OCEANBANK) v
Trong chương này tác giá đã đưa ra một số giải pháp hoàn thiện quy
trình, nội dung, phương pháp thẩm định và những giải pháp về nhân lực,
về thông tin, về công nghệ và cải thiện môi trường thẩm định; Đề xuất
những kiến nghị với các cơ quan để nâng cao chất lượng thẩm định dự án
trong lĩnh vực dầu khí tại Oceanbank v
Giải pháp hoàn thiện quy trình thẩm định v
Giải pháp hoàn thiện nội dung thẩm định vi
Thẩm định khả năng thực hiện DA của khách hàng vi
Thẩm định về thị trường vi
Thẩm định khía cạnh kỹ thuật vi
Thẩm định khía cạnh tài chính vii
Tham khảo ý kiến chuyên gia và xây dựng đội ngũ cộng tác viên chuyên ngành dầu
khí viii
Thẩm định khía cạnh kinh tế- xã hội ix
Giải pháp hoàn thiện phương pháp thẩm định ix
Giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho CBTĐ ix
Cải thiện môi trường làm việc và đổi mới công nghệ ix
Nâng cao chất lượng thông tin x
LỜI MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1 3
NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ TRONG

LĨNH VỰC DẦU KHÍ 3
1.1. Thẩm định dự án trong các NHTM 3
1.1.1. Sự cần thiết phải thẩm định các dự án trong các NHTM 3
1.1.2. Vai trò của công tác thẩm dịnh hoạt động cho vay dự án tại các
NHTM 4
1.1.3. Quy trình tổ chức thẩm định dự án đầu tư 5
1.1.4. Nội dung thẩm định dự án đầu tư 6
1.1.4.1 Thẩm định khách hàng vay vốn: 6
1.1.4.2. Thẩm định dự án vay vốn 7
a. Thẩm định khía cạnh pháp lý của DA: 7
b. Thẩm định khía cạnh thị trường của dự án 7
c. Thẩm định phương diện kỹ thuật: 8
1.1.4.3. Thẩm định biện pháp bảo đảm tiền vay 10
1.1.5. Phương pháp thẩm định 11
1.1.5.1 Phương pháp thẩm định theo trình tự: 11
1.1.5.2 Phương pháp so sánh đối chiếu 12
1.1.5.3 Phương pháp phân tích độ nhạy: 13
1.1.5.4 Phương pháp dự báo: 14
1.1.5.5 Phương pháp triệt tiêu rủi ro: 14
1.2. Thẩm định các dự án đầu tư trong lĩnh vực dầu khí 15
1.2.1 Vai trò và phân loại dự án đầu tư trong lĩnh vực dầu khí 15
1.2.2. Đặc điểm của DA trong lĩnh vực dầu khí và yêu cầu đặt ra cho
công tác thẩm định dự án đầu tư trong lĩnh vực dầu khí 17
1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác thẩm định DA ngành dầu khí 20
1.3.1 Nhân tố chủ quan: 20
1.3.2 Nhân tố khách quan 23
THỰC TRẠNG THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ TRONG 25
LĨNH VỰC DẦU KHÍ TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẠI DƯƠNG
(OCEANBANK) 25
2.1. Giới thiệu về OceanBank 25

2.1.1 Sự ra đời và phát triển 25
2.1.2 Giới thiệu về Ngân hàng Đại Dương(Oceanbank) 25
Chức năng và nhiệm vụ của Ngân hàng 26
2.2. Thực trạng công tác thẩm định DA vay vốn thuộc ngành dầu khí tại
OceanBank 32
2.2.1. Tổng quan về hoạt động cho vay các DA trong ngành dầu khí tại
OceanBank 32
2.2.2. Quy trình thẩm định 34
2.2.3. Căn cứ thẩm định 38
2.2.4. Nội dung thẩm định 39
2.2.4.1 Thẩm định khách hàng 39
2.2.4.2 Thẩm định chi tiết DA đầu tư 42
2.2.4.3 Thẩm định điều kiện đảm bảo tiền vay 50
2.2.5. Phương pháp thẩm định 50
2.2.5.1. Phương pháp thẩm định theo trình tự 50
2.2.5.2. Phương pháp so sánh đối chiếu các chỉ tiêu 51
2.2.5.3. Phương pháp dự báo 51
2.2.5.4. Phương pháp triệt tiêu rủi ro 52
2.2.5.5 Phương pháp phân tích độ nhạy 52
2.3. Ví dụ minh họa về công tác thẩm định DA vay vốn trong lĩnh vực
dầu khí tại OceanBank 53
2.3.1. Quy trình thẩm định 53
2.3.2. Nội dung và phương pháp thẩm định DA 53
2.3.2.1. Thẩm định khách hàng 54
2.3.2.2. Thẩm định chi tiết DA 55
2.3.2.3 Thẩm định các biện pháp đảm bảo tiền vay 66
2.3.3 Kết luận và đề xuất sau khi thẩm định 67
2.4. Đánh giá công tác thẩm định DA đầu tư trong ngành Dầu khí tại
OceanBank 68
2.4.1. Kết quả đạt được 68

2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân 71
2.4.2.1. Hạn chế 71
2.4.2.2. Nguyên nhân 74
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC 77
THẨM ĐỊNH CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ TRONG LĨNH VỰC DẦU KHÍ TẠI NH
TMCP ĐẠI DƯƠNG (OCEANBANK) 77
3.1.Định hướng phát triển của NH TMCP Đại Dương giai đoạn 2011-
2015 78
3.1.1. Định hướng phát triển tổng thể 78
3.1.2. Định hướng phát triển hoạt động tín dụng 79
3.1.3. Định hướng phát triển hoạt động tín dụng với lĩnh vực dầu khí và
công tác thẩm định dự án ngành dầu khí tại Oceanbank 80
3.2. Một số giải pháp hoàn thiện công tác thẩm định DA vay vốn trong
lĩnh vực dầu khí tại Ngân hàng TMCP Đại Dương 82
3.2.1. Giải pháp hoàn thiện quy trình thẩm định 82
3.2.2 Giải pháp hoàn thiện nội dung thẩm định 82
3.2.2.1 Thẩm định khả năng thực hiện DA của khách hàng 83
3.2.2.2. Thẩm định về thị trường 84
3.2.2.3 Thẩm định khía cạnh kỹ thuật 84
3.2.2.4. Thẩm định khía cạnh tài chính 85
3.2.2.5. Tham khảo ý kiến chuyên gia và xây dựng đội ngũ cộng tác viên chuyên
ngành dầu khí 88
3.2.2.6. Thẩm định khía cạnh kinh tế- xã hội 88
3.2.3. Giải pháp hoàn thiện phương pháp thẩm định 88
3.2.4. Giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho CBTĐ 90
3.2.5. Cải thiện môi trường làm việc và đổi mới công nghệ 91
3.2.6. Nâng cao chất lượng thông tin 91
KẾT LUẬN 94
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 95
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

NHTM : Ngân hàng Thương mại
NHNN : Ngân hàng Nhà nước
GPMB : Giải phóng mặt bằng
QLDA : Quản lý dự án
CBTĐ : Cán bộ thẩm định
TTCK : Thị trường chứng khoán
VĐT : Vốn đầu tư
WB : World Bank. Ngân hàng Thế giới
TCNT : Tài chính nông thôn
UTĐT : Ủy thác đầu tư
ODA : Nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức
DA : Dự án
TDDN : Tín dụng doanh nghiệp

DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ
BẢNG
MỤC LỤC 4
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT 7
DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ 9
CHƯƠNG 1:NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ
TRONG LĨNH VỰC DẦU KHÍ i
Thẩm định dự án trong các NHTM i
Thẩm định các dự án đầu tư trong lĩnh vực dầu khí i
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ TRONG LĨNH
VỰC DẦU KHÍ TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẠI DƯƠNG (OCEANBANK) ii
Thực trạng công tác thẩm định DA vay vốn thuộc ngành dầu khí tại
OceanBank ii
Kết quả đạt được iii
Hạn chế và nguyên nhân iv
Hạn chế iv

Nguyên nhân iv
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC THẨM ĐỊNH CÁC DỰ
ÁN ĐẦU TƯ TRONG LĨNH VỰC DẦU KHÍ TẠI NH TMCP ĐẠI DƯƠNG
(OCEANBANK) v
Trong chương này tác giá đã đưa ra một số giải pháp hoàn thiện quy
trình, nội dung, phương pháp thẩm định và những giải pháp về nhân lực,
về thông tin, về công nghệ và cải thiện môi trường thẩm định; Đề xuất
những kiến nghị với các cơ quan để nâng cao chất lượng thẩm định dự án
trong lĩnh vực dầu khí tại Oceanbank v
Giải pháp hoàn thiện quy trình thẩm định v
Giải pháp hoàn thiện nội dung thẩm định vi
Thẩm định khả năng thực hiện DA của khách hàng vi
Thẩm định về thị trường vi
Thẩm định khía cạnh kỹ thuật vi
Thẩm định khía cạnh tài chính vii
Tham khảo ý kiến chuyên gia và xây dựng đội ngũ cộng tác viên chuyên ngành dầu
khí viii
Thẩm định khía cạnh kinh tế- xã hội ix
Giải pháp hoàn thiện phương pháp thẩm định ix
Giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho CBTĐ ix
Cải thiện môi trường làm việc và đổi mới công nghệ ix
Nâng cao chất lượng thông tin x
LỜI MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1 3
NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ TRONG
LĨNH VỰC DẦU KHÍ 3
1.1. Thẩm định dự án trong các NHTM 3
1.1.1. Sự cần thiết phải thẩm định các dự án trong các NHTM 3
1.1.2. Vai trò của công tác thẩm dịnh hoạt động cho vay dự án tại các
NHTM 4

1.1.3. Quy trình tổ chức thẩm định dự án đầu tư 5
1.1.4. Nội dung thẩm định dự án đầu tư 6
1.1.4.1 Thẩm định khách hàng vay vốn: 6
1.1.4.2. Thẩm định dự án vay vốn 7
a. Thẩm định khía cạnh pháp lý của DA: 7
b. Thẩm định khía cạnh thị trường của dự án 7
c. Thẩm định phương diện kỹ thuật: 8
1.1.4.3. Thẩm định biện pháp bảo đảm tiền vay 10
1.1.5. Phương pháp thẩm định 11
1.1.5.1 Phương pháp thẩm định theo trình tự: 11
1.1.5.2 Phương pháp so sánh đối chiếu 12
1.1.5.3 Phương pháp phân tích độ nhạy: 13
1.1.5.4 Phương pháp dự báo: 14
1.1.5.5 Phương pháp triệt tiêu rủi ro: 14
1.2. Thẩm định các dự án đầu tư trong lĩnh vực dầu khí 15
1.2.1 Vai trò và phân loại dự án đầu tư trong lĩnh vực dầu khí 15
1.2.2. Đặc điểm của DA trong lĩnh vực dầu khí và yêu cầu đặt ra cho
công tác thẩm định dự án đầu tư trong lĩnh vực dầu khí 17
1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác thẩm định DA ngành dầu khí 20
1.3.1 Nhân tố chủ quan: 20
1.3.2 Nhân tố khách quan 23
THỰC TRẠNG THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ TRONG 25
LĨNH VỰC DẦU KHÍ TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẠI DƯƠNG
(OCEANBANK) 25
2.1. Giới thiệu về OceanBank 25
2.1.1 Sự ra đời và phát triển 25
2.1.2 Giới thiệu về Ngân hàng Đại Dương(Oceanbank) 25
Chức năng và nhiệm vụ của Ngân hàng 26
2.2. Thực trạng công tác thẩm định DA vay vốn thuộc ngành dầu khí tại
OceanBank 32

2.2.1. Tổng quan về hoạt động cho vay các DA trong ngành dầu khí tại
OceanBank 32
2.2.2. Quy trình thẩm định 34
2.2.3. Căn cứ thẩm định 38
2.2.4. Nội dung thẩm định 39
2.2.4.1 Thẩm định khách hàng 39
2.2.4.2 Thẩm định chi tiết DA đầu tư 42
2.2.4.3 Thẩm định điều kiện đảm bảo tiền vay 50
2.2.5. Phương pháp thẩm định 50
2.2.5.1. Phương pháp thẩm định theo trình tự 50
2.2.5.2. Phương pháp so sánh đối chiếu các chỉ tiêu 51
2.2.5.3. Phương pháp dự báo 51
2.2.5.4. Phương pháp triệt tiêu rủi ro 52
2.2.5.5 Phương pháp phân tích độ nhạy 52
2.3. Ví dụ minh họa về công tác thẩm định DA vay vốn trong lĩnh vực
dầu khí tại OceanBank 53
2.3.1. Quy trình thẩm định 53
2.3.2. Nội dung và phương pháp thẩm định DA 53
2.3.2.1. Thẩm định khách hàng 54
2.3.2.2. Thẩm định chi tiết DA 55
2.3.2.3 Thẩm định các biện pháp đảm bảo tiền vay 66
2.3.3 Kết luận và đề xuất sau khi thẩm định 67
2.4. Đánh giá công tác thẩm định DA đầu tư trong ngành Dầu khí tại
OceanBank 68
2.4.1. Kết quả đạt được 68
2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân 71
2.4.2.1. Hạn chế 71
2.4.2.2. Nguyên nhân 74
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC 77
THẨM ĐỊNH CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ TRONG LĨNH VỰC DẦU KHÍ TẠI NH

TMCP ĐẠI DƯƠNG (OCEANBANK) 77
3.1.Định hướng phát triển của NH TMCP Đại Dương giai đoạn 2011-
2015 78
3.1.1. Định hướng phát triển tổng thể 78
3.1.2. Định hướng phát triển hoạt động tín dụng 79
3.1.3. Định hướng phát triển hoạt động tín dụng với lĩnh vực dầu khí và
công tác thẩm định dự án ngành dầu khí tại Oceanbank 80
3.2. Một số giải pháp hoàn thiện công tác thẩm định DA vay vốn trong
lĩnh vực dầu khí tại Ngân hàng TMCP Đại Dương 82
3.2.1. Giải pháp hoàn thiện quy trình thẩm định 82
3.2.2 Giải pháp hoàn thiện nội dung thẩm định 82
3.2.2.1 Thẩm định khả năng thực hiện DA của khách hàng 83
3.2.2.2. Thẩm định về thị trường 84
3.2.2.3 Thẩm định khía cạnh kỹ thuật 84
3.2.2.4. Thẩm định khía cạnh tài chính 85
3.2.2.5. Tham khảo ý kiến chuyên gia và xây dựng đội ngũ cộng tác viên chuyên
ngành dầu khí 88
3.2.2.6. Thẩm định khía cạnh kinh tế- xã hội 88
3.2.3. Giải pháp hoàn thiện phương pháp thẩm định 88
3.2.4. Giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho CBTĐ 90
3.2.5. Cải thiện môi trường làm việc và đổi mới công nghệ 91
3.2.6. Nâng cao chất lượng thông tin 91
KẾT LUẬN 94
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 95
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
ĐÀO HỒNG NGỌC

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC THẨM ĐỊNH CÁC DỰ ÁN
ĐẦU TƯ TRONG LĨNH VỰC DẦU KHÍ TẠI NGÂN HÀNG
TMCP ĐẠI DƯƠNG (OCEANBANK)

CHUYÊN NGÀNH: KINH TẾ ĐẦU TƯ
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ
HÀ NỘI, NĂM 2011
CHƯƠNG 1:NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THẨM ĐỊNH DỰ
ÁN ĐẦU TƯ TRONG LĨNH VỰC DẦU KHÍ
Trong chương này tác giả đã nêu lên những vấn đề cơ bản liên quan
đến công tác thẩm định dự án trong các NHTM, đó là: Sự cần thiết thẩm định
dự án trong các NHTM, vai trò, quy trình, phương pháp, nội dung thẩm định
dự án. Ngoài ra, tác giả còn đề cập đến các dự án đầu tư trong lĩnh vực dầu
khí, vai trò, đặc điểm và các nhân tố ảnh hưởng tới công tác thẩm định dự án
trong lĩnh vực dầu khí tại Ngân hàng TMCP Đại Dương
Thẩm định dự án trong các NHTM
Trên quan điểm của các NHTM, vấn đề quan trọng nhất, được quan tâm lớn
nhất trong quá trình thẩm định là tính khả thi về mặt tài chính và khả năng trả nợ
của dự án. Thẩm định dự án để quyết định có cho vay vốn đối với dự án hay không
là điều kiện bắt buộc để đảm bảo hiệu quả của hoạt động tín dụng tại các NHTM
Với đặc trưng về độ rủi ro và phức tạp, thẩm định dự án ngày càng có vai trò
quan trọng.
- Kết quả của quá trình thẩm định là căn cứ để quyết định tài trợ vốn cho dự án.
- Thẩm định là công cụ quản lý rủi ro tín dụng
Thẩm định các dự án đầu tư trong lĩnh vực dầu khí
Các DA trong lĩnh vực dầu khí bên cạnh những đặc điểm chung giống các
DA khác còng có những đặc điểm riêng biệt.
- Là một lĩnh vực công nghệ kỹ thuật nên vốn đầu tư lớn trong đó vốn
thiết bị chiếm tỷ trọng cao;
- DA gặp nhiều rủi ro, trong đó rủi ro về thị trường là lớn nhất của các
dự án trong lĩnh vực dầu khí;
- Thời gian đầu tư của các DA trong ngành dầu khí kéo dài
- Giải pháp kỹ thuật phức tạp

- DA trong ngành dầu khí đa dạng và sản phẩm mang tính đặc thù
Trong quá trình thẩm định đòi hỏi việc phân tích, đánh giá phải đi sâu, chú trọng tới
những đặc điểm trên để đánh giá tính hợp lý, khả thi và hiệu quả của dự án.
i
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ
TRONG LĨNH VỰC DẦU KHÍ TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẠI
DƯƠNG (OCEANBANK)
Trong chương này, tác giả đã làm sáng rõ thực trang công tác thẩm định dự
án vay vốn trong lĩnh vực dầu khí tại Oceanbank. Luận văn bắt đầu tư việc khái
quát hoạt động kinh doanh của ngân hàng, trong đó cụ thể đề cập đến hoạt động
tín dụng với lĩnh vực dầu khí. Sau đó đi sâu phân tích quy trình, nội dung, phương
pháp thẩm định dự án trong lĩnh vực dầu khí, minh hoạ thông qua việc thẩm định
dự án “Mua (đóng) mới giàn khoan nửa nổi nửa chìm- TAD” của Tông công ty cổ
phần khoan và dịch vụ khoan Dầu khí (PVD). Từ đó, đánh giá kết quả đạt được
cũng như chỉ ra những hạn chế, tồn tại cần tiếp tục giải quyết.
Thực trạng công tác thẩm định DA vay vốn thuộc ngành dầu khí tại
OceanBank
Trong 3 năm gần đây, Oceanbank đã tài trợ vốn cho nhiều dự án trong ngành
Dầu khí trong các lĩnh vực từ tìm kiếm thăm dò dầu khí, phát triển công nghiệp khí
điện, công nghiệp chế biến Dầu khí cho đến lĩnh vực dịch vụ dầu khí. Năm 2010,
dư nợ ngành Dầu khí tại Ngân hàng đã đạt trên 3000 tỷ đồng, chiếm gần 18% dư nợ
của ngân hàng.
Bảng 2.13: Dư nợ chi tiết của OceanBank và của ngành dầu khí tại OceanBank giai đoạn 2008-2010
ii
Đánh giá công tác thẩm định dự án đầu tư trong lĩnh vực dầu khí tại
Oceanbank.
Kết quả đạt được
- Thứ nhất: Về thu nhập đem lại cho Ngân hàng
Số lượng DA cho vay trong ngành Dầu khí cũng không ngừng tăng lên, từ
chỗ chỉ có 12 DA năm 2008 với tổng dư nợ 651 tỷ đồng chiếm tỷ trọng gần 11%

trong tổng dư nợ toàn ngân hàng, đến năm 2010 số lượng DA đã tăng lên con số 45
với tổng dư nợ tương đương 3147 tỷ đồng và chiếm tỷ lệ gần 18% tổng dư nợ toàn
ngân hàng. Những dự án mà Oceanbank thực hiện cho vay trong lĩnh vực dầu khí
mới chỉ thực hiện từ năm 2008 đến này. Đến thời điểm này, hầu hết các dự án đều
thực hiện đúng tiến độ đầu tư.
- Thứ hai: Về quy trình thẩm định
Từ khi có sự tham gia góp vốn của Tập đoàn Dầu khí quốc gia vào
Oceanbank với tư cách cổ đông chiến lược, công tác thẩm định DA đầu tư của
OceanBank được cải thiện cả về mặt số lượng và chất lượng, từ chỗ chưa có quy
trình thẩm định (do mới chuyển đổi từ ngân hàng nông thôn sang ngân hàng thành
thị) sang có quy trình thẩm định, từng bước đã xây dựng được Phòng thẩm định DA
độc lập trực thuộc Khối quản trị rủi ro. Các DA trong ngành dầu khí thường được
thẩm định qua 02 cấp, cấp phòng quản lý khách hàng và phòng thẩm định độc lập.
- Thứ 3: Nội dung thẩm định
Báo cáo thẩm định của OceanBank đã từng bước được cải thiện từ chỗ chưa
được quy chuẩn đến việc áp dụng một mẫu thẩm định khoa học, đảm bảo đúng trình
tự và kịp tiến độ về mặt thời gian, có chiều sâu về nội dung. Các khía cạnh của DA
ngành Dầu khí cũng từng bước được xem xét, đánh giá và phân tích chuyên sâu về
thị trường, kỹ thuật và tài chính. Trong quá trình phân tích CBTĐ đặc biệt lưu ý
những đặc điểm của DA về quy mô, tính chất, thời gian, mức độ rủi ro…để đánh
giá và nhận xét chính xác, hợp lý.
- Thứ tư: Phương pháp thẩm định
Để thẩm định những DA ngành dầu khí có quy mô lớn, tính chất phức tạp,
iii
CBTĐ đã phải sử dụng tổng hợp nhiều phương pháp, kết hợp các phương pháp
chung với các phương pháp riêng để phân tích, đánh giá DA toàn diện và khoa học.
Các phương pháp được áp dụng hiệu quả hơn do nguồn thông tin ngày càng đa dạng
giúp cho việc dự báo thị trường, so sánh đối chiếu các chỉ tiêu được thuận lợi và
phân tích rủi ro được nhìn nhận dưới nhiều góc độ và bao quát hơn.
Các phương pháp riêng như phương pháp thống kê (các giàn khoan, giếng

dầu, nhà máy chế biến, danh mục thiết bị, hạng mục xây dựng), phương pháp định
mức (chi phí, giá thành), phương pháp thu thập thông tin (hỏi tin CIC, kiểm tra thực
địa, tham vấn chuyên gia lập DA, tra cứu phương tiện truyền thông…) cũng được
sử dụng trong quá trình thẩm định để làm sang tỏ những nội dung phân tích. Việc
sử dụng linh hoạt các phương pháp đã đem lại sự chính xác cao không chỉ ở những
đánh giá định tính mà còn cả những đánh giá mang tính chất định lượng.
Hạn chế và nguyên nhân
Hạn chế
- Thứ nhất: Nội dung thẩm định: Nhiều dự án không thẩm định đầy đủ hoặc
thẩm định không kỹ lưỡng các nội dung quan trọng
- Thứ hai: Phương pháp thẩm định : phương pháp thẩm định chưa thể hiện
rõ yếu tố khác biệt của dự án trong lĩnh vực dầu khí, chưa đánh giá được các yếu
tố phức tạp của dự án.
- Thứ ba: Thẩm định để đưa ra quyết định cho vay còn hạn chế: Ngân
hàng còn tồn tại vấn đề ra quyết định cho vay ít hoặc không dựa trên kết quả thẩm
định. Kết quả thẩm định chỉ ra nhiều điểm mà chủ đầu tư cần phải làm rõ cũng như
DA cần phải thay đổi một số yếu tố, còn tồn tại nhiều rủi ro cho ngân hàng….tuy
nhiên DA vẫn được chấp thuận cho vay.
Nguyên nhân
- Nhân tố chủ quan
 Đội ngũ cán bộ thẩm định DA ngành dầu khí còn hạn chế về số lượng và
chất lượng
 Tổ chức điều hành chưa thực sự hợp lý
iv
 Cơ sở vật chất chưa đáp ứng được nhu cầu công việc
 Chi phí thẩm định hạn chế
- Nhân tố khách quan:
 Từ phía khách hàng: các hồ sơ dự án của KH vẫn còn sơ sài, thiếu thông tin
hoặc thông tin thiếu chính xác
 Môi trường kinh tế: Các yếu tố vĩ mô của nên kinh tế biến động mạnh như

cung cầu, lãi suất cơ ản, lạm phát, tỷ giá…làm ảnh hưởng đến kết quả phân
tích thị trường, dự báo cung cầu (giá dầu), thay đổi các yếu tố đầu vào và đầu
ra của DA từ đó hiệu quả của DA cũng bị thay đổi theo.
 Môi trường pháp lý:Các chủ trương, chính sách, quy chế, quy định của cơ
quan nhà nước ban hành với khối lượng lớn và thường xuyên thay đổi nên
việc cập nhật và nắm vững những quy định, quy chế rất khó khăn.
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC THẨM
ĐỊNH CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ TRONG LĨNH VỰC DẦU KHÍ
TẠI NH TMCP ĐẠI DƯƠNG (OCEANBANK)
Trong chương này tác giá đã đưa ra một số giải pháp hoàn thiện quy
trình, nội dung, phương pháp thẩm định và những giải pháp về nhân lực, về
thông tin, về công nghệ và cải thiện môi trường thẩm định; Đề xuất những
kiến nghị với các cơ quan để nâng cao chất lượng thẩm định dự án trong lĩnh
vực dầu khí tại Oceanbank.
Giải pháp hoàn thiện quy trình thẩm định
Quy trình thẩm định DA vay vốn trong ngành Dầu khí hiện nay đã tương đối
hoàn thiện. Quy trình được xây dưng trên cơ sở quy trình thẩm định chung của ngân
hàng và các đặc điểm riêng của Ngành Dầu khí. Tuy nhiên để nâng cao chất lượng
thẩm định, quy trình cần phải đổi mới một số vấn đề như sau:
- Cần xây dựng thêm bộ phận quản trị rủi ro của toàn Ngân hàng để thẩm định
lại và đưa ra những báo cáo định hướng ngành trên cơ sở những phân tích về từng
ngành và toàn bộ nên kinh tế. Bộ phận này đưa ra những định hướng phát triển
v
ngành trong từng thời kì đồng thời xác định những rủi ro có thể gặp phải khi thực
hiện dự án. Trên cơ sở thẩm định lại ý kiến của bộ phận thẩm định, bộ phận quản trị
rủi ro sẽ góp phần tư vấn cho Hội đồng tín dụng về quyết định đối với khoản tài trợ
tín dụng.
- Theo quy trình thẩm định, phòng tín dụng Năng lượng Dầu khí tiếp nhận hồ
sơ, phòng Thẩm định năng lượng Dầu khí có trách nhiệm thẩm định lại hồ sơ và
phân tích của phòng tín dung, Phòng Kiểm tra kiểm soát nội bộ rà soát hồ sơ. Vai

trò của bộ phận pháp chế chưa được đề cập trong quy trình thẩm định. Để công tác
thẩm định DA có chất lượng cao, các bộ phận phòng ban phải có sự tương tác hỗ
trợ lẫn nhau. Cần đưa ra được quy chế phối hợp giữa các phòng ban để công việc
thẩm định được thực hiện nhanh và chất lượng tốt. Ngoài ra, cần phải nâng cao vai
trò của Phòng Kiểm tra kiểm soát nội bộ và bộ phận pháp chế không chỉ sau vay mà
còn trước khi cho vay để hạn chế việc đánh giá thiếu khách quan.
Giải pháp hoàn thiện nội dung thẩm định
Thẩm định khả năng thực hiện DA của khách hàng
- Phải thẩm định đầy đủ. kỹ lưỡng các nội dung, phương diện của dự án. Đối
với các dự án trong lĩnh vực dầu khí, phải đặc biệt lưu ý thẩm định các nội dung: sự
cần thiết phải đầu tư dự án, năng lực tài chính của chử đầu tư, cơ cấu vốn, các biện
pháp giảm rủi ro trong thực hiện dự án.
Thẩm định về thị trường
Kết hợp phân tích thị trường tổng thế và phân tích thị trường mục tiêu đánh
giá toàn diện và triển vọng phát triển của ngành dầu khí. Cán bộ thẩm định có thể
dùng các phương pháp ngoại suy thống kê, định mức, phương pháp lấy ý kiến
chuyên gia để nâng cao chất lượng khâu dự báo.
Thẩm định khía cạnh kỹ thuật
Thẩm định khía cạnh kỹ thuật là yêu cầu không thể thiểu trong thẩm định
vi
DA. Đặc biệt là các DA trong lĩnh vực dầu khí với quy mô lớn, tính chất kỹ thuật
phức tạp, vượt ra ngoài khả năng của cán bộ thẩm định ngân hàng nên thuê các
chuyên gia hoặc tham vấn ý kiến chuyên gia để tránh tình trạng chấp nhận ngay
những kết quả kỹ thuật doanh nghiệp đưa đến. Đồng thời cán bộ tín dụng cần phải
nghiên cứu, tìm hiểu sâu hơn về lĩnh vực dầu khí, nắm bắt được những đặc tính kỹ
thuật, các công nghệ và phương án kỹ thuật để đảm bảo nội dung thẩm định có chất
lượng. Nội dung đánh giá khả thi về mặt kỹ thuật của DA cần quan tâm đặc biệt tới
công nghệ và thiết bị. Vì đây là yếu tố quyết định tới sự thành công hay thất bại của
các dự án trong lĩnh vực dầu khí
Thẩm định khía cạnh tài chính

 Về thẩm định tổng mức vốn đầu tư và nguồn vốn tài trợ
Để thẩm định nguồn vốn tài trợ cho dự án, ngân hàng cần phân tích đầy đủ
đặc điểm, quy mô của từng nguồn vốn, khả năng cung ứng vốn đúng số lượng và
tiến độ, pháp lý của từng nguồn vốn. Đặc biệt, việc thẩm định phải làm rõ quy mô
của nguồn vốn chủ sở hữu thực sự tham gia vào dự án. Việc thẩm định chính xác
quy mô và cơ cấu của tổng vốn đầu tư được căn cứ vào các định mức kỹ thuật của
ngành và đơn giá trên thị trường để dự toán được cá khoản chi phí, xác định đúng
quy mô và đưa ra mức đầu tư hợp lý.
 Về thẩm định doanh thu, chi phí và lợi nhuận của dự án
DA đầu tư thường chịu tác động của nhiều yếu tố mang tính rủi ro như giá
cả, lạm phát và tỷ giá Do đó khi thẩm định tính hợp lý của doanh thu, chi phí, lợi
nhận qua các kỳ của DA cán bộ thẩm định cần chú ý tới sự tác động của các yếu tố
đó nhằm đưa ra được dự tính sát với thực tế nhất.
 Về thẩm định dòng tiền và xác định lãi suất chiết khấu
Ngân hàng cần quan tâm đặc biệt tới việc xác định dòng tiền của dự án; trong
đó xác định chính xác định chính xác cá dòng tiền vào, dòng tiền ra của dự án; chỉ
tính vào dòng tiền những khoản tiền thực sự phát sinh. Cán bộ thẩm định cần chú ý
phần thu hồi vốn lưu động cuối đời dự án , phần thu hồi chi phí đầu tư từ thanh lý
vii
tài sản cố định và phần vốn lưu động bổ sung trong các năm của dự án, đặc biệt khi
tính dòng tiền của dự án, cán bộ thẩm định chú ý tính cả phần lãi vay đã được trừ đi
trong chi phí khi tính lợi nhuận chịu thuể hàng năm của dự án
 Về thẩm định các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả tài chính của DA
Ngoài việc tập trung vào đánh giá một số chỉ tiêu tài chính quan trọng như:
NPV, IRR, T ngân hàng cần xem xét và bổ sung thêm một số chỉ tiêu khác như:
hệ số hoàn vốn nội bộ hiệu chỉnh (MIRR), chỉ số sinh lời của vốn đầu tư (PI), điểm
hòa vốn cho cả đời DA, lợi nhuận kế toán bình quân (AAP).
 Về phân tích độ nhạy của DA
Khi phân tích độ nhạy, cán bộ thẩm định cần xác định rõ đâu là những yếu tố
có thể thay đổi và ảnh hưởng nhiều nhất tới hiệu quả tài chính của DA nhằm đưa ra

các biện pháp quản lý phù hợp. Đồng thời, phải phân tích tìm ra được các quy luật
biến đổi của các yếu tố đó để lựa chọn cách thức tiến hành phân tích độ nhạy hiệu
quả nhất.
 Về phân tích rủi ro của dự án
Các dự án đầu tư trong lĩnh vực dầu khí có mức độ rủi ro khá cao. Khi phân
tích rủi ro DA, ngoài các nội dung đã được Ngân hàng đề cập, cán bộ thẩm định cần
thực hiện phân loại rủi ro thành hai nhóm: Các rủi ro có thể kiểm soát và các rủi ro
không thể kiểm soát. Với nhóm rủi ro thứ nhất, cán bộ tín dụng cần đề xuất các biện
pháp khắc phục rủi ro, với nhóm thứ hai là nhóm rủi ro không thể kiểm soát cán bộ
tín dụng cần phải tính toán khả năng xảy ra rủi ro, mức thiệt hại khi rủi ro xảy ra để
đề xuất các biện pháp hạn chế rủi ro. Đánh giá DA trong điều kiện có rủi ro cán bộ
tín dụng cần phải xây dựng được viễn cảnh có thể xảy ra và sử dụng phương pháp
giá kỳ vọng để đánh giá.
Tham khảo ý kiến chuyên gia và xây dựng đội ngũ cộng tác viên chuyên
ngành dầu khí
Với tính chất kỹ thuật đặc thù của ngành, thẩm định tính kỹ thuật của dự án
là một yêu cầu quá nặng nề với cán bộ thẩm định ngân hàng. Vì vậy, để nâng cao
viii
chất lượng thẩm định cần sử dụng thêm các đầu mối khác. Hỏi ý kiến chuyên gia
trong ngành dầu khí, tham khảo thông tin trên các trang web nước ngoài để có
những thông tin đánh giá chính xác và mang tính khách quan hơn. Ngoài ra, nếu
việc phát triển đội ngũ chuyên gia kỹ thuật cần thời gian lâu dài thì có thể sử dụng
phương pháp xây dựng đội ngũ cộng tác viên hỗ trợ theo sự vụ.
Thẩm định khía cạnh kinh tế- xã hội
Trong phân tích kinh tế xã hội của DA, bên cạnh một số chỉ tiêu phản ảnh
những tác động tích cực của dự án như đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia,
chuyển dịch cơ cấu kinh tế, góp nhân sách cho địa phương, tạo việc làm thì án bộ
thẩm định cần nêu ra những tác động tiêu cực (ảnh hưởng môi trường, lãng phí
nguồn tài nguyên ), lượng hóa các tác động có thể xảy ra. Phân tích kinh tế- xã hội
quan trọng là xác định được các lợi ích và chi phí kinh tế xã hội, từ đó tính được giá

trị hiện tại ròng kinh tế NPV
E
Giải pháp hoàn thiện phương pháp thẩm định
Ngoài các phương pháp thẩm định truyền thống như phương pháp thẩm định
theo trình tự, phương pháp so sánh đối chiểu các chỉ tiêu, phương pháp phân tích độ
nhạy, phương pháp dự báo ngân hàng cần nghiên cứu ứng dụng thêm nhiều
phương pháp để nâng cao chất lượng thẩm định DA. Chẳng hạn như: Phương pháp
lấy ý kiến chuyên gia; Phương pháp phân tích tình huống
;
Phương pháp phân tích
mô phỏng.
Giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho CBTĐ
Quy hoạch, sắp xếp lại đội ngũ cán bộ thẩm định theo yêu cầu công việc
Chú ý đào tạo cán bộ
Tuyển chọn và sử dụng cán bộ thẩm định DA
Cải thiện môi trường làm việc và đổi mới công nghệ
- Xây dựng nơi lưu trữ và tra cứu thông tin tài liệu để cán bộ nhân viên có thể
tiếp cận dễ dàng với các thông tin về khách hàng, thị trường, các văn bản pháp luật.
- Nâng cấp công nghệ thông tin làm tăng khả năng thu thập xử lý lưu trữ thông
ix
tin đầy đủ, nhanh chóng.
- Xây dựng các chương trình phần mềm phục vụ công tác thẩm định DA để
tiết kiệm thời gian, tiết kiệm nguồn lực, đạt hiệu quả kinh tế cao, đồng thời áp ứng
nhu cầu quản trị của ban lãnh đạo.
Nâng cao chất lượng thông tin
Ngân hàng cần xây dựng hệ thống các thông tin chi tiết về ngành, về KH, về
môi trường đầu tư và phải lưu trữ một cách khoa học để thuận tiện cho việc tra cứu,
tham khảo và so sánh đối chiếu.
x
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

ĐÀO HỒNG NGỌC

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC THẨM ĐỊNH CÁC DỰ ÁN
ĐẦU TƯ TRONG LĨNH VỰC DẦU KHÍ TẠI NGÂN HÀNG
TMCP ĐẠI DƯƠNG (OCEANBANK)

CHUYÊN NGÀNH: KINH TẾ ĐẦU TƯ
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS NGUYỄN BẠCH NGUYỆT
HÀ NỘI, NĂM 2011
xi
LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài:
Cho vay thực hiện dự án là một hình thức cho vay chủ yếu trong hoạt động
kinh doanh của các ngân hàng thương mại hiện nay. Thời gian qua, hình thức cho
vay này đã phát triển rất nhanh nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro cho ngân hàng đặc
biệt đối với những khoản vay theo dự án siêu lớn, có thời gian đầu tư dài hạn và có
mức độ rủi ro tiềm ẩn cao. Để nâng cao hiệu quả và đảm bảo an toàn cho hoạt động
của ngân hàng, một nhiệm vụ đặt ra cấp thiết cho ngân hàng thương mại là phải làm
tốt công tác thẩm định dự án. Vì vậy, việc nâng hoàn thiện công tác thẩm định dự
án đầu tư luôn được các ngân hàng hết sức quan tâm.
Tuy nhiên, thực tế công tác thẩm định dự án đầu tư tại các ngân hàng thương
mại nói chung đối với những dự án siêu lớn và Ngân hàng TMCP Đại Dương
(Oceanbank) nói riêng với các dự án đầu tư trong lĩnh vực Dầu khí thời gian qua
còn nhiều hạn chế, chưa phát huy được hết vai trò quan trọng và còn tiềm ẩn nhiều
rủi ro cho hoạt động của ngân hàng.
Xuất phát từ ý nghĩa của công tác thẩm định dự án đầu tư và thực tế những
bức xúc của chính tác giả và các đồng nghiệp trong nhiều năm gắn bó với công tác
thẩm định, tác giả lựa chọn đề tài: “HOÀN THIỆN CÔNG TÁC THẨM ĐỊNH
CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ TRONG LĨNH VỰC DẦU KHÍ TẠI NGÂN HÀNG

TMCP ĐẠI DƯƠNG (OCEANBANK)” làm đề tài nghiên cứu không ngoài mục
tiêu đánh giá thực trạng công tác thẩm định dự án đầu tư trong hoạt động cho vay
các dự án “siêu lớn” của Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank) thời gian gần
đây và đề xuất một số giải pháp cụ thể góp phần hoàn thiện công tác này trong hoạt
động của Oceanbank nói riêng và các ngân hàng thương mại nói chung.
2. Mục đích nghiên cứu
- Hệ thống hoá vấn đề lý luận khoa học về thẩm định dự án đầu tư trong lĩnh
vực dầu khí ;
1